Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
popr.; to artykuł nie o tej partii!
Nie podano opisu zmian
Linia 19: Linia 19:
}}
}}
{{Polityka Polski}}
{{Polityka Polski}}
'''Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej'''<ref>Nazwa zgodna z wpisem do [[ewidencja partii politycznych|ewidencji partii politycznych]]</ref> – [[partia polityczna]], odwołująca się w różnych okresach swojej działalności głównie do idei [[lewica narodowa|narodowo-lewicowych]], [[Socjaldemokracja|socjaldemokratycznych]], [[Chrześcijańska demokracja|chrześcijańsko-demokratycznych]], [[Nacjonalizm|nacjonalistycznych]] i [[Agraryzm|agrarnych]], najczęściej łącząca poszczególne elementy tych nurtów, założona 10 stycznia 1992 (zarejestrowana sądownie 12 czerwca 1992) z inicjatywy działaczy [[Związek Zawodowy Rolnictwa Samoobrona|ZZR "Samoobrona"]] Andrzeja Leppera, do 17 stycznia 2000 pod nazwą '''Przymierze Samoobrona'''.
'''Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej'''<ref>Nazwa zgodna z wpisem do [[ewidencja partii politycznych|ewidencji partii politycznych]]</ref> – [[partia polityczna]], odwołująca się w różnych okresach swojej działalności głównie do idei [[lewica narodowa|narodowo-lewicowych]], [[Lewica chrześcijańska|chrześcijańsko-lewicowych]] [[Socjaldemokracja|socjaldemokratycznych]], [[Chrześcijańska demokracja|chrześcijańsko-demokratycznych]], [[Nacjonalizm|nacjonalistycznych]] i [[Agraryzm|agrarnych]], najczęściej łącząca poszczególne elementy tych nurtów, założona 10 stycznia 1992 (zarejestrowana sądownie 12 czerwca 1992) z inicjatywy działaczy [[Związek Zawodowy Rolnictwa Samoobrona|ZZR "Samoobrona"]] Andrzeja Leppera, do 17 stycznia 2000 pod nazwą '''Przymierze Samoobrona'''.


== Program polityczny ==
== Program polityczny ==

Wersja z 20:03, 18 lip 2011

Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej
Państwo {{{państwo}}}
Lider

Andrzej Lepper

Adres siedziby

Aleje Jerozolimskie 30,
00-024 Warszawa

Młodzieżówka

Ogólnopolska Młodzieżowa Organizacja Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej (zaprzestała działalności)

Obecni posłowie

0

Obecni senatorowie

0

Obecni eurodeputowani

0

[strona oficjalna Strona internetowa]

Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej[1]partia polityczna, odwołująca się w różnych okresach swojej działalności głównie do idei narodowo-lewicowych, chrześcijańsko-lewicowych socjaldemokratycznych, chrześcijańsko-demokratycznych, nacjonalistycznych i agrarnych, najczęściej łącząca poszczególne elementy tych nurtów, założona 10 stycznia 1992 (zarejestrowana sądownie 12 czerwca 1992) z inicjatywy działaczy ZZR "Samoobrona" Andrzeja Leppera, do 17 stycznia 2000 pod nazwą Przymierze Samoobrona.

Program polityczny

Postulaty społeczno-gospodarcze

Samoobrona RP postuluje współdziałanie różnych form własności, z zachowaniem w rękach państwa strategicznych sektorów gospodarki. Chce systemu kredytów dla początkujących przedsiębiorców, zwiększenia ulg podatkowych i zmniejszenia biurokracji. Ugrupowanie popiera większe wspracie rolnictwa, a zwłaszcza rodzinnych gospodarstw rolnych, które według partii powinny być podstawą polskiego rolnictwa, a także wspieranie spółdzielni rolniczych, promowanie odnawialnych źródeł energii i renegocjację traktatu akcesyjnego z Unią Europejską w zakresie limitów produkcji rolnej. Samoobrona RP chce stałej waloryzacji rent i emerytur o wskaźnik inflacji, wydłużenia urlopu macierzyńskiego oraz zwolnienia z podatku zarabiających poniżej 8800 zł rocznie. Pieniądze na te cele według partii należy uzyskać poprzez uszczelnienie systemu podatkowego przez wprowadzenie w życie podatku obrotowego (zabroniony w Unii Europejskiej) powiązanego ze znaczną redukcją VAT, likwidację części niepotrzebnych agencji, fundacji i funduszy, finansowanych z budżetu państwa i wprowadzenie budżetu zadaniowego.

Według Samoobrony RP głównymi sektorami polskiej gospodarki powinny być rolnictwo, budownictwo oraz małe i średnie przedsiębiorstwa. Była też sceptyczna wobec wynegocjowanych gospodarczo-społecznych warunków wejścia Polski do Unii Europejskiej. Jest przeciwna wprowadzeniu podatku liniowego.

Samoobrona RP sprzeciwia się: legalizacji eutanazji i aborcji. Popiera wprowadzenie armii zawodowej, utrzymanie bezpłatnej edukacji i służby zdrowia, upublicznienie wszystkich teczek peerelowskich służb specjalnych oraz legalizację marihuany (postulat z kampanii wyborczej 2007).

Polityka zagraniczna

Samoobrona RP od początku była i jest przeciwko obecności polskich wojsk zarówno w Afganistanie, jak i Iraku, a także nie chce obecności w Polsce amerykańskiej tarczy antyrakietowej. Partia proponuje politykę partnerskiej współpracy z Rosją, Ukrainą i Białorusią. Jest za ścisłą współpracą Polski z sąsiadami w ramach Grupy Wyszehradzkiej, Trójkąta Weimarskiego, Inicjatywy Środkowoeuropejskiej i Rady Państwa Morza Bałtyckiego. Popiera także współpracę wewnątrz NATO oraz Unii Europejskiej (przy zachowaniu koncepcji Europy ojczyzn). Jest sceptyczna wobec wprowadzenia euro w Polsce oraz była przeciwko przyjęciu Traktatu Lizbońskiego. Samoobrona RP chce współpracy gospodarczej z Chinami, państwami arabskimi oraz krajami Azji Południowo-Wschodniej. Popiera również dążenia niepodległościowe Palestyny.

Projekt zmiany Konstytucji

W 2004 Samoobrona RP przedstawiła swój projekt zmiany Konstytucji RP. Zakłada on m.in. wprowadzenie silnego systemu prezydenckiego, w którym głowa państwa sprawuje bezpośrednią kontrolę nad rządem i ma prawo wydawać dekrety z mocą ustaw, likwidację Senatu oraz podporządkowanie Narodowego Banku Polskiego pod kontrolę Sejmu. Partia postuluje także wprowadzenie jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach parlamentarnych.

Trzecia Droga

Zgodnie z wydaną w grudniu 2005 deklaracją programową "Trzecia Droga Samoobrony RP", partia opowiada się za ideą Trzeciej Drogi, która chce łączyć pozytywne cechy socjalizmu i kapitalizmu. Wyznacznikami jej poglądów gospodarczych mają być zaś dzieła ekonomiczne noblistów Douglasa Northa oraz Josepha Stiglitza. W dokumencie tym Samoobrona RP określa się jako ugrupowanie socjalliberalne.

W deklaracji zapisano m.in.: Socjalliberalny model państwa, w myśl koncepcji "Trzeciej Drogi", dopuszcza tyle liberalizmu w gospodarce, ile jest to możliwe dla osiągnięcia dynamicznego i zrównoważonego rozwoju gospodarki.

Przez przeciwników program Samoobrony RP uważany jest za populistyczny.

Historia Samoobrony

Samoobrona RP została założona w 1992, jako polityczna reprezentacja Związku Zawodowego "Samoobrona". Wśród członków-założycieli partii byli związkowcy (m.in. Andrzej Lepper, Marek Lech, Jerzy Trojanowski, Paweł Skórski, Roman Wycech[2]), niektórzy członkowie Zjednoczenia Patriotycznego Grunwald (np. Stanisław Skalski, Ryszard Filipski, Tadeusz Bednarczyk, Janusz Bryczkowski), a także osoby z innych środowisk, jak Edmund Dygulski, Teresa Marmucka-Lalka, Antoni Chodorowski[3]). W pierwszych latach działalności ugrupowanie współpracowało m.in. z Polską Partią Przyjaciół Piwa, środowiskami nacjonalistycznymi (m.in. Leszkiem Bublem), a następnie także lewicowymi (głównie grupą Piotra Ikonowicza). Wśród doradców partii znaleźli się wówczas także m.in. Edward Kowalczyk, Antoni Heda, Ludwik Maciąg oraz Edward Kurowski[4].

W 1993 partia współtworzyła wraz z ZP "Grunwald", Komitetem Obrony Bezrobotnych, Stowarzyszeniem "Trzecia Droga", Federacją Związków Zawodowych Górników, Związkiem Zawodowym Pracowników Miedzi, Unią Wolnych Związków Zawodowych oraz Stronnictwem Narodowym "Ojczyzna" Komitet Samoobrony Narodu, który rozpadł się po kilku miesiącach[5]. W kolejnych latach ugrupowanie podjęło współpracę także z m.in. Solidarnością 80 Mariana Jurczyka i Stronnictwem Narodowym. W 1994 partia uczestniczyła w połaniu wraz z m.in. Głównym Komitetem Pamięci Ofiar Stalinizmu w Polsce oraz Powszechną Partią Słowian i Narodów Sprzymierzonych, Frontu Narodowo-Patriotycznego im. 11 listopada[6].

W latach 90. polityka partii była ściśle związana z działalnością ZZR "Samoobrona", którego członkowie organizowali protesty polegające głównie na blokowaniu dróg w sprzeciwie wobec polityki ekonomicznej kolejnych rządów postsolidarnościowych, a zwłaszcza w okresie rządu Hanny Suchockiej (protesty te ucichły w okresie rządów koalicji SLD-PSL w latach 1993–1997).

Działania te ponownie nasiliły się w okresie rządów koalicji AWS-UW (w latach 1997–2000), a następnie samej AWS (w okresie 2000–2001). To właśnie na bazie tych protestów partia zyskała znaczne poparcie społeczne oraz nowych członków, co zaowocowało jej wejściem do parlamentu w 2001.

Tuż przed tym w partii (jak i związku) doszło do wymiany przez Andrzeja Leppera jego współpracowników. Z Samoobrony RP odeszli lub zostali wykluczeni wówczas m.in. Janusz Malewicz, Leszek Zwierz (utworzyli oni następnie Związek Zawodowy Rolników "Ojczyzna"[7]), Piotr Trznadel[8] i Ireneusz Martyniuk[9]. Ich miejsce we władzach Samoobrony RP zajęli m.in. Janusz Maksymiuk, Krzysztof Filipek, Stanisław Łyżwiński i Tadeusz Dębicki.

Przez długi okres swojego istnienia Samoobrona RP postrzegana była jako organizacja wspierająca SLD, czego wyrazem była m.in. wielokrotna obecność Andrzeja Leppera na manifestacjach pierwszomajowych u boku liderów lewicy.

Również w Sejmie RP IV kadencji (2001–2005) Samoobrona RP wielokrotnie wspierała SLD w głosowaniach sejmowych, a po wyborach samorządowych w 2002 w większości sejmików wojewódzkich weszła w skład koalicji rządzących województwami SLD-PSL-Samoobrona RP.

W 2003 Samoobrona RP znacząco poróżniła się z rządem Leszka Millera, ostro krytykując wynegocjowane przez niego warunki wejścia do Unii Europejskiej oraz decyzję o wysłaniu polskich wojsk do Afganistanu i Iraku. Wiosną tego roku Samoobrona RP podjęła decyzję o zakończeniu współpracy z SLD w samorządach wojewódzkich.

Kolejnym działaniem Samoobrony RP, odcinającym się od SLD, było poparcie w 2004 sprawozdania Komisji Śledczej w sprawie afery Rywina autorstwa posła Zbigniewa Ziobry (Prawo i Sprawiedliwość), które zakładało istnienie "Grupy trzymającej władzę". Odtąd stanowisko PiS odnośnie możliwości współpracy z Samoobroną RP zaczęło ewoluować (dotąd władze PiS zabraniały swym członkom jakiejkolwiek współpracy z członkami Samoobrony RP).

W trakcie IV kadencji Sejmu z klubu Samoobrony RP licznie odchodzili lub wykluczani byli posłowie. W 2005 (na koniec kadencji) z 53 wybranych z ramienia Samoobrony RP posłów w klubie pozostało 29. Do klubu przystąpiło za to 2 byłych posłów SLD. W okresie tym w Samoobronie RP znalazły się środowiska zarówno o korzeniach lewicy postkomunistycznej (m.in. Bogdan Socha, Sandra Lewandowska, Aldona Michalak), lewicy postsolidarnościowej (Wojciech Kwiatkowski), jak i prawicowych (Ryszard Czarnecki, Marek Czarnecki, Bogusław Warchulski). Ponowną współpracę z partią podjęła wówczas także grupa polityków i ludzi kultury o poglądach nacjonalistycznych (Bohdan Poręba, Lusia Ogińska, Ryszard Filipski).

W efekcie zbliżenia stanowisk z PiS Samoobrona RP poparła kandydaturę Lecha Kaczyńskiego w II turze wyborów prezydenckich, która odbyła się 23 października 2005.

5 maja 2006 Samoobrona RP weszła do rządu, tworząc koalicję z PiS oraz LPR, obejmując kierownictwo resortów: rolnictwa i rozwoju wsi (Andrzej Lepper), budownictwa (Antoni Jaszczak, następnie Andrzej Aumiller) oraz pracy i polityki społecznej (Anna Kalata). Spośród osób rekomendowanych przez Samoobronę RP stanowiska rządówe objęli również m.in. Sebastian Filipek-Kaźmierczak, Romuald Poliński, Elżbieta Janiszewska-Kuropatwa, Maciej Jabłoński, Sławomir Urbaniak, Mirosław Mielniczuk, Marek Zagórski.

22 września 2006 po sporach wewnętrznych (budżet i wojska polskie w Afganistanie), a także po tajnych próbach nawiązania współpracy z Platformą Obywatelską, Andrzej Lepper został odwołany z rządu i koalicja rozpadła się. Ośmiu posłów wystąpiło wówczas z Samoobrony RP i weszło w skład nowego Klubu Parlamentarnego Ruch Ludowo-Narodowy, który próbował wypełnić lukę w koalicji rządzącej po Samoobronie RP. W kulisach tego toczyła się Afera taśmowa. Jednak ostatecznie Andrzej Lepper i Samoobrona RP powrócili do rządu 16 października 2006.

4 grudnia 2006 "Gazeta Wyborcza" opublikowała artykuł Praca za seks w Samoobronie[10], co było początkiem głośnej "seksafery", w wyniku której z partii wykluczeni zostali jeden z jej wieloletnich liderów Stanisław Łyżwiński[11] oraz kilku czołowych działaczy lokalnych (m.in. Jacek Popecki, Franciszek Irzyk), a zarzuty karne usłyszał także przewodniczący Andrzej Lepper.

18 grudnia 2006 powstało nowe koło poselskie składające się m.in. z byłych posłów Samoobrony RP – Koło Poselskie Ruch Ludowo-Chrześcijański.

9 lipca 2007 Andrzej Lepper został odwołany ze stanowiska wicepremiera i ministra rolnictwa i rozwoju wsi z powodu podejrzeń o udział w tzw. aferze gruntowej i zatrzymaniem pod zarzutem płatnej protekcji przez CBA jego współpracownika Piotra Ryby. Prezydium partii nocą podjęło decyzję o wyjściu Samoobrony RP z koalicji, jednak 10 lipca 2007 Klub Parlamentarny Samoobrona RP zgodził się zostać warunkowo w koalicji do 13 lipca – partia zażądała wywiązania się PiS-u z umowy koalicyjnej i przedstawienia dowodów Leppera na udział w aferze korupcyjnej. Sam Lepper zapewnił, że do rządu nie wróci. 13 lipca 2007 Prezydium Samoobrony RP po raz kolejny zdecydowało o wyjściu z koalicji. Przewodniczący Andrzej Lepper po rozmowie z przewodniczącym LPR Romanem Giertychem zdecydował jednak o pozostaniu partii w koalicji i powstaniu nowej partii – połączenia LPR i Samoobrony RP w partię Liga i Samoobrona (LiS). 30 lipca 2007 Samoobrona RP i LPR na spotkaniu z klubem parlamentarnym PiS zażądała spełnienia 3 warunków dla trwania koalicji, na które PiS odpowiedział "3 razy nie". Wbrew LiS na ministra rolnictwa 31 lipca 2007 został powołany poseł PiS i były działacz Samoobrony RP Wojciech Mojzesowicz.

5 sierpnia 2007 Rada Krajowa Samoobrony RP podjęła uchwałę, w której stwierdza że koalicja została zerwana przez PiS i premiera Jarosława Kaczyńskiego, oraz że partie nie wiąże już w związku z tym umowa koalicyjna. Rada Krajowa zobowiązała swoich ministrów: budownictwa Andrzeja Aumilera i pracy Annę Kalatę do oddania się do dyspozycji premiera.

13 sierpnia 2007 prezydent Lech Kaczyński na wniosek premiera Jarosława Kaczyńskiego zdymisjonował Kalatę i Aumillera, czym ostatecznie zakończył koalicję z Samoobroną RP.

W przedterminowych wyborach parlamentarnych w 2007 Samoobrona RP wstawiła na swoje listy zarówno byłych posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej, m.in.: Piotra Ikonowicza (Nowa Lewica, Warszawa I), Leszka Millera (byłego przewodniczącego SLD, Łódź) i członków SLD (w okręgach Chrzanów i KrakówJanusza Bargieła i Krzysztofa Augustowskiego), jak i przedstawicieli prawicy: z Narodowego Kongresu Polskiego – w Rzeszowie Zygmunta Wrzodaka i w Krośnie Mariana Daszyka oraz z Ruchu Ludowo-Narodowego (w Pile Józefa Pilarza). Komitet uzyskał 1,53% głosów, zajmując 5. miejsce i nie zdobywając miejsc w parlamencie.

Tuż po klęsce wyborczej w 2007 z Samoobrony RP odeszła większość członków władz centralnych partii oraz przewodniczący 7 rad wojewódzkich (część z nich utworzyła Partię Regionów), co spowodowało gruntowne zmiany personalne w partii (zarówno w prezydium, radzie krajowej, jak i władzach regionalnych). Nie dotknęły one jedynie funkcji przewodniczącego Samoobrony RP.

W okresie następnym z partii odeszli kolejni czołowi politycy, m.in. Renata Beger, Mateusz Piskorski, Sebastian Filipek-Kaźmierczak i Andrzej Aumiller.

Wybory parlamentarne

Samoobrona w wyborach
parlamentarnych

1991

W wyborach 27 października 1991 "Wojewódzki Komitet Samoobrony Rolników w Koszalinie z siedzibą w Darłowie" (komitet wyborczy zarejestrowany w 1 na 37 okręgów wyborczych) uzyskał 3 247 głosów, tj. 0,03% poparcia i nie zdobył mandatów parlamentarnych. Do Sejmu kandydowali: Andrzej Lepper, Leszek Siudek i Józef Kołodziej[12]. Wynik doprowadził do rozłamu w komitecie wyborczym i "Wojewódzki Komitet Samoobrony Rolników w Koszalinie z siedzibą w Darłowie" przekształcił się w "Samoobronę – Leppera".

1993

W wyborach parlamentarnych 19 września 1993 lista pod nazwą "Samoobrona - Leppera" (komitet wyborczy zarejestrowany w 44 na 52 okręgi wyborcze) uzyskała 383 967 głosów, tj. 2,78% poparcia i nie weszła do Sejmu. Z jej listy kandydowali jako przedstawiciele Polskiej Partii Przyjaciół Piwa m.in. Jerzy Kulej, Ireneusz Paliński, Władysław Komar, Andrzej Supron i Kazimierz Górski. Do Sejmu startowali także m.in. Stanisław Skalski, Janusz Bryczkowski, Genowefa Wiśniowska, Zofia Grabczan, Alicja Lis, Tadeusz Dębicki, Andrzej Rychlik i Józef Pawelec[13]. O mandaty w Senacie z ramienia Samoobrony RP ubiegali się m.in. Czesław Kuriata, Halina Janaszek-Ivaničková i Edward Kurowski.

1997

W wyborach 21 września 1997 "Przymierze Samoobrona" (komitet wyborczy zarejestrowany w 16 na 52 okręgi wyborcze) uzyskało zaledwie 10 073 głosy, tj. 0,08% poparcia i partia ponownie nie weszła do parlamentu. Najlepsze wyniki wyborcze do Sejmu uzyskali: Jan Łączny, Leon Kaźmierczak, Andrzej Sarnowski, Kazimierz Wójcik, Zbigniew Witaszek, Józef Pankiewicz, Tadeusz Dębicki, i Wacław Berus (Andrzej Lepper kandydował do Senatu).

2001

Wybory parlamentarne w 2001 przyniosły pierwszy sukces – Samoobrona RP uzyskała 1 327 624 głosy, tj. 10,20% poparcia i jako trzeciej wielkości ugrupowanie (53 posłów) weszła do Sejmu. Z jej listy kandydowali także przedstawiciele Forum Emerytów i Rencistów (m.in. Włodzimierz Czechowski). Najwięcej głosów zdobyli Andrzej Lepper, Józef Żywiec, Krzysztof Filipek i Jerzy Michalski. Partia zdobyła również 2 mandaty senatorskie.

2005

W wyborach parlamentarnych w 2005 Samoobrona RP uzyskała 1 347 355 głosów, tj. 11,41% poparcia i ponownie stała się w Sejmie ugrupowaniem trzeciej wielkości (56 posłów). Zdobyła również 3 mandaty senatorskie. Spośród kandydatów do Sejmu największą ilość głosów otrzymali Andrzej Lepper, Stanisław Łyżwiński, Krzysztof Filipek, Alfred Budner i Henryk Młynarczyk.

2007

Wybory parlamentarne w 2007 okazały się być klęską tego ugrupowania, które osiągnęło wynik poniżej progu wyborczego (247 335 głosów, tj. 1,53% poparcia) i po sześciu latach obecności w Sejmie przeszło do opozycji pozaparlamentarnej. Najlepsze wyniki w wyborach do Sejmu uzyskali Andrzej Lepper, Leszek Miller, Krzysztof Filipek i Renata Beger.

2008

22 czerwca 2008 Samoobrona RP wzięła udział w wyborach uzupełniających do Senatu w związku ze śmiercią senatora PiS Andrzeja Mazurkiewicza. Jej kandydatem był Andrzej Lepper. Uzyskał on 3 435 głosów, zajmując 4. miejsce spośród 12 kandydatów.

Wybory do PE

2004

W wyborach do Parlamentu Europejskiego 13 czerwca 2004 na Samoobronę RP głosowało 656 782 wyborców, czyli 10,78% elektoratu. Pozwoliło to na zajęcie 4. miejsca i wprowadzenie do PE 6 przedstawicieli. Początkowo byli posłami niezrzeszonymi, jednak na koniec kadencji czterech z nich wchodziło w skład Unii na rzecz Europy Narodów, a po jednym w skład Partii Europejskich Socjalistów oraz Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy. Ostatecznie Samoobronę RP w PE reprezentowało tylko 2 przedstawicieli wybranych z jej listy. Należeli oni do grupy UEN. W wyborach bez powodzenia kandydowali z listy Samoobrony RP m.in. Rafał Kubacki, Jarosław Wierczuk, Lesław Koćwin i Małgorzata Bednarczyk.

2009

W wyborach do Parlamentu Europejskiego 7 czerwca 2009 Samoobrona RP uzyskała 107 185 głosów, czyli 1,46%. Partia nie przekroczyła progu wyborczego, zajmując 7. miejsce. Najwięcej głosów otrzymali Andrzej Aumiller, Agnieszka Szlęk, Wiesław Kuc, Józef Jędruch i Krzysztof Sikora.

Wybory prezydenckie

1995

5 listopada 1995 przewodniczący Andrzej Lepper startował w wyborach prezydenckich i zdobył 235 797 głosów, tj. 1,32% poparcia (zajął 9. miejsce na 13 kandydatów).

2000

Ponowny start Andrzeja Leppera w wyborach prezydenckich 8 października 2000 skończył się zdobyciem 537 570 głosów, tj. 3,05% poparcia (dało mu to 5. miejsce na 12 kandydatów).

2005

Andrzej Lepper zajął trzecie miejsce (spośród 12 kandydatów) w wyborach prezydenckich z wynikiem 2 259 094 głosów, tj. 15,11% poparcia.

2010

W marcu 2010 Andrzej Lepper ogłosił chęć startu w wyborach prezydenckich w tym samym roku[14]. Państwowa Komisja Wyborcza początkowo kandydatowi Andrzejowi Lepperowi odmówiła rejestracji[15] z powodu braku biernych praw wyborczych. Ta decyzja została uchylona przez PKW 11 maja 2010 i tym samym Andrzej Lepper został zarejestrowany jako kandydat[16][17]. W wyborach uzyskał 214 657 głosów (1,28% poparcia) i zajął 7. miejsce spośród 10 kandydatów[18].

Wybory samorządowe

1998

W wyborach samorządowych 11 października 1998 działacze Samoobrony RP startowali z list Przymierza Społecznego, czyli centrolewicowej koalicji PSL-UP-KPEiR.

2002

W wyborach samorządowych 27 października 2002 Samoobrona RP uzyskała 1 784 610 głosów, tj. 15,98% poparcia i 101 mandatów w sejmikach województw. Ponadto 15 kandydatów Samoobrony RP w wyborach bezpośrednich wybrano na wójtów, 4 zaś na burmistrzów.

2006

W wyborach samorządowych 12 listopada 2006 Samoobrona RP uzyskała 670 745 głosów, tj. 5,55% poparcia i 37 mandatów w sejmikach województw. Ponadto 25 kandydatów Samoobrony RP w wyborach bezpośrednich wybrano na wójtów i burmistrzów.

2010

W wyborach samorządowych zarządzonych na 21 listopada 2010 Samoobrona RP nie wystawiła swoich list wyborczych, a jej działacze znaleźli się na listach partii Nasz Dom Polska – Samoobrona Andrzeja Leppera. Ugrupowanie to zdobyło w wyborach do sejmików wojewódzkich 1,05% głosów i wobec nieprzekroczenia progu wyborczego w żadnym z województw, nie uzyskało mandatów. Najwyższy wynik partia osiągnęła w województwach: podlaskim (2,37%) i warmińsko-mazurskim (2,33%).

Nasz Dom Polska – Samoobrona Andrzeja Leppera uzyskał w skali kraju 1 mandat w radach powiatów i 40 mandatów w radach gmin. 1 kandydat partii został wybrany na stanowisko wójta.

Poparcie

Wyniki w wyborach parlamentarnych
Wybory Poparcie Zmiana punktów procentowych Mandaty (Sejm) Zmiana Mandaty (Senat) Zmiana
1991[19] 0,03% - - - - -
1993 2,78% 2,75 - - - -
1997 0,08% 2,7 - - - -
2001 10,20% 10,12 53 53 2 2
2005 11,41% 1,31 56 3 3 1
2007 1,53% 9,86 0 56 0 3
Wyniki w wyborach prezydenckich
Wybory Kandydat Głosowanie Poparcie Uwagi
1995
Andrzej Lepper I tura 1,32% Kandydat nie przeszedł do II tury
2000
Andrzej Lepper I tura 3,05% II tura nie odbyła się
2005
Andrzej Lepper I tura 15,11% Kandydat nie przeszedł do II tury
2010
Andrzej Lepper I tura 1,28% Kandydat nie przeszedł do II tury
Wyniki w wyborach do Parlamentu Europejskiego
Wybory Poparcie Zmiana punktów procentowych Mandaty Zmiana L. miejsc dla Polski
2004 10,78% - 6 - 54
2009 1,46% 9,32 0 6 50

Weksle w Samoobronie

W wyborach w 2005 (podobnie jak w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2004) przewodniczący Andrzej Lepper w celu zdyscyplinowania przyszłych parlamentarzystów, zawarł z nimi w imieniu Związku Zawodowego "Samoobrona" umowę o odpłatnym używaniu w trakcie kampanii wyborczej loga tego związku.

Umowa ta przewidywała umorzenie większości opłat na koniec kadencji parlamentu. Jej zabezpieczeniem były weksle wystawiane przez przyszłych parlamentarzystów na kwotę 552 tys. PLN. Podpisanie weksla było warunkiem koniecznym do znalezienia się na liście kandydatów do parlamentu. Dzięki tym wekslom władze partii chciały zatrzymać ewentualne odejścia swoich parlamentarzystów do innych ugrupowań.

3 października 2006 władze Samoobrony RP ogłosiły, że odstępują od egzekwowania weksli. Kilku byłych działaczy partii złożyło mimo to doniesienie o rzekomym popełnieniu przestępstwa w związku z wekslami. W sierpniu 2007 Prokuratura Apelacyjna w Poznaniu uznała, że proceder był zgodny z prawem[20]. 9 lipca 2008 Sąd Okręgowy w Warszawie orzekł jednak, że "umowy zobowiązujące kandydatów na posłów Samoobrony do podpisywania weksli jako zabezpieczenia przed ich wystąpieniem z partii są nieważne z mocy prawa"[21].

Ze względu na tą decyzję żaden z weksli nie został uruchomiony.

Struktura i działacze

Struktura Samoobrony RP charakteryzuje się wyjątkowo dużymi uprawnieniami przewodniczącego, co zbliża ją do partii typu wodzowskiego. Przewodniczący wybierany jest przez Kongres.

Młodzieżówka Samoobrony RP powstała w 2002 i nosi nazwę Ogólnopolska Młodzieżowa Organizacja Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.

Kierownictwo partii

Prezydium Rady Krajowej Samoobrony RP[22][23][24]:

Posłowie do Parlamentu Europejskiego (2004–2009)

poseł, zawód, końcowa przynależność do frakcji

Na końcu kadencji:

Wcześniejsi (w nawiasie przynależność partyjna na końcu kadencji):

Posłowie na Sejm V kadencji

poseł, liczba głosów

Senatorowie VI kadencji

Senator, okręg wyborczy

Szablon:Polscy senatorowie VI kadencji

Posłowie na Sejm IV kadencji

poseł, liczba głosów

Senatorowie V kadencji

Senator, okręg wyborczy

Szablon:Polscy senatorowie V kadencji

Partie polityczne wywodzące się z Samoobrony RP

Przez kilkanaście lat działalności z Samoobrony RP odeszło lub zostało wykluczonych wielu jej czołowych działaczy. Część z nich przechodziła do innych istniejących partii, m.in. SLD, PiS bądź PLD. Pozostali natomiast zakładali nowe ugrupowania mające w nazwie człon "Samoobrona". Nie było to bezcelowe, chodziło bowiem o odebranie partii-matce elektoratu. Przykładami takich partii były:

Powstały także ugrupowania o autorskich nazwach:

Żadna z tych partii nie osiągnęła sukcesu wyborczego, a niektóre z nich po niedługim czasie działalności zakończyły działalność.

28 stycznia 2010 zarejestrowane zostało ugrupowanie Nasz Dom Polska – Samoobrona Andrzeja Leppera, wśród założycieli którego znaleźli się czołowi działacze Samoobrony RP, m.in. Janusz Maksymiuk i Bogdan Socha. W maju 2011, na swoim I Kongresie, partia ta zadeklarowała swój udział w wyborach parlamentarnych w tym samym roku.

Zobacz też

  1. Nazwa zgodna z wpisem do ewidencji partii politycznych
  2. Trafiła Kosa na Leppera. polityka.pl, 27 maja 2006.
  3. Skaner. wprost.pl, 18/2006.
  4. M.P. z 1993 r. nr 50, poz. 471
  5. Żyrinowski w poniedziałek. rp.pl, 27 stycznia 1994.
  6. Mateusz Piskorski, Samoobrona RP w polskim systemie partyjnym, Poznań 2010
  7. Byli działacze Samoobrony oskarżają Leppera. rp.pl, 20 lutego 2006.
  8. Klub wodza. rp.pl, 27 września 2001.
  9. Zjazd Leppera. wprost.pl, 16/2000.
  10. Praca za seks w Samoobronie, portal wyborcza.pl z 4 grudnia 2006
  11. Łyżwiński wykluczony z Samoobrony, portal lewica.pl z 14 grudnia 2006
  12. Źródło: Wydawnictwo Państwowej Komisji Wyborczej pt. Wyniki wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej 27 października 1991. Część I. Warszawa 1991
  13. Inga Słodkowska, Wybory 1993. Partie i ich programy, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2001
  14. Andrzej Lepper kandydatem na prezydenta RP, samoobrona.org.pl z 20 marca 2010
  15. Komunikat Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 10 maja 2010 r. o odmowie zarejestrowania kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w wyborach zarządzonych na dzień 20 czerwca 2010 r.. pkw.gov.pl.
  16. Komunikat Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 11 maja 2010 r. o zarejestrowaniu kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Zbigniewa Leppera. pkw.gov.pl.
  17. PKW zmieniła decyzję w sprawie Leppera; "ubolewamy". onet.pl, 11 maja 2010. [dostęp 11 maja 2010].
  18. Serwis PKW – Wybory 2010
  19. Jako Wojewódzki Komitet Samoobrony Rolników w Koszalinie z siedzibą w Darłowie.
  20. Prokuratura – weksle Samoobrony umorzone, portal leszno.naszemiasto.pl z 1 sierpnia 2007
  21. Sąd: umowy Samoobrony o wekslach - nieważne, portal wp.pl z 9 lipca 2008
  22. Komunikat, samoobrona.org.pl z 10 grudnia 2007
  23. Posiedzenie Rady Krajowej Partii Samoobrona RP, samoobrona.org.pl z 13 października 2008
  24. Skład Prezydium Rady Krajowej, samoobrona.org.pl z 5 listopada 2009

Źródła

Linki zewnętrzne