Włodzimierz Cimoszewicz

Włodzimierz Cimoszewicz

Data i miejsce urodzenia	13 września 1950 Warszawa
Prezes Rady Ministrów
Okres	od 7 lutego 1996 do 31 października 1997
Przynależność polityczna	Sojusz Lewicy Demokratycznej
Poprzednik	Józef Oleksy
Następca	Jerzy Buzek
Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Okres	od 5 stycznia 2005 do 18 października 2005
Przynależność polityczna	Sojusz Lewicy Demokratycznej
Poprzednik	Józef Oleksy
Następca	Marek Jurek
Wicepremier, Minister sprawiedliwości, Prokurator Generalny
Okres	od 26 października 1993 do 1 marca 1995
Przynależność polityczna	Sojusz Lewicy Demokratycznej
Poprzednik	Jan Piątkowski
Następca	Jerzy Jaskiernia
Minister spraw zagranicznych
Okres	od 19 października 2001 do 4 stycznia 2005
Przynależność polityczna	Sojusz Lewicy Demokratycznej
Poprzednik	Władysław Bartoszewski
Następca	Adam Daniel Rotfeld
Senator VII kadencji
Okres	od 5 listopada 2007
Przynależność polityczna	Sojusz Lewicy Demokratycznej
Odznaczenia

{{Polityk infobox}} Nieoczekiwana grafika: "grafika".

Włodzimierz Cimoszewicz (ur. 13 września 1950 w Warszawie) – polski polityk, prawnik. Wiceprezes Rady Ministrów oraz minister sprawiedliwości i prokurator generalny (1993–1995), wicemarszałek Sejmu (1995–1996), prezes Rady Ministrów (1996–1997), minister spraw zagranicznych (2001–2005) oraz marszałek Sejmu (w 2005). W latach 1989–2005 poseł na Sejm X, I, II, III i IV kadencji, od 2007 senator VII kadencji.

Wykształcenie i praca naukowa

Jest absolwentem XIX Liceum Ogólnokształcącego im. Powstańców Warszawy w Warszawie i Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, który ukończył w 1972. W 1978 uzyskał stopień doktora nauk prawnych, specjalizując się w prawie międzynarodowym publicznym. W latach 1972–1985 pracował jako asystent, a potem adiunkt w Zakładzie Organizacji Międzynarodowych Instytutu Prawa Międzynarodowego Wydziału Prawa i Administracji UW. Od 1980 do 1981 był stypendystą fundacji Fulbrighta na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku.

Od 2006 pracuje jako wykładowca na Uniwersytecie w Białymstoku, gdzie zajmuje stanowisko kierownika Ośrodka Polityki Zagranicznej na Wydziale Prawa.

Działalność polityczna w PRL

Karierę polityczną rozpoczął jako działacz organizacji młodzieżowych w Polsce Ludowej. Był m.in. członkiem Związku Młodzieży Socjalistycznej w latach 1968–1973 oraz Zrzeszenia Studentów Polskich, w którym w 1972 wybrany został na stanowisko przewodniczącego tej organizacji na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1971 aż do rozwiązania w styczniu 1990 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Podczas pracy na uczelni był sekretarzem Komitetu Uczelnianego partii. W 1985 wycofał się z aktywności politycznej, przenosząc się do Kalinówki Kościelnej na Podlasiu, gdzie objął gospodarstwo rolne swoich teściów.

Do polityki wrócił po zmianach zapoczątkowanych obradami Okrągłego Stołu. W 1989 wystartował po raz pierwszy w wyborach parlamentarnych i został wybrany posłem na Sejm kontraktowy z ramienia PZPR.

Działalność polityczna w III Rzeczypospolitej

Lata 1990–2005

Wystartował jako kandydat postkomunistów w pierwszych demokratycznych i powszechnych wyborach prezydenckich w Polsce w 1990. Uzyskał 9,21% głosów (1 514 025 głosów), zajmując 4. miejsce.

Mandat poselski sprawował od 1989 do 2005, kandydując w 1991, 1993, 1997 i 2001 z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej. W latach 1990–1991 był przewodniczącym Parlamentarnego Klubu Lewicy Demokratycznej. Nie wstąpił do utworzonej w 1990 Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej. W 1991 odmówił objęcia funkcji szefa klubu parlamentarnego SLD, uzasadniając tę decyzję sprzeciwem wobec objęcia mandatu poselskiego przez Leszka Millera, zamieszanego w sprawę tzw. pożyczki moskiewskiej. Od 1992 do 1996 był członkiem Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. W 1999 wstąpił do nowo powołanej partii, Sojuszu Lewicy Demokratycznej.

W drugim rządzie Waldemara Pawlaka objął stanowisko wiceprezesa Rady Ministrów oraz ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego. Funkcje te pełnił od 26 października 1993 do 1 marca 1995. Był inicjatorem rządowych działań antykorupcyjnych zapamiętanych pod hasłem "czyste ręce". W wyniku kontroli ujawnił w październiku 1994 nazwiska osób, które pełniły funkcje rządowe i jednocześnie zasiadały w radach nadzorczych spółek prawa gospodarczego.

Po zmianie rządu w 1995 został wybrany na wicemarszałka Sejmu. Funkcję tę sprawował do 1996. Po objęciu urzędu Prezydenta RP przez Aleksandra Kwaśniewskiego przejął po nim stanowisko przewodniczącego Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego (na 2 miesiące).

Po dymisji Józefa Oleksego z funkcji premiera Aleksander Kwaśniewski powierzył Włodzimierzowi Cimoszewiczowi 1 lutego 1996 utworzenie nowego gabinetu, który został powołany 7 lutego. Z czasu tzw. powodzi tysiąclecia z lipca 1997 zapamiętano wypowiedź premiera na temat braku ubezpieczeń u poszkodowanych. Premier uznał ją później za niefortunną i publicznie przeprosił ofiary powodzi urażone jego sformułowaniem: to jest kolejny przypadek, kiedy potwierdza się, że trzeba być przezornym i trzeba się ubezpieczać, a ta prawda jest ciągle mało powszechna.

W październiku 1996 został przewodniczącym (urząd w randze ministra) nowo utworzonego Komitetu Integracji Europejskiej, odpowiedzialnego za przygotowanie Polski do negocjacji akcesyjnych z Unią Europejską. Funkcję tę pełnił do 31 października 1997.

Po ponownym dojściu do władzy lewicowej koalicji SLD-UP-PSL objął stanowisko ministra spraw zagranicznych w rządzie Leszka Millera. Urząd ten zajmował od 19 października 2001. Był on obok premiera sygnatariuszem podpisującym w imieniu Polski Traktat o Przystąpieniu Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej w Atenach 16 kwietnia 2003. Po dymisji gabinetu stanowisko ministra pełnił kolejno w dwóch rządach Marka Belki od 2 maja 2004 do 4 stycznia 2005, kiedy został odwołany z urzędu w związku z kandydowaniem na marszałka Sejmu.

W 2004 był jednym z twórców projektu uchwały "Dość złudzeń", zgłoszonej przez Marka Borowskiego w trakcie krajowej konwencji SLD. W uchwale tej grupa dziesięciu polityków partii, skrytykowała wewnętrzne działania Sojuszu. Wkrótce wszyscy poza nim wystąpili z SLD, przechodząc do nowo powstałej Socjaldemokracji Polskiej. W lipcu 2005 Włodzimierz Cimoszewicz zrezygnował z ubiegania się o miejsce w parlamencie następnej kadencji, rezygnując z aktywności partyjnej.

Marszałek Włodzimierz Cimoszewicz i prezydent Aleksander Kwaśniewski

5 stycznia 2005 po przyjęciu przez Sejm rezygnacji Józefa Oleksego z funkcji marszałka Sejmu Włodzimierz Cimoszewicz został wybrany trzecim z kolei marszałkiem Sejmu IV kadencji. Jego kontrkandydatem był Józef Zych, którego pokonał stosunkiem głosów 223:219.

Wybory prezydenckie w 2005 i późniejsza działalność

18 maja 2005 ogłosił publicznie, że nie będzie kandydował na urząd prezydenta w wyborach w tym samym roku. Jednak 28 czerwca zmienił zdanie i zadeklarował swój start w tych wyborach. Swoją decyzję uzasadnił wpływem wyborców. Do zmiany deklaracji o zakończeniu kariery politycznej namawiał go także prezydent Aleksander Kwaśniewski oraz Stowarzyszenie Ordynacka, którego działacze deklarowali zebranie prawie 50 tysięcy głosów poparcia dla tej kandydatury.

Choć pozostał członkiem SLD i jego klubu poselskiego, wystartował jako kandydat niezależny. 3 lipca na konwencji wyborczej SLD uzyskał poparcie tej partii w wyborach, wsparły go też Unia Lewicy III RP, Federacja Młodych Socjaldemokratów i fundacja Jolanty Kwaśniewskiej "Porozumienie bez barier". Szefem komitetu wyborczego została Jolanta Kwaśniewska, szefową sztabu wyborczego posłanka Katarzyna Piekarska.

Po ogłoszeniu kandydatury został wezwany przed komisję śledczą ds. PKN Orlen. Do przesłuchania doszło 30 lipca. W efekcie śledczy deklarowali możliwość postawienia przesłuchiwanego przed Trybunałem Stanu, a do prokuratury złożyli doniesienia o możliwości popełnienia przez niego przestępstwa, m.in. w oparciu o zeznania Anny Jaruckiej, której później przedstawiono zarzuty o składanie fałszywych zeznań i ujawnienie tajemnicy służbowej.

14 września 2005 Włodzimierz Cimoszewicz ogłosił rezygnację z kandydowania na urząd prezydenta oraz wycofanie się z życia publicznego, podając jako powody tej decyzji ataki ze strony oponentów politycznych na niego samego i jego rodzinę. Bezpośrednio wpłynęła na to sprawa Anny Jaruckiej.

W wyborach parlamentarnych w 2007 kandydował do Senatu z ramienia KWW Cimoszewicz do Senatu. Uzyskał mandat w okręgu białostockim jako jedyny kandydat niezależny liczbą 175 839 głosów.

Na początku marca 2009 Rada Ministrów zgłosiła jego kandydaturę na stanowisko sekretarza generalnego Rady Europy. 15 kwietnia odbyło się przesłuchanie, w którym wzięli udział także jego konkurenci: Luc Van den Brande, Matyas Eoers i były premier Norwegii Thorbjørn Jagland, który razem z Włodzimierzem Cimoszewiczem przeszedł do II tury wyborów. Odbyła się ona 29 września 2009, a Włodzimierz Cimoszewicz przegrał z Thorbjørnem Jaglandem stosunkiem głosów 80:165.

W czerwcu 2010 przed pierwszą turą wyborów prezydenckich poparł kandydaturę Bronisława Komorowskiego.

Ordery i odznaczenia państwowe

• Krzyż Wielki Orderu "Za Zasługi dla Litwy" (2005, Litwa)
• Order Zasługi Republiki Francuskiej
• Order Zasługi Republiki Greckiej

Wyróżnienia

Został uhonorowany tytułem doktora honoris causa amerykańskich uniwersytetów: Apallachijskiego oraz Południowej Karoliny. W 2009 otrzymał Medal Zasłużony dla Tolerancji przyznany przez Fundację Ekumeniczną Tolerancja.

Życie prywatne

Jest synem Renaty i Mariana Cimoszewiczów. Matka pochodziła z Wołynia, zaś rodzina ojca z Wołkowyska, skąd w czasie I wojny światowej trafiła do Symbirska, gdzie urodził się Marian Cimoszewicz. Ojciec Włodzimierza Cimoszewicza był zawodowym wojskowym, uczestnikiem II wojny światowej, pracownikiem WAT na stanowisku szefa Informacji Wojskowej, następnie w WSW. Włodzimierz Cimoszewicz od 1972 jest mężem Barbary Aponowicz. Ma dwoje dzieci: Małgorzatę i Tomasza.

Od 1985 prowadzi 20-hektarowe gospodarstwo rolne w Kalinówce Kościelnej w województwie podlaskim.

Źródła

• Biogram na stronie Senatu (VII kadencja). [dostęp 28 marca 2011].zły zapis daty dostępu

Linki zewnętrzne

• Włodzimierz Cimoszewicz – strona prywatna. [dostęp 28 marca 2011].zły zapis daty dostępu