Wrota Chałubińskiego: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m MalarzBOT: Nagłówki w mobilnej wersji Wikipedii |
lit. |
||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
We Wrotach Chałubińskiego rozpoczyna się niedostępna dla turystów droga przez [[Liptowskie Mury]] na [[Gładka Przełęcz|Gładką Przełęcz]]. |
We Wrotach Chałubińskiego rozpoczyna się niedostępna dla turystów droga przez [[Liptowskie Mury]] na [[Gładka Przełęcz|Gładką Przełęcz]]. |
||
Poza tym Wrota Chałubińskiego stanowią jeden z krańców długiego odcinka grani, która została udostępniona dla taternictwa powierzchniowego w rejonie Doliny Rybiego Potoku (odcinek Białczańska Przełęcz - Wrota Chałubińskiego) |
Poza tym Wrota Chałubińskiego stanowią jeden z krańców długiego odcinka grani, która została udostępniona dla taternictwa powierzchniowego w rejonie Doliny Rybiego Potoku (odcinek Białczańska Przełęcz - Wrota Chałubińskiego)<ref>{{Cytuj stronę |url=http://kamiltatry.wordpress.com/2012/10/03/wrota-chalubinskiego-2022-m-n-p-m/|tytuł=Wrota Chałubińskiego (2022 m n.p.m.)|data dostępu = 2013-08-22}}</ref>. |
||
Bogata flora. Z rzadkich roślin występują: [[wiechlina tatrzańska]], [[skalnica odgiętolistna]], [[ukwap karpacki]] i [[warzucha tatrzańska]] – gatunki w Polsce występujące tylko w Tatrach i to na nielicznych stanowiskach. Stwierdzono też występowanie bardzo rzadkiej [[sasanka wiosenna|sasanki wiosennej]]<ref>{{Cytuj książkę |imię=Zbigniew |nazwisko=Mirek |imię2=Halina |nazwisko2=Piękoś-Mirkowa |tytuł=Czerwona księga Karpat Polskich |wydawca=Instytut Botaniki PAN |miejsce=Kraków |data=2008 |isbn =978-83-89648-71-6}}</ref>. |
Bogata flora. Z rzadkich roślin występują: [[wiechlina tatrzańska]], [[skalnica odgiętolistna]], [[ukwap karpacki]] i [[warzucha tatrzańska]] – gatunki w Polsce występujące tylko w Tatrach i to na nielicznych stanowiskach. Stwierdzono też występowanie bardzo rzadkiej [[sasanka wiosenna|sasanki wiosennej]]<ref>{{Cytuj książkę |imię=Zbigniew |nazwisko=Mirek |imię2=Halina |nazwisko2=Piękoś-Mirkowa |tytuł=Czerwona księga Karpat Polskich |wydawca=Instytut Botaniki PAN |miejsce=Kraków |data=2008 |isbn =978-83-89648-71-6}}</ref>. |
||
Wersja z 21:19, 24 mar 2015
 Wrota Chałubinskiego znad Stawu Staszica | |
| Państwo | |
|---|---|
| Wysokość |
2022 m n.p.m. |
| Pasmo | |
| Sąsiednie szczyty | |
Położenie na mapie Tatr  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Karpat  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|} | |
Wrota Chałubińskiego, dawniej Zawracik (słow. Vráta Chałubińského, Chałubińského brána, niem. Chałubiński-Tor, węg. Chałubiński-kapu) – wąska przełęcz (2022 m n.p.m.) w głównej grani Tatr pomiędzy Kopą nad Wrotami (2075 m n.p.m.) a Szpiglasowym Wierchem. W kierunku południowo-wschodnim, za Kopą nad Wrotami umiejscowiona jest Ciemnosmreczyńska Turnia (2142 m n.p.m.) oddzielona od Kopy Przełęczą nad Wrotami. Pomiędzy Wrotami Chałubińskiego a Szpiglasowym Wierchem znajdują się Głaźna Czuba, Głaźne Wrótka, Dziurawa Czuba, Szpiglasowa Czuba i Wyżnie Szpiglasowe Wrótka.
Przez Wrota Chałubińskiego prowadził szlak z Doliny Rybiego Potoku do Doliny Piarżystej – górnego piętra Doliny Ciemnosmreczyńskiej (Temnosmrečinská dolina). Ścieżka została przebudowana w latach 1889–1890 w łatwo dostępny szlak. Na wniosek Walerego Eljasza-Radzikowskiego zmieniono nazwę przełęczy, dla uczczenia zmarłego w 1889 r. Tytusa Chałubińskiego.
Po II wojnie światowej zlikwidowano szlak po słowackiej stronie (Dolina Piarżysta jest rezerwatem przyrody, szlak prowadzi tylko do Ciemnosmreczyńskiego Stawu). Po stronie polskiej Wrota Chałubińskiego dostępne są znakowanym szlakiem znad Morskiego Oka przez Dolinę za Mnichem. Szlak po wielu latach zamknięcia został otwarty w 1972 r., w 1996 r. został wyremontowany.
Pierwsze turystyczne wejścia letnie nie zostały odnotowane. Zimą pierwsi na przełęczy byli 7 lutego 1914 r. na nartach W. Skórczewski i przewodnik Stanisław Gąsienica Byrcyn[1]. W rejonie tej przełęczy zginęła we wrześniu 1994 roku Maria Chałubińska (z domu Berger) – żona wnuka Tytusa Chałubińskiego – Stefana[2].
We Wrotach Chałubińskiego rozpoczyna się niedostępna dla turystów droga przez Liptowskie Mury na Gładką Przełęcz.
Poza tym Wrota Chałubińskiego stanowią jeden z krańców długiego odcinka grani, która została udostępniona dla taternictwa powierzchniowego w rejonie Doliny Rybiego Potoku (odcinek Białczańska Przełęcz - Wrota Chałubińskiego)[3].
Bogata flora. Z rzadkich roślin występują: wiechlina tatrzańska, skalnica odgiętolistna, ukwap karpacki i warzucha tatrzańska – gatunki w Polsce występujące tylko w Tatrach i to na nielicznych stanowiskach. Stwierdzono też występowanie bardzo rzadkiej sasanki wiosennej[4].
Szlaki turystyczne
– najpierw żółtym szlakiem („Ceprostradą”) od schroniska PTTK nad Morskim Okiem na Szpiglasową Przełęcz, potem szlakiem czerwonym prowadzącym Doliną za Mnichem na Wrota Chałubińskiego.
- Czas przejścia od schroniska do rozstaju szlaków: 1:15 h, ↓ 1 h
- Czas przejścia od rozstaju szlaków na przełęcz: 1 h, ↓ 45 min[5]
- ↑ Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część IV. Walentkowa Przełęcz – Przełączka pod Zadnim Mnichem. Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy „Kraj”, 1951, s. 157.
- ↑ Chałubiński Stefan. Głos Seniora, 2001-11. [dostęp 2011-12-19]. (pol.).
- ↑ Wrota Chałubińskiego (2022 m n.p.m.). [dostęp 2013-08-22].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2005. ISBN 83-88112-35-X.
Bibliografia
- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. ISBN 83-915859-1-3.
- Tatry polskie. Mapa turystyczna 1:20 000. Piwniczna: Agencja Wyd. „Wit” S.c., 2004. ISBN 83-915-737-9-6.