Wacław Kuchar

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wacław Kuchar
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Wacław Michał Kuchar

Data i miejsce urodzenia

16 września 1897
Łańcut

Data i miejsce śmierci

13 lutego 1981
Warszawa

Wzrost

168 cm

Pozycja

prawy obrońca, środkowy pomocnik, napastnik

Kariera juniorska
Lata Klub
Olimpia Lwów
Sparta Lwów
Gloria Lwów
Pogoń Lwów
Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole
1912–1936 Pogoń Lwów 200 (104)
1921 Pogoń Poznań
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole
1921–1928  Polska 23 (5)
Kariera trenerska
Lata Drużyna
1930 Polska (trener)
1936–1939 OZPN Lwów
1936 Pogoń Lwów
1939–1941 Dynamo Lwów
1944–1945 Dynamo Lwów
1946 Polonia Bytom
1947–1949 Polska (trener)
1949–1953 Legia/CWKS Warszawa
1950 CWKS Ib Warszawa
1952 CWKS Ib Warszawa
1953–1956 Kolejarz-Polonia Warszawa
  1. ↑ Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.
Multimedia w Wikimedia Commons
porucznik artylerii porucznik artylerii
Data i miejsce urodzenia

16 września 1897
Łańcut

Data śmierci

13 lutego 1981

Przebieg służby
Lata służby

1915–1922

Siły zbrojne

C. K. Armia
Wojsko Polskie

Jednostki

5 Lwowski Pułk Artylerii Lekkiej

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-ukraińska,
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi Medal Niepodległości
Krzyż Obrony Lwowa Odznaka pamiątkowa „Orlęta”
Multimedia w Wikimedia Commons
Reprezentacja Polski podczas Igrzysk Olimpijskich w 1924. Kuchar stoi trzeci od prawej
Hokejowa Pogoń Lwów w 1929. Kuchar stoi piąty od lewej
Wacław Kuchar pcha kulą w trakcie zwycięskiego dziesięcioboju na MP 1924
Grób Wacława Kuchara

Wacław Michał Kuchar (ur. 16 września 1897 w Łańcucie, zm. 13 lutego 1981 w Warszawie) – polski wszechstronny sportowiec, reprezentant Polski w hokeju na lodzie, lekkoatletyce, łyżwiarstwie szybkim i piłce nożnej, olimpijczyk, porucznik artylerii Wojska Polskiego.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 16 września 1897 w rodzinie pochodzenia węgierskiego jako syn Ludwika (1865–1917) i Ludwiki z domu Drzewieckiej[1][2][3]. Ojciec był przemysłowcem i sponsorem klubu LKS Pogoń Lwów. Jego braćmi byli wszechstronni sportowcy (związani z klubem LKS Pogoń Lwów, w tym z sekcją piłki nożnej) i oficerowie Wojska Polskiego: Tadeusz (1891–1966, także trener i działacz sportowy) i Władysław (1895–1983, także działacz sportowy). Jego rodzeństwem byli również: Kazimiera (1899–1981, po mężu Chodkiewicz), Karol (1892–1960), Kinga (zm. 1894), Mieczysław (1902–1939, piłkarz, bramkarz Pogoni Lwów) oraz Zbigniew (1905–1945, także hokeista Pogoni[4])[5].

12 października 1915 zdał wojenny egzamin dojrzałości w C. K. II Szkole Realnej we Lwowie, a dwa dni później wystąpił ze szkoły, będąc w VI klasie[6]. Studiował na Politechnice Lwowskiej.

Ożenił się z Ireną Georgeon (1906–1987, jej siostra Maria została żoną Stanisława Kuniczaka, kierownika sekcji piłkarskiej Pogoni Lwów, sędziego piłkarskiego, także oficera lwowskiego 5 pułku artylerii polowej)[7]. Ojciec Marii Elwiry Kuchar, dziadek Wacława i Tomasza Bielawskich[8].

Służba wojskowa[edytuj | edytuj kod]

Wcielony do wojska austriackiego w 1915, ukończył szkołę oficerską. Jako ochotnik przyjęty 6 listopada 1918 do Wojska Polskiego w stopniu podporucznika. U kresu I wojny światowej brał udział w obronie Lwowa w trakcie wojny polsko-ukraińskiej. W szeregach 5 Lwowskiego pułku artylerii polowej walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1920 został awansowany do stopnia porucznika rezerwy artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[9][10][11]. W 1922 przeniesiony do rezerwy w stopniu porucznika, jego oddziałem macierzystym był 5 pułk artylerii polowej we Lwowie[12], do którego był przydzielony jako oficer rezerwowy w latach 20.[13][14]. W 1934 w dalszym ciągu miał przydział w rezerwie do 5 pułku artylerii lekkiej we Lwowie[15].

Kariera sportowa[edytuj | edytuj kod]

18 maja 1919 strzelił dla Pogoni 5 goli w pierwszym w historii meczu niepodległej Polski, zwyciężając zespół 5 pułku piechoty 9:3[1]. Uprawiał m.in. lekkoatletykę, piłkę nożną (napastnik, później pomocnik), łyżwiarstwo szybkie i hokej na lodzie. Wielokrotny mistrz Polski i reprezentant kraju we wszystkich wymienionych dyscyplinach. Łącznie odnosił osiągnięcia w dziewięciu dyscyplinach sportowych[16]. Całe życie związany ze Lwowem i reprezentujący barwy lwowskiej Pogoni. Wielokrotny mistrz Lwowa.

Został jako pierwszy wybrany na sportowca roku w Plebiscycie Przeglądu Sportowego 1926[17], w Plebiscycie 1927 zajął 10. miejsce. Olimpijczyk z Paryża 1924 jako napastnik drużyny piłki nożnej[18]. Trener drużyny Dynamo Lwów[19].

Hokej na lodzie[edytuj | edytuj kod]

Należał do inicjatorów powołania sekcji hokeja na lodzie w klubie Pogoń Lwów w grudniu 1925 roku. W 1927 z drużyną Pogoni Lwów zdobył 3. miejsce w mistrzostwach Polski. W tym samym roku był członkiem reprezentacji Polski na mistrzostwach Europy. W kolejnym roku zdobył 4. miejsce na mistrzostwach Polski. Dwa lata później zdobył srebrny medal mistrzostw Europy, po porażce w finale z reprezentacją Czechosłowacji[20]. 9 razy wystąpił w reprezentacji hokeja na lodzie. W tym samym roku z klubem Pogoń Lwów zdobył wicemistrzostwo Polski. Został powołany do kadry na igrzyska olimpijskie w Sankt-Moritz, jednak nie pojechał, ponieważ nie mógł uczestniczyć w przygotowaniach[21]. W 1930 roku na mistrzostwach Europy był kierownikiem technicznym drużyny hokejowej, w tym samym roku obronił wicemistrzostwo Polski z Pogonią Lwów. W 1933 został zgłoszony przez Polski Związek Hokeja na Lodzie jako sędzia[22]. W tym samym roku zdobył z Pogonią Lwów tytuł mistrza Polski w hokeju na lodzie ex aequo z Legią Warszawa[23]. Wyczynowe uprawianie hokeja na lodzie zakończył w 1935 roku[23]. W 1939 roku zgłoszony przez Polski Związek Hokeja na Lodzie jako arbiter na Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1940 (nie odbyły się)[24].

Piłka nożna[edytuj | edytuj kod]

Piłkę nożną zaczął trenować w 1912 w Pogoni Lwów. W drużynie Pogoni Lwów występował do 1934 roku. W kwietniu 1920 uczestniczył w przygotowaniach Reprezentacji Polski do Letnich Igrzysk Olimpijskich w Antwerpii[23]. 18 grudnia 1921 był uczestnikiem pierwszego w historii meczu reprezentacji polski w piłce nożnej przeciwko reprezentacji Węgier[23]. W tym samym roku zostaje wicemistrzem Polski, przegrywając w finale z drużyną Cracovii 5:2[25].

W sezonie 1922 został mistrzem Polski z drużyną Pogoni Lwów i zdobył tytuł króla strzelców[26]. W sezonie 1922 zdobył 21 bramek[23]. Początkowo grał na pozycji napastnika, a następnie środkowego pomocnika[27]. W 1929 roku dostał ostatnie powołanie do reprezentacji Polski w charakterze rezerwowego. W tym samym roku został trenerem Pogoni Lwów[20]. W 1936 roku został sędzią piłkarskim. W tym samym roku został szefem Lwowskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej.

Pogoń Lwów:

  • 168 cm / 65 kg
  • lata gry: 1912-1935
  • Mistrz Polski: 1922, 1923, 1925, 1926
  • Król strzelców mistrzostw Polski: 1922 (21 goli), 1926 (wspólnie z Józefem Garbieniem, również z Pogoni Lwów – po 11 goli)
  • rozegrał w klubie 1052 mecze, strzelając 1065 goli (pierwszy w 1912 w Stryju, ostatni w maju 1945 w barwach Dynama Lwów jako grający trener[1])[28]
  • w rozgrywkach o mistrzostwo Polski reprezentował barwy Pogoni 198 razy, zdobył 98 bramek
  • występował na pozycji środkowego napastnika[29]

Piłkarska reprezentacja Polski:

Lekkoatletyka[edytuj | edytuj kod]

Należał do sportowców kładących podwaliny lekkoatletyki. Uprawiał konkurencje biegowe, a także skoki i rzuty. Znalazł się w gronie lekkoatletów nominowanych do kadry na igrzyska olimpijskie w 1920[30]. Z powodu wojny polsko-bolszewickiej Polska nie wysłała jednak ostatecznie reprezentacji[30].

17 i 18 lipca 1920 zdobył tytuły mistrza Polski w biegu na 110 metrów przez płotki i biegu na 800 metrów[31]. W 1921 roku zdobył tytuł mistrza Polski w biegu na 800 metrów[31], w tym samym roku zdobył także mistrzostwo Polski w trójskoku[31]. Wystąpił w rozgrywanym 5 i 6 sierpnia 1922 trójmeczu Polska – Czechosłowacja – Jugosławia. W zawodach zajął 1. miejsce w skoku wzwyż, w trójskoku był drugi, a w biegu na 110 m przez płotki – trzeci.

W 1923 roku zdobył tytuł mistrza Polski w biegu na 400 metrów przez płotki[31], skoku wzwyż[31] i dziesięcioboju. W 1924 obronił tytuł mistrza Polski w dziesięcioboju[31]. Był także rekordzistą Polski w biegach na 800 m i 400 m przez płotki, w skoku wzwyż, dziesięcioboju oraz w sztafecie 4 x 400 m i sztafecie szwedzkiej. Po zakończeniu kariery lekkoatletycznej w latach 1936-1939 pełnił funkcję prezesa Okręgowego Związku Lekkiej Atletyki we Lwowie.

Łyżwiarstwo Szybkie[edytuj | edytuj kod]

Od 1922 roku startował w łyżwiarstwie szybkim. Jego głównym rywalem był Leon Jucewicz. W 1924 przegrał z nim rywalizację o prawo startu na igrzyskach olimpijskich w Chamonix. Był pięciokrotnym mistrzem Polski w wieloboju w 1922, 1923, 1924, 1927 i 1928 roku. W 1929 roku zdobył wicemistrzostwo Polski. Zdobył w sumie 18 tytułów mistrza kraju na dystansach 500 m: w 1922, 1923 1927 1928 i 1929, na 1500 m: w 1922, 1923, 1927 i 1928 roku i 10 000 m w 1924, 1927, 1928 i 1929 roku. Jest także kilkukrotnym rekordzistą kraju na dystansach 500, 1500 i 5000 m[32].

W 1925 roku wystartował w Mistrzostwach Europy w Łyżwiarstwie Szybkim w Sankt Moritz (Szwajcaria), zajmując 7. miejsce[17].(zajął 7 miejsce na 5 000 m i 5 na 10 000 m)[32]. Ponadto:

Po II wojnie światowej[edytuj | edytuj kod]

Po przymusowym opuszczeniu Lwowa osiadł na pewien czas w Bytomiu i zaangażował się w założenie i działalność Polonii Bytom (klubu kontynuującego tradycje Pogoni Lwów), głównie w sekcji hokejowej Polonii. Następnie zamieszkał w Warszawie. Po zakończeniu kariery trener, sędzia i działacz sportowy. Został selekcjonerem reprezentacji polski w hokeju na lodzie i piłce nożnej. W latach 1949-1953 był trenerem Legii Warszawa. Następnie w latach 1954-1957 był trenerem Polonii Warszawa[34]. Przez ponad 30 lat pracował w Legii Warszawa, w uznaniu jego zasług przed meczem ligowym Legia - Śląsk Wrocław 10 września 1977 na stołecznym Stadionie Wojska Polskiego odbyła się uroczystość okolicznościowa z okazji jego 80. urodzin[35]. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera MII-5-4)[36].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Wacław Kuchar jest od 2011 patronem Szkoły Podstawowej nr 54 w Bytomiu[41]. Od sezonu 1986/87 pod patronatem PZPN prowadzone są rozgrywki o Puchar im. Wacława Kuchara, w których obecnie rywalizują reprezentacje szesnastu wojewódzkich związków piłki nożnej w kategorii chłopców do lat 14.

W 2015 w Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie odsłonięto gwiazdę Wacława Kuchara[42].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Jacek Bryl. Kolebka – zapomniana?. „Biuletyn”. Nr 41, s. 27-30, Czerwiec 1981. Koło Lwowian w Londynie. 
  2. ↑ Jacek Bryl, Wacław Kuchar, str. 13 (brak nr ISBN) [dostęp z dnia: 2016-03-15]
  3. ↑ Jarosław Barczyk: Z historii polskiego sportu - postać Wacława Kuchara. profesor.pl. [dostęp 2015-11-19].
  4. ↑ Hokejowe Mistrzostwa Polski. „Stadjon”. 1, s. 6, 3 stycznia 1928. 
  5. ↑ Ludwik Kuchar. geni.com. [dostęp 2015-11-19].
  6. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Szkoły Realnej we Lwowie za rok szkolny 1915–16. Lwów: 1916, s. 38, 47.
  7. ↑ Mieczysław Młotek. Ś. p. generał Stanisław Bronisław Kuniczak. „Biuletyn”. Nr 26, s. 6, Czerwiec 1974. Koło Lwowian w Londynie. 
  8. ↑ Zapomniane legendy (2). Wacław Kuchar. footbar.org, 2014-03-07. [dostęp 2014-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-24)].
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 850.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 775.
  11. ↑ a b c Kuchar Wacław – sylwetka w portalu olimpijski.pl. Polski Komitet Olimpijski. [dostęp 2015-06-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-20)].
  12. ↑ Alfabetyczny spis oficerów rezerwy. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922, s. 147. [dostęp 2015-06-18].
  13. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 724.
  14. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 647.
  15. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 647, 775, w tym roku zajmował 526. lokatę na liście starszeństwa poruczników rezerwy artylerii.
  16. ↑ O lwowianach, Lwowie, Małopolsce Wsch. i Wołyniu. „Biuletyn”. Nr 23, s. 56, Grudzień 1972. Koło Lwowian w Londynie. 
  17. ↑ a b Jatkowska 2017 ↓, s. 39.
  18. ↑ Jatkowska 2017 ↓, s. 37.
  19. ↑ Wryk 2016 ↓, s. 143.
  20. ↑ a b Jatkowska 2017 ↓, s. 41.
  21. ↑ Wryk 2016 ↓, s. 347.
  22. ↑ Jatkowska 2017 ↓, s. 42.
  23. ↑ a b c d e Wryk 2015 ↓, s. 345.
  24. ↑ Sędziowie polscy na hokejowe mistrzostwa świata. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 24 z 31 stycznia 1939. 
  25. ↑ Jatkowska 2017 ↓, s. 24.
  26. ↑ Jatkowska 2017 ↓, s. 25.
  27. ↑ Wryk 2015 ↓, s. 346.
  28. ↑ Osobowości: Wacław Kuchar. [dostęp 2012-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-18)].
  29. ↑ Lwowska „Pogoń” mistrzem Polski na r. 1926. „Od A do Z”. 3, s. 27, 15–31 grudnia 1926. 
  30. ↑ a b Stanisław Zaborniak: Z tradycji lekkoatletyki w Polsce w latach 1919–1939: Tom VI Udział lekkoatletów i lekkoatletek w międzynarodowej rywalizacji sportowej. Rzeszów: 2011, s. 252, 253. ISBN 978-83-7338-663-1.
  31. ↑ a b c d e f Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Janusz Rozum, Tadeusz Wołejko: Historia Finałów Lekkoatletycznych Mistrzostw Polski 1920–2007. Konkurencje męskie. Szczecin - Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2008, s. 335. ISBN 978-83-61233-20-6.
  32. ↑ a b Wryk 2015 ↓, s. 347.
  33. ↑ Lwowski klub sportowy „Pogoń” w roku 1937. Lwów: 1937, s. 2.
  34. ↑ Jatkowska 2017 ↓, s. 43.
  35. ↑ „100 lat” dla Wacława Kuchara. „Nowiny-Stadion”, s. 1, Nr 37 z 12 września 1977. 
  36. ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  37. ↑ Wacław Kuchar nie żyje. „Nowiny-Stadion”, s. 1, Nr 7 z 16 lutego 1981. 
  38. ↑ Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 12, s. 371
  39. ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 102 „za zasługi na polu wychowania fizycznego i rozwoju sportu”.
  40. ↑ M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  41. ↑ Życie Bytomskie, 30 maja 2011, s. 6.
  42. ↑ WACŁAW KUCHAR. alejagwiazdsportu.pl, 10 czerwca 2015.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Składy reprezentacji Polski
Skład reprezentacji Polski na Igrzyskach Olimpijskich 1924

Skład reprezentacji Polski w hokeju na lodzie na Mistrzostwa Europy 1927
Bramkarze
Obrońcy
Napastnicy
Trener
Skład reprezentacji Polski w hokeju na lodzie na Mistrzostwa Europy 1929
Bramkarze
Obrońcy
Napastnicy
Trener
Skład reprezentacji Polski w hokeju na lodzie na Mistrzostwach Świata 1947
Bramkarze
Obrońcy
Napastnicy
Trener
Królowie strzelców Mistrzostw Polskich w piłce nożnej
Finały
Liga
Finały
Liga
Kariera trenerska
Trenerzy Pogoni Lwów
Trenerzy Legii Warszawa
  1. ↑ a b c d e f Trener nieformalny.
  2. ↑ a b c d e Trener ad interim.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m Trener zastępczy.
Trenerzy reprezentacji Polski w hokeju na lodzie
Zwycięzcy plebiscytu „Przeglądu Sportowego” na najlepszego polskiego sportowca roku
Mistrzowie Polski w biegu na 110 metrów przez płotki

Portal:Lekkoatletyka

nr – nie rozegrano

Mistrzowie Polski w biegu na 400 metrów przez płotki

Portal:Lekkoatletyka

nr – nie rozegrano

Mistrzowie Polski w biegu na 800 metrów

Portal:Lekkoatletyka

Mistrzowie Polski w skoku wzwyż

Portal:Lekkoatletyka

Mistrzowie Polski w trójskoku

Portal:Lekkoatletyka

Mistrzowie Polski w dziesięcioboju

Portal:Lekkoatletyka

nr – nie rozegrano

Mistrzowie Polski w sztafecie 4 × 400 metrów

Portal:Lekkoatletyka

  1. ↑ Konkurencja rozegrana poza konkursem, w której rywalizował tylko jeden zespół – reprezentacja Polski.
  2. ↑ a b Nie rozegrano.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wacław_Kuchar&oldid=73041163”