Harry Potter i Kamień Filozoficzny (film)
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji | |
| Data premiery |
4 listopada 2001 |
| Kraj produkcji | |
| Język | |
| Czas trwania |
152 min (wersja kinowa) |
| Reżyseria | |
| Scenariusz | |
| Główne role | |
| Muzyka | |
| Zdjęcia | |
| Scenografia | |
| Kostiumy | |
| Montaż | |
| Produkcja | |
| Wytwórnia | |
| Dystrybucja | |
| Budżet |
125 000 000 USD |
| Kontynuacja | |
| Nagrody | |
| CDG, Satelita, Saturn | |
| Strona internetowa | |
Harry Potter i Kamień Filozoficzny (ang. Harry Potter and the Philosopher's Stone) – amerykańsko-brytyjski film fantasy z 2001 na podstawie powieści Joanne K. Rowling, wyreżyserowany przez Chrisa Columbusa. Jest to pierwszy film z serii o przygodach Harry’ego Pottera. Opowiada o chłopcu Harrym Potterze, który w swoje jedenaste urodziny odkrywa, że jest czarodziejem. W rolach głównych wystąpili Daniel Radcliffe jako Harry Potter oraz Emma Watson i Rupert Grint jako jego przyjaciele: Hermiona Granger i Ron Weasley. W dorosłych bohaterów wcielili się Richard Harris, Maggie Smith, Robbie Coltrane, Alan Rickman, Ian Hart.
Warner Bros. kupiło prawa do ekranizacji książki w 1999. Realizację filmu zaczęto w 2000. Rowling nalegała, by cała obsada była brytyjskiego pochodzenia, by zachować kulturalną integralność filmu i książki. Autorka zaakceptowała scenariusz napisany przez Stevena Klovesa. Zdjęcia do filmu kręcono w studiu Leavesden, a także w historycznych budynkach w Wielkiej Brytanii. Film został wyprodukowany przez Heyday Films/1492 Pictures przy współpracy z Duncanem Hendersonem na zlecenie Warner Bros. Dystrybutorem filmu jest Warner Bros. Światowa premiera miała miejsce 4 listopada 2001. W Polsce premierowy pokaz filmu odbył się 18 stycznia 2002. Dzieło otrzymało trzy nominacje do Oscara za muzykę, scenografię i kostiumy. Zyski z filmu wyniosły 968,7 mln USD[1].
Fabuła[edytuj | edytuj kod]
Późną nocą Albus Dumbledore i Minerva McGonagall, profesorowie Szkoły Magii i Czarodziejstwa w Hogwarcie, wraz z dozorcą Rubeusem Hagridem, dostarczają osieroconego czarodzieja o imieniu Harry Potter do jego mugolskiej ciotki i wuja, Petunii i Vernona Dursleyów, jego jedynych żyjących krewnych.
Dziesięć lat później, tuż przed jedenastymi urodzinami Harry'ego, sowy zaczynają dostarczać zaadresowane do niego listy. Kiedy agresywni Dursleyowie stanowczo odmawiają Harry'emu otwarcia któregokolwiek z nich i uciekają do chaty na wyspie, Hagrid przybywa, aby osobiście dostarczyć Harry'emu list zapraszający go do Hogwartu. Hagrid ujawnia również, że rodzice Harry'ego, James i Lily, zostali zamordowani przez używającego czarnej magii czarodzieja o imieniu Lord Voldemort. Klątwa zabijająca, którą Voldemort rzucił na Harry'ego, odbiła się, niszcząc ciało Voldemorta; po tym zdarzeniu Potterowi pozostała blizna w kształcie błyskawicy. Następnie Hagrid zabiera Harry'ego na Aleję Pokątną po przybory szkolne i daje mu śnieżną sowę, którą nazywa Hedwigą. Harry kupuje różdżkę, która jest połączona z różdżką Voldemorta.
Na stacji King's Cross Harry wsiada do pociągu Hogwart Express i podczas podróży spotyka kolegów z klasy, Rona Weasleya i Hermionę Granger. Po przybyciu do Hogwartu Harry poznaje również Draco Malfoya, który pochodzi z zamożnej rodziny czarodziejów; obaj natychmiast nawiązują rywalizację. Uczniowie zbierają się w Wielkiej Sali, gdzie Kapelusz Sortujący sortuje pierwszoroczniaków do czterech kolejnych domów: Gryffindoru, Hufflepuffa, Ravenclaw i Slytherinu. Harry zostaje umieszczony w Gryffindorze wraz z Ronem i Hermioną, podczas gdy Draco – w Slytherinie, domu znanym z czarodziejów posługujących się czarną magią.
Studiując magię, Harry dowiaduje się więcej o swoich rodzicach i Voldemorcie, a jego naturalny talent do latania na miotle sprawia, że dostaje się on do drużyny Quidditcha Gryffindoru jako najmłodszy szukający od stulecia. Podczas powrotu Gryffindoru do wspólnego pokoju schody zmieniają kierunek, w wyniku czego Harry, Ron i Hermiona dostają się na trzecie piętro, zabronione dla uczniów. Tam odkrywają gigantycznego trójgłowego psa o imieniu Fluffy. W Halloween Ron obraża Hermionę po tym, jak popisała się na lekcji Zaklęć; zdenerwowana spędza całe popołudnie, płacząc w łazience dla dziewcząt. Tego wieczoru wchodzi do niej gigantyczny troll, ale Harry i Ron ratują Hermionę, a cała trójka godzi się i nawiązuje bliską przyjaźń po tym, jak Hermiona bierze na siebie winę za incydent, twierdząc, że poszła szukać trolla.
Trójka odkrywa, że Fluffy strzeże kamienia filozoficznego, magicznego przedmiotu, który może zamienić metal w złoto i wyprodukować eliksir nieśmiertelności. Harry podejrzewa, że nauczyciel eliksirów i głowa domu Slytherinu, Severus Snape, chce, aby kamień przywrócił Voldemorta do fizycznej postaci. Kiedy Hagrid przypadkowo ujawnia, że muzyka usypia Fluffy’ego, Harry, Ron i Hermiona postanawiają znaleźć kamień przed Snape'em. Fluffy już śpi, ale trio napotyka inne przeszkody, w tym śmiercionośną roślinę zwaną Diabelskim Werblem, pokój wypełniony agresywnymi latającymi kluczami i gigantyczną grę w szachy, która skutkuje obrażeniami odniesionymi przez Rona.
Po pokonaniu przeszkód Harry spotyka nauczyciela obrony przed czarną magią Quirinusa Quirrella, który chce zdobyć kamień; jak sie okazuje, Snape odkrył zamiary Quirrella i chronił Harry'ego. Quirrell zdejmuje swój turban, odsłaniając osłabionego Voldemorta żyjącego na jego potylicy. Zaklęcie ochronne Dumbledore'a umieszcza kamień w posiadaniu Harry'ego. Voldemort próbuje wyłudzić kamień od Harry'ego w zamian za wskrzeszenie jego rodziców, ale Harry dostrzega jego podstęp i odmawia. Quirrell próbuje zabić Harry'ego. Kiedy Harry dotyka skóry Quirrella, spala Quirrella, redukując go do popiołu. Dusza Voldemorta podnosi się ze stosu i ucieka, przenikając i powalając Harry'ego.
Harry odzyskuje przytomność w szkolnym ambulatorium. Dumbledore mówi mu, że kamień został zniszczony, aby zapobiec niewłaściwemu użyciu, a Ron i Hermiona są bezpieczni. Ujawnia również, w jaki sposób Harry pokonał Quirrella: kiedy Lily zginęła, aby uratować Harry'ego, zdążyła go ochronić zaklęciem przed Voldemortem. Podczas uczty na zakończenie roku szkolnego Harry, Ron i Hermiona otrzymują dodatkowe punkty dla własnego domu za swoje bohaterstwo, co zrównuje Gryffindor w rywalizacji ze Slytherinem; Dumbledore przyznaje następnie dziesięć punktów ich współlokatorowi Neville'owi Longbottomowi za to, że miał odwagę przeciwstawić się trio, po czym wręcza Gryffindorowi Puchar Domu. Harry wraca do Dursleyów na lato, szczęśliwy, że w końcu ma prawdziwy dom w Hogwarcie.
Sklep z różdżkami Ollivandera w studiu, gdzie kręcono sceny przy ulicy Pokątnej
Peron 9¾
Lokomotywa, którą użyto jako Ekspres Hogwart
Sala jadalna Christ Church College w Oksfordzie została przedstawiona w filmie jako Wielka Sala w Hogwarcie
.jpg)
.jpg)
Obsada[edytuj | edytuj kod]
Kaskaderzy[edytuj | edytuj kod]
|
|
|
Produkcja[edytuj | edytuj kod]
W 1996 David Heyman założył firmę produkcyjną, Heyday Films. Chciał produkować filmy dla widzów w Europie i Stanach Zjednoczonych. Pragnął, aby były to filmy skierowane zarówno do młodszych, jak i starszych widzów. Początkowo planował wyreżyserować książkę The Ogre Downstairs autorstwa Diany Wynne Jones, ale ostatecznie nie doszło to do skutku. Szefowa działu rozwoju w Heyday Films, Tanya Seghatchian, przeczytała w gazecie artykuł o nowej książce dla dzieci napisanej przez Joanne K. Rowling. Książka została najpierw przeczytana przez Nishę, asystentkę Heymana. Kobieta poinformowała szefa, że jest to: niezwykle ciekawa historia o młodym chłopcu, który chodzi do szkoły czarów i magii[2].
Następnie Heyman sam przeczytał powieść. Była dla niego tak wciągająca, że skończył lekturę w jeden wieczór. Następnego dnia zaczął starać się o prawa do sfilmowania książki. Przedstawił pomysł Warner Bros., a na początku 1997 spotkał się z autorką. Obiecał pisarce, że wiernie przedstawi wizję zawartą w książce. Autorka wahała się przed sprzedaniem praw do ekranizacji, ponieważ nie chciała, by przejęto kontrolę nad tym, jak potoczy się reszta akcji w kolejnych tomach powieści. Sprzedając prawa do postaci, uniemożliwiła Warner Bros kręcenie sequeli nienapisanych przez nią samą. Wspólnie z autorką ustalono, iż film zostanie nakręcony w Anglii, a do jego realizacji zostanie zatrudniona tylko brytyjska obsada.
Pomysł na film[edytuj | edytuj kod]
Heyman i Rowling rozpoczęli poszukiwania reżysera. Chris Columbus, reżyser filmów familijnych, zrobił listę kandydatów. Córka Columbusa, Eleonor, czytała książkę i usilnie namawiała ojca, żeby podjął się wyreżyserowania ekranizacji. Filmowiec spędził cały dzień na czytaniu książki, która wydała mu się interesująca. Później bardzo zapragnął ją wyreżyserować. Przeszkodą było to, że filmem interesowało się już kilku innych reżyserów, a wytwórnia Warner Bros i producent rozpoczęli rozmowy kwalifikacyjne z kandydatami.
Do pełnienia funkcji reżysera rozważano różne kandydatury. Jako pierwszy zainteresowanie filmem okazał Brad Silberling. Początkowo brano pod uwagę Stevena Spielberga, który dowiedział się o filmie od Silberlinga. Reżyser chciał zrealizować film w formie animacji komputerowej. Głos pod postać Harry’ego miałby podłożyć amerykański aktor, Haley Joel Osment. Rowling nie zgodziła się na takie posunięcie. Wobec tego zrezygnowano ze współpracy ze Spielbergiem. Rozważano kandydatury innych reżyserów jak: Terry Gilliam, Jonathan Demme, Mike Newell (późniejszy reżyser filmu Harry Potter i Czara Ognia), Alan Parker, Wolfgang Petersen, Rob Reiner, Ivan Reitman, Tim Robbins, M. Night Shyamalan i Peter Weir. Potencjalni reżyserzy przedstawiali różne wersje zrealizowania filmu. Niektórzy chcieli przenieść miejsce akcji do szkoły w Hollywood. Inni zamierzali przedstawić Harry’ego, Rona i Hermionę jako amerykańskich studentów. W marcu 2000 odrzucono kandydatury Petersena i Reinera. Rozważano zatrudnienie: Silberlinga, Columbusa, Parkera lub Gilliama.
Rowling początkowo wybrała na reżysera Terry’ego Gilliama. Warner Bros jednak powierzyła to zadanie Columbusowi ze względu na jego doświadczenie w kręceniu familijnych filmów takich jak Kevin sam w domu czy Pani Doubtfire. Columbus przez dwie godziny przedstawiał producentom swoją wizję filmu. Chciał, aby mugolskie sceny były blade i ponure, a te rozgrywające się w świecie czarodziejów pełne koloru, nastroju i szczegółów. Był zainspirowany stworzonymi przez Davida Leana adaptacji Wielkich nadziei i Olivera Twista, pragnąc użyć takiego rodzaju ciemności, takiego rodzaju obramowania, takiej jakości w kinematografii[3], biorąc projekt kolorów z filmów Oliver! i Ojciec chrzestny. Po rozmowach z wytwórnią filmowiec odbył spotkanie z Rowling. Oświadczył, iż nie zamierza modyfikować ogólnej treści i przesłania książki. Pragnął, aby autorka nadzorowała proces powstawania filmu. Ustalono, że Columbus będzie reżyserem filmu.
Filmowym scenarzystą miał zostać Michael Goldenberg. Napisał już nawet wstępny scenariusz, ale został on odrzucony przez Heymana na rzecz scenariusza Stevena Klovesa. Klovesowi przysłano wyselekcjonowane fragmenty książki proponowane do filmowej adaptacji, których nigdy nie czytał. Postanowił kupić powieść i stał się fanem serii książek o Harrym Potterze. W czasie rozmów z wytwórnią obstawał za tym, że film musi mieć brytyjski charakter, by wiernie oddać nastrój książki. Kloves był zdenerwowany w czasie pierwszego spotkania z autorką, ponieważ bał się, że ta pomyśli, iż scenarzysta chce „zniszczyć jej dziecko”. Rowling przyznała: byłam gotowa go znienawidzić[4]. Wspominała, że w czasie ich pierwszego spotkania scenarzysta uznał za swoją ulubioną postać Hermionę, podczas gdy pisarka spodziewała się, że wymieni Rona. Ostatecznie jednak po spędzeniu całego dnia na rozmowach z Klovesem Rowling zmieniła o nim zdanie.
Dobór obsady aktorskiej[edytuj | edytuj kod]
Autorka nie chciała, by w filmie grali aktorzy niebrytyjskiego pochodzenia. Pierwszą osobą zatrudnioną przez producentów filmu był aktor Robbie Coltrane, który wcielił się w postać Hagrida. Wyboru dokonała osobiście J.K. Rowling. Coltrane, który od początku był fanem książek, przygotowywał się do roli, rozmawiając z Rowling o przeszłości i przyszłości Hagrida. Tim Roth był brany pod uwagę do roli profesora Snape’a, ale musiał zrezygnować, bo wcześniej zgodził się zagrać w filmie Planeta Małp. Pisarka, także osobiście, wybrała do tej roli Alana Rickmana, któremu również zdradziła szczegóły przyszłości granego przez niego bohatera. Kolejnym wyborem Rowling była Maggie Smith, która zagrała profesor McGonagall. Rolę Lily Potter proponowano autorce książki, ale odrzuciła propozycję, tłumacząc się zupełnym brakiem zdolności aktorskich. Ostatecznie w matkę Harry’ego Pottera wcieliła się Geraldine Somerville.
Richardowi Harrisowi zaproponowano rolę Albusa Dumbledore’a, lecz aktor odmówił. Gdy dowiedziała się o tym jego wnuczka, obiecała, że nigdy więcej się do niego nie odezwie. Wówczas aktor zgodził się wystąpić w filmie. Wbrew początkowym założeniom w filmie zatrudniono czterech aktorów niebrytyjskiego pochodzenia. Byli nimi Richard Harris, który jest Irlandczykiem i Zoe Wanamaker, która wcieliła się w postać pani Hooch. Innymi niebrytyjskimi aktorami byli Verne Troyer, urodzony w Michigan w Stanach Zjednoczonych, który zagrał goblina Gryfka oraz córka reżysera, Eleanor Columbus, która wcieliła się w Susan Bones.
Najwięcej kłopotów twórcom filmu przysporzyło znalezienie aktorów, którzy wcieliliby się w postacie Harry’ego Pottera, Hermiony Granger i Rona Weasleya. Susie Figgis została mianowana na dyrektora castingu. Współpracowała z Columbusem i Rowling w czasie przesłuchań do ról trójki przyjaciół. Główne przesłuchania miały trzy etapy. Kandydaci musieli przeczytać fragment Harry’ego Pottera i Kamienia Filozoficznego. Jeśli wezwano ich ponownie musieli odegrać scenę przyjazdu uczniów do Hogwartu. Następnie musieli przeczytać kilka stron scenariusza filmu Młody Sherlock Holmes. Przesłuchano wielu kandydatów, ale nie obsadzono ról. 11 lipca 2000 Susie Figgis zrezygnowała z udziału w castingach, narzekając, że Columbus nie rozważył do zaangażowania w filmie wielu spośród tysięcy zdolnych dzieci.
Do roli Harry’ego rozważano m.in. kandydaturę Gabriela Thomsona i Liama Aikena, któremu już przyznano rolę, lecz zwolniono go, gdy dowiedziano się, że nie jest on Europejczykiem. Reżyser Chris Columbus pokazał Heymanowi kasetę z filmem David Copperfield, w którym zagrał Daniel Radcliffe, twierdząc, że to jest chłopiec odpowiedni do roli Harry’ego. David uświadomił Chrisowi, że nadopiekuńczy rodzice Radcliffe’a nie pozwolą na udział ich syna w filmie. Po kilku kolejnych miesiącach przesłuchań David Heyman i Steve Kloves przypadkowo spotkali w teatrze agenta Alana Radcliffe’a, który przyszedł tam razem z żoną i synem, Danielem. W przerwie Alan i jego żona przedstawili twórców filmu Danielowi. Po spektaklu Heyman i Kloves nie mieli szansy na rozmowę z chłopcem, bo Radcliffe’owie szybko wyszli.
Rodzice Daniela mieli wątpliwości co do udziału ich syna w filmie. Producentom udało się ich przekonać, że chłopiec będzie chroniony przed nadmierną ingerencją mediów. Realizatorzy filmu przeprowadzili rozmowę z młodym Radcliffem, a jego osobowość zrobiła na nich ogromne wrażenie. Chłopiec wypadł również świetnie na zdjęciach próbnych. J.K. Rowling po obejrzeniu kasety powiedziała: Poczułam się tak, jakbym odzyskała dawno utraconego syna[5]. Daniel Radcliffe już kilka miesięcy wcześniej wiedział od kolegi ze szkoły o przesłuchaniach do roli Harry’ego. Nie startował w castingu, gdyż uznał, że na pewno zgłosiło się już wielu chłopców, którzy są lepszymi aktorami od niego.
Rupert Grint dowiedział się o castingu do filmu z programu telewizyjnego Newsround. Wysłał video, na którym rapował o tym jak bardzo chce dostać rolę w filmie. Jego występ był udany, ponieważ został zaproszony na przesłuchanie do roli Rona Weasleya. Potem znaleziono dziewczynkę, która zagrała Hermionę Granger. Będąc pod wpływem szkolnych występów Emmy Watson, jej nauczycielka gry aktorskiej z Oksfordu podsunęła agentom jej nazwisko. Watson traktowała przesłuchanie poważnie, ale nigdy nie sądziła, że ma szanse na dostanie roli. Producenci byli pod wrażeniem jej pewności siebie. Rowling popierała zaangażowanie Emmy do filmu od pierwszych zdjęć próbnych. Ostatecznie 8 sierpnia 2000 nieznany wówczas Daniel Radcliffe oraz nowicjusze Emma Watson oraz Rupert Grint podpisali z wytwórnią kontrakty.
Realizacja filmu[edytuj | edytuj kod]
Rowling pomagała Klovesowi w tworzeniu filmowego scenariusza, tłumacząc zasady świata Harry’ego Pottera, np. sposoby użycia smoczej krwi. Scenarzysta wspominał potem, iż jej pomoc okazała się bardzo przydatna.
Kostiumologiem została Judianna Makovsky. Makovsky początkowo planowała stworzyć dla zawodników quidditcha stroje przedstawione na okładce książki, ale uznała, iż nie przyniesie to dobrych efektów. Zaprojektowała na nowo szaty do quidditcha takie jak: swetry, XIX-wieczne ogrodniczki oraz naramienniki. Twórcy filmu chcieli do niego wprowadzić odrobinę szaleństwa i ekscentryzmu. Judianna stworzyła dla pani Hooch, nauczycielki latania, profesorską togę, którą pocięła w taki sposób, że poruszająca się w niej postać przypominała ptaka.
Dwóch przedstawicieli brytyjskiego przemysłu filmowego zażądało, by kręcenie scen filmowych odbywało się w Anglii, oferując swoją pomoc w zorganizowaniu plenerów[c] i możliwość wykorzystania pomieszczeń studia Leavesden. Rowling została poproszona o sporządzenie mapy magicznego świata, co miało pomóc w odpowiednim ulokowaniu wszystkich miejsc. Przed rozpoczęciem zdjęć niektórzy z członków filmowej ekipy podróżowali po Wielkiej Brytanii w poszukiwaniu filmowych lokalizacji. W październiku 2000 zaczęto kręcić zdjęcia w studiu Leavesden, które zakończono w kwietniu 2001 Ostateczne prace nad filmem trwały do lipca.
Pierwsze zdjęcia miały miejsce 2 października 2000 na stacji Goathland w North Yorkshire, która pełniła funkcję stacji Hogsmeade. Katedra w Canterbury i zamek Inverailort były brane pod uwagę jako potencjalne lokalizacje dla Hogwartu. Zarząd katedry odrzucił propozycję ze względu na „pogański” charakter filmu. Wówczas zamek Alnwick i katedra w Gloucester zostały wybrane jako główne lokalizacje dla Szkoły Magii i Czarodziejstwa. Mieszkańcy Gloucester byli oburzeni tym, że twórcy tego typu filmu zamierzają kręcić film w katedrze. Protestujący wysyłali liczne listy do lokalnych gazet, skarżąc się, iż jest to bluźnierstwo i obiecując uniemożliwić twórcom kręcenie filmu. Ostatecznie pojawił się tylko jeden protestujący. Niektóre sceny były także kręcone w szkole Harrow School. Inne sceny w Hogwarcie zostały zrealizowane w katedrze Durham w ciągu dwóch tygodni. Były to ujęcia korytarzy, klasy transmutacji i szkolnego dziedzińca.
Wnętrza szkoły Oxford Divinity School posłużyły jako skrzydło szpitalne, a biblioteka Duke Humfrey Library została przedstawiona jako biblioteka w Hogwarcie. Realizacja scen, rozgrywających się na Privet Drive miała miejsce przy ulicy Picket Post Close w Bracknell. Kręcenie zdjęć na ulicy zajęło dwa dni, pomimo iż na początku zakładano, że będzie to trwało jeden dzień, przez co producenci musieli zapłacić większe pieniądze dla ludzi mieszkających przy Picket Post Close. Kolejne sceny na Privet Drive kręcono na specjalnie skonstruowanym planie w studiu Leavesden, co okazało się o wiele tańsze. Australia House w Londynie został wybrany jako lokalizacja dla Banku Gringotta. Christ Church College w Oksfordzie przedstawiono w filmie jako Wielką Salę. London Zoo wykorzystano do nakręcenia scen rozgrywających się w ogrodzie zoologicznym. Budynek imitujący chatkę Hagrida postawiono w parku Black Park w Iver. Opactwo Lacock Abbey pełniło funkcję klasy eliksirów oraz niektórych korytarzy. Pociąg jadący do Hogwartu przemieszczał się po wiadukcie Glenfinnan. Zdjęcia na stacji kolejowej kręcono na stacji King’s Cross.
Funkcję operatora producenci powierzyli Johnowi Seale’owi, który był wielokrotnie nominowany do Oscara. Scenograf, Stuart Craig uważał, że światło powinno być słabe i miękkie, ledwo zauważalne, ponieważ w książkowym Hogwarcie nie ma sztucznego światła. Seale postanowił użyć do oświetlenia wnętrz pochodni i świec.
Ze względu na różnice między amerykańskim (Harry Potter i Kamień Czarodziejów), a angielskim tytułem (Harry Potter i Kamień Filozoficzny) wszystkie sceny, w których jest wspominany kamień kręcono dwukrotnie: raz, gdy aktorzy mówią kamień czarodziejów i drugi, gdy mówią kamień filozoficzny. Dzieci poświęcały cztery godziny na kręcenie zdjęć, a następnie przez trzy godziny zajmowały się nauką. Radcliffe musiał nosić zielone szkła kontaktowe, ponieważ w przeciwieństwie do Harry’ego ma niebieskie oczy. W niektórych scenach za pomocą komputerowej animacji pomalowano jego oczy na zielono, by zmniejszyć jego dyskomfort.
John Williams został wybrany, by skomponować ścieżkę muzyczną do filmu. Williams stworzył utwory w swoich domach w Los Angeles i Tanglewood przed nagraniem ich w Londynie w sierpniu 2001. Jednym z głównych motywów jest Hedwig’s Theme.
Autorka książki otrzymała 1 982 900 dolarów za zgodę na nakręcenie filmu. Za wystąpienie w filmie Daniel Radcliffe otrzymał 1,1 mln dolarów. Całkowity koszt wydatków poniesionych na realizację filmu wyniósł 125 mln USD.
Promocja filmu[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze plakaty, zapowiadające film, pojawiły się 30 grudnia 2000. 29 lutego 2001 został zaprezentowany pierwszy zwiastun filmu. Ścieżka muzyczna do filmu została wydana 30 października 2001.
Premiera[edytuj | edytuj kod]
| Kraj | Data premiery |
|---|---|
| Wielka Brytania | 4 listopada 2001 |
| Stany Zjednoczone | 14 listopada 2001 |
| Irlandia, Kanada, Malta, Tajwan | 16 listopada 2001 |
| Belgia, Filipiny | 21 listopada 2001 |
| Holandia, Malezja, Niemcy, Singapur, Szwajcaria | 22 listopada 2001 |
| Austria, Brazylia, Dania, Finlandia, Meksyk, Norwegia, Szwecja | 23 listopada 2001 |
| Argentyna, Australia, Chile, Izrael, Nowa Zelandia | 29 listopada 2001 |
| Grecja, Gwatemala, Hiszpania, Islandia, Kolumbia, Portugalia | 30 listopada 2001 |
| Japonia | 1 grudnia 2001 |
| Francja, Wenezuela | 5 grudnia 2001 |
| Peru, Włochy | 6 grudnia 2001 |
| Panama | 7 grudnia 2001 |
| Węgry | 13 grudnia 2001 |
| Korea Południowa | 14 grudnia 2001 |
| Kuwejt | 15 grudnia 2001 |
| Indonezja | 19 grudnia 2001 |
| Hongkong | 20 grudnia 2001 |
| Estonia, Litwa | 21 grudnia 2001 |
| Chorwacja | 23 grudnia 2001 |
| Egipt | 16 stycznia 2002 |
| Polska | 18 stycznia 2002 |
| Chiny | 26 stycznia 2002 |
| Turcja | 1 lutego 2002 |
| Czechy | 14 lutego 2002 |
| Bułgaria | 15 lutego 2002 |
| Rosja | 21 marca 2002 |
| Indie | 16 kwietnia 2002 |
Odbiór filmu[edytuj | edytuj kod]
W Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych film znalazł się na 1. miejscu listy filmów, które osiągnęły największe wpływy w 2001. W lutym 2002 film zajął 2. miejsce na liście najbardziej dochodowych filmów w historii kina, tuż po filmie Titanic.
Film stał się tak popularny, że zaczęto masowo odwiedzać miejsca, które stały się planem filmowym. Najbardziej popularnym miejscem odwiedzanym przez fanów Harry’ego Pottera była katedra Gloucester. Na całym świecie film przyniósł dochody w wysokości 968,7 mln USD. Według danych ze stycznia 2014 roku jest dziewiętnastym najbardziej dochodowym filmem wszech czasów[6].
Serwis Rotten Tomatoes przyznał mu wynik 81%[7].
Nagrody[edytuj | edytuj kod]
Nominacje[edytuj | edytuj kod]
| Data | Nagroda | Kraj | Kategoria | Nominowani |
|---|---|---|---|---|
| 2002 | Amanda | Norwegia | Najlepszy film zagraniczny | Chris Columbus |
| 2002 | Nagroda Amerykańskiego Instytutu Filmowego | Stany Zjednoczone | Artysta roku – efekty specjalne | Nick Davis, Roger Guyett, Robert Legato |
| 2002 | Eddie | Stany Zjednoczone | Najlepszy film – dramat | Richard Francis-Bruce |
| 2002 | Excellence in Production Design Award | Stany Zjednoczone | Film fantastyczny | Stuart Craig (produkcja) Andrew Ackland-Snow, Peter Francis, John King, Michael Lamont, Neil Lamont, Simon Lamont, Steven Lawrence, Lucinda Thomson (dyrekcja artystyczna) |
| 2002 | Nagroda Japońskiej Akademii Filmowej | Japonia | Najlepszy film zagraniczny | – |
| 2002 | MTV Movie Awards | Stany Zjednoczone | Przełomowa rola męska | Daniel Radcliffe |
| 2002 | Oscar | Stany Zjednoczone | Muzyka | John Williams |
| Kostiumy | Judianna Makovsky | |||
| Scenografia | Stuart Craig, Stephenie McMillan | |||
| 2002 | Saturn | Stany Zjednoczone | Reżyseria | Chris Columbus |
| Najlepszy film fantastyczny | – | |||
| Najlepsza charakteryzacja | Mark Coulier, Nick Dudman, John Lambert | |||
| Najlepszy aktor w kategorii juniorów | Daniel Radcliffe, Emma Watson | |||
| Najlepsze efekty specjalne | Nick Davisa, Roger Guyett, Robert Legato, John Richardson | |||
| Najlepszy aktor drugoplanowy | Robbie Coltrane | |||
| Najlepsza aktorka drugoplanowa | Maggie Smith |
Zdobyte nagrody[edytuj | edytuj kod]
| Data | Nagroda | Kraj | Kategoria | Nominowani | Źródło |
|---|---|---|---|---|---|
| 2002 | BMI Film Music Award | Stany Zjednoczone | Muzyka | John Williams | |
| kwiecień 2002 | David Di Donatello Award | – | Wkład w rozwój kinematografii | Daniel Radcliffe | |
| 2002 | Saturn | Stany Zjednoczone | Najlepsze kostiumy | Judianna Makovsky | [8] |
| luty 2002 | Nagroda Variety Club | Wielka Brytania | Najlepszy brytyjski debiutant | Daniel Radcliffe |
Marketing[edytuj | edytuj kod]
Na podstawie filmu Electronic Arts stworzyło w 2001 grę komputerową na PC, PlayStation, Game Boy Color oraz Game Boy Advance. Kolejna gra na GameCube i PlayStation 2 i Xbox została wydana w 2003. Firma Mattel wygrała prawo do produkowania zabawek na podstawie filmu, które miały być sprzedawane tylko w sklepach Warner Brothers. Hasbro zaczęło produkować produkty oparte m.in. na wyrobach cukierniczych z serii przygód Harry’ego Pottera. Warner Bros podpisało z Coca-Colą kontrakt wart 150 tys. dolarów. Firma Lego produkowała serie zestawów klocków, opierających się na budynkach i scenach przedstawionych w filmie. Powstała także gra video Lego Creator: Harry Potter, która umożliwia budowanie z wirtualnych klocków Lego.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Harry Potter najbardziej dochodowym produktem świata. [dostęp 2008-01-28]. (pol.).
- ↑ Z książki na ekran, dostępny w World Wide Web: [1].
- ↑ Fierman D., Jensen J: Wewnątrz Harry’ego Pottera. [dostęp 2008-01-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 listopada 2010)]. (ang.).
- ↑ Fierman D., Jensen J: Wewnątrz Harry’ego Pottera. [dostęp 2008-01-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 października 2008)]. (ang.).
- ↑ Kompletowanie ekipy, dostępny w World Wide Web: [2].
- ↑ All Time Worldwide Box Office Grosses, boxofficemojo.com [dostęp 2017-11-23] (ang.).
- ↑ Harry Potter and the Philosopher's Stone (2001) – Rotten Tomatoes, rottentomatoes.com [dostęp 2020-07-04] (ang.).
- ↑ A Look at the 2002 28th Annual Saturn Awards. saturnawards.org. [dostęp 2016-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-03)].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Plakaty filmu
- Harry Potter i Kamień Filozoficzny w bazie IMDb (ang.)
- Harry Potter i Kamień Filozoficzny w bazie Filmweb
- Specjalna strona o filmie Harry Potter i Kamień Filozoficzny
- Galeria zdjęć z filmu Harry Potter i Kamień Filozoficzny
| 1980–89 | |
|---|---|
| 1990–99 | |
| 2000–09 | |
| 2010–19 |
- Filmowe adaptacje powieści o Harrym Potterze
- Amerykańskie filmy familijne
- Amerykańskie filmy fantasy
- Amerykańskie filmy przygodowe
- Brytyjskie filmy fantasy
- Brytyjskie filmy familijne
- Brytyjskie filmy przygodowe
- Amerykańskie filmy z 2001 roku
- Filmy w reżyserii Chrisa Columbusa
- Filmy wytwórni Warner Bros.
- Brytyjskie filmy z 2001 roku
- Filmy kręcone w Londynie
- Filmy fantastyczne z 2001 roku
- Filmy o czarach