Mikołaj Prażmowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Mikołaj Jan Prażmowski
prymas Polski i Litwy
Portret Mikołaja Prażmowskiego z jego barokowego nagrobka w bazylice katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja w Łowiczu
Portret Mikołaja Prażmowskiego z jego barokowego nagrobka w bazylice katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja w Łowiczu
Herb Mikołaj Jan Prażmowski
Kraj działania  I Rzeczpospolita
Data urodzenia 1617
Data i miejsce śmierci 15 kwietnia 1673
Ujazdów
arcybiskup gnieźnieński
Okres sprawowania 1666 – 1673
biskup łucki
Okres sprawowania 1659 – 1666
Wyznanie katolickie
Kościół łaciński
Nominacja biskupia 1 grudnia 1659
Sakra biskupia 9 listopada 1664

Mikołaj Jan Prażmowski herbu Belina (ur. 1617 w Prażmowie – zm. 15 kwietnia 1673 w Ujazdowie) – interreks 1668-1669, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski od 1666, biskup łucki od 1659, biskup warmiński od 1664, w latach 1658-1666 kanclerz wielki koronny, podkanclerzy koronny od 1658, sekretarz wielki koronny, [1]referendarz wielki koronny od 1652 roku. [2]

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Abp Prażmowski zaświadcza, że posłowie miasta Poznania na elekcji oddali głosy na Michała Korybuta Wiśniowieckiego (dokument ze zbiorów Archiwum Państwowego w Poznaniu)

Był jednym z najbliższych współpracowników króla Jana II Kazimierza, przywódcą stronnictwa profrancuskiego na dworze. Uczestnik kongresu pokojowego w Oliwie w 1660 roku[3]. Dzięki swoim nieprzeciętnym zdolnościom dyplomatycznym doprowadził do podpisania pokoju oliwskiego w 1660. Blisko związany z Ludwiką Marią Gonzagą, chciał przeprowadzić jej plany elekcji vivente rege, jednak spotkało się to z powszechną niechęcią szlachty. W 1662 pobierał z kasy ambasadora francuskiego w Rzeczypospolitej Antoine de Lumbres'a pensję w wysokości 15 000 franków za poparcie planu elekcji vivente rege kandydata francuskiego Ludwiki Marii Gonzagi[4]. Po abdykacji Jana II Kazimierza w 1668 roku, popierał do polskiej korony kandydaturę carewicza Fiodora[5]. Był elektorem Michała Korybuta Wiśniowieckiego w 1669 roku z województwa poznańskiego[6]. Był przeciwnikiem Michała Korybuta Wiśniowieckiego, posądzany był nawet o snucie spisków detronizacyjnych. W 1673 konfederacja gołąbska ogłosiła go zdrajcą ojczyzny i obłożyła jego dobra sekwestrem.

Pochowany w kolegiacie łowickiej.[7]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku, Kórnik 1992, s. 147.
  2. ↑ Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku, Kórnik 1992, s. 138.
  3. ↑ Historia dyplomacji polskiej, t. II: 1572-1795, pod redakcją Zbigniewa Wójcika, Warszawa 1982, s. 216.
  4. ↑ Kazimierz Waliszewski, Polsko-francuzkie stosunki w XVII wieku 1644-1667. Opowiadania i źródła historyczne ze zbiorów archiwalnych francuzkich publicznych i prywatnych..., Kraków 1889, s. 110-111.
  5. ↑ Wacław Uruszczak, Fakcje senatorskie w sierpniu 1668 roku, w: Parlament, prawo, ludzie, studia ofiarowane profesorowi Juliuszowi Bardachowi w sześćiesięciolecie pracy twórczej, Warszawa 1996, s. 315.
  6. ↑ Porządek na seymie Walnym Electiey. Między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu Elekcyey należące uchwalony y postanowiony, roku [...] 1669 [słow.] dnia wtorego [...] maia, s. [b.n.s.]
  7. ↑ Marceli Kosman: Między ołtarzem a tronem : poczet prymasów Polski. Poznań: Oficyna Wydawnicza G & P, 2000. ISBN 83-7272-017-7.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

p • d • e
Biskupi łuccy
Diecezja włodzimierska
1375-1425
Piotr (1358 - przed 1371) • Hynko (1371-1388) • Izydor (1375-1380) • Mikołaj (po 1388 (ok. 1390) - 1400) • Grzegorz Buczkowski (1400 - ok. 1424)
Diecezja łucka
1358-1946 i od 1998
Rugan (1380-1400) • Świętosław (1404 - po 1409) • Zbigniew z Łapanowa (ok.1409 - 1414) • Jarosław z Lublina (1414 -) • Andrzej Spławski (1425-?) • Wacław Raczkowicz (1459-1460/1462) • Jan Łosowicz (1463-1468) • Marcin Krzeczowicz (1468-1470? (przed 1483)) • Stanisław Stawski (1483 - ok. 1488) • Jan Pudełko (Andruszewicz) (1493-1499) • Albert Radziwiłł (1502-1507) • Paweł Holszański (1507-1535) • Jerzy Chwalczewski (1535-1547) • Walerian Protasewicz (1547-1555) • Jan Andruszewicz (1555-1567) • Wiktoryn Wierzbicki (1567-1588) • Bernard Maciejowski (1588-1600) • Stanisław Gomoliński (1600-1604) • Marcin Szyszkowski (1604-1607) • Paweł Wołłowicz (1607-1608) • Paweł Wołucki (1608-1616) • Henryk Firlej (1616-1618) • Andrzej Lipski (1618-1622) • Stanisław Łubieński (1624-1627) • Achacy Grochowski (1627-1633) • Bogusław Radoszewski (1633-1638) • Andrzej Gembicki (1638-1654) • Jan Chryzostom Zamoyski (1654-1655) • Jan Stefan Wydżga (1655-1659) • Mikołaj Prażmowski (1659-1666) • Zygmunt Czyżowski (1666-1667) • Tomasz Leżeński (1667-1675) • Stanisław Dąmbski (1675-1682) • Stanisław Witwicki (1682-1688) • Bogusław Leszczyński (1688-1691) • Franciszek Michał Prażmowski (1691-1701) • Aleksander Wyhowski (1703-1714) • Joachim Henryk Przebendowski (1716-1721) • Stefan Bogusław Rupniewski (1721-1731) • Jan Aleksander Lipski (1731-1736) • Andrzej Stanisław Załuski (1736-1739) • Franciszek Antoni Kobielski (1739-1755) • Antoni Erazm Wołłowicz (1755-1769) • Feliks Paweł Turski (1769-1790) • Adam Stanisław Naruszewicz (1790-1796) • Kasper Cieciszowski (1798-1827) • Michał Piwnicki (1827-1845) • Kacper Borowski (1848-1871) • Szymon Marcin Kozłowski (1883-1891) • Cyryl Lubowidzki (1897-1898) • Bolesław Hieronim Kłopotowski (1899-1901) • Karol Antoni Niedziałkowski (1901-1911) • Ignacy Dubowski (1916-1925) • Adolf Szelążek (1925-1950) • Marcjan Trofimiak (1998-2012) • Witalij Skomarowski (od 2014)
p • d • e
Interreksi I Rzeczypospolitej
p • d • e
Kanclerze wielcy koronni
Klemens • Jarost • Stanisław z Krakowa • Franciszek z Krakowa • Zbigniew ze Szczyrzyca • Janusz Suchywilk • Zawisza Kurozwęcki • Jan Radlica • Zaklika z Miedzygorza • Mikołaj Kurowski • Wojciech Jastrzębiec • Jan Szafraniec • Jan Taszka Koniecpolski • Jan Gruszczyński • Jakub Dembiński • Uriel Górka • Stanisław Kurozwęcki • Krzesław Kurozwęcki • Jan Łaski • Maciej Drzewicki • Krzysztof Szydłowiecki • Jan Chojeński • Paweł Dunin-Wolski • Tomasz Sobocki • Samuel Maciejowski • Jan Ocieski • Walenty Dembiński • Piotr Dunin-Wolski • Jan Zamoyski • Maciej Pstrokoński • Wawrzyniec Gembicki • Feliks Kryski • Stanisław Żółkiewski • Andrzej Lipski • Wacław Leszczyński • Jakub Zadzik • Tomasz Zamoyski • Piotr Gembicki • Jerzy Ossoliński • Andrzej Leszczyński • Stefan Koryciński • Mikołaj Prażmowski • Jan Leszczyński • Jan Stefan Wydżga • Jan Wielopolski • Jerzy Albrecht Denhoff • Karol Tarło • Andrzej Chryzostom Załuski • Jan Stanisław Jabłonowski • Jan Szembek • Andrzej Stanisław Załuski • Jan Małachowski • Andrzej Hieronim Zamoyski • Andrzej Stanisław Młodziejowski • Jan Andrzej Borch • Antoni Onufry Okęcki • Jacek Małachowski • Antoni Sułkowski
Coat of Arms of Polish-Lithuanian Commonwealth
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mikołaj_Prażmowski&oldid=53349477”