Mięsień krawiecki
Mięsień krawiecki (łac. musculus sartorius) inaczej mięsień najdłuższy uda – w anatomii człowieka, parzysty mięsień kończyny dolnej, jeden z mięśni grupy przedniej mięśni uda[1].
Topografia[edytuj | edytuj kod]
Jest najdłuższym mięśniem ciała ludzkiego, u dorosłego ma około 50 cm długości. Ma kształt długiej taśmy o przekroju trójkątnym, utrzymywanej i objętej przez powięź szeroką. Przebiega esowato najpierw na przedniej, a następnie przyśrodkowej powierzchni uda. Początkowo biegnie w bruździe utworzonej przez mięsień czworogłowy uda i mięsień biodrowo-lędźwiowy, następnie przez przywodziciele. Mięsień towarzyszy tętnicy udowej. W swej górnej trzeciej części biegnie od niej bocznie i tworzy ramię boczne trójkąta udowego (łac. trigonum femorale). W środkowej trzeciej części przykrywa tętnicę od przodu, wzmacniając ścianę przednią kanału przywodzicieli. W dolnej trzeciej części mięsień przechodzi na stronę przyśrodkową tętnicy[1].
Przyczepy i przebieg[edytuj | edytuj kod]
Mięsień rozpoczyna się krótkim ścięgnem na kolcu biodrowym przednim górnym. Następnie biegnie ku dołowi i przyśrodkowo, ku tyłowi od nadkłykcia przyśrodkowego kości udowej i głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego uda, od tego miejsca biegnie skośnie do przodu i ku dołowi. Kończy się płaskim, rozbieżnym ścięgnem przyczepiającym się do kości piszczelowej poniżej i przyśrodkowo od guzowatości piszczeli oraz do powięzi goleni[1].
Gęsia stopa ścięgnista[edytuj | edytuj kod]
Ścięgno końcowe mięśnia krawieckiego łączy się wachlarzowato ze ścięgnami mięśnia smukłego i połścięgnistego i spaja się z powięzią goleni tworząc ścięgnistą strukturę zwaną gęsią stopą (łac. pes anserinus[a]). Warstwę powierzchowną stopy tworzy mięsień krawiecki, warstwę głęboką – pozostałe dwa mięśnie[1].
Kaletki maziowe[edytuj | edytuj kod]
Kaletki maziowe związane z mięśniem krawieckim umiejscowione są przy jego przyczepie końcowym. Między ścięgnem mięśnia krawieckiego a ścięgnami mięśni smukłego i półścięgnistego znajduje się pierwsza z nich (łac. bursa subtendinea musculi sartorii[a]). Druga (łac. bursa anserina), większa, zawsze obecna, a często połączona z poprzednią, położona jest między kością piszczelową i więzadłem piszczelowym pobocznym a ścięgnem mięśnia smukłego i półścięgnistego[1].
Czynność[edytuj | edytuj kod]
Jest jedynym mięśniem uda, który zgina staw biodrowy i staw kolanowy. Zginając staw biodrowy – zgina, odwodzi i obraca na zewnątrz udo. Natomiast po zgięciu stawu kolanowego – obraca do wewnątrz goleń. Działanie zginające w stawie biodrowym jest najsilniejsze, ale i tak względnie słabe w związku z niewielkim polem przekroju brzuśca mięśnia[1].
Unaczynienie[edytuj | edytuj kod]
Mięsień krawiecki unaczyniony jest gałązkami mięśniowymi tętnicy udowej, tętnicy okalającej udo bocznej oraz tętnicy zstępującej kolana[1].
Unerwienie[edytuj | edytuj kod]
Mięsień krawiecki unerwiony jest przez tożstronny nerw udowy (włókna z nerwów rdzeniowych L2–L3)[1].
Odmiany[edytuj | edytuj kod]
Mięsień krawiecki może nie występować. Może występować w formie dwubrzuścowej, ze ścięgnem pośrednim lub będąc podzielonym wzdłużnie (na całym przebiegu, wzdłuż górnego lub wzdłuż dolnego odcinka). Odmiany mogą obejmować także miejsca przyczepów[1].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Nazwa łacińska nie występuje w Nomina anatomica, Tokio 1975.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Michał Reicher, Wiesław Łasiński: Mięśnie • Mięśnie kończyny dolnej • Mięśnie uda • Grupa przednia mięśni uda • M. krawiecki. W: Michał Reicher: Anatomia człowieka. Współautorzy: Tadeusz Bilikiewicz, Stanisław Hiller, Eugenia Stołyhwo; Przerobili i uzupełnili: E. Sieńkowski, T. Dzierżykray-Rogalski, W. Łasiński, S. Zawistowski, Z. Zegarska; Pod redakcją Wiesława Łasińskiego. Wyd. XI (VII). T. I (Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła. Mięśnie.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 869–870. ISBN 83-200-2110-3.
