59 Dywizjon Artylerii Lekkiej

59 Dywizjon Artylerii Lekkiej (59 dal) - pododdział artylerii lekkiej Wojska Polskiego II RP.

Dywizjon nie występował w organizacji pokojowej wojska. Miał być sformowany zgodnie z planem mobilizacyjnym "W", w mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem czerwonym.
Jednostką mobilizującą był 30 Pułk Artylerii Lekkiej stacjonujący w garnizonie Brześć.
Organizacja wojenna pododdziału była identyczna z organizacją wojenną dywizjonu wchodzącego w skład pułku artylerii lekkiej i zakładała, że w jego składzie znajdzie się dowództwo, trzy baterie armat i kolumna amunicyjna. Każda z baterii miała być uzbrojna w cztery 75 mm armaty wz. 1897.
Dywizjon miał być jednostką artylerii odwodu Naczelnego Wodza.

Dywizjon został sformowany w dniach 23-26 marca 1939 roku, w Brześciu, a następnie przetransportowany koleją do rejonu operacyjnego Armii "Modlin". Dowódca armii, gen. bryg. Emil Krukowicz-Przedrzymirski podporządkował pododdział dowódcy 20 Dywizji Piechoty, wyznaczonej do osłony kierunku na Warszawę, w rejonie Mławy.

W czasie kampanii wrześniowej, w dniach 1-4 września, dyon walczył w bitwie pod Mławą, wspierając piechotę Oddziału Wydzielonego ppłk. dypl. Konstantego Zaborowskiego broniącego pozycji rzęgnowskiej. Dowódca dywizjonu pełnił funkcję dowódcy artylerii Oddziału Wydzielonego.

11 września dowódca Armii "Warszawa" podporządkował dyon (bez 1 baterii) Grupie Operacyjnej Kawalerii gen. Andersa. 14 września pododdział odłączył się od wojsk Grupy gen. Andersa. 16 września w lasach między Łaskarzewem, a Maciejowicami po uporczywej walce dostał się do niemieckiej niewoli.

1 bateria wzięła udział w obronie Warszawy, jako artyleria bezpośredniego wsparcia III batalionu 336 Pułku Piechoty na Saskiej Kępie (Pododcinek "Południowo-Wschodni", Odcinek "Warszawa-Wschód").

Obsada personalna 59 dal

Dowództwo

• dowódca dywizjonu - mjr art. Mieczysław Suzin
• adiutant - ppor. rez. Wacław Cieślik († 1 XI 1939 zmarł z ran)

1 bateria

• dowódca baterii - por. Wiesław Józef Gąsiorowski

2 bateria

• dowódca baterii - por. Jan Adam Nowicki
• oficer zwiadowczy - ppor. Jan Markiewicz
• oficer ogniowy - ppor. Klemens Juszczyk
• oficer ogniowy - ppor. rez. art. Jerzy Olgierd Odyniec
• dowódca I plutonu - ppor. Jan Żuk
• dowódca II plutonu - plut. pchor. Wachtel ? Jakub Wachtel

3 bateria

• dowódca 3 baterii - kpt. Piotr Kaczkowski
• szef baterii - st. ognm. Marcin Sałata

Bibliografia

• Ryszard Juszkiewicz, Bitwa pod Mławą 1939, Prace Mazowieckiego Ośrodka Badań Naukowych Nr 33, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 1979, wyd. I
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny "W" i jego ewolucja, Oficyna Wydawnicza "Adiutor", Warszawa 2010, ​ISBN 978-83-86100-83-5​
• Piotr Zarzycki, Artyleria w obronie Lwowa w roku 1939, Przegląd Historyczno-Wojskowy nr 2 (207), Warszawa 2005
• Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny "W". Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Oficyna Wydawnicza "Ajaks" i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Pruszków 1995, ​ISBN 83-85621-87-3​