Zenon Komender: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne merytoryczne |
drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
Linia 27: | Linia 27: | ||
Podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] należał do [[Szare Szeregi|Szarych Szeregów]], był też żołnierzem [[Narodowa Organizacja Wojskowa|Narodowej Organizacji Wojskowej]] i [[Armia Krajowa|ZWZ-AK]], w latach 1944–1945 więziony przez władze [[Związek Radziecki|Związku Radzieckiego]]. Po powrocie do Polski studiował na [[Politechnika Wrocławska|Politechnice Wrocławskiej]]. W 1946 roku został aresztowany za działalność w konspiracyjnym [[Stronnictwo Narodowe (emigracyjne)|Stronnictwie Narodowym]] i skazany na 9 lat więzienia. Po odbyciu kary, w okresie 1953–1956 pracował w przedsiębiorstwach budowlanych na Wybrzeżu Gdańskim; w latach 1962–1981 sprawował kierownicze funkcje w Zjednoczonych Zespołach Gospodarczych Inco-Veritas. Od 1953 roku działał w [[Stowarzyszenie „Pax”|Stowarzyszeniu „Pax”]], od 1965 wchodził w skład prezydium zarządu głównego, w latach 1956–1962 był szefem organizacji wojewódzkich w [[Katowice|Katowicach]] i [[Gdańsk]]u, w latach 1980–1982 wiceprzewodniczącym, następnie do 1989 przewodniczącym zarządu głównego{{odn|Plany pracy|2007|s= 269}}. |
Podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] należał do [[Szare Szeregi|Szarych Szeregów]], był też żołnierzem [[Narodowa Organizacja Wojskowa|Narodowej Organizacji Wojskowej]] i [[Armia Krajowa|ZWZ-AK]], w latach 1944–1945 więziony przez władze [[Związek Radziecki|Związku Radzieckiego]]. Po powrocie do Polski studiował na [[Politechnika Wrocławska|Politechnice Wrocławskiej]]. W 1946 roku został aresztowany za działalność w konspiracyjnym [[Stronnictwo Narodowe (emigracyjne)|Stronnictwie Narodowym]] i skazany na 9 lat więzienia. Po odbyciu kary, w okresie 1953–1956 pracował w przedsiębiorstwach budowlanych na Wybrzeżu Gdańskim; w latach 1962–1981 sprawował kierownicze funkcje w Zjednoczonych Zespołach Gospodarczych Inco-Veritas. Od 1953 roku działał w [[Stowarzyszenie „Pax”|Stowarzyszeniu „Pax”]], od 1965 wchodził w skład prezydium zarządu głównego, w latach 1956–1962 był szefem organizacji wojewódzkich w [[Katowice|Katowicach]] i [[Gdańsk]]u, w latach 1980–1982 wiceprzewodniczącym, następnie do 1989 przewodniczącym zarządu głównego{{odn|Plany pracy|2007|s= 269}}. |
||
Od 1981 do 1982 był [[Minister Handlu Wewnętrznego i Usług|ministrem handlu wewnętrznego i usług]] (w 1982 członkiem Prezydium Rządu); w latach 1982–1985 [[Wiceprezes Rady Ministrów|wicepremierem]], w okresie 1982–1986 przewodniczył Radzie ds. Rodziny przy Radzie Ministrów. W latach 1985–1989 zajmował stanowisko zastępcy przewodniczącego [[Rada Państwa (Polska)|Rady Państwa]]. Od 1969 do 1989 sprawował mandat posła na [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm PRL]] [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej V kadencji|V]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej VI kadencji|VI]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej VII kadencji|VII]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej VIII kadencji|VIII]] i [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej IX kadencji|IX]] kadencji. W latach 1982–1989 był przewodniczącym Koła Poselskiego „Pax” (w Sejmie VIII i IX kadencji). Członek Prezydium Tymczasowej Rady Krajowej [[Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego|Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego]] w 1982<ref>„[[Dziennik Polski]]”, r. XXXVIII, nr 223 (11 807), Kraków, 20 grudnia 1982, s. 2.</ref>. |
Od 1981 do 1982 był [[Minister Handlu Wewnętrznego i Usług|ministrem handlu wewnętrznego i usług]] (w 1982 członkiem Prezydium Rządu); w latach 1982–1985 [[Wiceprezes Rady Ministrów|wicepremierem]], w okresie 1982–1986 przewodniczył Radzie ds. Rodziny przy Radzie Ministrów. W latach 1985–1989 zajmował stanowisko zastępcy przewodniczącego [[Rada Państwa (Polska)|Rady Państwa]]. Od 1969 do 1989 sprawował mandat posła na [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm PRL]] [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej V kadencji|V]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej VI kadencji|VI]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej VII kadencji|VII]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej VIII kadencji|VIII]] i [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej IX kadencji|IX]] kadencji. W latach 1982–1989 był przewodniczącym Koła Poselskiego „Pax” (w Sejmie VIII i IX kadencji). Członek Prezydium Tymczasowej Rady Krajowej [[Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego|Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego]] w 1982<ref>„[[Dziennik Polski]]”, r. XXXVIII, nr 223 (11 807), Kraków, 20 grudnia 1982, s. 2.</ref>. W latach 1983-1988 przewodniczący Rady Obywatelskiej Budowy Pomnika Szpitala [[Centrum Zdrowia Matki Polki]]<ref> "[[Dziennik Łódzki]]", nr 104 (10320), 27-29 maja 1983, s. 5<ref>. |
||
W 1983 wybrany na wiceprzewodniczącego Krajowej Rady [[Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej|Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej]]. W latach 1986–1988 członek prezydium Społecznego Komitetu Odnowy Starego Miasta [[Zamość|Zamościa]]<ref>Andrzej Kędziora, [https://www.zamosciopedia.pl/index.php/so-ss/item/5514-spoleczny-komitet-odnowy-starego-miasta ''Społeczny Komitet Odnowy Starego Miasta''], ''Zamościopedia'', 26 października 2014.</ref>. W latach 1988–1990 wchodził w skład [[Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa|Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa]]<ref>[https://web.archive.org/web/20151117085436/http://www.radaopwim.gov.pl/media/pliki/sklad_Rady_OPWIM_1988_2011.pdf Skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 1988–2011]</ref>, od 1989 przewodniczył działającej przy tej radzie Komisji ds. Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Stalinowskich. Uczestniczył w obradach [[Okrągły Stół (Polska)|Okrągłego Stołu]]. Pochowany na [[Cmentarz Bródnowski|Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie]] (kwatera 35K-1-25). |
W 1983 wybrany na wiceprzewodniczącego Krajowej Rady [[Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej|Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej]]. W latach 1986–1988 członek prezydium Społecznego Komitetu Odnowy Starego Miasta [[Zamość|Zamościa]]<ref>Andrzej Kędziora, [https://www.zamosciopedia.pl/index.php/so-ss/item/5514-spoleczny-komitet-odnowy-starego-miasta ''Społeczny Komitet Odnowy Starego Miasta''], ''Zamościopedia'', 26 października 2014.</ref>. W latach 1988–1990 wchodził w skład [[Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa|Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa]]<ref>[https://web.archive.org/web/20151117085436/http://www.radaopwim.gov.pl/media/pliki/sklad_Rady_OPWIM_1988_2011.pdf Skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 1988–2011]</ref>, od 1989 przewodniczył działającej przy tej radzie Komisji ds. Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Stalinowskich. Uczestniczył w obradach [[Okrągły Stół (Polska)|Okrągłego Stołu]]. Pochowany na [[Cmentarz Bródnowski|Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie]] (kwatera 35K-1-25). |
Wersja z 21:15, 28 lut 2021
Data i miejsce urodzenia |
21 października 1923 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
12 kwietnia 1993 |
Zastępca przewodniczącego Rady Państwa | |
Okres |
od 6 listopada 1985 |
Przynależność polityczna | |
Wiceprezes Rady Ministrów | |
Okres |
od 21 lipca 1982 |
Przynależność polityczna | |
Minister handlu wewnętrznego i usług | |
Okres |
od 31 października 1981 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Zenon Komender, ps. Wacław Tomczyński, Zaremba, Dobosz (ur. 21 października 1923 w Częstochowie, zm. 12 kwietnia 1993 w Warszawie) – polski mechanik, ekonomista, polityk, publicysta. Zastępca przewodniczącego Rady Państwa (1985–1989), wiceprezes Rady Ministrów (1982–1985), minister handlu wewnętrznego i usług (1981–1982), poseł na Sejm PRL V, VI, VII, VIII i IX kadencji, uczestnik obrad Okrągłego Stołu.
Życiorys
Podczas II wojny światowej należał do Szarych Szeregów, był też żołnierzem Narodowej Organizacji Wojskowej i ZWZ-AK, w latach 1944–1945 więziony przez władze Związku Radzieckiego. Po powrocie do Polski studiował na Politechnice Wrocławskiej. W 1946 roku został aresztowany za działalność w konspiracyjnym Stronnictwie Narodowym i skazany na 9 lat więzienia. Po odbyciu kary, w okresie 1953–1956 pracował w przedsiębiorstwach budowlanych na Wybrzeżu Gdańskim; w latach 1962–1981 sprawował kierownicze funkcje w Zjednoczonych Zespołach Gospodarczych Inco-Veritas. Od 1953 roku działał w Stowarzyszeniu „Pax”, od 1965 wchodził w skład prezydium zarządu głównego, w latach 1956–1962 był szefem organizacji wojewódzkich w Katowicach i Gdańsku, w latach 1980–1982 wiceprzewodniczącym, następnie do 1989 przewodniczącym zarządu głównego[1].
Od 1981 do 1982 był ministrem handlu wewnętrznego i usług (w 1982 członkiem Prezydium Rządu); w latach 1982–1985 wicepremierem, w okresie 1982–1986 przewodniczył Radzie ds. Rodziny przy Radzie Ministrów. W latach 1985–1989 zajmował stanowisko zastępcy przewodniczącego Rady Państwa. Od 1969 do 1989 sprawował mandat posła na Sejm PRL V, VI, VII, VIII i IX kadencji. W latach 1982–1989 był przewodniczącym Koła Poselskiego „Pax” (w Sejmie VIII i IX kadencji). Członek Prezydium Tymczasowej Rady Krajowej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego w 1982[2]. W latach 1983-1988 przewodniczący Rady Obywatelskiej Budowy Pomnika Szpitala Centrum Zdrowia Matki Polki
Błąd w przypisach: Brak znacznika zamykającego </ref> po otwartym znaczniku <ref>. W latach 1988–1990 wchodził w skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa[3], od 1989 przewodniczył działającej przy tej radzie Komisji ds. Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Stalinowskich. Uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu. Pochowany na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 35K-1-25).
Odznaczenia
- Order Sztandaru Pracy II klasy
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal 30-lecia Polski Ludowej[4]
Publikacje
- O program rozwoju społeczno-ekonomicznego, Warszawa 1970
- Pracą pokoleń, Warszawa 1977
- Refleksje nad przebytą drogą, Warszawa 1986
- Zgodnie z realiami, t. 1. Wybór publicystyki społeczno-gospodarczej, lata 1959–1970, Warszawa 1988
Przypisy
- ↑ Plany pracy 2007 ↓, s. 269.
- ↑ „Dziennik Polski”, r. XXXVIII, nr 223 (11 807), Kraków, 20 grudnia 1982, s. 2.
- ↑ Skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 1988–2011
- ↑ Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
Bibliografia
- Informacje w BIP IPN
- Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
- Plany pracy Departamentu IV MSW. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2007. ISBN 978-83-60464-30-4.
- Członkowie Rady Państwa PRL
- Członkowie Tymczasowej Rady Krajowej PRON
- Działacze PAX
- Działacze Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej
- Ministrowie PRL
- Politycy Stronnictwa Narodowego
- Polscy zesłańcy w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich
- Posłowie z Listy Krajowej (PRL)
- Posłowie z okręgu Jelenia Góra (PRL)
- Posłowie z okręgu Zielona Góra (PRL)
- Uczestnicy Okrągłego Stołu (strona partyjno-rządowa)
- Więźniowie polityczni w Polsce Ludowej 1944–1956
- Żołnierze Armii Krajowej
- Żołnierze Narodowej Organizacji Wojskowej
- Ludzie związani z Gdańskiem
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Odznaczeni Medalem 30-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy II klasy
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (1944–1989)
- Ludzie urodzeni w Częstochowie
- Urodzeni w 1923
- Zmarli w 1993
- Pochowani na Cmentarzu Bródnowskim