Pafawag 5Bs/6Bs
 |
Zasugerowano, aby zintegrować ten artykuł z artykułem Pafawag 5B/6B . (dyskusja) Pojazd jest podtypem typu głównego |
|
||
 ED72-016 stoi na stacji Białogard |
||
| Producent |  Pafawag Wrocław |
|
| Lata budowy | 1993–1997 | |
| Układ osi | 2’2’+Bo’Bo’+Bo’Bo’+2’2’ | |
| Układ wagonów | r+s+s+r | |
| Liczba miejsc siedzących | 232÷237 | |
| Masa służbowa | 182 t | |
| Długość całkowita | 86 840 mm | |
| Szerokość | 2800 mm | |
| Wysokość | 3720 mm | |
| Średnica kół | napędnych: 1000 mm tocznych: 940 mm |
|
| Napięcie zasilania | 3 kV | |
| Liczba i moc silników | 001÷007: 8×145 kW 008÷021: 8×175 kW |
|
| Typ silników trakcyjnych | 001÷007: LKf-450 008÷021: LKa-470 |
|
| Moc ciągła | 001÷007: 1160 kW 008÷021: 1400 kW |
|
| Przyspieszenie rozruchu | 0,41 m/s² | |
| Prędkość konstrukcyjna | 110 km/h 130 km/h (zmodernizowane) |
|
| Maksymalna prędkość eksploatacyjna |
110 km/h 130 km/h (zmodernizowane) |
|
| System hamulca | Oerlikon Oerlikon + ED (zmodernizowane) |
|
| [1][2][3] | ||
Portal  Transport szynowy |
||
ED72 (typ 5Bs+6Bs+6Bs+5Bs) – normalnotorowy czterowagonowy dalekobieżny elektryczny zespół trakcyjny, wyprodukowany w zakładach Pafawag we Wrocławiu w latach 1993–1997 w liczbie 21 sztuk. Seria ta stanowi rozwinięcie najpopularniejszego polskiego zespołu trakcyjnego EN57 i jego przedłużonej wersji EN71.
Spis treści
Historia[edytuj]
W 1993 roku Pafawag podjął się budowy pierwszego dalekobieżnego elektrycznego zespołu trakcyjnego – ED72, zaprojektowanego z myślą o obsłudze przewozów międzyregionalnych na liniach Południowej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych[2]. Jego konstrukcja bazowała na rozwiązaniach z EN57 i jego przedłużonej wersji EN71[2].
Konstrukcja[edytuj]
Elektryczny zespół trakcyjny serii ED72 składa się z czterech wagonów – dwóch rozrządczych i dwóch silnikowych. Wagony rozrządcze (fabryczne oznaczenie 5Bs) są wagonami skrajnymi i oznaczane są na PKP jako ra i rb (wagon rozrządczy a i b). Wagony silnikowe (fabryczne oznaczenie 6Bs) znajdują się w środku składu i noszą oznaczenia sa i sb (wagon silnikowy a i b). Wagony są połączone ze sobą tzw. krótkim sprzęgiem „fabrycznym” (bez głowicy, nierozłączalnym w warunkach eksploatacyjnych), oraz przejściem dla pasażerów. Na czołach wagonów sterowniczych (początek i koniec zespołu) zastosowano tzw. sprzęgi długie (samoczynne sprzęgi Scharfenberga), które umożliwiają połączenie zespołów w składy. Jednostki ED72 są przystosowane do jazdy w trakcji ukrotnionej z jednostkami tej samej serii oraz z seriami EN57 i EN71. Nie ma możliwości przejścia pomiędzy połączonymi jednostkami.
W każdym z wagonów znajdują się trzy przedziały ze środkowym przejściem między siedzeniami dostępne dla podróżnych, rozdzielone dwoma przedsionkami – każdy z parą rozsuwanych automatycznie drzwi o napędzie pneumatycznym. Skrajne przedziały wagonów rozrządczych są nieco inaczej urządzone i mogą służyć za pomieszczenie dla kierownika pociągu, przedziały służbowe, bagażowe, do przewozu rowerów, wózków, większych bagaży itp. Ze skrajnych przedziałów drzwi prowadzą do kabiny maszynisty.
W ED72 zastosowano klasyczny rozruch oporowy.
Modyfikacje[edytuj]
Produkując ED72 wprowadzono wiele innowacji w stosunku do starszego taboru. Należało do nich m.in. wprowadzenie w wagonie ra zespołu klasy pierwszej (z bardziej komfortowymi fotelami), a także nowej tapicerki w klasie drugiej oraz przedziału barowego. Wprowadzono przyciski indywidualnego otwierania drzwi, elektroniczne wyświetlacze kierunkowe (w miejsce tradycyjnych „filmów” – taśm z nazwami stacji) i dwuwarstwowe szyby. Ostatnia z wyprodukowanych jednostek (ED72-021) została wyposażona w drzwi odskokowo-przesuwne.
Wygląd zewnętrzny początkowo znacząco różnił się od starszych jednostek ze względu na odmienną kolorystykę (malowanie czerwono-żółte), a także połówkowe pantografy w liczbie dwóch (po jednym na dachu każdego z wagonów silnikowych) i odmienny wygląd czołowych ścian wagonów rozrządczych (wzorowaną podobnie jak w EN57 od numeru 1900 na EW58). Z czasem ujednolicono malowanie zespołów trakcyjnych, w części ED72 zastąpiono pantografy połówkowe tradycyjnymi. Po 2008 jednostki są poddawane modernizacjom w ramach napraw czwartego poziomu utrzymania i nadawano im malowanie interREGIO – obecnie na jednostkach ED72-011, 014 oczekujących rewizji. Obecnie przywracane jest malowanie klasyczne, czerwone.
W 2011 dwie jednostki poddano gruntownej modernizacji, zmieniając ich oznaczenie na ED72A. Jednostki zmodernizowały województwa śląskie (ED72A-005) oraz świętokrzyskie (ED72A-004)[4]. 19 kwietnia 2012 Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego ogłosił przetarg na modernizację czterech sztuk EZT serii ED72. 28 czerwca ogłoszono, że wykonawcą tej modernizacji będzie konsorcjum ZNTK „Mińsk Mazowiecki” i PESA Bydgoszcz[5]. Zmodernizowane jednostki otrzymały zmienione malowanie województw: śląskiego, kujawsko-pomorskiego i świętokrzyskiego. Jedna z jednostek – ED72A-005 została przemalowana w barwy klasyczne – czerwone po przebazowaniu do PR Kraków po likwidacji PR Katowice. 15 kwietnia 2017 spółka Przewozy Regionalne ogłosiła przetarg na naprawę główną z modernizacją 5 elektrycznych zespołów trakcyjnych serii ED72, z opcją rozszerzenia o kolejne 7 jednostek. Zostaną one poddane gruntownej modernizacji[6]
Modernizacje[edytuj]
| Oznaczenie serii (modernizacji) |
Numery boczne | Liczba sztuk | Właściciel / Użytkownik | Wykonawca Rok modernizacji |
Zakres modernizacji | Liczba i moc silników Prędkość maksymalna |
Uwagi | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ED72 (ED72A) |
004 | 1 | Województwo świętokrzyskie/Przewozy Regionalne | ZNTK MM 2011 |
     |
8 × 250 kW 120 km/h |
[7], [8] | |
| ED72 (ED72A) |
005 | 1 | Województwo śląskie/Przewozy Regionalne | ZNTK MM 2011 |
|
8 × 250 kW 120 km/h |
[9] | |
| ED72 (ED72A) |
001, 003, 007, 020 | 4 | Województwo kujawsko-pomorskie/Przewozy Regionalne | ZNTK MM 2012-2013 |
|
8 × 175 kW 110 km/h |
[10], [11], [12] | |
| ED72 (ED72A) |
b.d. | 5 (z opcją o kolejne 7) | Przewozy Regionalne | b.d. 2017 |
|
8 × 250 kW 120 km/h |
[13], [14] | |
| Modyfikacje zewnętrzne i elektryczne: | ||||||||
– rozruch impulsowy • – silniki asynchroniczne •  – drzwi odskokowo-przesuwne |
||||||||
| Udogodnienia dla pasażerów: | ||||||||
| – wnętrze dostosowane dla niepełnosprawnych • – stojaki na rowery • – klimatyzacja części pasażerskiej |
||||||||
Modernizacje bez wymiany ścian czołowych[edytuj]
| Oznaczenie serii (modernizacji) |
Numery boczne | Liczba sztuk | Właściciel / Użytkownik | Wykonawca Rok modernizacji |
Zakres modernizacji | Liczba i moc silników Prędkość maksymalna |
Uwagi | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ED72 (ED72) |
019 | 1/1 | Przewozy Regionalne | Przewozy Regionalne Zakład Napraw Taboru w Kruszewcu 2015 |
|
8 × 175 kW 110 km/h |
[15] | |
| ED72 (ED72) |
009, 011, 014, 015, 016 | 5/5 | Przewozy Regionalne | Przewozy Regionalne Zakład Napraw Taboru w Kruszewcu 2016 |
|
8 × 175 kW 110 km/h |
[16], [17] | |
| Modyfikacje zewnętrzne i elektryczne: | ||||||||
| – drzwi odskokowo-przesuwne |
||||||||
| Udogodnienia dla pasażerów: | ||||||||
| – wnętrze dostosowane dla niepełnosprawnych • – stojaki na rowery |
||||||||
Eksploatacja[edytuj]
| Kraj | Przewoźnik | Liczba sztuk | Seria | Numery | Właściciel |
|---|---|---|---|---|---|
| Polska |
Przewozy Regionalne | 17 | ED72 | 002, 006 ÷ 021 | Przewozy Regionalne |
| ED72A | 004, 005 | Przewozy Regionalne | |||
| Delegacja: Arriva RP (2013-2015), Przewozy Regionalne (od 2015)[18], [19] | 4 | ED72A | 001, 003, 007, 020 | Województwo kujawsko-pomorskie |
Przypisy
- ↑ Paweł Terczyński: Atlas Lokomotyw 2007. Wyd. III. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2007, s. 91. ISBN 978-83-920757-7-6. (pol.)
- ↑ a b c Paweł Terczyński. Elektryczny zespół trakcyjny ED72. „Świat Kolei”. 8/2001, s. 37. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
- ↑ Jacek Goździewicz. Zmodernizowane ED72 dla Kujawsko-Pomorskiego. „Świat Kolei”. 3/2013, s. 12-13. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962 (pol.).
- ↑ Karol Wach: ED72 po modernizacji. 2011-08-29. [dostęp 2012-08-02].
- ↑ Postępowanie WZP.272.16.2012 – Modernizacja czterech sztuk elektrycznych zespołów trakcyjnych serii ED 72. 2012-04-19. [dostęp 2012-08-02].
- ↑ https://polregio.pl/pl/przetargi-i-ogloszenia/zamowienia-publiczne/pzp1-25-60-2017-modernizacja-elektrycznych-zespolow-trakcyjnych/
- ↑ http://inforail.pl/ed72-po-modernizacji-_more_54453.html
- ↑ https://www.przewozyregionalne.pl/w-regionach,swietokrzyskie,wydarzenia-z-regionu,s,0,7227.html
- ↑ http://inforail.pl/ed72-po-modernizacji-_more_54453.html
- ↑ http://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/kujawskopomorskie-zaprezentowalo-zmodernizowany-ed72-36061.html
- ↑ http://inforail.pl/kujawsko-pomorskie-ed72-po-remoncie-wyruszaja-na-trasy_more_48250.html
- ↑ http://archiwum.kujawsko-pomorskie.pl/files/przetargi/20120419_przetarg_16/20120528_wyjasnienie_formularz.pdf
- ↑ https://polregio.pl/pl/przetargi-i-ogloszenia/zamowienia-publiczne/pzp1-25-60-2017-modernizacja-elektrycznych-zespolow-trakcyjnych/
- ↑ http://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/polregio-wysyla-do-modernizacji-ed72-81298.html
- ↑ https://platformazakupowa.pl/transakcja/31958
- ↑ http://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/4-firmy-chca-dostarczyc-przewozom-regionalnym-system-informacji-pasazerskiej--78439.html
- ↑ https://platformazakupowa.pl/transakcja/51160
- ↑ http://bip.kujawsko-pomorskie.pl/informacja-dotyczaca-bezposredniego-zawarcia-umowy-o-swiadczenie-uslug-publicznych-w-zakresie-transportu-kolejowego/
- ↑ Ryszard Rusak. Nowe i zmodernizowane ezt w kujawsko-pomorskim. „Świat Kolei”. 2/2016, s. 4. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962.
Zobacz też[edytuj]
Pozostałe pojazdy z rodziny 5B/6B[edytuj]
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
