ZNTKiM Gdańsk 44E

EP05
EP05-16
Producent	przebudowa z serii EU05 w ZNTK Gdańsk
Lata budowy	1973-1977
Układ osi	Bo'Bo'
Masa służbowa	82,5 tony
Długość ze zderzakami	16 140 mm
Szerokość	2950 mm
Wysokość	3987 mm
Średnica kół	1250 mm
Liczba silników	4
Typ silników trakcyjnych	3AL4846ZT
Moc ciągła	2032 kW
Moc godzinna	2344 kW
Napięcie zasilania	3 kV, prąd stały
Stosunek przekładni	77:44
Prędkość konstrukcyjna	160 km/h
Maksymalna prędkość eksploatacyjna	160km/h
Nacisk osi na szyny	20,6 T
System hamulca	Oerlikon
Część serii nie ma sterowania wielokrotnego
Portal Transport szynowy

EP05 – seria 27 normalnotorowych pasażerskich lokomotyw elektrycznych przebudowanych na potrzeby Polskich Kolei Państwowych w latach 1973–1977 z lokomotyw serii EU05 w ZNTK Gdańsk.

Opis

Rozpoczęte w 1969 badania nad podniesieniem prędkości maksymalnej lokomotyw EU05 ze 125 km/h do 160 km/h poprzez zmianę przełożenia przekładni zakończyły się powodzeniem. Pierwszą tak zmodyfikowaną lokomotywą była EU05-29, która na odcinku Konin – Spławie osiągnęła w czasie prób prędkość 174 km/h. Maksymalną prędkość eksploatacyjną wyznaczono na 160 km/h. Do 1977 przebudowano całą serię, prócz EU05-09, 12 i 19, które uległy wcześniej kasacji po katastrofach, i zmieniono jej oznaczenie na EP05. Dodatkowo zmieniono malowanie na pomarańczowe, podobne do malowania lokomotyw EP08. Na początku lat 80. wprowadzono modyfikacje umożliwiające prowadzenie pociągów ekspresowych na CMK – część pojazdów przystosowano do wielokrotnego sterowania, ale okazało się ono bardzo awaryjne. Wprowadzono sprzęgi powietrzne do obsługi urządzeń pneumatycznych w pociągu (samoczynne zamykanie drzwi).

Eksploatacja

Lokomotywy EP05 zostały przydzielone do lokomotywowni Warszawa Olszynka Grochowska, gdzie stacjonowały do końca swojej służby. Początkowo nie było możliwości ich eksploatacji z prędkością maksymalną, gdyż brakowało przystosowanych szlaków – jedynie prędkość maksymalna linii poznańskiej wynosiła 140 km/h. Dopiero w połowie lat 80. przeniesiono ruch pasażerski na CMK, gdzie była dopuszczalna prędkość maksymalna do 160 km/h. Wprowadzenie lokomotyw serii EP09 przesądziło o wycofaniu serii, jednak opóźnienia w dostawach oraz niedobór lokomotyw dużych prędkości spowodowały, że lokomotywy EP05 do 2008 kursowały w ruchu planowym. Z powodu awaryjności lokomotyw EP09, często jechały po dwie z Warszawy po pociąg stojący przy peronie w Krakowie. Jako ostatni w eksploatacji pozostawał do 2008 roku elektrowóz EP05-23, pomalowany w nowe czerwono-kremowe barwy PKP Cargo, odstawiony następnie do rezerwy (przejechał on do tego czasu prawie 6,8 miliona km). W 2017 roku wrócił do eksploatacji jako czynny zabytek,

Wraki lokomotyw EP05-01 i 18 od 2000 stały obok lokomotywowni Warszawa Olszynka Grochowska, w 2003 lokomotywie EP05-22 przywrócono oryginalne malowanie i oznaczenie EU05-22 oraz ustawiono jako pomnik przy ZT Kraków, zaś na początku stycznia 2008 EP05-16 została wycofana z eksploatacji przez uszkodzenie jednego z silników trakcyjnych i nieopłacalność naprawy, po czym oczekiwała decyzji o swoim dalszym losie na terenie lokomotywowni Warszawa Odolany. Pod koniec sierpnia 2015 zezłomowano lokomotywę EP05-01.

Malowania

EP05-23 na Trako 2017 w Gdańsku

EP05-23

EP05-23

EP05-23

Lokomotywy typu 44E o prędkości maksymalnej 125 km/h były oznaczone EU05 i malowane na zielono-seledynowo jak inne lokomotywy elektryczne i spalinowe PKP. Po przebudowie zwiększającej prędkość wprowadzono malowanie pomarańczowe z czerwoną ostoją. Pomarańczowy ten miał wiele odcieni w zależności od egzemplarza: od jasnego prawie żółtego po prawie czerwony. W 2016 w warszawskim oddziale zakładów Remtrak rozpoczęto naprawę główną ostatniej wycofanej z ruchu lokomotywy EP05-23, której przywrócono barwy pomarańczowo-czerwone. PKP Intercity planują, że będzie ona czynnym zabytkiem. Naprawę główną zakończono 25 października 2017 roku i lokomotywa powróciła do ruchu.

Zobacz też

• lista lokomotyw elektrycznych eksploatowanych w Polsce

Linki zewnętrzne

• Pojazdy Komunikacji - Elektrowóz EP 05