Ol12: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
(GD) (dyskusja | edycje)
m →‎Bibliografia: korekta techniczna
drobne techniczne
Linia 28: Linia 28:
|galeria_commons = Category:PKP class Ol12
|galeria_commons = Category:PKP class Ol12
}}
}}
[[Plik:Chabowka skansen lokomotywa 5p.jpg|thumb|300px|Ol12-7 w skansenie w Chabówce]]
'''Ol12''' – [[Polska|polskie]] oznaczenie [[austria]]ckiego [[parowóz|parowozu]], zmodernizowanej na [[Para przegrzana|parę przegrzaną]] wersji parowozów serii '''329''' oznaczonej jako '''429''', firmy Staats-Eisenbahn-Gesellschaft o układzie osi 1'C1. Parowóz został zaprojektowany przez [[Karl Gölsdorf|Karla Gölsdorfa]].
'''Ol12''' – [[Polska|polskie]] oznaczenie [[austria]]ckiego [[parowóz|parowozu]], zmodernizowanej na [[Para przegrzana|parę przegrzaną]] wersji parowozów serii '''329''' oznaczonej jako '''429''', firmy Staats-Eisenbahn-Gesellschaft o układzie osi 1'C1. Parowóz został zaprojektowany przez [[Karl Gölsdorf|Karla Gölsdorfa]].


Linia 34: Linia 33:
W latach 1909-1910 Zbudowano 57 sztuk tego parowozu, które posiadały silnik sprzężony, suwaki płaskie oraz tłokowe<ref name="kal"/>. Następnie po modernizacji zbudowano w latach 1911-1917 197 sztuk oznaczonych serią 429.100 i 429.900. W latach [[1911]]-[[1912]] oraz w [[1916]] r. powstało 126 maszyn z silnikiem sprzężonym i dwoma suwakami tłokowymi. W latach [[1913]]-[[1918]] zbudowano 197 parowozów z silnikiem bliźniaczym<ref name="kal"/>.
W latach 1909-1910 Zbudowano 57 sztuk tego parowozu, które posiadały silnik sprzężony, suwaki płaskie oraz tłokowe<ref name="kal"/>. Następnie po modernizacji zbudowano w latach 1911-1917 197 sztuk oznaczonych serią 429.100 i 429.900. W latach [[1911]]-[[1912]] oraz w [[1916]] r. powstało 126 maszyn z silnikiem sprzężonym i dwoma suwakami tłokowymi. W latach [[1913]]-[[1918]] zbudowano 197 parowozów z silnikiem bliźniaczym<ref name="kal"/>.


Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] na [[PKP]] znalazło się 106 parowozów tego typu, które obsługiwały pociągi osobowe w dawnym zaborze austriackim. W [[1926]] r. polskie koleje posiadały 46 parowozów tej serii z silnikiem sprzężonym oraz 60 maszyn z silnikiem bliźniaczym<ref name="kal"/>. W [[1945]] r. na kolei pracowało 47 maszyn tego typu<ref name="kal"/>. Po II wojnie światowej lokomotywy tego typu były jeszcze często wykorzystywane w południowej Polsce do prowadzenia pociągów osobowych, zwłaszcza na liniach o niewielkim ruchu. Obecnie jedyny egzemplarz Ol12-7 z [[1912]] znajduje się w [[Skansen taboru i urządzeń kolejowych w Chabówce|skansenie kolejowym w Chabówce]].
Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] na [[PKP]] znalazło się 106 parowozów tego typu, które obsługiwały pociągi osobowe w dawnym zaborze austriackim. W [[1926]] r. polskie koleje posiadały 46 parowozów tej serii z silnikiem sprzężonym oraz 60 maszyn z silnikiem bliźniaczym<ref name="kal"/>. W [[1945]] r. na kolei pracowało 47 maszyn tego typu<ref name="kal"/>. Po II wojnie światowej lokomotywy tego typu były jeszcze często wykorzystywane w południowej Polsce do prowadzenia pociągów osobowych, zwłaszcza na liniach o niewielkim ruchu. Obecnie jedyny egzemplarz Ol12-7 z [[1912]] znajduje się w [[Skansen taboru i urządzeń kolejowych w Chabówce|skansenie kolejowym w Chabówce]]. Parowóz jest czynny, okresowo rozpalany. Jest to najstarszy w Polsce parowóz używany w ruchu. W tym roku kończy on 100 lat.

Parowóz jest czynny, okresowo rozpalany. Jest to najstarszy w Polsce parowóz używany w ruchu.


Obecnie Ol12 prowadzi pociągi retro oraz pociągi okolicznościowe, najczęściej na trasie Chabówka – Mszana Dolna i z powrotem. Ze względu na stosunkowo dużą średnicę kół napędowych i niedostateczną moc lokomotywa Ol12 nie jest używana na trasie Chabówka – Zakopane charakteryzującej się ekstremalnymi warunkami trakcji (ostre zakręty, duże nachylenia toru).
Obecnie Ol12 prowadzi pociągi retro oraz pociągi okolicznościowe, najczęściej na trasie Chabówka – Mszana Dolna i z powrotem. Ze względu na stosunkowo dużą średnicę kół napędowych i niedostateczną moc lokomotywa Ol12 nie jest używana na trasie Chabówka – Zakopane charakteryzującej się ekstremalnymi warunkami trakcji (ostre zakręty, duże nachylenia toru).
Linia 55: Linia 52:
* pojemność skrzyni na węgiel – 6,8 t
* pojemność skrzyni na węgiel – 6,8 t
* masa służbowa – 39,0 t
* masa służbowa – 39,0 t

[[File:Ol12.jpg|thumb|Parowóz Ol12 na trasie Leszno - Wolsztyn]]


== Niektóre właściwości trakcyjne ==
== Niektóre właściwości trakcyjne ==

Wersja z 22:18, 14 sty 2012

Szablon:Parowóz infobox Ol12polskie oznaczenie austriackiego parowozu, zmodernizowanej na parę przegrzaną wersji parowozów serii 329 oznaczonej jako 429, firmy Staats-Eisenbahn-Gesellschaft o układzie osi 1'C1. Parowóz został zaprojektowany przez Karla Gölsdorfa.

Historia

W latach 1909-1910 Zbudowano 57 sztuk tego parowozu, które posiadały silnik sprzężony, suwaki płaskie oraz tłokowe[1]. Następnie po modernizacji zbudowano w latach 1911-1917 197 sztuk oznaczonych serią 429.100 i 429.900. W latach 1911-1912 oraz w 1916 r. powstało 126 maszyn z silnikiem sprzężonym i dwoma suwakami tłokowymi. W latach 1913-1918 zbudowano 197 parowozów z silnikiem bliźniaczym[1].

Po I wojnie światowej na PKP znalazło się 106 parowozów tego typu, które obsługiwały pociągi osobowe w dawnym zaborze austriackim. W 1926 r. polskie koleje posiadały 46 parowozów tej serii z silnikiem sprzężonym oraz 60 maszyn z silnikiem bliźniaczym[1]. W 1945 r. na kolei pracowało 47 maszyn tego typu[1]. Po II wojnie światowej lokomotywy tego typu były jeszcze często wykorzystywane w południowej Polsce do prowadzenia pociągów osobowych, zwłaszcza na liniach o niewielkim ruchu. Obecnie jedyny egzemplarz Ol12-7 z 1912 znajduje się w skansenie kolejowym w Chabówce. Parowóz jest czynny, okresowo rozpalany. Jest to najstarszy w Polsce parowóz używany w ruchu. W tym roku kończy on 100 lat.

Obecnie Ol12 prowadzi pociągi retro oraz pociągi okolicznościowe, najczęściej na trasie Chabówka – Mszana Dolna i z powrotem. Ze względu na stosunkowo dużą średnicę kół napędowych i niedostateczną moc lokomotywa Ol12 nie jest używana na trasie Chabówka – Zakopane charakteryzującej się ekstremalnymi warunkami trakcji (ostre zakręty, duże nachylenia toru).

Dane techniczne[1]

  • średnica cylindrów – 475 mm (475/690 mm przy silnikach sprężonych)
  • skok tłoka – 720 mm
  • średnica kół napędnych – 1574 mm
  • ciśnienie pary w kotle – 15 at
  • powierzchnia ogrzewalna kotła – 119,6 m²
  • powierzchnia przegrzewacza – 30,0 m²
  • powierzchnia rusztu – 3,1 m²
  • masa służbowa – 61,2 t
  • prędkość konstrukcyjna – 80 km/h
  • tender serii – 16 Cl
  • pojemność skrzyni na wodę – 16,0 m³
  • pojemność skrzyni na węgiel – 6,8 t
  • masa służbowa – 39,0 t

Niektóre właściwości trakcyjne

Maksymalna siła pociągowa maszyny jest ograniczona jej przyczepnością. Tak też jest i w przypadku Ol12. Maksymalna siła pociągowa podczas rozruchu Ol12 wynosi 10 700 kG. Parowóz mógł ciągnąć na torze poziomym składy osobowe (wag. 2 i 3-osiowe) o masie 310 ton z prędkością 90 km/h lub 650 ton – 70 km/h[2].

  1. a b c d e Kalendarz Młodego Technika '89. Maria Pietrzyk (red.). Warszawa: Instytut Wydawniczy "Nasza Księgarnia", 1988, s. 20.
  2. J. Fijałkowski, W. Kowalewski: Charakterystyki Normalnotorowych Pojazdów Trakcyjnych. Wydawnictwa Komunikacyjne, 1959.

Bibliografia

Szablon:Bibliografia start

  • Arkadiusz Lubka. Parowóz osobowy serii Ol12. „Świat Kolei”. 2/2007, s. 56-57. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  • J. Fijałkowski i W. Kowalewski, 1959, Charakterystyki Normalnotorowych Pojazdów Trakcyjnych, Wydawnictwa Komunikacyjne

Szablon:Bibliografia stop

Linki zewnętrzne