Piotr Gamrat

Piotr Gamrat

Data urodzenia	1487
Data śmierci	27 sierpnia 1545
Miejsce pochówku	bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie
Arcybiskup Gnieźnieński prymas Polski
Okres sprawowania	od 1541
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Nominacja biskupia	29 stycznia 1531
Sakra biskupia	8 lutego 1538

{{Duchowny infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt grafiki = | faksymile = | imię i nazwisko org = | opis grafiki = | miejsce pochówku = | kraj działania = | opis faksymile = Nieznane pola: "imię przybrane oryginalne", "imię i nazwisko oryginalne" oraz "państwo".

Piotr Gamrat herbu Sulima (ur. 1487 w Samoklęskach koło Jasła, zm. 27 sierpnia 1545 w Krakowie) – arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski.

Biografia

Studiował w Krakowie i Rzymie, proboszcz w Wyszkowie (1509), scholastyk płocki (1519), kanonik gnieźnieński (1526), dziekan płocki (1528), scholastyk warszawski (1529), prepozyt w Krakowie (u Św. Floriana) i Płocku (u Św. Michała). 29 stycznia 1531 mianowany biskupem kamienieckim, nie objął faktycznie urzędu. 27 października 1535 przeniesiony do Przemyśla, gdzie również nie rezydował. 17 sierpnia 1537 przeniesiony do Płocka ingres odbył 8 lutego 1538. Już w lipcu 1538 mianowany biskupem krakowskim, a w styczniu 1541 arcybiskupem gnieźnieńskim i prymasem Polski jednocześnie otrzymał przywilej zachowania diecezji krakowskiej, połączył tym samym w swojej osobie dwie najważniejsze diecezje w Polsce. Godności te zawdzięczał głównie królowej Bonie, z którą blisko współpracował. Wykazał wielką aktywność w walce z reformacją. Przyczynił się do rozwoju kaznodziejstwa. Zreformował administrację dóbr kościelnych oraz szkolnictwo kościelne.

Niezależnie od aktywności w diecezji i w życiu politycznym prowadził świecki tryb życia. Prowadząc rozrzutny i rozpustny tryb życia był niepopularny wśród wielu współczesnych. W latach 1540-1545 jego sekretarzem był Marcin Kromer. Był mecenasem artystów i uczonych, kolekcjonerem i bibliofilem. Zaliczał się do elity umysłowej Krakowa. Pochowany w kaplicy pod wezwaniem św. Katarzyny na Wawelu.

Był starszym bratem Jana Gamrata - wojewody mazowieckiego, senatora świeckiego w latach I Rzeczpospolitej, dziedzica Bączala Dolnego, Bączala Górnego i Samoklesk koło Jasła.

Bibliografia

• Piotr Biliński, Piotr Gamrat herbu Sulima (1487-1545) z cyklu Żywoty sławnych Biskupów Krakowskich, "Tygodnik Salwatorski" nr 35/141 z dnia 31 sierpnia 1997 r.; wersja elektroniczna: [1] (dostęp 2012-06-25)
• ks. Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965 - 1999. Słownik biograficzny, wyd. II, popr. i uzupeł., Warszawa 2000, k. 108-109. ISBN 83-211-1311-7.
• Encyklopedia Krakowa, wyd. PWN, 2000; wersja elektroniczna: [2]

Linki zewnętrzne

• Bernadeta Kruszyk, Piotr Gamrat z cyklu Poczet Arcybiskupów (dostęp 2012-06-25)
• Bernadeta Kruszyk, Piotr Gamrat, wybrany 1540 r. z cyklu Poczet Prymasów Polski (dostęp 2012-06-25)