Lista państw Azji

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Państwa Azji)
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Lista państw Azji – lista państw i terytoriów zależnych Azji.

Na terenie Azji znajduje się 48 państw oraz 5 terytoriów zależnych Australii i Wielkiej Brytanii. Największym państwem Azji jest Rosja (17 098 242 km²), a najmniejszym – Malediwy (298 km²), przy czym najmniejszym państwem położonym na stałym lądzie[a] jest Singapur (719 km²). Najbardziej zaludnionym państwem Azji jest Chińska Republika Ludowa (1 410 539 758 mieszkańców) a najmniej – również Malediwy (390 164 mieszkańców), przy czym najmniej zaludnionym państwem położonym na stałym lądzie jest Bhutan (867 775 mieszkańców). Ponadto w Azji funkcjonuje 6 państw nieuznawanych na arenie międzynarodowej.

Mapa[edytuj | edytuj kod]

Asia-administrative map.png

Lista państw[edytuj | edytuj kod]

Flaga Godło Nazwa państwa[1] Stolica[1] Pełna nazwa państwa[1] Język urzędowy[2] Powierzchnia[2] Liczba ludności[2] Waluta[2] Głowa państwa
Flag of the Taliban.svg
Emblem of the Islamic Emirate of Afghanistan.png
Afganistan[b]
افغانستان (dari)
افغانستان (paszto)
Kabul Islamski Emirat Afganistanu
امارت اسلامی افغانستان (dari)
د افغانستان اسلامي امارت i (paszto)
dari, paszto[c] 652 230 km² 38 346 720 afgani emir Hibatullah Achundzada
Flag of Saudi Arabia.svg
Emblem of Saudi Arabia.svg
Arabia Saudyjska
السعودية
Rijad Królestwo Arabii Saudyjskiej
المملكة العربيّة السّعوديّة
arabski 2 149 690 km² 35 354 380 rial saudyjski król Salman ibn Abd al-Aziz Al Su’ud
Flag of Armenia.svg
Coat of arms of Armenia.svg
Armenia
Հայաստան
Erywań Republika Armenii
Հայաստանի Հանրապետություն
ormiański 29 743 km² 3 000 756 dram prezydent Wahagn Chaczaturian
Flag of Azerbaijan.svg
Emblem of Azerbaijan.svg
Azerbejdżan
Azərbaycan
Baku Republika Azerbejdżanu
Azərbaycan Respublikası
azerbejdżański 86 600 km² 10 353 296 manat azerbejdżański prezydent İlham Əliyev
Flag of Bahrain.svg
Emblem of Bahrain.svg
Bahrajn
البحرين
Manama Królestwo Bahrajnu
‏مملكة البحرين
arabski 760 km² 1 540 558 dinar bahrajski król Hamad ibn Isa Al Chalifa
Flag of Bangladesh.svg
National emblem of Bangladesh.svg
Bangladesz
বাংলাদেশ
Dhaka Ludowa Republika Bangladeszu
গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ
bengalski 148 460 km² 165 650 475 taka prezydent Abdul Hamid
Flag of Bhutan.svg
Emblem of Bhutan.svg
Bhutan
འབྲུག་ཡུལ
Thimphu Królestwo Bhutanu
འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་
dzongkha 38 394 km² 867 775 ngultrum
rupia indyjska
król Jigme Khesar Wangchuck
Flag of Brunei.svg
Emblem of Brunei.svg
Brunei
Brunei
Bandar Seri
Begawan
Państwo Brunei Darussalam
Negara Brunei Darussalam
malajski 5765 km² 478 054 dolar brunejski sułtan Hassanal Bolkiah
Flag of the People's Republic of China.svg
National Emblem of the People's Republic of China.svg
Chiny
中国
Pekin Chińska Republika Ludowa
中華人民共和國
mandaryński[d] 9 596 960 km² 1 410 539 758 renminbi przewodniczący ChRL Xi Jinping
Flag of Cyprus.svg
Coat of arms of Cyprus (2006).svg
Cypr
Κύπρος (grecki)
Kıbrıs (turecki)
Nikozja Republika Cypryjska
Κυπριακή Δημοκρατία (grecki)
Kıbrıs Cumhuriyeti (turecki)
grecki, turecki 9251 km² 1 259 102 euro prezydent Nikos Anastasiadis
Flag of Egypt.svg
Coat of arms of Egypt (Official).svg
Egipt[e]
مصر
Kair Arabska Republika Egiptu
‏جمهوريّة مصر العربيّة
arabski 1 001 450 km² 107 770 524 funt egipski prezydent Abd al-Fattah as-Sisi
War Flag of the Philippines.svg
Coat of arms of the Philippines.svg
Filipiny
Philippines (angielski)
Pilipinas (filipiński)
Manila Republika Filipin
Republic of the Philippines (angielski)
Republika ng Pilipinas (filipiński)
angielski, filipiński[f] 300 000 km² 114 597 229 peso filipińskie prezydent Ferdinand Marcos Jr.
Flag of Georgia.svg
Greater coat of arms of Georgia.svg
Gruzja
საქართველო
Tbilisi Gruzja
საქართველო
gruziński 69 700 km² 4 935 518 lari prezydent Salome Zurabiszwili
Flag of India.svg
Emblem of India (without motto).svg
Indie
Indie (angielski)
भारत (hindi)
Nowe Delhi Republika Indii
Republic of India (angielski)
भारत गणराज्य (hindi)
angielski, hindi[g] 3 287 263 km²[h] 1 389 637 446 rupia indyjska prezydent Ram Nath Kovind
Flag of Indonesia.svg
National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
Indonezja[i]
Indonesia
Dżakarta Republika Indonezji
Republik Indonesia
indonezyjski[j] 1 904 569 km² 277 329 163 rupia indonezyjska prezydent Joko Widodo
Flag of Iraq.svg
Coat of arms of Iraq.svg
Irak
الْعِرَاق (arabski)
عێراق (kurdyjski)
Bagdad Republika Iraku
جمهورية العراق (arabski)
کۆماری عێراق (kurdyjski)
arabski, kurdyjski[k] 438 317 km² 40 462 701 dinar iracki prezydent Barham Salih
Flag of Iran.svg
Emblem of Iran.svg
Iran
ايران
Teheran Islamska Republika Iranu
‏جمهوری اسلامی ایران
perski 1 648 195 km² 86 758 304 rial irański najwyższy przywódca Ali Chamenei
Flag of Israel.svg
Emblem of Israel.svg
Izrael
יִשְרָאֵל
Jerozolima[l] Państwo Izrael
‏מדינת ישראל
hebrajski 20 770 km²[m] 8 914 885 nowy izraelski szekel prezydent Jicchak Herzog
Flag of Japan.svg
Imperial Seal of Japan.svg
Japonia[n]
日本
Tokio Japonia
日本国
japoński 377 915 km² 124 214 766 jen cesarz Naruhito
Flag of Yemen.svg
Emblem of Yemen.svg
Jemen[o]
‏اليمن
Sana Republika Jemeńska
‏الجمهوريّة اليمنية
arabski 527 968 km² 30 984 689 rial jemeński przewodniczący Raszad Al-Alimi
Flag of Jordan.svg
Coat of arms of Jordan.svg
Jordania
الأردن
Amman Haszymidzkie Królestwo Jordanii
المملكة الأردنية الهاشمية
arabski 89 342 km² 10 998 531 dinar jordański król Abdullah II
Flag of Cambodia.svg
Royal arms of Cambodia.svg
Kambodża
កម្ពុជា
Phnom Penh Królestwo Kambodży
ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
khmerski 181 035 km² 16 713 015 riel kambodżański król Norodom Sihamoni
Flag of Qatar.svg
Emblem of Qatar.svg
Katar
قطر
Doha Państwo Katar
دولة قطر
arabski 11 586 km² 2 508 182 rial katarski emir Tamim ibn Hamad Al Sani
Flag of Kazakhstan.svg
Emblem of Kazakhstan.svg
Kazachstan[p]
Қазақстан (kazachski)
Казахстан (rosyjski)
Astana Republika Kazachstanu
Қазақстан Республикасы (kazachski)
Республика Казахстан (rosyjski)
kazachski, rosyjski 2 724 900 km² 19 398 331 tenge prezydent Kasym-Żomart Tokajew
Flag of Kyrgyzstan.svg
Emblem of Kyrgyzstan.svg
Kirgistan
Кыргызстан (kirgiski)
Киргизия (rosyjski)
Biszkek Republika Kirgiska
Кыргыз Республикасы (kirgiski)
Киргизская Республика (rosyjski)
kirgiski, rosyjski 199 951 km² 6 071 750 som prezydent Sadyr Dżaparow
Flag of South Korea.svg
Emblem of South Korea.svg
Korea Południowa
한국
Seul Republika Korei
대한민국
koreański[q] 99 720 km² 51 844 834 won południowokoreański prezydent Yoon Suk-yeol
Flag of North Korea.svg
Emblem of North Korea.svg
Korea Północna
조선
Pjongjang Koreańska Republika
Ludowo-Demokratyczna
조선민주주의인민공화국
koreański 120 538 km² 25 955 138 won północnokoreański najwyższy przywódca Kim Dzong Un
Flag of Kuwait.svg
Emblem of Kuwait.svg
Kuwejt
الكويت
Kuwejt Państwo Kuwejt
دولة الكويت
arabski 17 818 km² 3 068 155 dinar kuwejcki emir Nawwaf al-Ahmad as-Sabah
Flag of Laos.svg
Emblem of Laos.svg
Laos
Lao
Wientian Laotańska Republika
Ludowo-Demokratyczna
Sathalanalat Paxathipatai Paxaxôn Lao
laotański 236 800 km² 7 749 595 kip prezydent Thongloun Sisoulith
Flag of Lebanon.svg
Coat of arms of Lebanon.svg
Liban
لبنان
Bejrut Republika Libanu
الجمهوريّة اللبنانيّة
arabski 10 400 km² 5 296 814 funt libański prezydent Michel Aoun
Flag of Maldives.svg
Emblem of Maldives.svg
Malediwy
ދިވެހިރާއްޖެ
Male Republika Malediwów
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމުހޫރިއްޔާ
malediwski 298 km² 390 164 rupia malediwska prezydent Ibrahim Solih
Flag of Malaysia.svg
Coat of arms of Malaysia.svg
Malezja
Malaysia (angielski)
Malaysia (malajski)
Kuala Lumpur[r] Malezja
Malaysia (angielski)
Malaysia (malajski)
angielski, malajski 329 847 km² 33 871 431 ringgit król Tengku Abdullah
Flag of Myanmar.svg
State seal of Myanmar.svg
Mjanma
မြန်မာ
Naypyidaw Republika Związku Mjanmy
ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်
birmański[s] 676 578 km² 57 526 449 kiat p.o. prezydenta Myint Swe
Flag of Mongolia.svg
State emblem of Mongolia.svg
Mongolia
Монгол улс
Ułan Bator Mongolia
Монгол улс
mongolski 1 564 116 km² 3 227 863 tugrik prezydent Uchnaagijn Chürelsüch
Flag of Nepal.svg
Emblem of Nepal.svg
Nepal
नेपाल
Katmandu Nepal
नेपाल
nepalski 147 181 km² 30 666 598 rupia nepalska prezydent Bidhya Devi Bhandari
Flag of Oman.svg
National emblem of Oman.svg
Oman
عُمان
Maskat Sułtanat Omanu
سلطنة عُمان
arabski 309 500 km² 3 764 348 rial omański sułtan Hajsam ibn Tarik Al Sa’id
Flag of Pakistan.svg
State emblem of Pakistan.svg
Pakistan
Pakistan (angielski)
پاکِستان (urdu)
Islamabad Islamska Republika Pakistanu
Islamic Republic of Pakistan (angielski)
اِسلامی جمہوریہ پاکِستان (urdu)
angielski, urdu 796 095 km²[t] 242 923 845 rupia pakistańska prezydent Arif Alvi
Flag of Russia.svg
Coat of Arms of the Russian Federation.svg
Rosja[u]
Россия
Moskwa Federacja Rosyjska
Российская Федерация
rosyjski[v] 17 098 242 km²[w] 142 021 981 rubel rosyjski prezydent Władimir Putin
Flag of Singapore.svg
Coat of arms of Singapore.svg
Singapur
Singapore (angielski)
新加坡 (chiński)
Singapura (malajski)
சிங்கப்பூர (tamilski)
Singapur Republika Singapuru
Republic of Singapore (angielski)
新加坡共和国 (chiński)
Republik Singapura (malajski)
சிங்கப்பூர் குடியரசு (tamilski)
angielski, chiński,
malajski, tamilski
719 km² 5 921 231 dolar singapurski prezydent Halimah Yacob
Flag of Sri Lanka.svg
Emblem of Sri Lanka.svg
Sri Lanka
ශ්රී ලංකාව (syngaleski)
இலங்கை (tamilski)
Sri Dźajawarda-
napura Kotte
Demokratyczno-Socjalistyczna
Republika Sri Lanki
ශ්රී ලංකා ප්රජාතාන්ත්රික
සමාජවාදී ජනරජය
(syngaleski)
இலங்கை சனநாயக
சோஷலிசக் குடியரசு
(tamilski)
syngaleski, tamilski 65 610 km² 23 187 516 rupia lankijska prezydent Gotabaya Rajapaksa
Flag of Syria.svg
Coat of arms of Syria.svg
Syria
سوريا
Damaszek Syryjska Republika Arabska
الجمهورية العربية السورية
arabski 187 437 km² 21 563 800 funt syryjski prezydent Baszszar al-Asad
Flag of Tajikistan.svg
Emblem of Tajikistan.svg
Tadżykistan
Тоҷикистон
Duszanbe Republika Tadżykistanu
Ҷумҳурии Тоҷикистон
tadżycki 144 100 km² 9 119 347 somoni prezydent Emomali Rahmon
Flag of Thailand.svg
Garuda Emblem of Thailand (Royal Warrant).svg
Tajlandia
ประเทศไทย
Bangkok Królestwo Tajlandzki
ราชอาณาจักรไทย
tajski 513 120 km² 69 648 117 bat król Maha Vajiralongkorn
Flag of East Timor.svg
Coat of arms of East Timor.svg
Timor Wschodni
Timor-Leste (portugalski)
Timór Lorosa’e (tetum)
Dili Demokratyczna Republika
Timoru Wschodniego
República Democrática
de Timor-Leste
(portugalski)
Repúblika Demokrátika
Timór-Leste
(tetum)
portugalski, tetum 14 874 km² 1 445 006 dolar amerykański prezydent José Ramos-Horta
Flag of Turkey.svg
Emblem of Turkey.svg
Turcja[x]
Türkiye
Ankara Republika Turecka
Türkiye Cumhuriyeti
turecki 783 562 km² 83 047 706 lira turecka prezydent Recep Erdoğan
Flag of Turkmenistan.svg
Emblem of Turkmenistan.svg
Turkmenistan
Türkmenistan
Aszchabad Republika Turkmenistanu
Türkmenistan Respublikasy
turkmeński 488 100 km² 5 636 011 manat turkmeński prezydent Serdar Berdimuhamedow
Flag of Uzbekistan.svg
Emblem of Uzbekistan.svg
Uzbekistan
Oʻzbekiston
Taszkent Republika Uzbekistanu
Oʻzbekiston Respublikasi
uzbecki 447 400 km² 31 104 937 sum prezydent Shavkat Mirziyoyev
Flag of Vietnam.svg
Emblem of the Socialist Republic of Vietnam.svg
Wietnam
Việt Nam
Hanoi Socjalistyczna
Republika Wietnamu
Cộng hòa xã hội nghĩa Việt Nam
wietnamski 331 210 km² 103 808 319 đồng prezydent Nguyễn Xuân Phúc
Flag of the United Arab Emirates.svg
Emblem of the United Arab Emirates.svg
Zjednoczone
Emiraty Arabskie

الإمارات العربيّة المتّحدة
Abu Zabi Zjednoczone Emiraty Arabskie
الإمارات العربيّة المتّحدة
arabski 83 600 km² 9 915 803 dirham prezydent Muhammad Al Nahajjan

Lista państw o ograniczonym uznaniu międzynarodowym[edytuj | edytuj kod]

Flaga Godło Nazwa państwa[1] Stolica[1] Pełna nazwa państwa[1] Język urzędowy Powierzchnia Liczba ludności Waluta Głowa państwa
Flag of the Republic of Abkhazia.svg
Coat of arms of Abkhazia.svg
Abchazja[y]
Аҧсны (abchaski)
Абха́зия (rosyjski)
Suchumi Republika Abchazji
Аҧсны Аҳәынҭқарра (abchaski)
Республика Абхазия (rosyjski)
abchaski, rosyjski 8665 km² 244 926 rubel rosyjski prezydent Asłan Bżanija
Flag of the Turkish Republic of Northern Cyprus.svg
Coat of arms of the Turkish Republic of Northern Cyprus.svg
Cypr Północny[z]
Kuzey Kıbrıs
Nikozja Turecka Republika
Cypru Północnego
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
turecki 3355 km² 326 000 lira turecka prezydent Ersin Tatar
Flag of Artsakh.svg
Emblem of the Republic of Artsakh.svg
Górski Karabach[aa]
Լեռնային Ղարաբաղ (ormiański)
Нагорный Карабах (rosyjski)
Stepanakert Republika Górskiego
Karabachu
Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն (ormiański)
Нагорно-Карабахская Республика (rosyjski)
ormiański, rosyjski 3170 km² 120 000 dram prezydent Arajik Harutiunian
Flag of South Ossetia.svg
Coat of arms of South Ossetia.svg
Osetia Południowa[ab]
Хуссар Ирыстон (osetyjski)
Южная Осетия (rosyjski)
Cchinwali Republika Osetii Południowej
Республикæ Хуссар Ирыстон (osetyjski)
Республика Южная Осетия (rosyjski)
osetyjski, rosyjski 3900 km² 53 532 rubel rosyjski prezydent Alan Gaglojew
Flag of Palestine.svg
Coat of arms of Palestine.svg
Palestyna[ac]
فلسطين
Ramallah Państwo Palestyna
‏دولة فلسطين
arabski 6242 km² 5 159 076 funt egipski
dinar jordański
prezydent Mahmud Abbas
Flag of the Republic of China.svg
National Emblem of the Republic of China.svg
Tajwan[ad]
台湾
Tajpej Republika Chińska[ae]
中華民國
chiński 35 980 km² 23 580 712 dolar tajwański prezydent Tsai Ing-wen

Lista terytoriów zależnych[edytuj | edytuj kod]

Flaga Godło Nazwa terytorium[1] Stolica[1] Państwo Status terytorium Język urzędowy[2] Powierzchnia[2] Liczba ludności[2] Waluta[2]
Flag of the United Kingdom (3-5).svg
Royal Coat of Arms of the United Kingdom.svg
Akrotiri
Akrotiri
Episkopi Cantonment  Wielka Brytania terytorium zamorskie angielski 123 km² 18 195 funt szterling
Flag of the Commissioner of the British Indian Ocean Territory.svg
Coat of arms of the British Indian Ocean Territory.svg
Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego
British Indian Ocean Territory
 Wielka Brytania terytorium zamorskie angielski 60 km² 0 funt szterling
Flag of the United Kingdom (3-5).svg
Royal Coat of Arms of the United Kingdom.svg
Dhekelia
Dhekelia
Episkopi Cantonment  Wielka Brytania terytorium zamorskie angielski 131 km² 15 500 funt szterling
Flag of Christmas Island.svg
Coat of Arms of Australia.svg
Wyspa Bożego Narodzenia
Christmas Island
Flying Fish Cove  Australia terytorium zewnętrzne angielski 135 km² 2205 dolar australijski
Flag of the Cocos (Keeling) Islands.svg
Coat of Arms of Australia.svg
Wyspy Kokosowe
Cocos Islands
West Island  Australia terytorium zewnętrzne angielski 14 km² 596 dolar australijski

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Mowa o państwie niebędącym państwem wyspiarskim, a więc znajdującym się na stałym lądzie.
  2. Afganistan jest de facto kontrolowany przez talibów od 15 sierpnia 2021 roku, czyli od upadku Islamskiej Republiki Afganistanu, uznawanej na arenie międzynarodowej.
  3. Ponadto na szczeblu regionalnym status języka urzędowego posiadają języki: beludżi, nuristański, pamirski, pashai, turkmeński, uzbecki.
  4. W Hongkongu językiem urzędowym jest angielski, a w Makau portugalski.
  5. Większość terytorium Egiptu położona jest na kontynencie afrykańskim, natomiast azjatycką część Egiptu stanowi półwysep Synaj o powierzchni ok. 61 000 km².
  6. Ponadto na szczeblu regionalnym status języka urzędowego posiadają języki: aklanon, bikolski, cebuański, chavacano, hiligaynon, ibanag, iloko, ivatan, kinaraya, maguindanao, maranao, pampango, pangasinan, sambal, tagalog, tausug, warajski i yakan.
  7. Ponadto na szczeblu stanowym uznawanych jest 21 języków regionalnych: assamski, bengalski, bodo, dogri, gudźarati, kannada, kaszmirski, konkani, maithili, malajalam, manipuri, marathi, nepalski, orija, pendżabski, sanskryt, santali, sindhi, tamilski, telugu oraz urdu.
  8. Terytorium obejmuje sporne z Pakistanem i Chinami części Kaszmiru – terytoria Dżammu i Kaszmir oraz Ladakh, a także sporne z Chinami terytorium stanu Arunachal Pradesh.
  9. Prowincje Indonezji na wyspie Nowej Gwinei o łącznej powierzchni 415 171 km² geograficznie zaliczane są do Oceanii (Melanezja).
  10. Ponadto na szczeblu regionalnym status języka urzędowego posiada język jawajski.
  11. Ponadto na szczeblu regionalnym status języka urzędowego posiadają języki: armeński, asyryjski i iracki turkmeński.
  12. Organizacja Narodów Zjednoczonych nie uznaje zwierzchnictwa Izraela nad wschodnią Jerozolimą należącą do Zachodniego Brzegu i okupowaną przez Izrael, w związku z tym nie uznaje Jerozolimy jako stolicy państwa. W mieście znajdują się siedziby władz państwowych – prezydenta, parlamentu, czy Sądu Najwyższego, jednak ambasady większości państw znajdują się w Tel Awiwie. Jerozolimę jako stolicę Izraela uznają niektóre państwa członkowskie ONZ: Rosja, Australia, Czechy, Gwatemala, Honduras, Nauru oraz Stany Zjednoczone.
  13. Uznawane na arenie międzynarodowej terytorium Izraela ma powierzchnię 20 770 km², jednak terytorium deklarowane przez państwo ma powierzchnię 22 072 km² i obejmuje Wzgórza Golan (terytorium sporne z Syrią kontrolowane przez Izrael) i Wschodnią Jerozolimę należącą do Zachodniego Brzegu.
  14. Część terytorium Japonii – archipelag Ogasawara – znajduje się w Mikronezji.
  15. Część terytorium Jemenu – wyspa Sokotra – znajduje się w Afryce.
  16. Część terytorium Kazachstanu znajduje się w Europie.
  17. Ponadto za oficjalny język urzędowy Korei Południowej uznano koreański język migowy.
  18. Stolicą administracyjną Malezji (siedzibą władz państwowych) jest miasto Putrajaya.
  19. Ponadto na szczeblu regionalnym status języka urzędowego posiadają języki: arakański, czin, jingpo, karen, karenni, mon i szan.
  20. Powierzchnia terytorium deklarowanego przez Pakistan wynosi 881 913 km² i obejmuje ono Azad Dżammu i Kaszmir oraz Gilgit-Baltistan, czyli obszary Kaszmiru administrowane przez Pakistan i sporne z Chinami i Indiami.
  21. Rosja położona jest częściowo w Azji i Europie. Granica między kontynentami przebiega wzdłuż Uralu. Większą część terytorium zalicza się do Azji natomiast większość ludności rozmieszczone jest w części europejskiej, gdzie znajduje się również stolica kraju – Moskwa.
  22. Język rosyjski jest jedynym językiem urzędowym na szczeblu federalnym, jednak konstytucja umożliwia poszczególnym republikom ustanowienie dodatkowych języków regionalnych. Z prawa tego skorzystało 20 z 21 republik. W ten sposób poza rosyjskim na szczeblu regionalnym językami urzędowymi są: abazyński, adygejski, ałtajski, awarski, baszkirski, buriacki, chakaski, czeczeński, czuwaski, inguski, jakucki, kabardyjski, język kałmucki, język karaczajsko-bałkarski, komi, krymskotatarski, maryjski, mordwiński, nogajski, osetyński, tatarski, tuwiński, udmurcki oraz ukraiński.
  23. Powierzchnia łącznie z okupowanym przez Rosję Półwyspem Krymskim, uznawanym na arenie międzynarodowej jako część Ukrainy wynosi 17 125 191 km².
  24. Część terytorium Turcji znajduje się w Europie.
  25. Państwo de iure będące częścią Gruzja Gruzji, od 1992 roku de facto niezależne. Na arenie międzynarodowej uznawane przez 5 państw członkowskich ONZ: Rosję, Nikaraguę, Wenezuelę, Nauru oraz Syrię.
  26. Państwo de iure będące częścią Cypr Cypru, od 1983 roku de facto niezależne. Na arenie międzynarodowej uznawane przez 1 państwo członkowskie ONZ: Turcję. Przez ONZ uznawane jako obszar Cypru pod turecką okupacją.
  27. Państwo de iure będące częścią Azerbejdżan Azerbejdżanu, od 1992 roku de facto niezależne. Na arenie międzynarodowej nieuznawane przez żadne państwo członkowskie ONZ. Jest obiektem sporu między Armenią i Azerbejdżanem (wojna o Górski Karabach).
  28. Państwo de iure będące częścią Gruzja Gruzji, od 1991 roku de facto niezależne. Na arenie międzynarodowej uznawane przez 5 państw członkowskich ONZ: Rosję, Nikaraguę, Wenezuelę, Nauru oraz Syrię.
  29. Termin Państwo Palestyna dotyczy struktury politycznej (państwo in statu nascendi). Palestyna, jako niepodległy organizm polityczny, nie jest formalnie uznawana przez Izrael, ale została uznana za państwo przez ONZ. Szereg państw utrzymuje kontakty dyplomatyczne z Autonomią Palestyńską, czyli władzami Palestyny. Państwo Palestyna nie ma obecnie uznanej międzynarodowo suwerenności na żadnym obszarze. Zgodnie z palestyńską konstytucją Palestyna obejmuje dwa dystrykty zajęte przez Izrael w 1967 r.: Strefę Gazy i Zachodni Brzeg.
  30. Państwo de iure będące częścią Chińskiej Republiki Ludowej, de facto niezależne. Na arenie międzynarodowej uznawane przez 14 państw członkowskich ONZ: Belize, Eswatini, Gwatemalę, Haiti, Honduras, Nauru, Palau, Paragwaj, Saint Kitts i Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadyny, Tuvalu, Watykan oraz Wyspy Marshalla.
  31. Nazwa Republika Chińska jest często zastępowana nazwą Chińskie Tajpej z powodu zastrzeżeń zgłaszanych przez Chińską Republikę Ludową. Zgodnie z nimi nazwa niesie ze sobą niewłaściwe i mylące skojarzenia z ChRL oraz jest sprzeczna z polityką jednych Chin i z tego powodu jest nie do zaakceptowania w organizacjach międzynarodowych, w których występują oba te państwa. Ponadto nazwa Republika Chińska nie jest oficjalnie uznawana przez Polskę.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]