Zamek w Białej Cerkwi: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
→Historia: drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
| Linia 35: | Linia 35: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
W 1550 roku [[wojewoda kijowski]] [[Fryderyk Proński]] wybudował w tym miejscu obronny zamek mający chronić ludność przed Tatarami<ref name=Zamek/>. Warownia została zdobyta przez Kozaków w 1591 roku<ref name=Zamek/>. W 1596 roku obronił go przed Nalewajką kniaź Roman Różyński. W 1612 roku wzmiankowana jest na jego terenie kaplica katolicka, dwór podstarościego, stajnia, kuchnia, cekhauz na armaty, prochownia i cztery baszty w narożach. W 1648 roku zajął go [[Bohdan Chmielnicki]]<ref name=Zamek/>, ale już w 1649 roku odzyskane umocnienia w Białej Cerkwi zostały rozbudowane i wzmocnione przez [[Stefan Czarniecki|Stefana Czarnieckiego]], [[wojewodowie ruscy|wojewodę ruskiego]], [[hetman polny koronny|hetmana polnego koronnego]]<ref name=Zamek/>, który zorganizował również na nowo obronę zamku. Według legendy w tym zamku miał mieszkać również [[Semen Palej]]. W końcu XVII wieku jego załogę stanowiło 2 tysiące żołnierzy. Ostatni opis twierdzy pochodzi z 1765 roku i wzmiankuje, że broniło go 25 armat, dwa moździerze i cztery bastiony, a całość otaczały fosy i rzeka Roś. Po II rozbiorze Polski w 1793 roku zamek znalazł się na terytorium Rosji, której władczyni [[Katarzyna II Wielka]] rozkazała |
W 1550 roku [[wojewoda kijowski]] [[Fryderyk Proński]] wybudował w tym miejscu obronny zamek mający chronić ludność przed Tatarami<ref name=Zamek/>. Warownia została zdobyta przez Kozaków w 1591 roku<ref name=Zamek/>. W 1596 roku obronił go przed Nalewajką kniaź Roman Różyński. W 1612 roku wzmiankowana jest na jego terenie kaplica katolicka, dwór podstarościego, stajnia, kuchnia, cekhauz na armaty, prochownia i cztery baszty w narożach. W 1648 roku zajął go [[Bohdan Chmielnicki]]<ref name=Zamek/>, ale już w 1649 roku odzyskane umocnienia w Białej Cerkwi zostały rozbudowane i wzmocnione przez [[Stefan Czarniecki|Stefana Czarnieckiego]], [[wojewodowie ruscy|wojewodę ruskiego]], [[hetman polny koronny|hetmana polnego koronnego]]<ref name=Zamek/>, który zorganizował również na nowo obronę zamku. Według legendy w tym zamku miał mieszkać również [[Semen Palej]]. W końcu XVII wieku jego załogę stanowiło 2 tysiące żołnierzy. |
||
Do 1739 dowódcą twierdzy białocerkiewskiej był Dominik Ignacy Bekierski<ref>http://www.ipsb.nina.gov.pl/index.php/a/dominik-ignacy-h-jastrzebiec-bekierski#</ref>. |
|||
Ostatni opis twierdzy pochodzi z 1765 roku i wzmiankuje, że broniło go 25 armat, dwa moździerze i cztery bastiony, a całość otaczały fosy i rzeka Roś. Po II rozbiorze Polski w 1793 roku zamek znalazł się na terytorium Rosji, której władczyni [[Katarzyna II Wielka]] rozkazała rozebrać fortyfikację<ref name=Zamek/>. |
|||
=== Komendanci twierdzy === |
=== Komendanci twierdzy === |
||
Wersja z 13:33, 25 maj 2015
 Kościół katolicki zbudowany w miejscu zamku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku |
Twierdza bastionowa |
| Inwestor | |
| Rozpoczęcie budowy |
1550 |
| Ważniejsze przebudowy |
1649 |
| Zniszczono |
1793 |
| Właściciel |
I Rzeczpospolita |
Położenie na mapie Kijowa i obwodu kijowskiego  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Ukrainy  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} | |
Zamek w Białej Cerkwi, zamek starostów białocerkiewskich – niezachowany średniowieczny zamek położony w Białej Cerkwi, nad Rosią[1].
Historia
W 1550 roku wojewoda kijowski Fryderyk Proński wybudował w tym miejscu obronny zamek mający chronić ludność przed Tatarami[1]. Warownia została zdobyta przez Kozaków w 1591 roku[1]. W 1596 roku obronił go przed Nalewajką kniaź Roman Różyński. W 1612 roku wzmiankowana jest na jego terenie kaplica katolicka, dwór podstarościego, stajnia, kuchnia, cekhauz na armaty, prochownia i cztery baszty w narożach. W 1648 roku zajął go Bohdan Chmielnicki[1], ale już w 1649 roku odzyskane umocnienia w Białej Cerkwi zostały rozbudowane i wzmocnione przez Stefana Czarnieckiego, wojewodę ruskiego, hetmana polnego koronnego[1], który zorganizował również na nowo obronę zamku. Według legendy w tym zamku miał mieszkać również Semen Palej. W końcu XVII wieku jego załogę stanowiło 2 tysiące żołnierzy. Do 1739 dowódcą twierdzy białocerkiewskiej był Dominik Ignacy Bekierski[2]. Ostatni opis twierdzy pochodzi z 1765 roku i wzmiankuje, że broniło go 25 armat, dwa moździerze i cztery bastiony, a całość otaczały fosy i rzeka Roś. Po II rozbiorze Polski w 1793 roku zamek znalazł się na terytorium Rosji, której władczyni Katarzyna II Wielka rozkazała rozebrać fortyfikację[1].
Komendanci twierdzy
- generał major głównej komendy fortecy Jan Stachórski, 1664–1668
- podpułkownik (oberszterlejtnat) Jan Zygmunt Löbel (Loebel), 1668–1671
- Gerhard Fitinghof, 1671–1672
- pułkownik Ernest Otto Rappe, 1678
- Ludwik de Orgewalt (Orgewald, Orgewal) kapitan, a następnie major i podpułkownik, 1693
- pułkownik, miecznik podolski Jan Gałecki, 1694
Pałac
Pod koniec XVIII wieku lub na początku XIX wieku Franciszek Ksawery Branicki wybudował na Górze Zamkowej pałac zimowy Branickich. Był to jedenastoosiowy, dwukondygnacyjny pałac zbudowany w stylu klasycystycznym o dość oszczędnej elewacji. Postawiono go z drewna na wysokiej podmurówce. Wnętrza urządzone były w stylu empire i zdobiło je też popiersie króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego. Po lewej stronie od pałacu zbudowano piętrową trzynastoosiową oficynę z portykiem wgłębnym z ośmioma kolumnami. W pobliżu znajdował się budynek skarbca, prawa oficyna oraz brama. Pałac okradli i podpalili uczestnicy rewolucji 1917 roku[1]
Architektura zamku
Lustracja z 1612 roku podaje, że drewniany zamek otoczony wałem miał cztery baszty na rogach, budynek starosty, prochownię, piekarnię, arsenał i kaplicę katolicką. W XVII wieku warownia miała pięć drewnianych baszt a w obrębie umocnień stało trzydzieści domów[1]. Do połowy XIX wieku widoczne było w tym miejscu jeszcze zamczysko.