Kuryłowce Murowane

	Kuryłowce Murowane
	Kuryłowce Murowane
	; Pałac Komarów w Kuryłowcach, wrzesień 2018
	Herb
Państwo	Ukraina
Obwód	winnicki
Rejon	kuryłowiecki
Powierzchnia	8,27 km²
Populacja (2017); • liczba ludności	; 5918
Nr kierunkowy	+380 4356
Kod pocztowy	23400
	Położenie na mapie obwodu winnickiego Kuryłowce Murowane
	Położenie na mapie Ukrainy Kuryłowce Murowane
	48°43′20″N 27°30′54″E/48,722222 27,515000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Portal Ukraina

Kuryłowce Murowane (ukr. Муровані Курилівці, Murowani Kuryliwci) – osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie winnickim, nad rzeką Żwan, siedziba administracyjna rejonu kuryłowieckiego. Leży na Podolu.

Siedziba rzymskokatolickiej parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Kuryłowcach Murowanych.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z roku 1453. Osada została założona przez rodzinę Czuryłów stąd pierwotna nazwa miejscowości to Czuryłowce. Miejscowość znajdowała się początkowo na pograniczu województwa podolskiego, a następnie znalazła się w składzie wyodrębnionego z niego województwa bracławskiego. W czasie powstania Kozaków Chmielnickiego pozostała pod kontrolą oddziałów Rzeczypospolitej. Zdewastowana podczas Ruiny i przez Turków podczas okupacji w latach 1672-99. Ożywienie gospodarcze w XVIII wieku. Od 1775 roku Kuryłowce miały prawo do organizowania dwóch jarmarków co miesiąc. W 1776 roku było tu 166 domów. Po II rozbiorze Polski w 1793 roku miejscowość znalazła się w zaborze rosyjskim. Do 1870 własność rodziny Komarów.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Fragmenty murów bastionów zamkowych nad rzeką Żwan. Pierwszy zamek w Kuryłowcach zbudowano w XVI wieku, a następnie został wzmocniony o umocnienia bastionowe. Od połowy XVII w. własność Kossakowskich. Zamek został zaznaczony w XVII wieku na mapie Guillaume de Beauplana, jako sprzężony z wałami otaczającymi osadę. W 1683 r. za zasługi w bitwie pod Żurawnem król Jan III Sobieski podarował zamek miecznikowi żydaczowskiemu Samuelowi Hołubowiczowi. Na początku XIX wieku w obrębie zrujnowanego zamku zbudowano pałac.
Pałac klasycystyczny wybudowany w 1805 roku z ciosanego kamienia zwany był podolskim Luwrem^[1]. Od frontu portyk z kolumnadą podtrzymującą trójkątny fronton^[2].
cerkiew Narodzenia Bogurodzicy o błękitnej fasadzie

Urodzeni[edytuj | edytuj kod]

Stefan Krupko – polski embriolog i mykolog;
Delfina Potocka – polska szlachcianka, uczennica Fryderyka Chopina, przyjaciółka Zygmunta Krasińskiego;
Antoni Wacyk – polski pisarz i publicysta.

Literatura[edytuj | edytuj kod]

Kuryłowce, nad Żwanem w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. IV: Kęs – Kutno. Warszawa 1883.
Kuryłowce na stronie Rady Najwyższej Ukrainy
Aftanazy Roman, Dzieje Rezydencji T.9, s. 167-178
Urbański Antoni, Podzwonne na zgliszczach Litwy i Rusi, Warszawa 1928, s 31-32