Karol (książę Walii)
| ||||
![]() Karol, książę Walii (2019) | ||||
![]() | ||||
![]() | ||||
Książę Walii | ||||
Okres |
od 26 lipca 1958 | |||
---|---|---|---|---|
Poprzednik | ||||
Książę Edynburga | ||||
Okres |
od 9 kwietnia 2021 | |||
Poprzednik | ||||
Dane biograficzne | ||||
Dynastia | ||||
Data i miejsce urodzenia | ||||
Ojciec | ||||
Matka | ||||
Żona |
1. Diana Spencer | |||
Dzieci | ||||
Odznaczenia | ||||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Karol, książę Walii, książę Edynburga (ang. Charles Philip Arthur George; ur. 14 listopada 1948 w Pałacu Buckingham w Londynie) – książę Zjednoczonego Królestwa z dynastii Windsorów, książę Walii, następca brytyjskiego tronu od 1952 roku, pierworodny syn królowej Elżbiety II i jej męża, Filipa, księcia Edynburga. 20 kwietnia 2011 został osobą, która najdłużej w historii brytyjskiej rodziny królewskiej zajmuje pozycję następcy tronu[1], a 19 września 2013 został najstarszym następcą tronu w dziejach Wielkiej Brytanii[2][3].
Od 1981 do 1996 roku był żonaty z Dianą Spencer, z którą ma dwóch synów, księcia Wilhelma (ur. 1982) i księcia Henryka (ur. 1984), którzy zajmują kolejno drugie i szóste miejsce w linii sukcesji do brytyjskiego tronu. W 2005 roku wziął ślub z Kamilą Shand, znaną także pod nazwiskiem Parker Bowles.
W 1970 ukończył Kolegium Trójcy Świętej University of Cambridge na kierunku sztuka i został pierwszym brytyjskim następcą tronu w historii, który uzyskał tytuł naukowy. Służył w Royal Air Force i w Royal Navy.
Od urodzenia nosił tytuł Jego Królewskiej Wysokości Księcia Karola z Edynburga. Po śmierci dziadka w 1952 jego matka została królową Zjednoczonego Królestwa, a Karol następcą tronu. Otrzymał wówczas tytuł księcia Kornwalii. W 1958, w wieku dziesięciu lat, uroczyście nadano mu tytuł księcia Walii. Od 1952 zajmuje pierwsze miejsce w linii sukcesji brytyjskiego tronu. W 2021 został księciem Edynburga, przejmując tytuł po swoim ojcu który zmarł 9 kwietnia.
Zaangażowany jest w działalność publiczną i charytatywną. Reprezentuje swoją matkę w oficjalnych wystąpieniach i patronuje ponad 400 organizacjom. W 1976 założył The Prince's Trust, fundację, która wspiera młodych ludzi w ich dalszym rozwoju. Interesuje się ochroną środowiska i medycyną alternatywną[potrzebny przypis].
Poprzez swojego przodka, Jana Wilhelma Friso, księcia Oranii, spokrewniony jest ze wszystkimi rodzinami królewskimi i książęcymi panującymi w Europie.
Mieszka w Clarence House w Londynie[4].
Powiązania rodzinne i edukacja[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 14 listopada 1948 o godz. 9:14 w Pałacu Buckingham w Londynie[5]. Tego samego dnia poinformowano opinię publiczną o jego narodzinach[6]. Jest synem Filipa, księcia Edynburga i jego żony, Elżbiety II, księżnej Edynburga, która od 1952 zasiada na brytyjskim tronie. Jego dziadkami byli: ze strony ojca książę Andrzej z Grecji i Danii i Alicja, księżniczka Battenbergu; ze strony matki Jerzy VI, król Zjednoczonego Królestwa i jego żona, Elżbieta, z domu Bowes-Lyon, angielska arystokratka.
Ma troje młodszego rodzeństwa: Annę, księżniczkę królewską, Andrzeja, księcia Yorku i Edwarda, hrabiego Wesseksu.
Religia[edytuj | edytuj kod]
Został ochrzczony w kościele anglikańskim dnia 15 grudnia 1948 w Pokoju Muzycznym Pałacu Buckingham. Otrymał tradycyjne imiona w historii brytyjskiej rodziny królewskiej: Karol Filip Artur Jerzy. Jego rodzicami chrzestnymi zostali: król Zjednoczonego Królestwa (dziadek ze strony matki), król Norwegii (w jego imieniu wystąpił hrabia Althone), królowa-matka Zjednoczonego Królestwa (prababka ze strony matki), hrabina Snowdon (siostra matki), książę Jerzy z Grecji i Danii (w jego imieniu wystąpił książę Edynburga), markiza-wdowa Milford Haven (prababka ze strony ojca), lady Brabourne (kuzynka ojca) i David Bowes-Lyon (krewny ze strony matki). Ceremonii przewodniczył arcybiskup Canterbury, Geoffrey Fisher.
Jest ojcem chrzestnym 32 osób; wśród jego dzieci chrzestnych znajdują się m.in.[7]:
- Nicholas Knatchbull (ur. 1964, zm. 1979), syn 7. barona i baronowej Brabourne;
- Timothy Knatchbull (ur. 1964), syn 7. barona i baronowej Brabourne;
- Marina Ogilvy (ur. 1966), córka Angusa Ogilvy i księżniczki Aleksandry;
- Paweł, książę koronny Greków (ur. 1967), syn króla i królowej Greków;
- India Hicks (ur. 1967), córka Davida Nightingale Hicks i lady Pameli Hicks;
- lord Nicholas Windsor (ur. 1970), syn księcia i księżnej Kentu;
- Thomas Parker-Bowles (ur. 1974), syn Andrzeja i Kamili Parker-Bowles;
- Peter Phillips (ur. 1977), syn Marka Phillipsa i księżniczki Anny;
- Hugo, hrabia Grosvenor (ur. 1991), syn 6. księcia i księżnej Grosvenor;
- księżniczka Maria-Olimpia z Grecji i Danii (ur. 1996), córka księcia koronnego i księżnej koronnej Greków.
Edukacja[edytuj | edytuj kod]
Uczęszczał do Hill House School w West London, jednak edukację kontynuował w szkole przygotowawczej Cheam Preparatory School w hrabstwie Berkshire w Anglii, a następnie w szkole Gordonstoun – do której uczęszczał także jego ojciec – w północno-wschodnim zakątku Szkocji. Ze względu na swoje królewskie pochodzenie często był szykanowany przez rówieśników, którzy niekiedy stosowali wobec niego także przemoc fizyczną (m.in. ciągnęli za uszy, bili ręcznikami i wkładali głowę do toalety)[8]. W tym okresie spędził również dwa semestry w Geelong Grammar School w Geelong, podczas tych studiów w czasie praktyk historycznych odwiedził Papuę-Nową Gwineę. Po powrocie z Australii do Gordonstoun wstąpił do szkoły Head Boy[potrzebny przypis], którą opuścił w 1967, zaliczając egzaminy z historii i języka francuskiego. Po ukończeniu szkoły średniej był studentem Old College (Uniwersytet Walijski w Aberystwyth), gdzie podjął naukę języka walijskiego oraz historii Walii. Przeciwstawiając się przyjętej tradycji, zrezygnował z akademii wojskowej i naukę kontynuował w Trinity College University of Cambridge. Był m.in. słuchaczem na kierunkach: antropologia, archeologia i historia. 2 sierpnia 1975, został promowany do stopnia Master of Arts uniwersytetu Cambridge. Z wykształcenia jest archeologiem, specjalizuje się w historii wypraw krzyżowych.
Członek rodziny królewskiej[edytuj | edytuj kod]
Brytyjska rodzina królewska |
|
Urodził się za panowania swojego dziadka, króla Jerzego VI, jako druga osoba w kolejce do odziedziczenia brytyjskiego tronu, po swojej matce. Po urodzeniu otrzymał tytuł Jego Królewskiej Wysokości Księcia z Edynburga (jako syn brytyjskiego księcia). Do grudnia 1948 jego opiekunką była Helen Rowe[9].
6 lutego 1952 wskutek śmierci króla Jerzego VI[10] matka Karola, wówczas 26-letnia Elżbieta, została kolejnym brytyjskim monarchą[11][12], a książę – bezpośrednim następcą tronu. Tego samego dnia otrzymał tytuły księcia Kornwalii[13] i księcia Rothesay. 2 czerwca 1953 brał udział w koronacji królowej Elżbiety II w opactwie westminsterskim.
26 lipca 1958 królowa wydała dekret, w którym nadała Karolowi tytuły księcia Walii i hrabiego Chester[14]. Uroczystość przyjęcia przez Karola księstwa Walii miała miejsce 1 lipca 1969 w Zamku Caernarfon[15]. Książę wygłosił przemówienie w języku angielskim i walijskim. Wydarzenie zostało zakłócone przez wybuch bomby oraz zachowanie chuliganów, którzy rzucali jajkami w powóz królowej[16].
W sierpniu 1968 królowa zgłosiła do Scotland Yardu konieczność zwiększenia ochrony jej syna w związku z poczynaniami walijskich ekstremistów[17][18].
W maju 1977 został przyjęty do Royal Society of Edinburgh jako najmłodsza osoba w historii tej organizacji[19].
Oficjalne wizyty zagraniczne[edytuj | edytuj kod]
Książę Karol regularnie odbywa podróże zagraniczne, wypełniając obowiązki w imieniu monarchy. W 1983 wraz z księżną Walii i z 9-miesięcznym synem Wilhelmem udał się w podróż do Australii[20]. W 1985 w towarzystwie księżnej Diany przebywali z dyplomatyczną wizytą w Stanach Zjednoczonych[21].
Czterokrotnie wizytował w Polsce. Po raz pierwszy miało to miejsce w maju 1993, kiedy odwiedził Warszawę, Gdańsk i Kraków. Wówczas w swoim wystąpieniu, zachęcając do ułatwienia handlu między Polską a Wielką Brytanią, przyznał, że sam posiada polską krew[22]. W czerwcu 2002 spotkał się z osobami, które przeżyły holokaust w Krakowie oraz ze społecznością żydowską[23]. W kwietniu 2008 przybył do Krakowa razem z księżną Kornwalii[24]. Otworzył tam centrum żydowskie i zwiedził Wawel[25]. W marcu 2010 podczas kolejnej wizyty w Polsce spotkał się z prezydentem Lechem Kaczyńskim[26]. Miesiąc później doszło do katastrofy lotniczej w Smoleńsku, w której zginął prezydent i 95 innych osób. Książę Walii przekazał swoje kondolencje, ale z powodu wybuchu wulkanu na Islandii nie zdołał dotrzeć na uroczystości pogrzebowe w Krakowie[27].
W marcu 2019 razem z księżną Kornwalii zostali pierwszymi członkami rodziny królewskiej w dziejach, którzy odwiedzili Kubę[28].
24 stycznia 2020 w trakcie swojej pierwszej wizyty w Jerozolimie odwiedził grób babki, księżnej Alicji[29]. Wziął udział w izraelskich obchodach 75. rocznicy uwolnienia obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau[30].
Ochrona środowiska[edytuj | edytuj kod]
Książę Karol interesuje się zagadnieniami związanymi z ekologią i ochroną środowiska. W 1998 wystąpił przeciwko uprawom genetycznie modifykowanej żywności[31]. W styczniu 2020 podczas Światowego Forum Ekonomicznego w Davos wygłosił przemówienie, w którym ostrzegał przed zbliżającą się katastrofą związaną ze zmianami klimatu[32], ponadto spotkał się ze szwedzką aktywistką Gretą Thunberg[33][34].
Działalność charytatywna[edytuj | edytuj kod]
Założył organizację Prince’s Trust ułatwiającą znalezienie pracy bezrobotnym Brytyjczykom[35].
W grudniu 2019 wsparł Royal British Legion, biorąc udział w nagraniu, w którym razem z matką, księciem Wilhelmem i księciem Jerzym przygotowuje pudding[36].
Związki z innymi rodzinami królewskimi[edytuj | edytuj kod]
Książę Karol spokrewniony jest ze wszystkimi rodzinami królewskimi i książęcymi, zasiadającymi na tronach europejskich państw, poprzez Jana Wilhelma Friso, księcia Oranii, żyjącego w latach 1687-1711. Jego ojciec wywodzi się z greckiej i duńskiej rodziny królewskiej, natomiast matka z rodziny brytyjskiej. Książę ma wśród swoich przodków króla Danii Chrystiana IX i królową Wielkiej Brytanii Wiktorię.
Był gościem ceremonii zaślubin: Haakona, księcia koronnego Norwegii z Mette-Marit Tjoessem-Hoiby (Oslo, 2001)[37], Wilhelma-Aleksandra, księcia Oranii z Maksymą Zorreguiettą (Amsterdam, 2002)[38], Filipa, księcia Asturii z Letycją Ortiz Rocasolano (Madryt, 2004)[39].
Reprezentował dwór brytyjski w czasie uroczystości pogrzebowych: księcia Klausa z Holandii (2002), Michała, króla Rumunii (Bukareszt, 2017).
Media[edytuj | edytuj kod]
W październiku 2019 wyemitowano dokument z udziałem księcia Karola, dotyczący przyszłego panowania księcia Wilhelma[40].
12 listopada 2019 książę Walii opublikował swój pierwszy post na Instagramie[41].
W styczniu 2020 zaprezentowano drugi oficjalny portret przedstawicieli czterech generacji rodziny królewskiej, na którym znaleźli się: królowa Elżbieta II, książę Walii, książę Cambridge i książę Jerzy[42].
Patronaty[edytuj | edytuj kod]
Karol jest patronem ponad 400 organizacji na terenie Wielkiej Brytanii i Wspólnoty Narodów. Do najważniejszych należą:
- British Council, którego wicepatronem jest od kwietnia 1984[43];
- British Red Cross Society, gdzie od 2003 pełni funkcję prezydenta[44];
- Marie Curie - patron od 2003[45];
- Royal Academy of Culinary Arts, któremu patronuje od lutego 1999[46];
- Scottish Ballett - patron od 2009[47];
- The British Film Institute, którego patronem jest od 1979[48];
- The Royal Opera - patron od 1975[49];
- The Royal Opera House - patron od 2009[50];
- The Royal Television Society - patron od 1997[51].
Oczekiwanie na objęcie tronu[edytuj | edytuj kod]
Książę Karol jest najstarszym następcą tronu w dziejach brytyjskiego królestwa, jest również osobą, która najdłużej oczekuje na objęcie tronu[52]. Jest to temat często poruszany przez media brytyjskie i światowe. Jeżeli książę Walii obejmie w przyszłości tron, w chwili rozpoczęcia panowania będzie najstarszym brytyjskim monarchą w historii[53][54].
W przypadku śmierci królowej Elżbiety II kolejność następujących po sobie wydarzeń określa plan, nazwany Operation London Bridge[55]. Książę Walii automatycznie zostanie królem Zjednoczonego Królestwa, a zostanie to oficjalnie potwierdzone następnego dnia na specjalnym zgromadzeniu w Pałacu Świętego Jakuba[56]. Nowy monarcha będzie mógł wybrać jedno ze swoich imion jako swoje imię na okres panowania - jeżeli wybierze pierwsze, będzie znany jako król Karol III[57]. Jego żona, ponieważ jest rozwiedziona, nie otrzyma tytułu królowej, a jedynie tytuł księżnej małżonki[58][59][60]. Książę zostanie również naczelnym zwierzchnikiem Kościoła Anglii[61].
Prasa regularnie donosi na temat planowanej abdykacji przez królową Elżbietę II, jednak rzecznicy rodziny królewskiej nie podjęli tego tematu[62][63][64][65]. Nie jest również planowane, aby książę Wilhelm zasiadł na tronie z pominięciem księcia Walii[66][67][68].
Inne wydarzenia[edytuj | edytuj kod]
8 kwietnia 2002 brał udział w Czuwaniu Książąt przy trumnie swojej babki, Elżbiety, królowej matki[69]. Towarzyszyli mu: książę Yorku, hrabia Wesseksu i wicehrabia Linley.
W maju 2018 odprowadził do ołtarza Meghan Markle, która brała ślub z jego synem, księciem Henrykiem[70]. Ojciec aktorki, który miał pełnić tę funkcję, zrezygnował na kilka godzin przed ślubem, tłumacząc się nagłą chorobą kardiologiczną[71][72].
W styczniu 2020 książę i księżna Susseksu poinformowali, że zamierzają wycofać się z pełnienia oficjalnych obowiązków w rodzinie królewskiej i przeprowadzić do Ameryki Północnej[73]. Książę Walii wziął udział w dyskusjach z synem, królową i księciem Wilhelmem co do warunków, na jakich para książęca opuści rodzinę królewską[74][75].
10 maja 2022, jako następca tronu, w towarzystwie syna Williama i żony Camillli po raz pierwszy w historii Zjednoczonego Królestwa wygłosił mowę tronową podczas otwarcia nowej sesji brytyjskiego parlamentu, zastępując po raz pierwszy od 60 lat swoją matkę królową Elżbietę II[76].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Stan cywilny księcia Karola od początku był tematem zainteresowania mediów[77]. Latem 1971 poznał Kamilę Shand[78], której został przedstawiony przez wspólną znajomą, Lucię Santa Cruz, córkę ambasadora Chile w Wielkiej Brytanii. Po 18 miesiącach przyjaźni ich relacja przerodziła się w związek. W listopadzie 1972 książę planował zaręczyny z Kamilą, ale z nich zrezygnował, ponieważ uznał, że małżeństwo nie zostanie zaakceptowane przez członków rodziny królewskiej. W grudniu 1972 para podjęła decyzję o rozstaniu, a w lipcu 1973 Kamila wyszła za Andrzeja Parkera-Bowlesa, który wcześniej spotykał się z księżniczką Anną, siostrą księcia Karola. Ich drugi romans rozpoczął się w 1979, po zamachu na jego stryja, Ludwika Mountbattena, i trwał do 1981.
W latach 70. XX wieku związany był z lady Sarą Spencer. Odwiedzając ją w rodzinnej rezydencji Spencerów w Althorp, poznał jej młodszą siostrę, lady Dianę. Ich relacja rozwinęła się w związek po kolejnym spotkaniu w trakcie turnieju polo w 1980. Książę oświadczył się młodszej o 13 lat Dianie 3 lutego 1981 na Zamku Windsor po tym, jak widzieli się wcześniej 13 razy. Ich zaręczyny ogłoszono 24 lutego 1981[79][80][81]. Lady Spencer wybrała swój pierścionek zaręczynowy, który w 2010 otrzymała jej synowa, Katarzyna Middleton.
29 lipca 1981 zawarł z Dianą związek małżeński w kościele anglikańskim w Katedrze Świętego Pawła w Londynie, która oferowała więcej miejsc niż Opactwo westminsterskie[82]. Ceremonii przewodniczyli arcybiskup Canterbury, Robert Runcie oraz dean katedry, Alan Webster. Drużbami Karola byli jego bracia: książęta Andrzej i Edward. W uroczystościach uczestniczyło ok. 3,5 tys. gości, a jej koszt przekroczył 48 mln funtów, stając się wówczas największym wydarzeniem w dziejach Anglii. Na przyjazd do Londynu nie zdecydował się król Hiszpanii, tłumacząc swoją nieobecność sporem z Wielką Brytanią o Gibraltar. Po ślubie małżonkowie udali się na przyjęcie w Pałacu Buckingham, następnie poczęstunku pojechali pociągiem do rezydencji Broadlands w Romsey, gdzie spędzili pierwsze trzy noce podróży poślubnej. Następnie polecieli na Gibraltar, a potem uczestniczyli w rejsie po Morzu Śródziemnym na pokładzie statku HMY Britannia.
Związek Karola i Diany od początku był w centrum zainteresowania mediów brytyjskich i światowych. Pojawiały się doniesienia, że 32-letni książę Walii zdecydował się na małżeństwo pod przymusem[83], a dodatkowo nadal utrzymywał intymne relacje z Kamilą Parker-Bowles (z którą miał spędzić noc przed ślubem z lady Spencer).
5 listopada 1981 Pałac Buckingham oświadczył, że książę i księżna Walii spodziewają się narodzin swojego pierwszego dziecka[84]. 21 czerwca 1982 w St. Mary's Hospital w Londynie Diana urodziła syna i przyszłego następcę brytyjskiego tronu[85]. 28 czerwca ogłoszono, że będzie nosił imiona Wilhelm Artur Filip Ludwik. Para książęca zaprezentowała swoje dziecko poddanym na schodach szpitala[86]. 13 lutego 1984 rodzina królewska poinformowała o drugiej ciąży księżnej Walii[87]. 15 września w St. Mary's Hospital w Londynie urodziła drugiego syna[88]. Książę otrzymał imiona Henryk Karol Albert Dawid i zajął trzecie miejsce w linii sukcesji, za ojcem i starszym bratem. Karol został pierwszym brytyjskim księciem w historii, który był obecny przy narodzinach swojego dziecka[89].
W ciągu kilku kolejnych lat małżeństwo pary książęcej znalazło się w kryzysie[90]. Przyczyniła się do tego różnica wieku, zaburzenia psychiczne, z powodu których cierpiała księżna (bulimia i depresja poporodowa), utrzymujący się romans Karola z Parker-Bowles oraz relacja Diany z Jamesem Hewittem, brytyjskim oficerem, która miała trwać w latach 1986-1991 i którą księżna potwierdziła w wywiadzie w 1995. Widoczny w publicznych wystąpieniach dyskomfort między małżonkami doprowadził do określenia ich przed media „Ponurakami” (ang. The Glums). W 1993 ukazała się książka Andrew Mortona pt. Diana, Her True Story, w której księżna Walii ujawniła szczegóły swojej relacji z Karolem, w tym jego zdrady z Kamilą.
9 grudnia 1992 brytyjski premier John Mayor ogłosił separację księcia i księżnej Walii[91]. W roku, który królowa określiła później jako swój annus horribilis swoje rozwody ogłosili również brat Karola, książę Andrzej i jego siostra, księżniczka Anna[92]. W dokumencie telewizyjnym w czerwcu 1994 Karol przyznał się do zdradzania Diany z Kamilą, a ich relacja miała stać się zażyła około 1986[93]. W styczniu 1995 Kamila i Andrzej Parker-Bowles rozwiedli się[94]. 28 sierpnia 1996 doszło do rozwodu Karola i Diany[95]. Kobieta utraciła predykat Jej Królewskiej Wysokości, ale zatrzymała tytuł księżnej Walii, przysługujący jej do momentu ewentualnego kolejnego małżeństwa. Miała również prawo do zamieszkiwania w apartamencie w Pałacu Kensington[96], a także do opieki nad synami, którzy jednak musieli być nadal wychowywani na dworze królewskim.
31 sierpnia 1997 księżna Walii zginęła w wypadku samochodowym w Paryżu[97]. Książę Karol poleciał do Paryża i wrócił do Wielkiej Brytanii razem z trumną z ciałem zmarłej księżnej[98]. Rodzina królewska uczestniczyła w państwowym pogrzebie Diany, który miał miejsce 6 września w opactwie westminsterskim. Na czele orszaku pogrzebowego szli Karol, 15-letni książę Wilhelm, 12-letni książę Henryk, książę Filip, oraz brat Diany, hrabia Spencer.
Książę Walii kontynuował znajomość z Kamilą[99], która zaczęła towarzyszyć mu w oficjalnych wystąpieniach - po raz pierwszy w styczniu 1999 w Hotelu Ritz w Londynie, gdzie wzięli udział w przyjęciu urodzinowym[100]. W 2000 udali się razem do Szkocji, gdzie wypełniali obowiązki w imieniu monarchy. Od 2004 występują wspólnie w czasie pełnienia wszystkich jego publicznych obowiązków. 10 lutego 2005 Clarence House ogłosił zaręczyny księcia Walii z Parker-Bowles[101], która to otrzymała pierścionek zaręczynowy należący wcześniej do królowej-matki. Para zdecydowała się na ślub cywilny, ponieważ narzeczona była rozwódką, a narzeczony – jako przyszły monarcha – miał zostać głową kościoła anglikańskiego. Początkowo planowano ceremonię w Zamku Windsor, która miała odbyć się 8 kwietnia. Plany zostały jednak zmienione, ponieważ tego dnia zorganizowano w Watykanie pogrzeb papieża Jana Pawła II - Karol brał w nim udział jako reprezentant królowej. Zrezygnowano również z lokalizacji w zamku, ponieważ oznaczałoby to, że przez kolejny rok każda para mogłaby wziąć ślub w siedzibie monarchy. Królowa wyraziła zgodę na ślub 2 marca, czyniąc małżeństwo dynastycznym. Karol i Kamila ostatecznie zawarli związek małżeński 9 kwietnia 2005 w ratuszu Windsor Guildhall, a następnie wzięli udział w błogosławieństwie religijnym w Kaplicy Świętego Jerzego na Zamku w Windsorze[102]. Książę Walii został pierwszym w historii członkiem brytyjskiej rodziny królewskiej, który wziął ślub cywilny w Anglii. Świadkami ceremonii byli książę Wilhelm i Tom Parker-Bowles, syn Kamili. Narzeczeni zyskali też publiczną aprobatę duchownych kościoła anglikańskiego, m.in. arcybiskupa Canterbury[103]. Po ślubie miało miejsce przyjęcie na Zamku Windsor, następnie nowożeńcy udali się na miesiąc miodowy do Birkhall.
22 lipca 2013 urodził się pierwszy wnuk Karola, znajdujący się w bezpośredniej kolejce do brytyjskiego tronu, książę Jerzy Aleksander Ludwik z Cambridge[104][105].
Kontrowersje[edytuj | edytuj kod]
12 stycznia 1993 magazyn „People” ujawnił treść nieprzyzwoitej rozmowy telefonicznej Karola i Camilli Parker-Bowles, którą to nagrały tajne służby bezpieczeństwa[106]. Skandal, określany przez prasę jako „Camillagate”, wpłynął negatywnie na medialny wizerunek księcia, wówczas pozostającego mężem księżnej Diany[107]. 29 czerwca 1994 Karol udzielił wywiadu, w którym przyznał się do zdrady i romansu z Parker-Bowles.
W 2015 przyjaciel księcia, biskup Peter Ball został skazany za molestowanie seksualne nastolatków i młodych mężczyzn[108]. Karol komentował sprawę publicznie, m.in. przyznając, że żałuje, iż zaufał Ballowi, gdy ten zaprzeczył oskarżeniom, które pojawiały się w mediach[109][110]. Oficjalne oświadczenie wydał 6 czerwca 2018[111].
Zdrowie[edytuj | edytuj kod]
25 marca 2020 rzecznik Clarence House poinformował, że księcia Walii rozpoznano zakażenie wirusem SARS-CoV-2[112]. Karol rozwinął łagodne objawy infekcji dróg oddechowych w czasie pobytu w Szkocji. Nie ustalono, od kogo książę się zaraził, ponieważ w dniach poprzedzających diagnozę brał udział w wielu oficjalnych spotkaniach, w tym z Albertem II, księciem Monako, który także zachorował[113]. Test księżnej Kornwalii zakończył się uzyskaniem ujemnego wyniku[114]. 26 marca oświadczono, że książę kontynuuje swoją pracę w domu, a objawy jego choroby są łagodne[115]. 30 marca Karol zakończył okres izolacji[116], a 1 kwietnia opublikował nagraną przez siebie wiadomość, w której opowiadał o swoich doświadczeniach z chorobą i wyraził wsparcie dla pracowników brytyjskiej ochrony zdrowia[117].
Spuścizna[edytuj | edytuj kod]
Jego imię nosi jego wnuk, książę Ludwik Artur Karol z Cambridge.
Kanadyjska Wyspa Księcia Karola nazwana jest na jego cześć[118].
Genealogia[edytuj | edytuj kod]
Przodkowie[edytuj | edytuj kod]
Osoba | Rodzice | Dziadkowie | Pradziadkowie |
Karol, książę Walii | Filip, książę Edynburga | Książę Andrzej z Grecji i Danii | Jerzy I, król Greków |
Olga, królowa Greków | |||
Alicja, księżna Andrzej z Grecji i Danii | Ludwik Mountbatten, 1. markiz Milford Haven | ||
Wiktoria, markiza Milford Haven | |||
Elżbieta II, królowa Zjednoczonego Królestwa | Jerzy VI, król Zjednoczonego Królestwa | Jerzy V, król Zjednoczonego Królestwa | |
Maria, królowa Zjednoczonego Królestwa | |||
Elżbieta, królowa Zjednoczonego Królestwa | Claude Bowes-Lyon, 14. hrabia Strathmore i Kinghorne | ||
Cecilia Bowes-Lyon, hrabina Strathmore i Kinghorne |
Potomkowie[edytuj | edytuj kod]
Dzieci | Wnuki |
Wilhelm, książę Cambridge (1982–) |
Książę Jerzy z Cambridge (2013-) |
Księżniczka Karolina z Cambridge (2015-) | |
Książę Ludwik z Cambridge (2018-) | |
Henryk, książę Sussexu (1984-) |
Archie Mountbatten-Windsor (2019-) |
Lilibet Mountbatten-Windsor (2021-) |
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
Poniższa lista nie zawiera wszystkich odznaczeń[119].
- Order Podwiązki
- Rycerz Krzyża Wielkiego Orderu Łaźni
- Order Zasługi
- Medal Koronacyjny Królowej Elżbiety II
- Medal Srebrnego Jubileuszu Królowej Elżbiety II
- Medal Złotego Jubileuszu Królowej Elżbiety II
- Medal Diamentowego Jubileuszu Królowej Elżbiety II – 2012
- Canadian Forces Decoration z jedną belką – Kanada
- Queen’s Service Order – Nowa Zelandia
- New Zealand 1990 Commemoration Medal – Nowa Zelandia
- Medal Niepodległości – 1980, Zimbabwe[120]
- Order Słonia – 1974, Dania[121].
Tytuły[edytuj | edytuj kod]
- Jego Królewska Wysokość, Książę Zjednoczonego Królestwa – od 1948 do 1952;
- Jego Królewska Wysokość, Książę Kornwalii – lata 1952–1958
- Jego Królewska Wysokość Książę Karol, Książę Rothesay – pod tym tytułem znany jest w Szkocji, jako następca tronu Szkocji – od 1952, dodatkowo jako książę Rothesay jest także hrabią Carrick, baronem Renfrew, Lordem Wysp/Isles, Księciem i Wielkim Stewardem Szkocji;
- Jego Królewska Wysokość Książę Walii – następca tronu Zjednoczonego Królestwa; pod tym tytułem znany jest poza Szkocją – od 1958, dodatkowo jako książę Walii jest także hrabią Chester.
- Jego Królewska Wysokość Książę Edynburga – od 2021 (dziedziczy od Filipa po jego śmierci)[122][123]
- Hrabia Merioneth – od 2021 (dziedziczy od Filipa po jego śmierci)[122][123]
- Baron Greenwich – od 2021 (dziedziczy od Filipa po jego śmierci)[122][123]
Następca tronu brytyjskiego i 15 państw Commonwealth Realm.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Prince Charles becomes longest-serving heir apparent - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Charles becomes oldest heir to the throne in British history | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Charles becomes oldest heir for nearly 300 years - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Inside Clarence House, the London abode Charles and Camilla call home, www.womanandhome.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Royal babies and The Gazette | The Gazette, www.thegazette.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Five things to expect when Britain's littlest heir is born - The Globe and Mail, www.theglobeandmail.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ List of godchildren of members of the British Royal Family | World Library - eBooks | Read eBooks online, worldlibrary.org [dostęp 2020-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-25] .
- ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 62.
- ↑ The Age - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ Announcing the death of King George VI - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ King George VI Dies - HISTORY, www.history.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Queen Elizabeth II: The Moment She Became the Monarch – Time, time.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ History of the Duchy | The Duchy of Cornwall, duchyofcornwall.org [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Page 4733 | Issue 41460, 29 July 1958 | London Gazette | The Gazette, www.thegazette.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ True Story of Prince Charles’s Investiture as the Prince of Wales in 1969, www.townandcountrymag.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ The Pittsburgh Press - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ The Lewiston Daily Sun - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ The Sydney Morning Herald - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ Spokane Daily Chronicle - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ Princess Diana & Prince Charles's 1983 Australia Tour Inspires 'The Crown' Season 4, www.townandcountrymag.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ BBC World Service - Witness History, Prince Charles and Princess Diana in the USA, www.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Charles says he has Polish blood in his veins - UPI Archives, www.upi.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Charles meets with Polish Jews in Krakow - Haaretz - Israel News | Haaretz.com, www.haaretz.com [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ A Royal Return – The Krakow Post, www.krakowpost.com [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ BBC NEWS | UK | Prince opens Krakow Jewish centre, news.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ President of the Republic of Poland / Archive / News archive 2000-2010 / News 2010 / British Royal Couple at the Presidential Palace, www.prezydent.pl [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Polish president Lech Kaczynski killed in plane crash mourned | Daily Mail Online, www.dailymail.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Charles and Camilla make history in Cuba - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Charles visits grandmother's tomb on Jerusalem visit - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Auschwitz: Prince Charles warns world leaders over 'hatred' - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 72.
- ↑ Davos 2020: Prince Charles offers stark warning over 'approaching catastrophe' - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Davos 2020: Prince Charles meets Greta Thunberg - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Charles meets Greta Thunberg in historic royal moment – see photo | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 74.
- ↑ Prince George provokes giggles in new video with the Queen, Charles and William | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ The Prince Of Wales Attends The Wedding Of Crown Prince Haakon Of... News Photo - Getty Images, www.gettyimages.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Royal Wedding of the Prince Willem-Alexander with Maxima Zorreguieta... News Photo - Getty Images, www.gettyimages.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Charles of England and Albert of Monaco during Royal Wedding... News Photo - Getty Images, www.gettyimages.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince William talks about future responsibilities in new documentary about Prince Charles | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Royal surprise: Prince Charles shares first Instagram post - and it's very personal | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Portrait of Queen and three heirs marks the start of a new decade - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ British Council | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ British Red Cross Society | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Marie Curie | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Royal Academy of Culinary Arts | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Scottish Ballet | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ The British Film Institute | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ The Royal Opera | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ The Royal Opera House | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ The Royal Television Society | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Charles At 71: Breaking Records As ‘King In Waiting,’ In Photos, www.forbes.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Britain′s eternal heir to the throne: Prince Charles at 70 | Culture| Arts, music and lifestyle reporting from Germany | DW | 13.11.2018, www.dw.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Charles: Will Prince Charles be the oldest King to be crowned? | Royal | News | Express.co.uk, www.express.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ 15 Things That Will Happen When Queen Elizabeth II Dies, www.cheatsheet.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ The Accession Council - Privy Council, privycouncil.independent.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Will Prince Charles Change His Name When He Becomes King?, www.townandcountrymag.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Will Camilla Parker-Bowles Be Queen When Prince Charles Is King?, www.harpersbazaar.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Will Camilla ever be queen? | The Week UK, www.theweek.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Why will Camilla not be Queen when Prince Charles is King? – The Sun, www.thesun.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Will Charles be the disestablishment king? - Catholic Herald, catholicherald.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Queen Elizabeth may abdicate the throne in 18 months – Report - The Jerusalem Post, www.jpost.com [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ Why Queen Elizabeth Will Never Give Up the Throne | Reader's Digest, www.rd.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Queen 'close' to abdication as Prince Charles 'running Royal Family', expert claims | Royal | News | Express.co.uk, www.express.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Queen Elizabeth II news: The TWO reasons the Queen would never abdicate | Royal | News | Express.co.uk, www.express.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Why Prince William Won’t Be King Before Prince Charles | Reader’s Digest, www.rd.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Royal Family news: How William could take throne from Charles on ONE condition | Royal | News | Express.co.uk, www.express.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince William secret meetings to become King | New Idea Magazine, www.newidea.com.au [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ Grandsons hold vigil as public files past | UK news | The Guardian, www.theguardian.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Harry Reveals the Moment He asked Prince Charles to Walk Meghan Markle Down the Aisle, www.townandcountrymag.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ How Prince Harry Asked Prince Charles to Walk Meghan Markle Down the Aisle, www.harpersbazaar.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ The moment Prince Charles agreed to walk Meghan down the aisle, revealed by Harry and Camilla, www.telegraph.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Watch the key dates in Prince Harry and Meghan Markle's Megxit announcement | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Harry’s relationship with dad Prince Charles is ‘rock solid’ despite Megxit – The Sun, www.thesun.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Harry SNUB: The close bond Prince Charles and William have formed after Megxit | Royal | News | Express.co.uk, www.express.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Królowa Elżbieta II nie wygłosiła mowy tronowej. Zastąpił ją książę Karol. tvn24.pl, 10 maja 2022. [dostęp 2022-05-11].
- ↑ The Glasgow Herald - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ Prince Charles And Camilla: Why Did He Marry Diana Instead? - HistoryExtra, www.historyextra.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Princess Diana and Prince Charles engagement announcement: the highlights - 9Honey, honey.nine.com.au [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Inside Princess Diana’s Royal Wedding Fairy Tale | Vanity Fair, www.vanityfair.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ BBC One - The Royal Wedding of HRH The Prince of Wales and the Lady Diana Spencer, Prince Charles' engagement announcements, www.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ BBC ON THIS DAY | 29 | 1981: Charles and Diana marry, news.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ Why Prince Charles Blames Prince Philip For His Unhappy Marriage to Princess Diana, www.cheatsheet.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ https://www.facebook.com/watch/?v=316150582091312
- ↑ http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/june/21/newsid_2518000/2518435.stm
- ↑ Video: 1982: How Prince William's birth was announced - Telegraph, www.telegraph.co.uk [dostęp 2020-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-25] (ang.).
- ↑ Princess Diana is expecting her second child in September,... - UPI Archives, www.upi.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Princess Of Wales Gives Birth To Her Second Son - The New York Times, www.nytimes.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ SPECIAL: PRINCESS DIANA, 1961-1997, www.time.com [dostęp 2020-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2005-03-31] .
- ↑ Gadsden Times - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ Separation of Charles and Diana announced - HISTORY, www.history.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Sarasota Herald-Tribune - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ BBC NEWS | UK | Timeline: Charles and Camilla's romance, news.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ Prince Charles and Camilla Parker Bowles split shock | New Idea Magazine, www.newidea.com.au [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/december/20/newsid_2538000/2538985.stm
- ↑ Charles and Diana divorce - HISTORY, www.history.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ http://www.bbc.co.uk/news/special/politics97/diana/accident.html
- ↑ Prince Charles Arrives in Paris to Take Diana's Body Home, archive.nytimes.com [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ An honest woman at last, mattoid.com [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/264574.stm
- ↑ House of Commons Hansard Written Answers for 17 Mar 2005 (pt 32), publications.parliament.uk [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ Reading Eagle - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ Charles and Camilla to marry | UK news | The Guardian, www.theguardian.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Royal baby: Kate gives birth to boy - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Royal baby: Duchess of Cambridge gives birth to a boy – as it happened | UK news | The Guardian, www.theguardian.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 68.
- ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 68–69.
- ↑ Prince Charles' friendship with Peter Ball 'well known' - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Peter Ball abuse inquiry: Prince Charles 'misled' by bishop - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Charles to give evidence at Peter Ball abuse inquiry - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Abuse inquiry seeks Peter Ball statement from Prince Charles - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Coronavirus: Prince Charles tests positive for COVID-19 | UK News | Sky News, news.sky.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Charles has tested positive for coronavirus - Wales Online, www.walesonline.co.uk [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ Prince Charles tests positive for coronavirus - Manchester Evening News, www.manchestereveningnews.co.uk [dostęp 2020-04-13] .
- ↑ Clarence House issues health update for the Prince of Wales – Royal Central, royalcentral.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Coronavirus latest: Prince Charles in good health and out of self-isolation | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Charles shares glimpse into cosy home office as he opens up about COVID-19 experience | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ Prince Charles Island | The Canadian Encyclopedia, www.thecanadianencyclopedia.ca [dostęp 2020-04-13] (ang.).
- ↑ What are Prince Charles's medals for? (ang.). bbc.co.uk, 15 listopada 2006. [dostęp 2010-10-02].
- ↑ Zimbabwe Independence Celebrations – Książę Walii udekorowany Medalem Niepodległości (ang.) [dostęp 2013-11-04]
- ↑ Ordensdetaljer (duń.). borger.dk. [dostęp 2015-05-27].
- ↑ a b c Who will be the next Duke of Edinburgh?, www.cbsnews.com [dostęp 2021-04-12] (ang.).
- ↑ a b c Prince Charles inherits the title Duke of Edinburgh following the death of Prince Philip, Royal Central, 11 kwietnia 2021 [dostęp 2021-04-12] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Marek Rybarczyk , Elżbieta II. Ostatnia taka królowa, Muza SA, 2022, ISBN 978-83-287-2183-8 .
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- ISNI: 0000 0001 2137 9521
- VIAF: 84034215
- ULAN: 500185586
- LCCN: n78089005
- GND: 118520180
- NDL: 00435740
- LIBRIS: 31fhkc7m3t08k3x
- BnF: 118961635
- SUDOC: 027378365
- NLA: 35827158
- NKC: jn20000700760
- BNE: XX1160858
- NTA: 072313773
- BIBSYS: 90369997
- CiNii: DA04270142
- PLWABN: 9810631732605606
- NUKAT: n97081277
- J9U: 987007259758605171
- CANTIC: a11357162
- LNB: 000042457
- BNA: 000043430
- CONOR: 125066339
- KRNLK: KAC200904947
- WorldCat: lccn-n78089005
- Absolwenci Trinity College (Cambridge)
- Książęta Rothesay
- Książęta Walii
- Ludzie urodzeni w Londynie
- Odznaczeni Canadian Forces Decoration
- Odznaczeni Krzyżem Wielkim Legii Honorowej
- Odznaczeni Medalem Koronacyjnym Królowej Elżbiety II
- Odznaczeni Medalem Srebrnego Jubileuszu Królowej Elżbiety II
- Odznaczeni Medalem Złotego Jubileuszu Królowej Elżbiety II
- Odznaczeni Medalem Diamentowego Jubileuszu Królowej Elżbiety II
- Odznaczeni Orderem Australii
- Odznaczeni Orderem Avis (Portugalia)
- Odznaczeni Orderem Białej Róży Finlandii
- Odznaczeni Orderem Chryzantemy
- Odznaczeni Orderem Domowym Orańskim
- Odznaczeni Orderem Gwiazdy Etiopii
- Odznaczeni Orderem Imperium Brytyjskiego
- Odznaczeni Orderem Karola III
- Odznaczeni Orderem Korony Dębowej
- Odznaczeni Orderem Krzyża Południa
- Odznaczeni Orderem Łaźni
- Odznaczeni Orderem Oranje-Nassau
- Odznaczeni Orderem Ostu
- Odznaczeni Orderem Podwiązki
- Odznaczeni Orderem Słonia
- Odznaczeni Orderem Świętego Olafa
- Odznaczeni Orderem Zasługi (Wielka Brytania)
- Windsorowie
- Urodzeni w 1948