Karol (książę Walii)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Karol
Charles Philip Arthur George
— Jego Królewska Wysokość Książę Walii, Książę Kornwalii, Książę Rothesay —
Ilustracja
Karol, książę Walii (2019)
Wizerunek herbu
podpis
Następca tronu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej
Okres od 6 lutego 1952
Poprzednik Elżbieta II
Książę Walii
Okres od 26 lipca 1958
Poprzednik Edward, książę Walii
Książę Rothesay
Okres od 6 lutego 1952
Poprzednik Edward, książę Rothesay
Dane biograficzne
Dynastia Windsorowie
(wł. Glücksburgowie)
Data i miejsce urodzenia 14 listopada 1948
Londyn
Ojciec Filip, książę Edynburga
Matka Elżbieta II, królowa Zjednoczonego Królestwa
Rodzeństwo księżniczka Anna
książę Andrzej
książę Edward
Żona lady Diana Spencer
od 29 lipca 1981
do 28 sierpnia 1996 (rozwód)
Dzieci książę Wilhelm
(ur. 1982)
książę Henryk
(ur. 1984)
Żona Kamila Shand
od 9 kwietnia 2005
Odznaczenia
Order Podwiązki (Wielka Brytania) Krzyż Wielki Orderu Łaźni (Wielka Brytania) Order Ostu (Wielka Brytania) Order Zasługi (Wielka Brytania) Medal Koronacyjny Królowej Elżbiety II Medal Srebrnego Jubileuszu Królowej Elżbiety II Medal Złotego Jubileuszu Królowej Elżbiety II Medal Diamentowego Jubileuszu Królowej Elżbiety II (wer. brytyjska) Odznaka Kanadyjskich Sił Zbrojnych z okuciem Saskatchewan Order of Merit (Kanada) Queen’s Service Order (Nowa Zelandia) New Zealand Armed Forces Award (Nowa Zelandia) Nowozelandzki Medal Pamiątkowy 1990 Order Australii (cywilny) Medal Niepodległości Fidżi Honorowy Wielki Komandor Orderu Logohu (Papua-Nowa Gwinea) Medal Niepodległości Papui-Nowej Gwinei Członek Orderu Króla Abdulaziza I klasy (Arabia Saudyjska) Kollana Orderu Al-Khalifa (Bahrajn) Wielki Łańcuch Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Order Słonia (Dania) Wielka Wstęga Orderu Republiki Egiptu Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Etiopii Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Gwiazdy Ghany Krzyż Wielki Orderu Karola III (Hiszpania) Krzyż Wielki Orderu Korony Orańskiego (Holandia) Rycerz Krzyża Wielkiego Orderu Oranje-Nassau (Holandia) Order Chryzantemy (Japonia) Łańcuch Orderu Zasługi Państwa Katar Wielka Wstęga Orderu Mubaraka Wielkiego (Kuwejt) Krzyż Wielki Orderu Korony Dębowej (Luksemburg) Wielki Komandor Orderu Lwa (Malawi) Członek Orderu Ojaswi Rajanya (Nepal) Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa Krzyż Wielki Orderu Avis (Portugalia) Order Królewski Serafinów (Szwecja) Medal Niepodległości (Zimbabwe)
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Wikicytaty Cytaty w Wikicytatach

Karol, książę Walii (Charles Philip Arthur George, ur. 14 listopada 1948 w Pałacu Buckingham w Londynie) – książę Zjednoczonego Królestwa z dynastii Windsorów, następca brytyjskiego tronu od 1952 roku, syn królowej Elżbiety II i jej męża, Filipa, księcia Edynburga.

Karol urodził się w Londynie jako pierwsze dziecko Filipa, księcia Edynburga i Elżbiety II, księżnej Edynburga.

W 1970 ukończył Kolegium Trójcy Świętej Uniwersytetu w Cambridge na kierunku sztuka i został pierwszym brytyjskim następcą tronu w historii, który uzyskał tytuł naukowy. Służył w Royal Air Force i w Royal Navy.

W 1981 poślubił lady Dianę Spencer, z którą miał dwoje dzieci: Wilhelma, księcia Cambridge (ur. 1982) i Henryka, księcia Sussexu (ur. 1984). Małżeństwo zakończyło się rozwodem w 1996. W 2005 poślubił Kamilę Parker Bowles.

Od urodzenia nosił tytuł Jego Królewskiej Wysokości Księcia Karola z Edynburga. Po śmierci dziadka w 1952 jego matka została królową Zjednoczonego Królestwa, a Karol następcą tronu. Otrzymał wówczas tytuł księcia Kornwalii. W 1958, w wieku dziesięciu lat, uroczyście nadano mu tytuł księcia Walii. Od 1952 zajmuje pierwsze miejsce w linii sukcesji brytyjskiego tronu.

20 kwietnia 2011 został osobą, która najdłużej w historii brytyjskiej rodziny królewskiej zajmuje pozycję następcy tronu[1], a 19 września 2013 został najstarszym następcą tronu w dziejach Wielkiej Brytanii[2][3].

Zaangażowany jest w działalność publiczną i charytatywną. Reprezentuje swoją matkę w oficjalnych wystąpieniach i patronuje ponad 400 organizacjom. W 1976 założył The Prince's Trust, fundację, która wspiera młodych ludzi w ich dalszym rozwoju. Interesuje się ochroną środowiska i medycyną alternatywną.

Poprzez swojego przodka, Jana Wilhelma Friso, księcia Oranii, spokrewniony jest ze wszystkimi rodzinami królewskimi i książęcymi panującymi w Europie.

Mieszka w Clarence House w Londynie[4].

Powiązania rodzinne i edukacja[edytuj | edytuj kod]

W 1948 rodzina królewska wydała oświadczenie, w którym napisano, że księżniczka Elżbieta nie będzie wypełniać oficjalnych obowiązków po zakończeniu miesiąca czerwca[5].

Książę Karol urodził się 14 listopada 1948 o godzinie 9:14 w Pałacu Buckingham w Londynie[6]. O jego narodzinach poinformowano tego samego dnia[7].

Jego rodzicami są Filip, książę Edynburga, potomek greckiej i duńskiej rodziny królewskiej i jego żona, Elżbieta II, królowa Zjednoczonego Królestwa (wówczas księżna Edynburga), zasiadająca na brytyjskim tronie od 1952 roku.

Jego dziadkami byli ze strony ojca książę Andrzej z Grecji i Danii i jego żona, Alicja, księżniczka Battenbergu; natomiast ze strony matki Jerzy VI, król Zjednoczonego Królestwa, panujący w latach 1936-1952 i jego żona, Elżbieta, z domu Bowes-Lyon, angielska arystokratka.

Ma troje młodszego rodzeństwa: Annę, księżniczkę królewską, Andrzeja, księcia Yorku i Edwarda, hrabiego Wesseksu.

Książę otrzymał tradycyjne imiona w historii brytyjskiej rodziny królewskiej: Karol Filip Artur Jerzy.

Religia[edytuj | edytuj kod]

Został ochrzczony w kościele anglikańskim dnia 15 grudnia 1948 w Pokoju Muzycznym Pałacu Buckingham. Jego rodzicami chrzestnymi zostali: król Zjednoczonego Królestwa (dziadek ze strony matki), król Norwegii (w imieniu którego wystąpił hrabia Althone), królowa-matka Zjednoczonego Królestwa (prababka ze strony matki), hrabina Snowdon (siostra matki), książę Jerzy z Grecji i Danii (w imieniu którego wystąpił książę Edynburga), markiza-wdowa Milford Haven (prababka ze strony ojca), lady Brabourne (kuzynka ojca) i David Bowes-Lyon (krewny ze strony matki). Ceremonii przewodniczył arcybiskup Canterbury, Geoffrey Fisher.

Jest ojcem chrzestnym trzydziestu dwóch osób, a wśród jego dzieci chrzestnych znajdują się między innymi:[8]

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

Książę Karol uczęszczał początkowo do Hill House School w West London; edukację kontynuował w szkole przygotowawczej Cheam Preparatory School w hrabstwie Berkshire w Anglii – do której uczęszczał także jego ojciec – a następnie w szkole Gordonstoun w północno-wschodnim zakątku Szkocji. W tym okresie spędził również dwa semestry w Geelong Grammar School w Geelong (Australia), podczas tych studiów w czasie praktyk historycznych odwiedził Papuę-Nową Gwineę. Po powrocie z Australii do Gordonstoun podobnie jak jego ojciec wstąpił do szkoły Head Boy[potrzebny przypis], którą opuścił w 1967 zaliczając egzaminy z historii i języka francuskiego. Po ukończeniu szkoły średniej był również studentem Old College (Uniwersytet Walijski w Aberystwyth), gdzie podjął naukę języka walijskiego oraz historii Walii. Przeciwstawiając się przyjętej tradycji, zrezygnował z akademii wojskowej i dalszą naukę kontynuował w Trinity College Uniwersytetu w Cambridge. Był m.in. słuchaczem na kierunkach antropologia, archeologia i historia, zdobywając drugą klasą B.A. 23 czerwca 1970. Pięć lat później, 2 sierpnia 1975, został promowany do stopnia Master of Arts uniwersytetu Cambridge. Z wykształcenia książę Karol jest archeologiem, specjalizuje się w historii wypraw krzyżowych.

Członek rodziny królewskiej[edytuj | edytuj kod]

Brytyjska rodzina królewska
Badge of the House of Windsor.svg

JKM królowa Elżbieta II i JKW książę Edynburga

Książę Karol urodził się za panowania swojego dziadka, króla Jerzego VI, jako druga osoba w kolejce do odziedziczenia brytyjskiego tronu, po swojej matce. Po urodzeniu otrzymał tytuł Jego Królewskiej Wysokości Księcia z Edynburga (jako syn brytyjskiego księcia).

Do grudnia 1948 jego opiekunką była Helen Rowe[9].

6 lutego 1952 król Jerzy VI zmarł w Sandringham[10]. 26-letnia Elżbieta, która przebywała wówczas w Kenii, została kolejnym brytyjskim monarchą i przyjęła imię Elżbieta II[11][12]. Tego samego dnia książę Karol został następcą tronu. Automatycznie otrzymał tytuły księcia Kornwalii[13] i księcia Rothesay.

2 czerwca 1953 brał udział w koronacji królowej Elżbiety II w opactwie westminsterskim.

W sierpniu 1968 królowa zgłosiła do Scotland Yardu konieczność zwiększenia ochrony jej syna w związku z poczynaniami walijskich ekstremistów[14][15].

26 lipca 1958 królowa Elżbieta II wydała dekret, w którym nadała swojemu najstarszemu synowi tytuły księcia Walii i hrabiego Chester[16]. Uroczystość przyjęcia przez Karola księstwa Walii miała miejsce 1 lipca 1969 w Zamku Caernarfon[17]. Książę wygłosił przemówienie w języku angielskim i walijskim. Wydarzenie zostało zakłócone przez wybuch bomby oraz incydent rzucania jajkami w powóz królowej[18].

W maju 1977 został przyjęty do Royal Society of Edinburgh jako najmłodsza osoba w historii tej organizacji[19].

Oficjalne wizyty zagraniczne[edytuj | edytuj kod]

Książę Karol regularnie odbywa podróże zagraniczne, wypełniając obowiązki w imieniu monarchy.

W 1983 książę i księżna Walii wraz z 9-miesięcznym synem Wilhelmem udali się w podróż Australii[20]. Księżna, dla której była to pierwsza podróż zagraniczna, odmówiła pozostawienia dziecka na dworze pod opieką niań. W jej ślady poszli później jej synowie: w 2014 książę Wilhelm poleciał do Australii z 9-miesięcznym księciem Jerzym[21], a w 2019 książę Henryk odwiedził kilka afrykańskich państw razem z 5-miesięcznym Archiem[22].

W 1985 w towarzystwie księżnej Diany przebywali z dyplomatyczną wizytą w Stanach Zjednoczonych[23]. Centralnym punktem ich podróży stał się bankiet w Białym Domu, w czasie którego księżna Walii tańczyła z Johnem Travoltą w słynnej sukni Travolta.

Czterokrotnie przebywał w Polsce. Po raz pierwszy miało to miejsce w maju 1993, kiedy odwiedził Warszawę, Gdańsk i Kraków. Wówczas w swoim wystąpieniu, zachęcając do ułatwienia handlu między Polską a Wielką Brytanią przyznał, że sam posiada polską krew[24]. W czerwcu 2002 spotkał się z osobami, które przeżyły holokaust w Krakowie oraz ze społecznością żydowską[25]. W kwietniu 2008 przybył do Krakowa razem z księżną Kornwalii[26]. Otworzył tam centrum żydowskie i zwiedził Wawel[27]. Po raz ostatni wizytował kraj w marcu 2010 i spotkał się wówczas z prezydentem Lechem Kaczyńskim[28]. Miesiąc później doszło do katastrofy lotniczej w Smoleńsku, w której zginął prezydent i 95 innych osób. Książę Walii przekazał swoje kondolencje, ale z powodu wybuchu wulkanu na Islandii nie zdołał dotrzeć na uroczystości pogrzebowe w Krakowie[29].

W marcu 2019 razem z księżną Kornwalii zostali pierwszymi członkami rodziny królewskiej w dziejach, którzy odwiedzili Kubę[30].

24 stycznia 2020 w trakcie swojej pierwszej wizyty w Jerozolimie odwiedził grób babki, księżnej Alicji[31]. Wziął udział w izraelskich obchodach 75. rocznicy uwolnienia obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau[32].

Ochrona środowiska[edytuj | edytuj kod]

Książę Karol interesuje się zagadnieniami związanymi z ochroną środowiska.

W styczniu 2020 podczas Światowego Forum Ekonomicznego w Davos wygłosił przemówienie, w którym ostrzegał przed zbliżającą się katastrofą, związaną ze zmianami klimatu[33] i spotkał się ze szwedzką aktywistką, Gretą Thunberg[34][35].

Działalność charytatywna[edytuj | edytuj kod]

W grudniu 2019 wziął udział w nagraniu, w którym razem z matką, księciem Wilhelmem i księciem Jerzym przygotowuje pudding[36]. Nagranie miało na celu wsparcie Royal British Legion.

Związki z innymi rodzinami królewskimi[edytuj | edytuj kod]

Książę Karol spokrewniony jest ze wszystkimi rodzinami królewskimi i książęcymi, zasiadającymi na tronach europejskich państw, poprzez Jana Wilhelma Friso, księcia Oranii, żyjącego w latach 1687-1711. Jego ojciec wywodzi się z greckiej i duńskiej rodziny królewskiej, natomiast matka z rodziny brytyjskiej. Książę ma wśród swoich przodków króla Danii Chrystiana IX i królową Wielkiej Brytanii Wiktorię.

Był gościem ceremonii zaślubin: Haakona, księcia koronnego Norwegii z Mette-Marit Tjoessem-Hoiby (Oslo, 2001)[37], Wilhelma-Aleksandra, księcia Oranii z Maksymą Zorreguiettą (Amsterdam, 2002)[38], Filipa, księcia Asturii z Letycją Ortiz Rocasolano (Madryt, 2004)[39].

Reprezentował dwór brytyjski w czasie uroczystości pogrzebowych: księcia Klausa z Holandii (2002), Michała, króla Rumunii (Bukareszt, 2017).

Media[edytuj | edytuj kod]

W październiku 2019 wyemitowano dokument z udziałem księcia Karola, dotyczący przyszłego panowania księcia Wilhelma[40].

12 listopada 2019 książę Walii opublikował swój pierwszy post na Instagramie[41].

W styczniu 2020 zaprezentowano drugi oficjalny portret przedstawicieli czterech generacji rodziny królewskiej, na którym znaleźli się: królowa Elżbieta II, książę Walii, książę Cambridge i książę Jerzy[42].

Patronaty[edytuj | edytuj kod]

Karol jest patronem ponad 400 organizacji na terenie Wielkiej Brytanii i Wspólnoty Narodów. Do najważniejszych należą:

  • British Council, którego wicepatronem jest od kwietnia 1984[43];
  • British Red Cross Society, gdzie od 2003 pełni funkcję prezydenta[44];
  • Marie Curie - patron od 2003[45];
  • Royal Academy of Culinary Arts, któremu patronuje od lutego 1999[46];
  • Scottish Ballett - patron od 2009[47];
  • The British Film Institute, którego patronem jest od 1979[48];
  • The Royal Opera - patron od 1975[49];
  • The Royal Opera House - patron od 2009[50];
  • The Royal Television Society - patron od 1997[51].

Oczekiwanie na objęcie tronu[edytuj | edytuj kod]

Książę Karol jest najstarszym następcą tronu w dziejach brytyjskiego królestwa, jest również osobą, która najdłużej oczekuje na objęcie tronu[52]. Jest to temat często poruszany przez media brytyjskie i światowe. Jeżeli książę Walii obejmie w przyszłości tron, w chwili rozpoczęcia panowania będzie najstarszym brytyjskim monarchą w historii[53][54].

W przypadku śmierci królowej Elżbiety II kolejność następujących po sobie wydarzeń określa plan, nazwany Operation London Bridge[55]. Książę Walii automatycznie zostanie królem Zjednoczonego Królestwa, a zostanie to oficjalnie potwierdzone następnego dnia na specjalnym zgromadzeniu w Pałacu Świętego Jakuba[56]. Nowy monarcha będzie mógł wybrać jedno ze swoich imion jako swoje imię na okres panowania - jeżeli wybierze pierwsze, będzie znany jako król Karol III[57]. Jego żona, ponieważ jest rozwiedziona, nie otrzyma tytułu królowej, a jedynie tytuł księżnej małżonki[58][59][60]. Książę zostanie również naczelnym zwierzchnikiem Kościoła Anglii[61].

Prasa regularnie donosi na temat planowanej abdykacji przez królową Elżbietę II, jednak rzecznicy rodziny królewskiej nie podjęli tego tematu[62][63][64][65]. Nie jest również planowane, aby książę Wilhelm zasiadł na tronie z pominięciem księcia Walii[66][67][68].

Inne wydarzenia[edytuj | edytuj kod]

8 kwietnia 2002 brał udział w Czuwaniu Książąt przy trumnie swojej babki, Elżbiety, królowej matki[69]. Towarzyszyli mu: książę Yorku, hrabia Wesseksu i wicehrabia Linley. Była to druga taka sytuacja w historii - pierwsza miała miejsce w styczniu 1936 po śmierci króla Jerzego V.

W maju 2018 odprowadził do ołtarza Meghan Markle, która brała ślub z jego synem, księciem Henrykiem[70]. Ojciec aktorki, który miał pełnić tę funkcję, zrezygnował na kilka godzin przed ślubem, tłumacząc się nagłą chorobą kardiologiczną[71][72].

W styczniu 2020 książę i księżna Susseksu poinformowali, że zamierzają wycofać się z pełnienia oficjalnych obowiązków w rodzinie królewskiej i przeprowadzić do Ameryki Północnej[73]. Książę Walii wziął udział w dyskusjach z synem, królową i księciem Wilhelmem co do warunków, na jakich para książęca opuści rodzinę królewską[74][75].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Stan cywilny księcia Karola od początku był tematem zainteresowania mediów[76].

Latem 1971 książę poznał Kamilę Shand, córkę Bruce'a Shand, brytyjskiego oficera kawalerii i jego żony, Rosalind Cubbitt[77]. Zostali przedstawieni przez wspólną znajomą, Lucię Santa Cruz, córkę ambasadora Chile w Wielkiej Brytanii. Po osiemnastu miesiącach przyjaźni ich relacja przerodziła się w związek. W listopadzie 1972 książę miał planować zaręczyny, ale ostatecznie z nich zrezygnował, kiedy uznał, że małżeństwo z Kamilą nie zostanie zaakceptowane przez członków rodziny królewskiej. W grudniu 1972 podjęli decyzję o rozstaniu, a w lipcu 1973 Kamila wyszła za mąż za Andrzeja Parker-Bowles (który wcześniej spotykał się z księżniczką Anną, siostrą księcia Karola). Ich drugi romans rozpoczął się w 1979, po zamachu na jego stryja, Ludwika Mountbatten, 1. hrabiego Mountbatten z Burmy, i trwał do 1981.

W latach 70. XX wieku książę Karol związany był z lady Sarą Spencer, córką Edwarda Spencer, 8. hrabiego Spencer i jego pierwszej żony, Frances z domu Roche. Odwiedzając ją w rodzinnej rezydencji Spencerów w Althorp poznał jej młodszą siostrę, lady Dianę. Ich relacja rozwinęła się w związek po kolejnym spotkaniu w trakcie turnieju polo w 1980. Książę oświadczył się młodszej o trzynaście lat Dianie 3 lutego 1981 na Zamku Windsor po tym, jak widzieli się wcześniej trzynaście razy. Ich zaręczyny ogłoszono 24 lutego 1981[78][79][80]. Lady Spencer wybrała swój pierścionek zaręczynowy, który w 2010 otrzymała jej synowa, Katarzyna Middleton.

Para zawarła związek małżeński w kościele anglikańskim dnia 29 lipca 1981 w Katedrze Świętego Pawła w Londynie, która oferowała więcej miejsc niż Opactwo westminsterskie[81]. Ceremonii przewodniczyli arcybiskup Canterbury, Robert Runcie oraz dean katedry, Alan Webster. W uroczystościach uczestniczyło około 3500 gości, a jej koszt przekroczył 48 milionów funtów. Było to największe wydarzenie w dziejach Anglii do czasu ślubu księcia Wilhelma w 2011. Na przyjazd do Londynu nie zdecydował się król Hiszpanii, tłumacząc swoją nieobecność sporem z Wielką Brytanią o Gibraltar.

W trakcie składania przysięgi panna młoda pomyliła kolejność imion narzeczonego, zdecydowała również nie przysięgać mu posłuszeństwa. Po ślubie otrzymała tytuł Jej Królewskiej Wysokości Księżnej Walii. Małżonkowie udali się na przyjęcie, które zorganizowane było w Pałacu Buckingham. Po poczęstunku pojechali pociągiem do rezydencji Broadlands w Ramsey, gdzie spędzili pierwsze trzy noce podróży poślubnej. Następnie polecieli na Gibraltar, a potem uczestniczyli w rejsie po Morzu Śródziemnym na pokładzie statku HMY Britannia.

Związek Karola i Diany od początku był w centrum zainteresowania mediów brytyjskich i światowych. Pojawiały się doniesienia, że 32-letni książę Walii zdecydował się na małżeństwo pod przymusem[82], a dodatkowo nadal utrzymywał intymne relacje z Kamilą Parker-Bowles (z którą miał spędzić noc przed ślubem z lady Spencer).

5 listopada 1981 Pałac Buckingham oświadczył, że książę i księżna Walii spodziewają się narodzin swojego pierwszego dziecka[83]. 21 czerwca 1982 w St. Mary's Hospital w Londynie Diana urodziła syna i przyszłego następcę brytyjskiego tronu[84]. 28 czerwca ogłoszono, że będzie nosił imiona Wilhelm Artur Filip Ludwik. Para książęca zaprezentowała swoje dziecko poddanym na schodach szpitala[85].

13 lutego 1984 rodzina królewska poinformowała o drugiej ciąży księżnej Walii[86]. 15 września w St. Mary's Hospital w Londynie urodziła drugiego syna[87]. Książę otrzymał imiona Henryk Karol Albert Dawid i zajął trzecie miejsce w linii sukcesji, za ojcem i starszym bratem. Karol został pierwszym brytyjskim księciem w historii, który był obecny przy narodzinach swojego dziecka[88].

W ciągu kilku kolejnych lat małżeństwo pary książęcej znalazło się w kryzysie[89]. Przyczyniła się do tego różnica wieku, zaburzenia psychiczne, z powodu których cierpiała księżna (bulimia i depresja poporodowa), utrzymujący się romans Karola z Parker-Bowles oraz relacja Diany z Jamesem Hewitt, brytyjskim oficerem, która miała trwać w latach 1986-1991 i którą księżna potwierdziła w wywiadzie w 1995. Widoczny w publicznych wystąpieniach dyskomfort między małżonkami doprowadził do określenia ich przed media Ponuraki (The Glums). W 1993 ukazała się książka Andrew Mortona Diana, Her True Story, w której księżna Walii ujawniła szczegóły swojej relacji z Karolem, w tym jego zdrady z Kamilą.

9 grudnia 1992 brytyjski premier John Mayor ogłosił separację księcia i księżnej Walii[90]. W roku, który królowa określiła później jako swój annus horribilis swoje rozwody ogłosili również brat Karola, książę Andrzej i jego siostra, księżniczka Anna[91]. W dokumencie telewizyjnym w czerwcu 1994 Karol przyznał się do zdradzania Diany z Kamilą, a ich relacja miała stać się zażyła około 1986[92]. W styczniu 1995 Kamila i Andrzej Parker-Bowles rozwiedli się[93]. 28 sierpnia 1996 doszło do rozwodu Karola i Diany[94]. Kobieta utraciła predykat Jej Królewskiej Wysokości, ale zatrzymała tytuł księżnej Walii, przysługujący jej do momentu ewentualnego kolejnego małżeństwa. Miała również prawo do zamieszkiwania w apartamencie w Pałacu Kensington[95], a także do opieki nad synami, którzy jednak musieli być nadal wychowywani na dworze królewskim

31 sierpnia 1997 księżna Walii zginęła w wypadku samochodowym w Paryżu, kiedy jej samochód, prowadzony przez nietrzeźwego kierowcę, uderzył w ściany wiaduktu[96]. Wśród ofiar zdarzenia znalazł się również Dodi Fayed, partner księżnej. Diana miała uciekać przed natarczywymi dziennikarzami, którzy gonili ją na motocyklach. Zmarła w szpitalu Pitie-Salpetriere kilka godzin po zdarzeniu wskutek odniesionych obrażeń klatki piersiowej. Książę Karol poleciał do Paryża i wrócił do Wielkiej Brytanii razem z trumną z ciałem zmarłej księżnej[97]. Rodzina królewska uczestniczyła w państwowym pogrzebie Diany, który miał miejsce 6 września w opactwie westminsterskim. Na czele orszaku pogrzebowego szli Karol, 15-letni książę Wilhelm, 12-letni książę Henryk, książę Filip, oraz brat Diany, hrabia Spencer.

Książę Walii kontynuował znajomość z Kamilą[98]. Kobieta zaczęła towarzyszyć Karolowi w oficjalnych wystąpieniach - po raz pierwszy w styczniu 1999 w Hotelu Ritz w Londynie, gdzie wzięli udział w przyjęciu urodzinowym[99]. W 2000 udała się razem z nim do Szkocji, gdzie wypełniali obowiązki w imieniu monarchy, a w 2001 została prezydentem National Osteoporosis Society[100]. Została przedstawiona królowej podczas obchodów 60. urodzin Konstantyna II, króla Greków[101]. W 2003 przeprowadziła się do Clarence House. Od 2004 występowała z księciem w czasie pełnienia wszystkich jego publicznych obowiązków.

10 lutego 2005 Clarence House ogłosił zaręczyny księcia Walii i pani Parker-Bowles[102]. Kobieta otrzymała pierścionek zaręczynowy należący wcześniej do królowej-matki. Para zdecydowała się na ślub cywilny, ponieważ narzeczona była rozwódką, a narzeczony, jako przyszły monarcha, miał zostać głową kościoła anglikańskiego. Początkowo planowano ceremonię w Zamku Windsor, która miała odbyć się 8 kwietnia. Plany zostały jednak zmienione, ponieważ tego dnia zorganizowano w Watykanie pogrzeb papieża Jana Pawła II - Karol brał w nim udział jako reprezentant królowej. Zrezygnowano również z lokalizacji w zamku, ponieważ oznaczałoby to, że przez kolejny rok każda para mogłaby wziąć ślub w siedzibie monarchy. Królowa wyraziła zgodę na ślub 2 marca, czyniąc małżeństwo dynastycznym.

Karol i Kamila zawarli związek małżeński 9 kwietnia 2005 w ratuszu Windsor Guildhall, a następnie wzięli udział w błogosławieństwie religijnym w Kaplicy Świętego Jerzego na Zamku w Windsorze[103]. Książę Walii został pierwszym w historii członkiem brytyjskiej rodziny królewskiej, który wziął ślub cywilny w Anglii. Świadkami ceremonii byli książę Wilhelm i Tom Parker-Bowles, syn Kamili. Narzeczeni zyskali też publiczną aprobatę duchownych kościoła anglikańskiego, między innymi arcybiskupa Canterbury[104]. Po ślubie miało miejsce przyjęcie na Zamku Windsor. Następnie nowożeńcy udali się na miesiąc miodowy do Birkhall w Szkocji.

Parker-Bowles otrzymała predykat Jej Królewskiej Wysokości, a także wszystkie tytuły swojego męża. Formalnie jest aktualną księżną Walii, natomiast używa jednego z kolejnych tytułów Karola - księżnej Kornwalii. Jest to związane z silnym skojarzeniem tytułu księżnej Walii z księżną Dianą[105].

22 lipca 2013 urodził się pierwszy wnuk Karola, znajdujący się w bezpośredniej kolejce do brytyjskiego tronu, książę Jerzy Aleksander Ludwik z Cambridge[106][107].

Kontrowersje[edytuj | edytuj kod]

W 2015 przyjaciel księcia, biskup Peter Ball został skazany za molestowanie seksualne nastolatków i młodych mężczyzn[108]. Karol komentował sprawę publicznie przyznając między innymi, że żałuje, iż zaufał Ballowi, gdy ten zaprzeczył oskarżeniom, które pojawiały się w mediach[109][110]. Oficjalne oświadczenie wydał 6 czerwca 2018[111].

Zdrowie[edytuj | edytuj kod]

25 marca 2020 rzecznik Clarence House poinformował, że u 71-letniego księcia Walii rozpoznano zakażenie wirusem SARS-CoV-2[112]. Karol rozwinął łagodne objawy infekcji dróg oddechowych w czasie pobytu w Szkocji. Nie ustalono, od kogo książę się zaraził, ponieważ w dniach poprzedzających diagnozę brał udział w wielu oficjalnych spotkaniach, w tym z Albertem II, księciem Monako, który także zachorował[113]. Test księżnej Kornwalii zakończył się uzyskaniem ujemnego wyniku[114]. 26 marca oświadczono, że książę kontynuuje swoją pracę w domu, a objawy jego choroby są łagodne[115]. 30 marca Karol zakończył okres izolacji[116], a 1 kwietnia opublikował nagraną przez siebie wiadomość, w której opowiadał o swoich doświadczeniach z chorobą i wyraził wsparcie dla pracowników brytyjskiej ochrony zdrowia[117].

Spuścizna[edytuj | edytuj kod]

Jego imię nosi jego wnuk, książę Ludwik Artur Karol z Cambridge.

Kanadyjska Wyspa Księcia Karola nazwana jest na jego cześć[118].

Genealogia[edytuj | edytuj kod]

Przodkowie[edytuj | edytuj kod]

Osoba Rodzice Dziadkowie Pradziadkowie
Karol, książę Walii Filip, książę Edynburga Książę Andrzej z Grecji i Danii Jerzy I, król Greków
Olga, królowa Greków
Alicja, księżna Andrzej z Grecji i Danii Ludwik Mountbatten, 1. markiz Milford Haven
Wiktoria, markiza Milford Haven
Elżbieta II, królowa Zjednoczonego Królestwa Jerzy VI, król Zjednoczonego Królestwa Jerzy V, król Zjednoczonego Królestwa
Maria, królowa Zjednoczonego Królestwa
Elżbieta, królowa Zjednoczonego Królestwa Claude Bowes-Lyon, 14. hrabia Strathmore i Kinghorne
Cecilia Bowes-Lyon, hrabina Strathmore i Kinghorne

Potomkowie[edytuj | edytuj kod]

Dzieci Wnuki
Wilhelm, książę Cambridge
(1982–) 		Książę Jerzy z Cambridge
(2013-)
Księżniczka Karolina z Cambridge
(2015-)
Książę Ludwik z Cambridge
(2018-)
Henryk, książę Sussexu
(1984-) 		Archie Mountbatten-Windsor
(2019-)

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Poniższa lista nie zawiera wszystkich odznaczeń[119].

Tytuły[edytuj | edytuj kod]

  • Jego Królewska Wysokość, Książę Zjednoczonego Królestwa – od 1948 do 1952;
  • Jego Królewska Wysokość, Książę Kornwalii – lata 1952–1958
  • Jego Królewska Wysokość Książę Karol, Książę Rothesay – pod tym tytułem znany jest w Szkocji, jako następca tronu Szkocji – od 1952, dodatkowo jako książę Rothesay jest także hrabią Carrick, baronem Renfrew, Lordem Wysp/Isles, Księciem i Wielkim Stewardem Szkocji;
  • Jego Królewska Wysokość Książę Walii – następca tronu Zjednoczonego Królestwa; pod tym tytułem znany jest poza Szkocją – od 1958, dodatkowo jako książę Walii jest także hrabią Chester.

Następca tronu brytyjskiego i 15 państw Commonwealth Realm.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Prince Charles becomes longest-serving heir apparent - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  2. ↑ Prince Charles becomes oldest heir to the throne in British history | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  3. ↑ Prince Charles becomes oldest heir for nearly 300 years - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  4. ↑ Inside Clarence House, the London abode Charles and Camilla call home, www.womanandhome.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  5. ↑ The Queen's 'cryptic' pregnancy announcement didn't even mention she was expecting - Mirror Online, www.mirror.co.uk [dostęp 2020-04-13].
  6. ↑ Royal babies and The Gazette | The Gazette, www.thegazette.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  7. ↑ Five things to expect when Britain's littlest heir is born - The Globe and Mail, www.theglobeandmail.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  8. ↑ List of godchildren of members of the British Royal Family | World Library - eBooks | Read eBooks online, worldlibrary.org [dostęp 2020-04-13].
  9. ↑ The Age - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  10. ↑ Announcing the death of King George VI - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  11. ↑ King George VI Dies - HISTORY, www.history.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  12. ↑ Queen Elizabeth II: The Moment She Became the Monarch | Time, time.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  13. ↑ History of the Duchy | The Duchy of Cornwall, duchyofcornwall.org [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  14. ↑ The Lewiston Daily Sun - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  15. ↑ The Sydney Morning Herald - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  16. ↑ Page 4733 | Issue 41460, 29 July 1958 | London Gazette | The Gazette, www.thegazette.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  17. ↑ True Story of Prince Charles’s Investiture as the Prince of Wales in 1969, www.townandcountrymag.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  18. ↑ The Pittsburgh Press - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  19. ↑ Spokane Daily Chronicle - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  20. ↑ Princess Diana & Prince Charles's 1983 Australia Tour Inspires 'The Crown' Season 4, www.townandcountrymag.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  21. ↑ Royal visit: Prince William and Kate arrive in Sydney with Prince George for 10-day Australian tour - ABC News (Australian Broadcasting Corporation), www.abc.net.au [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  22. ↑ Harry, Meghan and Archie's tour of Africa in pictures | UK News | Sky News, news.sky.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  23. ↑ BBC World Service - Witness History, Prince Charles and Princess Diana in the USA, www.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  24. ↑ Prince Charles says he has Polish blood in his veins - UPI Archives, www.upi.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  25. ↑ Prince Charles meets with Polish Jews in Krakow - Haaretz - Israel News | Haaretz.com, www.haaretz.com [dostęp 2020-04-13].
  26. ↑ A Royal Return – The Krakow Post, www.krakowpost.com [dostęp 2020-04-13].
  27. ↑ BBC NEWS | UK | Prince opens Krakow Jewish centre, news.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  28. ↑ President of the Republic of Poland / Archive / News archive 2000-2010 / News 2010 / British Royal Couple at the Presidential Palace, www.prezydent.pl [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  29. ↑ Polish president Lech Kaczynski killed in plane crash mourned | Daily Mail Online, www.dailymail.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  30. ↑ Prince Charles and Camilla make history in Cuba - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  31. ↑ Prince Charles visits grandmother's tomb on Jerusalem visit - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  32. ↑ Auschwitz: Prince Charles warns world leaders over 'hatred' - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  33. ↑ Davos 2020: Prince Charles offers stark warning over 'approaching catastrophe' - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  34. ↑ Davos 2020: Prince Charles meets Greta Thunberg - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  35. ↑ Prince Charles meets Greta Thunberg in historic royal moment – see photo | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  36. ↑ Prince George provokes giggles in new video with the Queen, Charles and William | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  37. ↑ The Prince Of Wales Attends The Wedding Of Crown Prince Haakon Of... News Photo - Getty Images, www.gettyimages.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  38. ↑ Royal Wedding of the Prince Willem-Alexander with Maxima Zorreguieta... News Photo - Getty Images, www.gettyimages.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  39. ↑ Prince Charles of England and Albert of Monaco during Royal Wedding... News Photo - Getty Images, www.gettyimages.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  40. ↑ Prince William talks about future responsibilities in new documentary about Prince Charles | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  41. ↑ Royal surprise: Prince Charles shares first Instagram post - and it's very personal | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  42. ↑ Portrait of Queen and three heirs marks the start of a new decade - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  43. ↑ British Council | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  44. ↑ British Red Cross Society | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  45. ↑ Marie Curie | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  46. ↑ Royal Academy of Culinary Arts | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  47. ↑ Scottish Ballet | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  48. ↑ The British Film Institute | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  49. ↑ The Royal Opera | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  50. ↑ The Royal Opera House | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  51. ↑ The Royal Television Society | Prince of Wales, www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  52. ↑ Prince Charles At 71: Breaking Records As ‘King In Waiting,’ In Photos, www.forbes.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  53. ↑ Britain′s eternal heir to the throne: Prince Charles at 70 | Culture| Arts, music and lifestyle reporting from Germany | DW | 13.11.2018, www.dw.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  54. ↑ Prince Charles: Will Prince Charles be the oldest King to be crowned? | Royal | News | Express.co.uk, www.express.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  55. ↑ 15 Things That Will Happen When Queen Elizabeth II Dies, www.cheatsheet.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  56. ↑ The Accession Council - Privy Council, privycouncil.independent.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  57. ↑ Will Prince Charles Change His Name When He Becomes King?, www.townandcountrymag.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  58. ↑ Will Camilla Parker-Bowles Be Queen When Prince Charles Is King?, www.harpersbazaar.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  59. ↑ Will Camilla ever be queen? | The Week UK, www.theweek.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  60. ↑ Why will Camilla not be Queen when Prince Charles is King? – The Sun, www.thesun.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  61. ↑ Will Charles be the disestablishment king? - Catholic Herald, catholicherald.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  62. ↑ Queen Elizabeth may abdicate the throne in 18 months – Report - The Jerusalem Post, www.jpost.com [dostęp 2020-04-13].
  63. ↑ Why Queen Elizabeth Will Never Give Up the Throne | Reader's Digest, www.rd.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  64. ↑ Queen 'close' to abdication as Prince Charles 'running Royal Family', expert claims | Royal | News | Express.co.uk, www.express.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  65. ↑ Queen Elizabeth II news: The TWO reasons the Queen would never abdicate | Royal | News | Express.co.uk, www.express.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  66. ↑ Why Prince William Won’t Be King Before Prince Charles | Reader’s Digest, www.rd.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  67. ↑ Royal Family news: How William could take throne from Charles on ONE condition | Royal | News | Express.co.uk, www.express.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  68. ↑ Prince William secret meetings to become King | New Idea Magazine, www.newidea.com.au [dostęp 2020-04-13].
  69. ↑ Grandsons hold vigil as public files past | UK news | The Guardian, www.theguardian.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  70. ↑ Prince Harry Reveals the Moment He asked Prince Charles to Walk Meghan Markle Down the Aisle, www.townandcountrymag.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  71. ↑ How Prince Harry Asked Prince Charles to Walk Meghan Markle Down the Aisle, www.harpersbazaar.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  72. ↑ The moment Prince Charles agreed to walk Meghan down the aisle, revealed by Harry and Camilla, www.telegraph.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  73. ↑ Watch the key dates in Prince Harry and Meghan Markle's Megxit announcement | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  74. ↑ Prince Harry’s relationship with dad Prince Charles is ‘rock solid’ despite Megxit – The Sun, www.thesun.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  75. ↑ Prince Harry SNUB: The close bond Prince Charles and William have formed after Megxit | Royal | News | Express.co.uk, www.express.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  76. ↑ The Glasgow Herald - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  77. ↑ Prince Charles And Camilla: Why Did He Marry Diana Instead? - HistoryExtra, www.historyextra.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  78. ↑ Princess Diana and Prince Charles engagement announcement: the highlights - 9Honey, honey.nine.com.au [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  79. ↑ Inside Princess Diana’s Royal Wedding Fairy Tale | Vanity Fair, www.vanityfair.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  80. ↑ BBC One - The Royal Wedding of HRH The Prince of Wales and the Lady Diana Spencer, Prince Charles' engagement announcements, www.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  81. ↑ BBC ON THIS DAY | 29 | 1981: Charles and Diana marry, news.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-13].
  82. ↑ Why Prince Charles Blames Prince Philip For His Unhappy Marriage to Princess Diana, www.cheatsheet.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  83. ↑ https://www.facebook.com/watch/?v=316150582091312
  84. ↑ http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/june/21/newsid_2518000/2518435.stm
  85. ↑ Video: 1982: How Prince William's birth was announced - Telegraph, www.telegraph.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  86. ↑ Princess Diana is expecting her second child in September,... - UPI Archives, www.upi.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  87. ↑ Princess Of Wales Gives Birth To Her Second Son - The New York Times, www.nytimes.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  88. ↑ SPECIAL: PRINCESS DIANA, 1961-1997, www.time.com [dostęp 2020-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2005-03-31].
  89. ↑ Gadsden Times - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  90. ↑ Separation of Charles and Diana announced - HISTORY, www.history.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  91. ↑ Sarasota Herald-Tribune - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  92. ↑ BBC NEWS | UK | Timeline: Charles and Camilla's romance, news.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-13].
  93. ↑ Prince Charles and Camilla Parker Bowles split shock | New Idea Magazine, www.newidea.com.au [dostęp 2020-04-13].
  94. ↑ http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/december/20/newsid_2538000/2538985.stm
  95. ↑ Charles and Diana divorce - HISTORY, www.history.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  96. ↑ http://www.bbc.co.uk/news/special/politics97/diana/accident.html
  97. ↑ Prince Charles Arrives in Paris to Take Diana's Body Home, archive.nytimes.com [dostęp 2020-04-13].
  98. ↑ An honest woman at last, mattoid.com [dostęp 2020-04-13].
  99. ↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/264574.stm
  100. ↑ Charles and Camilla, after Diana - Telegraph, www.telegraph.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  101. ↑ Queen meets Camilla as relationship thaws. - Free Online Library, www.thefreelibrary.com [dostęp 2020-04-13].
  102. ↑ House of Commons Hansard Written Answers for 17 Mar 2005 (pt 32), publications.parliament.uk [dostęp 2020-04-13].
  103. ↑ Reading Eagle - Google News Archive Search, news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  104. ↑ Charles and Camilla to marry | UK news | The Guardian, www.theguardian.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  105. ↑ Princess Diana And Camilla Shared This One Royal Title | Harper's BAZAAR Australia, www.harpersbazaar.com.au [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  106. ↑ Royal baby: Kate gives birth to boy - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  107. ↑ Royal baby: Duchess of Cambridge gives birth to a boy – as it happened | UK news | The Guardian, www.theguardian.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  108. ↑ Prince Charles' friendship with Peter Ball 'well known' - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  109. ↑ Peter Ball abuse inquiry: Prince Charles 'misled' by bishop - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  110. ↑ Prince Charles to give evidence at Peter Ball abuse inquiry - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  111. ↑ Abuse inquiry seeks Peter Ball statement from Prince Charles - BBC News, www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  112. ↑ Coronavirus: Prince Charles tests positive for COVID-19 | UK News | Sky News, news.sky.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  113. ↑ Prince Charles has tested positive for coronavirus - Wales Online, www.walesonline.co.uk [dostęp 2020-04-13].
  114. ↑ Prince Charles tests positive for coronavirus - Manchester Evening News, www.manchestereveningnews.co.uk [dostęp 2020-04-13].
  115. ↑ Clarence House issues health update for the Prince of Wales – Royal Central, royalcentral.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  116. ↑ Coronavirus latest: Prince Charles in good health and out of self-isolation | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  117. ↑ Prince Charles shares glimpse into cosy home office as he opens up about COVID-19 experience | HELLO!, www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  118. ↑ Prince Charles Island | The Canadian Encyclopedia, www.thecanadianencyclopedia.ca [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  119. ↑ What are Prince Charles's medals for? (ang.). bbc.co.uk, 15 listopada 2006. [dostęp 2 października 2010].
  120. ↑ Zimbabwe Independence Celebrations – Książę Walii udekorowany Medalem Niepodległości (ang.) [dostęp 2013-11-04]
  121. ↑ Ordensdetaljer (duń.). borger.dk. [dostęp 2015-05-27].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

p • d • e
Książęta Rothesay
Shield of Arms of the Duke of Rothesay.svg
p • d • e
Książęta Walii
Niezależni książęta Walii
Książęta Walii
jako następcy tronu Anglii
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Karol_(książę_Walii)&oldid=60540700”