Pałac Wiśniowieckich i Mniszchów w Wiśniowcu: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m zamieniam magiczny ISBN na szablon |
→Historia: drobne merytoryczne |
||
Linia 53: | Linia 53: | ||
==Historia== |
==Historia== |
||
Zapewne w miejscu wznoszącej się obecnie budowli istniała wcześniejsza, być może w typie palazzo in fortezza. Przemawia za tym fakt eksponowania bardzo regularnych, bastionowych fortyfikacji. Najprawdopodobniej zastąpiła ją kolejna, pochodząca z przełomu XVII i XVIII wieku. |
|||
⚫ | |||
Budowla ta miała zostać następnie przekształcona za sprawą francuskiego architekta majora Jakuba Daprèsa Blangeya około roku 1720 z fundacji księcia [[Michał Serwacy Wiśniowiecki|Michała Serwacego Wiśniowieckiego]]. Rozbudowa skrzydeł pałacowych nastąpiła zapewne po 1728 r., po ślubie hetmana z Teklą Rożą z Radziwiłłów. Powstały ostatecznie układ założenia z dwustopniową gradacją dziedzińców ''avant-cour'' i ''cour d’honneur'' stanowi najbardziej klarowny przykład kompozycji przestrzennej o genezie francuskiej. |
|||
Za czasów [[Mniszchowie|Mniszchów]] pałac rozszerzono i przebudowano w stylu [[rokoko]]wym. Został wykończony w 1781 r. Okres, kiedy Wiśniowiec należał do przedstawicieli tej rodziny, jest uznawany za czas największego rozkwitu rezydencji<ref>https://www.academia.edu/28864355/Pa%C5%82ac_w_Wi%C5%9Bniowcu_w_%C5%9Bwietle_inwentarzy_staropolskich_Krak%C3%B3w_2016</ref>. W pałacu dwa razy gościł król [[Stanisław August Poniatowski]]<ref name="Tokarski" />. |
|||
⚫ | Pałac przetrwał I wojnę światową stosunkowo dobrze, a dopiero w 1920 r. w czasie wojny z ZSRR został doszczętnie zniszczony i obrabowany. Odnowiony został w okresie międzywojennym przez architekta [[Władysław Horodecki|Władysława Horodeckiego]] w roku 1924<ref>Петро Гуцал, ''Городецький Владислав Владиславович'' w ''[[Tarnopolski Słownik encyklopedyczny]]'', t. 1, s. 400. {{lang|uk}}</ref>. Ponownie ucierpiał w 1944 r., w czasie II wojny światowej, po której w latach 50. XX wieku odbudowano go i zamieniono na szkołę<ref name="Ukraina">{{cytuj książkę | autor = Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski, Artur Grossman| tytuł =Ukraina zachodnia: tam szum Prutu, Czeremoszu...| wydawca = Wyd. Bezdroża| miejsce = Kraków | rok =2005| isbn =83-921981-6-6|strony =224-5}}</ref>. |
||
==Architektura== |
==Architektura== |
Wersja z 12:37, 7 gru 2016
Pałac Wiśniowieckich i Mniszchów | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Ukończenie budowy |
1720 r. |
Zniszczono | |
Odbudowano |
lata 50. XX wieku |
Pierwszy właściciel | |
Kolejni właściciele |
Mniszchowie, Andrzej Mniszech |
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Ukrainy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} |
Pałac Wiśniowieckich i Mniszchów – położony jest na wysokiej skarpie, nad jarem Horynia[1] i otoczony systemem fortyfikacji bastionowych. Jest to jedno z najznakomitszych barokowych rezydencjalnych założeń magnackich na Wołyniu.
Historia
Zapewne w miejscu wznoszącej się obecnie budowli istniała wcześniejsza, być może w typie palazzo in fortezza. Przemawia za tym fakt eksponowania bardzo regularnych, bastionowych fortyfikacji. Najprawdopodobniej zastąpiła ją kolejna, pochodząca z przełomu XVII i XVIII wieku.
Budowla ta miała zostać następnie przekształcona za sprawą francuskiego architekta majora Jakuba Daprèsa Blangeya około roku 1720 z fundacji księcia Michała Serwacego Wiśniowieckiego. Rozbudowa skrzydeł pałacowych nastąpiła zapewne po 1728 r., po ślubie hetmana z Teklą Rożą z Radziwiłłów. Powstały ostatecznie układ założenia z dwustopniową gradacją dziedzińców avant-cour i cour d’honneur stanowi najbardziej klarowny przykład kompozycji przestrzennej o genezie francuskiej.
Za czasów Mniszchów pałac rozszerzono i przebudowano w stylu rokokowym. Został wykończony w 1781 r. Okres, kiedy Wiśniowiec należał do przedstawicieli tej rodziny, jest uznawany za czas największego rozkwitu rezydencji[2]. W pałacu dwa razy gościł król Stanisław August Poniatowski[1].
Pałac przetrwał I wojnę światową stosunkowo dobrze, a dopiero w 1920 r. w czasie wojny z ZSRR został doszczętnie zniszczony i obrabowany. Odnowiony został w okresie międzywojennym przez architekta Władysława Horodeckiego w roku 1924[3]. Ponownie ucierpiał w 1944 r., w czasie II wojny światowej, po której w latach 50. XX wieku odbudowano go i zamieniono na szkołę[4].
Architektura
Pałac zbudowany jest w kształcie podkowy z parterowymi, potężnymi skrzydłami, w środkowej części dwukondygnacyjny.
Fortyfikacje
Pałac był otoczony fortyfikacjami bastionowymi z trzema dużymi wysuniętymi bastionami i czwartym mniejszym w narożu od strony rzeki.
Zobacz też
Bibliografia
- Tokarski Jacek, Lwów i okolice, Bielsko-Biała : Wyd. Pascal 2007, ISBN 978-83-7304-776-1, s. 333-4.
- Ukraina zachodnia: tam szum Prutu, Czeremoszu..., zespół red. A. Strojny, K. Bzowski, A. Grossman, Kraków : Wyd. Bezdroża 2005, ISBN 83-921981-6-6, s. 224-5
Linki zewnętrzne
- ↑ a b Tokarski J.: Lwów i okolice. Bielsko-Biała: Pascal, 2007, s. 333-4. ISBN 978-83-7304-776-1.
- ↑ https://www.academia.edu/28864355/Pa%C5%82ac_w_Wi%C5%9Bniowcu_w_%C5%9Bwietle_inwentarzy_staropolskich_Krak%C3%B3w_2016
- ↑ Петро Гуцал, Городецький Владислав Владиславович w Tarnopolski Słownik encyklopedyczny, t. 1, s. 400. (ukr.)
- ↑ Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski, Artur Grossman: Ukraina zachodnia: tam szum Prutu, Czeremoszu.... Kraków: Wyd. Bezdroża, 2005, s. 224-5. ISBN 83-921981-6-6.
- ↑ Pierwotnie znajdowały się na zamku Mniszchów w Laszkach Murowanych, obecnie w Państwowym Muzeum Historycznym w Moskwie