Bitwa pod Budsławiem
| Wojna polsko-bolszewicka | |||
| Czas |
4 czerwca 1920 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna | |||
| Wynik |
zwycięstwo polskie | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Bitwa pod Budsławiem – walki 17 Wielkopolskiej Dywizji Piechoty gen. Adolfa Kuczewskiego z oddziałami Armii Czerwonej toczone w ramach polskiej kontrofensywy nad Berezyną w okresie wojny polsko-bolszewickiej.
Przebieg działań[edytuj | edytuj kod]
Sytuacja ogólna[edytuj | edytuj kod]
14 maja 1920 ruszyła sowiecka ofensywa wojsk Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego[1]. 15 Armia Augusta Korka i Grupa Północna Jewgienija Siergiejewa uderzyły na pozycje oddziałów polskich 8 Dywizji Piechoty i 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej w ogólnym kierunku na Głębokie. Wykonująca uderzenie pomocnicze 16 Armia Nikołaja Sołłohuba[2] zaatakowała oddziały 4 Armii gen. Stanisława Szeptyckiego i podjęła próbę sforsowania Berezyny pod Murawą[a] i Żukowcem[b] oraz pod Żarnówkami[c] i Niehoniczami[d] [3][4]. Wobec skomplikowanej sytuacji operacyjnej, 23 maja rozpoczął się ogólny odwrót wojsk polskich w kierunku zachodnim[5].
Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego postanowiło rozstrzygnąć sytuację nad Berezyną w sposób zaczepny. Dowodzenie przejął naczelny wódz marsz. Józef Piłsudski. Wojska gen. Szeptyckiego szykowały się do natarcia.
Działania grupy płk. Mieczysława Poniatowskiego[edytuj | edytuj kod]
4 czerwca 1920 grupa płk. Mieczysława Poniatowskiego w składzie 70 pułku piechoty i batalion 68 pułku piechoty z dwoma bateriami artylerii 17 pułku artylerii polowej otrzymała zadanie zdobycia Budsławia. Miasta broniły oddziały sowieckiej 11 Dywizji Strzelców. Piechota sowiecka obsadziła okopy nad bagnistą rzeką opływającą miasteczko od południa i zachodu oraz zerwała most[6].
Trzy polskie próby sforsowania rzeczki załamały się w silnym ogniu broni maszynowej. Celnie strzelała też sowiecka artyleria, a jej obserwatorzy, ulokowani na wysokiej wieży kościelnej w Budsławiu, mieli dogodny wgląd w pole walki[7].
Dowódca grupy płk Poniatowski zorganizował silną grupę ogniową, ściągnął do niej obie baterie artylerii i ckm-y 68 pułku piechoty i ustawił ją przed brodem na rzece. Pod osłoną ognia karabinów maszynowych i obu baterii, II batalion 70 pułku piechoty sforsował rzekę i wdarł się do Budsławia. Rozpoczęły się walki uliczne. Do walki wszedł także III/68 pułku piechoty[6] i III/70 pułku piechoty[7].
W godzinach popołudniowych Budsław został zdobyty[6][8].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Obecnie Мурава, rejon berezyński.
- ↑ Żukowiec, nad rzeką Berezyną, gm. Dymitrowicze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 847., obecnie Жукавец, rejon berezyński.
- ↑ Żarnówki, wś przy ujściu rzeki Żarnówki do Berezyny, powiat ihumeński, gm. Pohost, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 626., obecnie Жорнаўка, rejon berezyński.
- ↑ Niehnicze ob. Niehoncze, powiat ihumeński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 76., obecnie Нягонічы, rejon berezyński.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wysocki (red.) 2005 ↓, s. 33.
- ↑ Cisek, Paduszek i Rawski 2010 ↓, s. 42.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 33.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 45.
- ↑ Wysocki (red.) 2005 ↓, s. 34.
- ↑ a b c Odziemkowski 2004 ↓, s. 68.
- ↑ a b Englicht 1929 ↓, s. 13.
- ↑ Plasota 1929 ↓, s. 14.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
- Józef Englicht: Zarys historii wojennej 70-go pułku Piechoty Wielkopolskiej. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Kazimierz Plasota: Zarys historji wojennej 68-go pułku piechoty. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historji wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2, „Poza granicami współczesnej Polski”. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.