Bitwa pod Korosteniem (IV 1920)
| Wojna polsko-bolszewicka | |||
| |||
| Czas |
25–27 kwietnia 1920 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
pod Korosteniem | ||
| Terytorium | |||
| Przyczyna | |||
| Wynik |
zwycięstwo Polaków | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Wojna Polska 1918–1921[1]
Bitwa pod Korosteniem – walki polskiej 4 Dywizji Piechoty i grupy płk. Józefa Rybaka z sowieckimi 7. i 47 Dywizją Strzelców toczone w okresie operacji kijowskiej w czasie wojny polsko-bolszewickiej.
Sytuacja ogólna[edytuj | edytuj kod]
25 kwietnia rozpoczęła się polska ofensywa na Ukrainie[2][3]. Zgrupowane na froncie od Starej Uszycy nad Dniestrem po Prypeć trzy polskie armie uderzyły na wschód. 3 Armia marsz. Józefa Piłsudskiego wydzieliła ze swoich sił grupę operacyjną gen. Edwarda Rydza-Śmigłego, która uderzając po obu stronach szosy Zwiahel - Żytomierz, na froncie szerokości 60 km parła na Kijów[4][5]. Między lewym skrzydłem grupy gen. Rydza-Śmigłego a Prypecią zajmowała stanowiska 4 Dywizja Piechoty oraz grupa płk. Rybaka[6]. Zadanie tych sił polegało na szybkim opanowaniu Owrucza, Korostenia i Malina[7].
Polski plan ofensywy przewidywał szybkie opanowanie przez wydzielone grupy wojsk trzech ważnych węzłów komunikacyjnych na tyłach nieprzyjaciela: Żytomierza, Korostenia i Koziatyna. Oczekiwano, że akcja zdezorganizuje zaplecze frontu sowieckiego i uniemożliwi przeciwnikowi prowadzenie skutecznej obrony[8].
Walki o Korosteń[edytuj | edytuj kod]
Do opanowania Korostenia wyznaczona została 4 Dywizja Piechoty. Miała ona nacierać czołowo z rejonu Olewska i Emilczyna w kierunku wschodnim[8]. Jednocześnie grupa płk. Józefa Rybaka uderzyła na Malin i Teterew z zadaniem oskrzydlenia miejscowości od wschodu i odcięcia odwrotu za Dniepr oddziałom nieprzyjaciela zgrupowanym na zachód od Korostenia[9]. 25 kwietnia o świcie 4 Dywizja Piechoty i oddziały grupy płk. Jana Rybaka przeszły do natarcia. 4 DP zdobyła Korosteń, a grupa płk. Rybaka Malin i Teterew. Pozostająca kilka dni w Korosteniu 14 DP zmniejszyła nacisk na cofającą się sowiecka 7 Dywizję Strzelców. Ta natychmiast wykorzystała sytuację, przerwała pod Malinem obronę 7 Brygady Jazdy i, mimo znacznych strat, przebiła się na wschód.
Nie udało się to 47 Dywizji Strzelców, która została rozbita pod Teterewem[10].
Bilans walk[edytuj | edytuj kod]
W rejonie Korostenia i Malina Polacy odnieśli spektakularne zwycięstwo. Wzięto około 12 000 jeńców, zdobyto kilkanaście dział, 52 parowozy i przeszło 1500 wagonów. Zdobyty tabor kolejowy pozwolił w następnych tygodniach zorganizować transport z zaopatrzeniem dla oddziałów polskich 2. i 3 Armii, walczących na Ukrainie[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Przybylski 1930 ↓.
- ↑ Odziemkowski 1998 ↓, s. 67.
- ↑ Tym 2020 ↓, s. 13.
- ↑ Wysocki (red.) 2005 ↓, s. 166.
- ↑ Kutrzeba 1937 ↓, s. 93.
- ↑ Cisek, Paduszek i Rawski 2010 ↓, s. 38.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 180.
- ↑ a b Odziemkowski 2004 ↓, s. 197.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 197-198.
- ↑ a b Odziemkowski 2004 ↓, s. 198.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
- Tadeusz Kutrzeba: Wyprawa kijowska 1920 roku. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1937.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914 – 1920. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-85621-46-6.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Adam Przybylski: Wojna polska 1918–1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930.
- Juliusz S. Tym: Operacja zaczepna Wojska Polskiego na Ukrainie (25 kwietnia – 11 maja 1920). Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej. Oddział w Szczecinie, 2020.
- Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2, „Poza granicami współczesnej Polski”. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.