Pułk Konny im. Ołeksandra Udowyczenki
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1919 |
| Rozformowanie |
1924 |
| Patron | |
| Tradycje | |
| Kontynuacja |
płk Hnat Stefaniw |
| Działania zbrojne | |
| I pochód zimowy wojna polsko-bolszewicka | |
| Organizacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
3 pułk konny im. Ołeksandra Udowyczenki – oddział kawalerii Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
W wyniku rozmów atamana Symona Petlury z naczelnikiem państwa i zarazem naczelnym wodzem wojsk polskich Józefem Piłsudskim prowadzonych w grudniu 1919, ten ostatni wyraził zgodę na tworzenie ukraińskich jednostek wojskowych w Polsce[1].
Pułk został sformowany z resztek rozbitej 26 grudnia 1919 w okolicach Żywotowa 3 Żelaznej Dywizji Strzelców[2]. W jego skład weszły cztery sotnie kawalerii i jedna karabinów maszynowych. Każda z sotni nosiła imię jednego z oddziałów rozbitej dywizji i kultywowała jego tradycje. W momencie sformowania pułk liczył 140 „szabel” i 4 karabiny maszynowe. Używał pieczęci z napisem „3 pułk konny pułkownika Udowyczenki”, choć nazwa ta nie została oficjalnie zatwierdzona. 30 czerwca pułk utracił status samodzielnej jednostki i został włączony do Samodzielnej Dywizji Kawalerii[3].
W październiku Armia URL przeprowadziła mobilizację. W jej wyniku liczebność jej oddziałów znacznie wzrosła[4]. W związku z podpisaniem przez Polskę układu o zawieszeniu broni na froncie przeciwbolszewickim, od 18 października wojska ukraińskie zmuszone były prowadzić działania zbrojne samodzielnie[5].
W listopadzie, pod naporem wojsk sowieckich, brygada doznała dużych strat i przeszła na zachodni brzeg Zbrucza, gdzie została internowana przez Wojsko Polskie[6][3].
Na podstawie rozkazu dowódcy dywizji nr 50 z 13 kwietnia 1921, pułk wydzielił część swoich oficerów i szeregowych dla formowania nowego 6 pułku konnego. Rozkazem nr 14 z 2 października 1921 jednostka otrzymała nową nazwę 3 Czehryński pułk konny im. hetmana Bohdana Chmielnickiego. W związku z demobilizacją Armii URL i likwidacją obozów internowania żołnierzy ukraińskich w Polsce, pułk w 1924 został rozformowany[3].
Żołnierze pułku[edytuj | edytuj kod]
| płk Hnat Stefaniw | 6 XII 1919 – 18 IV 1920 | |
| płk Hryhoryj Czyżewskyj | 18 IV –7 VI | |
| płk Ołeksandr Wyszniwskyj | 7 VI – 9 VII | |
| por. Iwan Kopyłow | 9 – 12 VII | |
| sot. Mykoła Liubymeć | 12 VII – 30 IX | |
| por. Pawio Zabaryło | 30 IX – 3 X | |
| sot. Maksymilian Naszczubskyj | 3 X – 6 XI | |
| por. Pawio Zabaryło | 6 Xl – koniec wojny | |
| Kawalerowie Krzyża Walecznych[8] | ||
|---|---|---|
| chor. Bajdak Swiatosław | bun. Baziuk Mykoła | roj. Bojko Kostiantyn |
| czot. Bandar Kostiantyn | czot. Bożeniuk Sydir | szer. Cacocha Maksym |
| czatowy Ciurupa Platon | szer. Derkacz Pawła | szer. Didyk Dmytro |
| por. Dubenczuk Mykoła | pchor. Dyszluk Andrij | chor. Holub Hryhorij |
| czot. Hulka Tychon | hurt. Illaszewycz Ołeksa | chor. Jeżiw Arsen |
| roj. Kapituła Stepan | hurt. Karmalickyj Semen | chor. Kmet-Krnetyk Ołeksa |
| por. Konopa Łuka | szer. Kroszka Wasyl | sot. Makij Wołodymyr |
| szer. Markowycz Ołeksandr | szer. Myronenko Samijło | por. Naboka Iwan |
| sot. Naszczubskyj Maksymilian | chor. Nazarenko Musij | hurt. Obuszynskyj Fedir |
| roj. Popiw Opanas | chor. Rafałowskyj Iwan | szer. Reszyt'ko Pawła |
| por. Rodak Dmytro | chor. Rybczynskyj Lew | roj. Sadowniczyj Nestor |
| szer. Sandiuk Ołeksa | podchor. Seweryn Andrij | por. Sikorskyj Petro |
| chor. Sładkomediw Iwan | chor. Słuchajiwskyj Serhij | chor. Stachurskyj Serhij |
| czot. Stanisławczuk Iwan | szer. Sycz Illja | pchor. Syleckyj Panas |
| hurt. Synelnykiw Mychajło | roj. Sywohłaz Andrij | szer. Szawarskyj Kłym |
| pchor. Szczerbakiw Mychajło | pchor. Szebytczenko Łarion | chor. Tiochta Ariston |
| por. Troms Wasyl | pchor. Wasylczenko Wasyl | chor. Wilnyj Fedir |
| por. Zabaryło Pawio | chor. Zwedeniuk Oksen | |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Szajdak 2005 ↓, s. 108.
- ↑ Rukkas 2020 ↓, s. 310.
- ↑ a b c Rukkas 2020 ↓, s. 311.
- ↑ Legieć 2002 ↓, s. 189.
- ↑ Legieć 2002 ↓, s. 177.
- ↑ Odziemkowski i Rukkas 2017 ↓, s. 219.
- ↑ Rukkas 2020 ↓, s. 312.
- ↑ Rukkas 2020 ↓, s. 640.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jacek Legieć: Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w kampanii polsko-bolszewickiej 1920 r.. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2002. ISBN 83-7322-529-3.
- Janusz Odziemkowski, Andrij Rukkas: Polska – Ukraina 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Volumen”, 2017. ISBN 978-83-64708-29-9.
- Andrij Rukkas: Razem z Wojskiem Polskim. Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1920 roku. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej–Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2020. ISBN 978-83-8098-843-9.
- Sebastian Szajdak: Polsko – ukraiński sojusz polityczno–wojskowy w 1920 roku. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2005. ISBN 83-7399-132-8.