Niemirów (obwód winnicki): Różnice pomiędzy wersjami

Niemirów
Немирів
	; Młyn wodny
Herb	Flaga
Państwo	Ukraina
Obwód	winnicki
Rejon	niemirowski
Populacja (2018); • liczba ludności	; 11 697
Nr kierunkowy	+380 4331
Kod pocztowy	22800-22805
	Położenie na mapie obwodu winnickiego Niemirów
	Położenie na mapie Ukrainy Niemirów
	48°58′46″N 28°50′38″E/48,979444 28,843889
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 14:32, 1 gru 2019

Niemirów (ukr. Неми́рів, Nemyriw) – miasto na Ukrainie, na Podolu, siedziba władz rejonu niemirowskiego w obwodzie winnickim.

Historia

W starożytności istniała tu osada scytyjska. Pierwsza wzmianka o Niemirowie pochodzi z 1506. Od 1566 znajdował się w granicach nowo utworzonego województwa bracławskiego. Prywatne miasto szlacheckie w 1627 roku należało do kasztelana krakowskiego Jerzego Zbaraskiego^[2]. W dniu 31 maja 1648 roku podczas Powstania chmielnickiego Kozacy wkroczyli do miasta udając żołnierzy królewskich i następnie wymordowali kilka tysięcy Żydów i ludność cywilną chroniącą się za wałami miasta.

W tym samym roku książę Jeremi Wiśniowiecki, opanował miasto i wyciął stacjonującyh tam kozaków i mieszczan, którzy im pomagali. Gdy tylko książę Jarema opuścił Niemirów, Kozacy oblegli zamek i po kilku dniach zdobyli go mordując 200 dragonów. Od tego czasu miasto przechodziło z rąk do rąk.

W 1670 r. Niemirów został zajęty przez Petra Doroszenkę. W 1671 r. miasto nabył hetman wielki koronny Jan Sobieski.

W latach 1672-1699 Niemirów znajdował się pod okupacją Turcji jako stolica nowej jednostki administracyjnej. Miasto było gęsto zaludnione przez Żydów, którzy cieszyli się ochroną władz tureckich, co stało się szczególnie konieczne od czasu, gdy sułtan mianował Jurija Chmielnickiego hetmanem prawobrzeżnej Ukrainy z siedzibą w Niemirowie (w latach 1677 - 1679) i który stosował politykę ostrych represji wobec ludności żydowskiej.

Na początku XVIII wieku miejscowość przeszła na własność Potockich, którzy odrestaurowali pałac (w miejscu dawnego zamku). W pałacu w 1737 roku Józef Potocki przyjął dyplomatów Rosji, Austrii i Turcji, którzy bezskutecznie próbowali osiągnąć kompromis i zakończyć wojnę rosyjsko-turecką.

Przed 1741 na dworze Potockich w Niemirowie służył pułkownik nadwornych kozaków Sawa Czały, ojciec Józefa Sawy-Calińskiego, konfederata barskiego. Potoccy odbudowali podupadający zamek. Wincenty Potocki (zm. 1825) w zamku umieścił fabrykę sukna. W murowano-drewnianym pałacu przyjmowany był król Polski Stanisław August Poniatowski. Nowy dwukondygnacyjny pałac po rozebraniu starego wzniosła ks. Maria Szczerbatowa w latach 1894-1917^[3] w stylu empire. Pałac posiadał portyk z sześcioma kolumnami greckimi podtrzymującymi trójkątny fronton^[4].

...Jaworski prowadził swój dywizjon na Kaczanówkę, oddział miał bowiem usypać mogiłę na grobie panny Mroczkowskiej i jej dwu kolegów. Tuż jednak przed Sieniawą zaskoczyła go wiadomość o toczącej się właśnie bitwie niemirowskiej. Zostawiając Kaczanówkę na boku, ruszono forsownym marszem prosto pod Niemirów. Pomimo tego pośpiechu dramat rozegrał się przed nadejściem dywizjonu. III Korpus, odparłszy wreszcie chłopską nawałę, grzebał już straszliwie pokrajane trupy, odkopywał żywcem pochowanych i zbierał rozproszonych żołnierzy... ^[5].

Przemysł

Miasto jest siedzibą wielkiego koncernu Nemiroff, płacącego największe podatki w obwodzie winnickim.

Zabytki

Kościół św. Józefa Oblubieńca
Młyn wodny
Pałac i park
Cerkiew Trójcy Świętej

Kościół św. Józefa Oblubieńca
Pałac
Park

Urodzeni w Niemirowie

Theodosius Dobzhansky – amerykański biolog ukraińskiego pochodzenia
Konstanty Maciejewicz - polski kapitan żeglugi wielkiej, ostatni komendant "Lwowa" i pierwszy komendant "Daru Pomorza"
Nikołaj Niekrasow – rosyjski pisarz i dziennikarz
Tadeusz Wąsowski – polski otolaryngolog, profesor akademicki

Przypisy

↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.14
↑ Zbigniewa Anusik: Latyfundia książąt Zbaraskich w XVI i XVII wieku, "Przegląd Nauk Historycznych" 2009, R. VIII, nr 1, s. 66.
↑ RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 10: Województwo bracławskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996, s. 218-229, ISBN 83-04-04314-9, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .
↑ Antoni Urbański: Podzwonne na zgliszczach Litwy i Rusi, (II cz. książki Memento kresowe). Warszawa: 1928, s. 37.
↑ Zofia Kossak, Pożoga. Wspomnienie z Wołynia 1917-1919, s. 133

Bibliografia

Urbański Antoni, Podzwonne na zgliszczach Litwy i Rusi, Warszawa 1928, s 37-38
Niemirów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 91 .
Niemirów na stronie Rady Najwyższej Ukrainy

[1] Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.14

[2] Zbigniewa Anusik: Latyfundia książąt Zbaraskich w XVI i XVII wieku, "Przegląd Nauk Historycznych" 2009, R. VIII, nr 1, s. 66.

[Aftanazy-3] RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 10: Województwo bracławskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996, s. 218-229, ISBN 83-04-04314-9, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .

[Memento2-4] Antoni Urbański: Podzwonne na zgliszczach Litwy i Rusi, (II cz. książki Memento kresowe). Warszawa: 1928, s. 37.

[5] Zofia Kossak, Pożoga. Wspomnienie z Wołynia 1917-1919, s. 133

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Linia 29: / Linia 29: @@
 [[Plik:Niemirow.jpg|mały|lewo|Pałac przed 1928 rokiem]]
 W starożytności istniała tu osada [[Scytowie|scytyjska]]. Pierwsza wzmianka o Niemirowie pochodzi z [[1506]]. Od 1566 znajdował się w granicach nowo utworzonego [[Województwo bracławskie|województwa bracławskiego]]. Prywatne miasto szlacheckie w [[1627]] roku należało do kasztelana krakowskiego [[Jerzy Zbaraski|Jerzego Zbaraskiego]]<ref>Zbigniewa Anusik: Latyfundia książąt Zbaraskich w XVI i XVII wieku, "Przegląd Nauk Historycznych" 2009, R. VIII, nr 1, s. 66.</ref>.
-W dniu 31 maja 1648 roku podczas Powstania chmielnickiego Kozacy wymordowali ludność żydowską oraz ludność cywilną chroniącą się za wałami miasta.
+W dniu 31 maja 1648 roku podczas Powstania chmielnickiego Kozacy wkroczyli do miasta udając żołnierzy królewskich i następnie wymordowali kilka tysięcy Żydów i ludność cywilną chroniącą się za wałami miasta.
 W tym samym roku książę [[Jeremi Wiśniowiecki]], opanował miasto  i wyciął stacjonującyh tam kozaków i mieszczan, którzy im pomagali. Gdy tylko książę Jarema opuścił Niemirów, Kozacy oblegli zamek i po kilku dniach zdobyli go mordując 200 dragonów. Od tego czasu miasto przechodziło z rąk do rąk.
-W 1670 r. Niemirów został zajęty przez Petra Doroszenkę. W 1671 r. miasto nabył hetman wielki koronny [[Jan Sobieski]]. Później Doroszenko ponownie zajął Niemirów, ale w 1674 r. został zmuszony do poddania się. W 1678 r. Niemirów został zniszczony przez Turków tak bardzo, że z miasta pozostały tylko ruiny.
+W 1670 r. Niemirów został zajęty przez Petra Doroszenkę. W 1671 r. miasto nabył hetman wielki koronny [[Jan Sobieski]].
+W latach 1672-1699 Niemirów znajdował się pod okupacją Turcji jako stolica nowej jednostki administracyjnej. Miasto było gęsto zaludnione przez Żydów, którzy cieszyli się ochroną władz tureckich, co stało się szczególnie konieczne od czasu, gdy sułtan mianował Jurija Chmielnickiego hetmanem prawobrzeżnej Ukrainy z siedzibą w Niemirowie (w latach 1677 - 1679) i który stosował politykę ostrych represji wobec ludności żydowskiej.
+Na początku XVIII wieku miejscowość przeszła na własność Potockich, którzy odrestaurowali pałac (w miejscu dawnego zamku). W pałacu w 1737 roku [[Józef Potocki]] przyjął dyplomatów Rosji, Austrii i Turcji, którzy bezskutecznie próbowali osiągnąć kompromis i zakończyć wojnę rosyjsko-turecką.
 Przed 1741 na dworze [[Potoccy herbu Pilawa|Potockich]] w Niemirowie służył [[pułkownik]] nadwornych [[Kozacy|kozaków]] [[Sawa Czały]], ojciec [[Józef Sawa-Caliński|Józefa Sawy-Calińskiego]], [[Konfederacja barska|konfederata barskiego]]. Potoccy odbudowali podupadający zamek. Wincenty Potocki (zm. 1825) w zamku umieścił fabrykę sukna. W murowano-drewnianym pałacu przyjmowany był [[król Polski]] [[Stanisław August Poniatowski]]. Nowy dwukondygnacyjny pałac po rozebraniu starego wzniosła ks. Maria Szczerbatowa w latach 1894-1917<ref name=Aftanazy>{{AftanazyDzieje |tom = 10 |s = 218-229 }}</ref> w stylu [[empire]]. Pałac posiadał [[portyk]] z sześcioma kolumnami greckimi podtrzymującymi trójkątny [[fronton]]<ref name=Memento2>{{cytuj książkę|nazwisko=Antoni Urbański|tytuł=Podzwonne na zgliszczach Litwy i Rusi, (II cz. książki ''[[Memento kresowe]]'')|miejsce=Warszawa| data=1928| strony=37}}</ref>.