Przejdź do zawartości

Pałac w Wierzbnej: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Magen (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne, źródła/przypisy
Konarski (dyskusja | edycje)
Linia 37: Linia 37:


==Historia==
==Historia==
[[Barok]]owy pałac z drugiej połowy XVIII w., przebudowany pod koniec XIX w.
[[Barok]]owy pałac z drugiej połowy XVIII w., przebudowany pod koniec XIX w.; przeprowadzone w latach 1999-2000 badania archeologiczne wykazały, że w XIII w. w pobliżu kościoła stała murowana budowla. Mogła to być pierwotna rezydencja. Zniszczona została na przełomie XIII i XIV w. W pierwszej połowie XV w. niemal na tym samym miejscu powstała kolejna budowla. W początkach XVI w. doszło do przebudowy obiektu. Po utworzeniu w 1683 r. dwór przebudowano na okazałą rezydencję. W wyniku dodania do starego dworu dwóch skrzydeł powstało założenie pałacowe o kształcie podkowy. Około 1893 r. nastąpiła przebudowa pałacu w celu nadania mu odpowiedniego dla epoki standardu mieszkalnego. Po zakończeniu II wojny światowej majątek i pałac zajęła Armia Czerwona. Budynek pałacowy został wtedy zdewastowany. Po przejęciu dóbr „podworskich” przez PGR pałac nie został zagospodarowany i w szybkim tempie niszczał. Od kompletnej ruiny uchroniła go decyzja o przekształceniu budowli na cele mieszkalne. W latach 60. XX w. przeprowadzono pobieżny remont, w trakcie którego dokonano szeregu zmian w rozplanowaniu wnętrz. Nie powstrzymało to procesu degradacji budowli, która na przełomie wieków była już tylko zamieszkałą ruiną. Zimą 2002 r. kompleks pałacowo-parkowy nabyła Fundacja „Zamek Chudów”. W krótkim czasie zabezpieczyła zespół pałacowy ogradzając jego obszar oraz uporządkowała park, który pozostał ogólnodostępny. Przy pałacu park, z drugiej połowy XVII w., zmiany w XIX w., ogrodzenie - mur z bramą, z drugiej połowy XVII w. oraz folwark, z 1870 r.

Przeprowadzone w latach 1999-2000 badania archeologiczne wykazały, że w XIII w. w pobliżu kościoła stała murowana budowla. Mogła to być pierwotna rezydencja. Zniszczona została na przełomie XIII i XIV w. W pierwszej połowie XV w. niemal na tym samym miejscu powstała kolejna budowla. Zachowana wieża w pałacu barokowym łączona jest murowanym dworem wymienionym w akcie sprzedaży wsi w 1403 r. bądź z budynkiem wzniesionym przez opata w 1447 r. Wieża mieści się we wschodnim skrzydle założenie pałacowego. Do dziś widoczne są jego relikty – mury zachowały się do wysokości 9,3 m. Wieża na planie prostokąta o wymiarach 15 x 12,7 m, podzielona jest na dwa pomieszczenia i wzniesiona została z kamienia łamanego (miejscowego granitu) spojonego zaprawą wapienną. Naroża budowli wzmocnione dużymi starannie obrobionymi ciosami kamiennymi. Obiekt podpiwniczony, sklepiony kolebą. Wieża co najmniej dwa razy gruntownie przebudowywana. Widoczne w bryle pałacu wtórnie wykorzystane detale architektoniczne (nadproża i węgary okienne). W początkach XVI w. doszło do przebudowy obiektu.

Po 1683 r. dwór przebudowano na okazałą rezydencję. W wyniku dodania do starego dworu dwóch skrzydeł powstało założenie pałacowe o kształcie podkowy. Około 1893 r. nastąpiła przebudowa pałacu w celu nadania mu odpowiedniego dla epoki standardu mieszkalnego. Po zakończeniu II wojny światowej majątek i pałac zajęła Armia Czerwona. Budynek pałacowy został wtedy zdewastowany. Po przejęciu dóbr „podworskich” przez PGR pałac nie został zagospodarowany i w szybkim tempie niszczał. Od kompletnej ruiny uchroniła go decyzja o przekształceniu budowli na cele mieszkalne. W latach 60. XX w. przeprowadzono pobieżny remont, w trakcie którego dokonano szeregu zmian w rozplanowaniu wnętrz. Nie powstrzymało to procesu degradacji budowli, która na przełomie wieków była już tylko zamieszkałą ruiną. Zimą 2002 r. kompleks pałacowo-parkowy nabyła Fundacja „Zamek Chudów”. W krótkim czasie zabezpieczyła zespół pałacowy ogradzając jego obszar oraz uporządkowała park, który pozostał ogólnodostępny. Przy pałacu park, z drugiej połowy XVII w., zmiany w XIX w., ogrodzenie - mur z bramą, z drugiej połowy XVII w. oraz folwark, z 1870 r.


{{Przypisy}}
{{Przypisy}}

Wersja z 09:55, 28 lip 2016

Pałac w Wierzbnej
Symbol zabytku nr rej. - pałac A/4603/949/WŁ z 20.09.1983, park A/4604/716/WŁ z 17.02.1979, folwark 22/A/00 z 29.05.2000
Ilustracja
Pałac w Wierzbnej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wierzbna

Typ budynku

pałac

Styl architektoniczny

barok

Ukończenie budowy

XVIII w.

Ważniejsze przebudowy

1893 r.

Właściciel

Fundacja „Zamek Chudów”.

Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}

Pałac w Wierzbnej – wybudowany w drugiej połowy XVIII w., w Wierzbnej[1].

Położenie

Pałac położony jest w Wierzbnej – wsi w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Żarów.

Historia

Barokowy pałac z drugiej połowy XVIII w., przebudowany pod koniec XIX w.

Przeprowadzone w latach 1999-2000 badania archeologiczne wykazały, że w XIII w. w pobliżu kościoła stała murowana budowla. Mogła to być pierwotna rezydencja. Zniszczona została na przełomie XIII i XIV w. W pierwszej połowie XV w. niemal na tym samym miejscu powstała kolejna budowla. Zachowana wieża w pałacu barokowym łączona jest murowanym dworem wymienionym w akcie sprzedaży wsi w 1403 r. bądź z budynkiem wzniesionym przez opata w 1447 r. Wieża mieści się we wschodnim skrzydle założenie pałacowego. Do dziś widoczne są jego relikty – mury zachowały się do wysokości 9,3 m. Wieża na planie prostokąta o wymiarach 15 x 12,7 m, podzielona jest na dwa pomieszczenia i wzniesiona została z kamienia łamanego (miejscowego granitu) spojonego zaprawą wapienną. Naroża budowli wzmocnione dużymi starannie obrobionymi ciosami kamiennymi. Obiekt podpiwniczony, sklepiony kolebą. Wieża co najmniej dwa razy gruntownie przebudowywana. Widoczne w bryle pałacu wtórnie wykorzystane detale architektoniczne (nadproża i węgary okienne). W początkach XVI w. doszło do przebudowy obiektu.

Po 1683 r. dwór przebudowano na okazałą rezydencję. W wyniku dodania do starego dworu dwóch skrzydeł powstało założenie pałacowe o kształcie podkowy. Około 1893 r. nastąpiła przebudowa pałacu w celu nadania mu odpowiedniego dla epoki standardu mieszkalnego. Po zakończeniu II wojny światowej majątek i pałac zajęła Armia Czerwona. Budynek pałacowy został wtedy zdewastowany. Po przejęciu dóbr „podworskich” przez PGR pałac nie został zagospodarowany i w szybkim tempie niszczał. Od kompletnej ruiny uchroniła go decyzja o przekształceniu budowli na cele mieszkalne. W latach 60. XX w. przeprowadzono pobieżny remont, w trakcie którego dokonano szeregu zmian w rozplanowaniu wnętrz. Nie powstrzymało to procesu degradacji budowli, która na przełomie wieków była już tylko zamieszkałą ruiną. Zimą 2002 r. kompleks pałacowo-parkowy nabyła Fundacja „Zamek Chudów”. W krótkim czasie zabezpieczyła zespół pałacowy ogradzając jego obszar oraz uporządkowała park, który pozostał ogólnodostępny. Przy pałacu park, z drugiej połowy XVII w., zmiany w XIX w., ogrodzenie - mur z bramą, z drugiej połowy XVII w. oraz folwark, z 1870 r.

  1. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 177. [dostęp 31.12.2014].

Bibliografia

  • Rezydencje ziemi świdnickiej, zespół redakcyjny: W. Rośkowicz, S. Nowotny, R. Skowron, Świdnica 1997, s. 61.