Dwór w Roztokach
nr rej. A/4565/1339 z 3.08.1965[1] | |
Dwór od południowego wschodu | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
Roztoki, nr 16 |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Inwestor |
Daniel von Tschirbnaus |
Ukończenie budowy |
1569 |
Ważniejsze przebudowy |
1836 r., XIX w. |
Właściciel |
Michael Robert von Althann[2] |
Położenie na mapie gminy Międzylesie | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego | |
50°11′32,33″N 16°40′03,44″E/50,192314 16,667622 |
Dwór w Roztokach – zabytkowy[3] dwór w Roztokach – wsi w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Międzylesie.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Dwór został wzniesiony przez Daniela von Tschirbnaus[4] w 1569 r., na przełomie XVI i XVII w. budynek powiększono[5]. Budynek był przerabiany w 1836 r. i w drugiej połowie XIX w.[5] Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 3 sierpnia 1965 roku dwór został wpisany do rejestru zabytków[1].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Dwór to murowana jednotraktowa i dwukondygnacyjna budowla wzniesiona na planie wydłużonego prostokąta, nakryta dwuspadowym dachem naczółkowym[5]. Na fasadzie znajduje się ulokowany asymetrycznie renesansowy portal, flankowany smukłymi półkolumnami pokrytymi fantazyjną dekoracją roślinną[4]. Półkolumny podtrzymują gzyms i znajdującą się nad nim dużą płycinę w wolutowo-fantazyjnym obramieniu pokrytym dekoracją roślinną[4]. Na płycinie heraldycznej z 1569 widnieje osiem herbów, wraz z inskrypcjami informującymi o stopniu pokrewieństwa ich posiadaczy z Danielem von Tschirbnaus[4]. Przy dworze znajdują się zabudowania gospodarcze (obora i stodoła) pochodzące z XIX w., zamykające z dwóch stron rozległy dziedziniec. Obecnie dwór jest wielorodzinnym budynkiem mieszkalnym[5].
Herby nad portalem
[edytuj | edytuj kod]Napisy nad herbami informują o stopniu pokrewieństwa ich posiadaczy z Danielem von Tschirbnaus[4].
Rząd górny, od lewej:
- DAVID VON TSCHIRNHAUS VND BULKEN HAIN,
- MEINE MVTER ENGE BORNE HERREN BERKEN KRVSCHINA GENANT VON LICHTEMBURK[a],
- MEINE VATERN MVTER EINE VON SALCZ VON KUNZENDORF,
- MEINER MVTER MVTER EINE GEBORNE HEREN VON SCHVMBVRK[6].
Rząd dolny, od lewej:
- MEINES GRVSVATERN MVTER EINE YCHTER WICZEN VON DER SCHWERTAV,
- MEINER MVTER VATER MVTER EINGE BORNE HERREN VON BOTENSTEN[7],
- MEINES VATERN MVTTER MVTER EINE DIREN VON SCHTREIDELSDORF,
- MEINER MVTER WER MVTER EINE WARNSDORF (Varnsdorf).
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
von Tschirnhaus
-
von Lichtenburg
-
von Saltza (tarcza)
-
von Schönburg
-
von Üchtritz
-
Žampach von Pottenstein
-
von Dyhrn
-
von Warnsdorf
-
Płycina heraldyczna
-
Dwór wraz z folwarkiem
-
Dwór od północnego wschodu
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 78. [dostęp 2014-11-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
- ↑ Adreßbuch des Schlesischen Grundbesitzes. Nach amtlichen und authentischen Quellen bearbeitet, CERES, landwirtschaftlicher Verlag, Berlin-Groß-Lichterfelde-West und Leipzig 1910. s. 221. [dostęp 2024-07-27].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 .
- ↑ a b c d e Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, s. 384, 385. ISBN 83-85773-06-1.
- ↑ a b c d Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2005, s. 293. ISBN 83-213-4366-X.
- ↑ Herb Anny
- ↑ Zámek Luštěnice. Žampachové z Potštejna
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1994, ISBN 83-85773-06-1.
- Józef Pilch , Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2005, ISBN 83-213-4366-X, OCLC 69480077 .