Dwór w Stoszowie

Dwór w Stoszowie
	nr rej. A/4726/758 z 27.09.1960
	; Dwór
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Stoszów
Typ budynku	dwór
Styl architektoniczny	Renesans
Kondygnacje	2
Ukończenie budowy	XVI w.
Ważniejsze przebudowy	XVIII w., XIX/XX w.
	Położenie na mapie gminy Łagiewniki Dwór w Stoszowie
	Położenie na mapie Polski Dwór w Stoszowie
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Dwór w Stoszowie
	Położenie na mapie powiatu dzierżoniowskiego Dwór w Stoszowie
	50°46′56″N 16°43′25″E/50,782222 16,723611
	Multimedia w Wikimedia Commons

Dwór w Stoszowie – zabytkowy dwór wybudowany w drugiej połowie XVI w., w miejscowości Stoszów^[1]. Obecnie nieużytkowany zabytek powoli popada w ruinę.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Renesansowy i pierwotnie jednoskrzydłowy dwór został zbudowany przez Hansa von Strachwitza (zm.1597 r.)^[2] w drugiej połowie XVI w., być może z wykorzystaniem murów starszej budowli. Siedzibę rozbudował Elias von Strachwitz, syn wspomnianego Hansa i Evy z domu von Ullersdorf (zm. 1594 r.)^[3]. Dwór został przebudowany i powiększony w XVIII i XIX.

W 2010 roku wykwaterowano ostatniego lokatora z powodu walącego stropu na pierwszym piętrze.

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Dwór murowany z kamienia i cegły, tynkowany, trzyskrzydłowy, zbudowany na planie litery „C”, o skrzydłach dwu- i trzykondygnacyjnych, nakrytych dachami dwuspadowymi. Fasada (elewacja południowo-zachodnia) korpusu pięcioosiowa, z asymetrycznie umieszczonym sienią komunikacyjną ozdobioną portalem typu fortecznego z trójkątnym frontonem, w którym znajduje się skromny kartusz z dwoma herbami: Gottfrieda von Gellhorn (właściciela w 1654, lewy) i jego żony von Gotsche Schoffs (Schaffgotsch, prawy) oraz napis na belkowaniu: SIT PAX INTRA MVROS TVOS ET PROSPERITAS IN PALATIS TVM PSALM 122,[7] (Niech pokój będzie w twoich murach i pomyślność w twoim pałacu^[3]. Większość otworów okiennych zachowała oryginalne kamienne fasciowe obramowania. Większość pomieszczeń nakrywały stropy belkowe, w sieni zastosowano sklepienia kolebkowo-krzyżowe. Dwór zbudowano na planie prostokąta, z wewnętrznym dziedzińcem (obecnie rozpadło się jedno skrzydło) dostępnym przez sklepioną sień. Częściowo podpiwniczony, pod zachodnim skrzydłem znajduje się piwnica składająca się z trzech pomieszczeń.

Na wschód od dworu znajduje się zaniedbana i dziko zarośnięta pozostałość niewielkiego parku. Rezydencję otacza pozostałość fosy i niewielki staw. Wokół położonego na południe od dworu dziedzińca folwarcznego wznoszą się zabudowania gospodarcze.

Herby: von Gellhorn
Gotsche Schoffs (Schaffgotsch), 1392