Zamek Grodztwo w Kamiennej Górze
![]() | |
Ruiny zamku Grodztwo w Kamiennej Górze | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Ukończenie budowy | |
Zniszczono | |
Położenie na mapie Kamiennej Góry ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu kamiennogórskiego ![]() | |
![]() |
Zamek Grodztwo w Kamiennej Górze (niem. Kreppelhof) – zabytkowy dwór[2] w ruinie położony w Kamiennej Górze w województwie dolnośląskim w Sudetach Środkowych.

Około 1560-1565 roku lokalna gałąź rodu Schaffgotschów zainicjowała przebudowę starej wieży obronnej na jedną z najokazalszych rezydencji pałacowych na Dolnym Śląsku. Przypuszczalnie najpierw wzniesiono podłużny dom stanowiący skrzydło południowe, tuż po tym dostawiono prostopadłe skrzydło wschodnie, a starą wieżę stojącą od zachodu wtopiono w nową strukturę tworzącą skrzydło wjazdowe. Być może w latach 80. XVI wieku, całość dopełniło skrzydło czy raczej łącznik oraz mur kurtynowy zamykające dziedziniec od północy[3].
Zamek w połowie XVIII wieku był własnością hrabiego von Promnitz, który w 1765 roku podarował go swojemu siostrzeńcowi, hrabiemu Christianowi Friedrichowi zu Stolberg-Wernigerode. Dzieciństwo spędził tu urodzony w 1810 r. Eberhard Graf zu Stolberg-Wernigerode, w późniejszym czasie wojskowy i aktywny polityk, w latach 1869-1872 nadprezydent pruskiej prowincji Śląsk[4]'
W 1813 roku, w czasie wojen napoleońskich, w pobliżu Kamiennej Góry miała miejsce koncentracja wojsk prusko-rosyjskich. Wówczas car Rosji Aleksander I i król Prus Fryderyk Wilhelm III byli gośćmi w kamiennogórskim zamku i 10 sierpnia odbierali paradę wojsk na polach w okolicy Antonówki[5].
W dniu 11 stycznia 1904 roku w zamku odbyło się wesele Armgardy hrabiny zu Stolberg-Wernigerode, damy dworu niemieckiej cesarzowej, córki Udo hrabiego zu Stolberg-Wernigerode, ówczesnego właściciela zamku. Zawarła ona wówczas związek małżeński z komandorem-podporucznikiem Oskarem hrabią von Platten zu Hallermund. W uroczystości uczestniczył cesarz Wilhelm II. Było to jedno z najbardziej znanych i najczęściej opisywanych wesel w ówczesnych Prusach[6].
Budowla pozostawała w rękach rodziny zu Stolberg-Wernigerode do 1945 roku. W 1964 roku uległa zniszczeniu w wyniku pożaru.
Ruiny zamku 27 lipca 1951 r. zostały wpisane do rejestru zabytków - A/5503/290[7]. Obok ruin zamku przetrwały fragmenty założenia parkowego, które zostały wpisane do rejestru 15 czerwca 1979 r. (nr rej.: A/5368/527/J).[8]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 .
- ↑ NID: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, woj. dolnośląskie. nid.pl, 2023-06-30. [dostęp 2023-07-19]. (pol.).
- ↑ Krzysztof Eysymontt, "Renesansowa rezydencja w Grodźctwie pod Kamienną Górą (Dolny Śląsk)", [w:] Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, tom XX - 1975 r., zeszyt 3, str. 207 - 227
- ↑ Marian Gabrowski. Pomnik Stolberga na rynku w Kamiennej Górze. „Na Szlaku. Magazyn turystyczno-krajoznawczy”. R.XXXVIII (e-218 (414)), s. 11-13, grudzień 2024. Oddział Wrocławski PTTK. ISSN 1230-9931. (pol.).
- ↑ Jan Lubieniecki: Z Dziejów Ziemi Kamiennogórskiej, wyd. Karkonoskie Towarzystwo Naukowe; Wojewódzki Ośrodek Metodyczny, Jelenia Góra 1996, ISSN 0238-9940.
- ↑ Marek Perzyński, "Weseliska jakich mało", [w:] Słowo Polskie z dnia 27.11.1998 r.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. [dostęp 2019-03-26].
- ↑ Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 141. ISBN 83-213-4366-X.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 8, Wrocław 1997, s. 107-111.
- Jan Lubieniecki, Z dziejów Ziemi Kamiennogórskiej, Jelenia Góra 1996, s.56-58, PL ISSN 0238-9940
- Przemysław Burchardt, Z dziejów kamiennogórskiej linii Schaffgotschów i ich rezydencji - zamku Grodztwo-Kreppelhof, w Mauzoleum rycerskiej rodziny von Schaffgotsch w Raszowie, Kamienna Góra 2010, s.37-43, ISBN 978-83-7585-099-4
- Józef Pilch , Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, ISBN 83-213-4366-X, OCLC 69480077 .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Galeria starych pocztówek i fotografii przedstawiających zamek Grodztwo.
- Zabytki miasta Kamiennej Góry. kamiennagora.tvkg.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-16)].