Pałac w Ołdrzychowicach Kłodzkich

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pałac w Ołdrzychowicach
Symbol zabytku nr rej. 287 z 11 maja 1951 r.
Ilustracja
Pałac Magnisów
Państwo

 Polska

Miejscowość

Ołdrzychowice Kłodzkie

Typ budynku

pałac

Styl architektoniczny

barok, klasycyzm

Ukończenie budowy

po 1348-XIX w.

Położenie na mapie gminy wiejskiej Kłodzko
Mapa konturowa gminy wiejskiej Kłodzko, na dole nieco na prawo znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Ołdrzychowicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Ołdrzychowicach”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Ołdrzychowicach”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko centrum na prawo znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Ołdrzychowicach”
Ziemia50°21′28,1160″N 16°43′31,0800″E/50,357810 16,725300
Pałac od południowego zach.

Pałac w Ołdrzychowicach Kłodzkich – zabytkowy pałac położony w miejscowości Ołdrzychowice Kłodzkie w gminie wiejskiej Kłodzko w powiecie kłodzkim, w województwie dolnośląskim.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwotny dwór w Ołdrzychowicach Kłodzkich wzmiankowany jest na druga połowę XVI w., jednak jego początki sięgają znacznie dalej – XIV w[1]. Pierwszy właściciel wsi, Hanko Knoblauchsdorf, starosta kłodzki i asesor sądu lennego, prawdopodobnie był fundatorem w tym miejscu wieży obronno-mieszkalnej, która stanowić miała siedzibę jego rodu. Wzniesiono ją prawdopodobnie między 1348 a 1366 r[2].

Budowę obecnego zespołu rozpoczęto w 1572 r., kiedy to do istniejącej wieży mieszkalnej dobudowano kolejne skrzydła mieszkalne w stylu renesansowym[1]. Kolejni właściciele dokonywali przebudowy zespołu dworskiego, w tym w XVIII w. w stylu barokowym[1] przez Jo­han­na Ge­or­ga von Schenc­ken­dorf, syna Wolf­gan­ga Hein­ri­cha (zm. przed 1700)[3]. W 1709 ro­ku Jo­hann Ge­org prze­bu­do­wu­je dwór w sty­lu ba­ro­ko­wym. W tym samym czasie powstały dodatkowe oficyny dworskie i zabudowania gospodarcze.

Maria von Liechtenstein z Krosnowic wyszła za Franza von Waldsteina w 1721 i sprzedała swój majątek dowódcy twierdzy Kłodzko, Karolowi Maksymilianowi Mitrowskiemu von Mitrowiz[4][5]. Król Fryderyk II w 1744 konfiskuje majątek należący do von Schenckendorffa za jego przekonania polityczne i przekazuje go gen. Hansowi von Lehwaldtowi(inne języki)[6], Heinrichowi de la Motte Fouqué (gubernatorowi Kłodzka) i płk. von Puttkamerowi, którzy posiadali majątek do 1748[7].

Z inicjatywy rodu Magnisów, właścicieli od 1793[7], dokonano renowacji obiektu, nadając mu elementy klasycystyczne w XIX w.[1] W pobliżu pałacu założono rozległy park, w którym gościła Luiza Pruska w 1800 r.[8]

Rezydencja była jednym z najbardziej znanych i odwiedzanych miejsc na ziemi kłodzkiej, szczególnie dlatego, że leżała na głównej drodze do Lądka-Zdroju. Bywali tu i opisywali ją także Polacy, m.in. Józef Morawski w 1815 r., który podał dokładny koszt budowy żeliwnej kolumny znajdującej się w pobliżu. W 1826 r. przejeżdżał tędy Fryderyk Florian Skarbek, poeta i dramaturg, a w 1837 r. późniejszy słynny kaznodzieja jezuicki, Karol Antoniewicz[9].

Po zakończeniu II wojny światowej pałacem zainteresowali się Rosjanie, którzy wywieźli stąd wszystkie dzieła sztuki zgromadzone tutaj podczas działań wojennych[1]. W latach 1949-1990 w pałacu znajdowała się siedziba PGR-u[1]. W latach 1984-1990 przeprowadzono remont obiektu, jednak nie zabezpieczono dachu i pałac szybko popadł w ruinę[1].

Obecnie jego właścicielem jest Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, a budynki stoją puste i niszczeją[1].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Budynek o powierzchni 810 m²[10] w stylu klasycystycznym, dwukondygnacyjny, założony na planie prostokąta z ryzalitem w środkowej części, wieżą od strony południowej[1]. Wyraźnie wyodrębnione są dwa skrzydła (północne i południowe)[1]. We frontonie na ścianie frontowej herb rodziny von Magnis.

Obiekt jest częścią zespołu pałacowego, w skład którego wchodzą jeszcze:

  • oficyna pałacowa,
  • spichlerz,
  • oranżeria,
  • mur
  • brama[1] z herbami na słupach bramnych von: Schenckendorff (L) i Mitrovsky (P).

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Słynni mieszkańcy i goście pałacu[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 278-282. ISBN 978-83-89102-63-8.
  2. W tym roku źródła podają, że we wsi istniał już murowany dwór o charakterze wieży rycerskiej.
  3. Ołdrzychowice Kłodzkie, wieża mieszkalno-obronna (ob. pałac). zamkipolskie.com. [dostęp 2023-07-29]. (pol.).
  4. Krosnowice. de-academic.com. [dostęp 2023-08-05]. (niem.).
  5. szambelan cesarsko-królewski, starosta hrabstwa kłodzkiego
  6. Podczas II wojny śląskiej w 1745 r. dowodził korpusem przeciwko Austriakom pod Bystrzycą Kł.
  7. a b Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 320. ISBN 83-85773-06-1.
  8. F. Ludwig, Grafschaft Glatz in Wort und Bild, Glatz 1896/1897, s. 131.
  9. Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red. M. Staffy, t. 15, Wrocław 1994, s. 321.
  10. Ołdrzychowice Kłodzkie (gmina Kłodzko). www.wroclaw.gazeta.pl. [dostęp 2015-04-07].
  11. Mitrovsky Gr.. dokumentyslaska.pl. [dostęp 2023-08-05]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]