Zamek Wojnowice

Zamek Wojnowice

(niem.) Schloss Wohnwitz

nr rej. 164/298
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Wojnowice
Adres	Zamkowa 2, 55-330 Wojnowice
Rozpoczęcie budowy	XIV w.
Kolejni właściciele	Stowarzyszenie Historyków Sztuki
Obecny właściciel	Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego we Wrocławiu
Położenie na mapie gminy Miękinia Zamek Wojnowice
Położenie na mapie Polski Zamek Wojnowice
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Zamek Wojnowice
Położenie na mapie powiatu średzkiego Zamek Wojnowice
51°11′52″N 16°47′43″E
Strona internetowa

Zamek w Wojnowicach – gotycko-renesansowy nawodny zamek – obronna siedziba rycerska, położony w Wojnowicach w województwie dolnośląskim, w powiecie średzkim, w gminie Miękinia, ok. 25 km od Wrocławia. Jeden z nielicznych tego typu zamków w Polsce.

Historia

Wojnowice występują w źródłach od XIII w. jako majątek, później istniał tu folwark. Początki zamku datuje się na XIV wiek (Johann Skopp). W XV w. należał do różnych rodów śląskich, m.in. von Schellendorf oraz von Krickov. W 1522 r. kupił go znany poeta Achatius Haunold, sprzedając go dwa lata później wrocławskiemu mieszczaninowi Mikołajowi von Schebitz. Nowy właściciel w latach 1515–1530 rozpoczął wyburzanie zamku z myślą o przebudowie go w nowoczesnym stylu. Po jego śmierci w 1537 r. nowym właścicielem została żona Jakuba Bonera – Lukrecja. Dla niej małżonek przekształcił zamek w modną renesansową rezydencję. Po jego śmierci w 1572 r. Lukrecja wyszła ponownie za mąż za Andreasa Hertwiga, radcę Królewskiej Śląskiej Komory Fiskalnej i ziemianina. On to kontynuował dzieło swego poprzednika. W roku 1576 Wojnowice powróciły na krótko w ręce rodu von Schebitz. Szesnaście lat później zostały odkupione przez synów Jakuba Bonera (Jakuba i Sebalda) od Fryderyka von Schebitz. Następnie rezydencja często przechodziła z rąk do rąk różnych mieszczańskich rodów śląskich. Ostatnim właścicielem prywatnym w latach 1940–1945 była rodzina von Livonius. Niewielkie przebudowy w tym czasie, według projektu Augusta Wilhelma Hogrevego, nie zmieniły jego formy, dopiero II wojna światowa spowodowała zniszczenia.

W latach 1961–1984 wykonano na zamku prace restauracyjne. Od 7 czerwca 2014 r. właścicielem zamku jest Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego we Wrocławiu, które otrzymało zamek w darze od Ministerstwa Skarbu. Od 21 marca 2015 r. zamek jest otwarty dla turystów. Mieszczą się w nim: restauracja, sale konferencyjne, pokoje hotelowe oraz biura fundacji Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego.

Architektura

Wojnowiecki zamek jest budowlą o wyjątkowych walorach architektonicznych, malowniczej bryle, ściśle związaną z kulturą późnośredniowiecznego Wrocławia. Powstał na planie prostokąta o wymiarach około 22 × 24 m, pierwotnie w układzie podkowiastym, od 1. połowy XVI w. jako czteroskrzydłowe założenie z wewnętrznym dziedzińcem. Otoczony został fosą z ceglanym mostem od strony północnej, który powstał w miejscu mostu zwodzonego. Jako budulca użyto cegły, jedynie detale architektoniczne takie jak obramienia okien i renesansowy portal z herbami Bonerów wykuto z piaskowca. Przy bramie znajduje się smukła wieżyczka zwieńczona obecnie krenelażem, natomiast skrzydła zamku mają schodkowe szczyty. Dziedziniec, w którym umieszczono studnię, w przyziemiu otoczony jest arkadami. Od strony wschodniej zachowały się wykusze latrynowe.

• 

  Zespół zamkowy

• 

  Zespół zamkowy – most

• 

  Zespół zamkowy – most

• 

  Renesansowy portal z herbami Bonerów

• 

  Wykusz latrynowy

Bibliografia

• L. Kajzer, S. Kołodziejski, J. Salm: Leksykon zamków w Polsce. Warszawa: Arkady, 2012, s. 544-545. ISBN 978-83-213-4158-3.
• B. Guerquin: Zamki śląskie. Warszawa: Wydawnictwo Budownictwo i Architektura, 1957, s. 82.