Zespół pałacowy w Solnej
50°56′47″N 16°51′24″E/50,946389 16,856667 nr rej. dwór: A/3848/1809 z 22.08.1966 nr rej. park: A/3849/545/W z 31.01.1984 | |
 Pałac od strony wieży | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Krucza 10b |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny |
willa włoska |
| Inwestor |
biskup Leopold von Sedlnitzky[1] |
| Rozpoczęcie budowy |
połowa XIX w. |
| Ukończenie budowy |
początek XX w. |
| Pierwszy właściciel |
biskup Leopold von Sedlnitzky |
| Kolejni właściciele |
Karl Philipp von Harrach[a], Leopold von Harrach (1839–1916), Manfred von Harrach[b], Anna B. von Rohr[c], Günther von Harrach[d][2] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wrocławskiego  | |
Położenie na mapie gminy Kobierzyce  | |
| 50°56′47″N 16°51′24″E/50,946389 16,856667
| |
Zespół pałacowy w Solnej – zespół obiektów w Solnej, w skład którego wchodzą:
- zrujnowany zabytkowy[3] dwór (niem. Wasserschloss Gross Sägewitz) z XVII w.[4][5],
- zabytkowy[3] park pałacowy[6][5] z okazami lip i buków[7],
- pałac (niem. Neue Schloss Gross Sägewitz[8]) zbudowany w stylu willi włoskiej[7] dla Leopolda von Sedlnitzky’ego[2], biskupa wrocławskiego (1835-1840).
Piętrowy pałac wybudowany w połowie XIX w. na rzucie prostokąta, kryty płaskim dachem. Po lewej stronie dominująca nad obiektem czworoboczna dwupiętrowa wieża z półkolistymi oknami, zwieńczona kamienną balustradą. Od frontu główne wejście na wysokim paterze, w półkolistym portalu, do którego prowadzą schody; okna ozdobione gzymsami. Od zaplecza oranżeria po lewej stronie przy wieży, oraz centralnie ganek z wyjściem na ogród[8].
Właściciel pałacu Karl Philipp von Harrach (1795–1878) wraz z Leopoldem von Sedlnitzky (1787-1871) zajmował się działalnością dobroczynną, założył pierwsze na Śląsku przedszkole, znajdujące się we wsi. Z pałacem wiąże się legenda o białej damie, młynarczyku i pierścieniu[7].
Ewidencja Zabytków Gminy Kobierzyce[9] podaje, że w skład zespołu pałacowego[10] wchodzą jeszcze:
- dom mieszkalny nr 10 a wybudowany w XIX/XX w.
- dom mieszkalno-gospodarczy nr 10 c z końca XIX w.
- dom mieszkalny nr 10 d wybudowany na przełomie XIX/XX w.
- stodoła z końca XIX w.
- spichlerz wybudowany na przełomie XVIII/XIX w.
- stajnia z końca XIX w.
- zespół pałacowo-folwarczny:
- ogród[10]
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Pałac przed 1939 -
Schemat zespołu -
-
Herb rodu von Harrach
.jpg)
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ żyjący w latach 1795–1878, mąż Marii Teresy von Sedlnitzky (1810–1834), bratanicy biskupa
- ↑ żyjący w latach 1878–1924, pochodzący z Krzeczyna Małego, syn Ernesta (1845–1896)
- ↑ żyjąca w latach 1881–1945, z domu von Wahlen-Jürgass
- ↑ żyjący w latach 1908–1969, wnuk Ernesta (1845–1896), brata Leopolda von Harracha
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Marta Miniewicz: Solna. polskiezabytki.pl. [dostęp 2023-05-05]. (pol.).
- ↑ a b Solna. Gross Sägewitz. palaceslaska.pl. [dostęp 2023-05-05]. (pol.).
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
- ↑ nr rej. A/3848/1809 z 22.08.1966
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2023-05-05]., nr rej. A/3849/545/W z 31.01.1984
- ↑ Rada Powiatu Wrocławskiego: Powiatowy program opieki nad zabytkami powiatu wrocławskiego na lata 2022 – 2025, s. 66. powiatwroclawski.bip.net.pl, 2022. [dostęp 2023-05-21]. (pol.).
- ↑ a b c Solna. kultura-kobierzyce.pl. [dostęp 2023-05-17]. (pol.).
- ↑ a b Pałac Solna. Neue Schloss Gross Sägewitz. polska-org.pl. [dostęp 2023-05-05]. (pol.).
- ↑ Wójta Gminy Kobierzyce: Zarządzenie Nr RINiŚ.0050.1.31.2023 Wójta Gminy Kobierzyce z 8.02.2023 w sprawie przyjęcia Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Kobierzyce. ugk2.ugk.pl, 2023-02-08. [dostęp 2023-05-22]. (pol.).
- ↑ a b Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kobierzyce. Wykaz pozostałych zabytków architektury i budownictwa, s. 100. ugk.pl. [dostęp 2023-05-05]. (pol.).