122 Batalion WOP

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
122 Batalion WOP
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1951; 1984

Rozformowanie

1976; 1 listopada 1989

Tradycje
Rodowód

12 komenda odcinka
40 batalion OP

Kontynuacja

batalion WOP Chojna
Batalion Graniczny Pomorskiej Brygady WOP w Chojnie

Organizacja
Numer

JW 1652[1]

Dyslokacja

Chojna

Formacja

Wojska Ochrony Pogranicza

Podległość

12 Brygada WOP
(12) Pomorska Brygada WOP

122 Batalion WOP – samodzielny pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza.

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

Na podstawie rozkazu MBP nr 043/org z 3 czerwca 1950, na bazie 8 Brygady Ochrony Pogranicza, sformowano 12 Brygadę Wojsk Ochrony Pogranicza, a z dniem 1 stycznia 1951 chojeński 40 batalion przemianowano na 122 batalion WOP. W czasie kolejnej reorganizacji batalion przekazał swoją strażnicę Cedynia 121 batalionowi WOP [2].

W 1956 9 Brygada przyjęła od 12 Brygady WOP w Szczecinie 121 batalion WOP Mieszkowice[3] bez 54 strażnicy. Strażnica powróciła do 122 batalionu Chojna[2].

W styczniu 1968 przemianowano batalion Chojna na batalion rzeczny, a z końcem zmieniono mu etat[4]. W 1974 przeformowano go z powrotem w batalion graniczny[4] W 1976, w związku z przejściem na dwuszczeblowy system dowodzenia, rozwiązano batalion. W jego miejsce zorganizowano sekcję zwiadu i kompanię odwodową. Strażnice podporządkowano bezpośrednio brygadzie[5]. Pod koniec 1984 odtworzono batalion w Chojnie[4], jako batalion graniczny Pomorskiej Brygady WOP w Chojnie. Funkcjonował do 31 października 1989 i z dniem 1 listopada 1989 został rozformowany, a podległe strażnice weszły w podporządkowanie bezpośrednio dowódcy Pomorskiej Brygady WOP[a]. Na bazie obiektów koszarowych, od 1 listopada 1989 zaczęła funkcjonować nowo utworzona Strażnica WOP Lądowa kadrowa w Chojne (na czas „P” kadrowa)[b].

Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]

1 stycznia 1960 batalionowi WOP Chojna podlegały:

  • 21 strażnica WOP III kategorii Gryfino
  • 22 strażnica WOP III kategorii Widuchowa
  • 23 strażnica WOP III kategorii Krajnik Górny
  • 24 strażnica WOP III kategorii Piasek
  • 25 strażnica WOP IV kategorii Cedynia
  • 26 strażnica WOP IV kategorii Kostrzynek
  • 27 strażnica WOP III kategorii Łysogórki
  • 28 strażnica WOP III kategorii Czelin
  • 29 strażnica WOP III kategorii Namyślin

Struktura batalionu i numeracja strażnic na dzień 1.01.1964.

  • 13 strażnica WOP rzeczna I kategorii Gryfino
  • przejście graniczne rzeczne Gryfino
  • 14 strażnica WOP rzeczna I kategorii Widuchowa
  • przejście graniczne rzeczne Widuchowa
  • 15 strażnica WOP rzeczna I kategorii Krajnik Górny
  • 16 strażnica WOP rzeczna I kategorii Piasek
  • 17 strażnica WOP rzeczna I kategorii Cedynia
  • 18 strażnica WOP rzeczna I kategorii Kostrzynek
  • 19 strażnica WOP rzeczna I kategorii Łysogórki
  • 20 strażnica WOP rzeczna I kategorii Czelin
  • 21 strażnica WOP rzeczna I kategorii Namyślin

Żołnierze batalionu[edytuj | edytuj kod]

Dowódcy batalionu
  • p.o. kpt. Leon Serdyński (?−1952)
  • mjr Wacław Paterman (1952−1955)
  • mjr Jerzy Jakubiak (1.04.1955−08.1958)[7][8]
  • mjr Milan Stanisław (1958−1959)
  • ppłk Gnach Jan (1959−1965)
  • ppłk Jerzy Jakubiak (09.1965− 08.1969)[8]

Dowództwo batalionu w 1955[9]:

  • dowódca batalionu − mjr Jerzy Jakubiak
  • zastępca dowódcy batalionu do spraw politycznych − por. Jan Jabłoński
  • zastępca dowódcy batalionu do spraw specjalnych − por. Zenon Musiał
  • szef sztabu batalionu − por. Zdzisław Krzysztyniak
  • kwatermistrz − ppor. Jan Postułka.

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Biuro Organizacyjno-Prawne OP-I-02948/89. Zarządzenie Organizacyjne Nr 0357/Org z dnia 29 września 1989. Na podstawie decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23 maja 1989 akceptującej kierunki zmian w organizacji jednostek WOP, ujęte w ramowym planie restrukturyzacji Wojsk Ochrony Pogranicza – Dowódca WOP w terminie do 31 października 1989 Rozformuje:
    • batalion graniczny Pomorskiej Brygady WOP w Chojnie istniejący w według etatu nr 44/0105 o stanie osobowym na okres „W” 377 żołnierzy i 7 pracowników cywilnych oraz na okres „P” 223 żołnierzy i 8 pracowników cywilnych...
  2. Zarządzenie Organizacyjne nr 0357/Org. z dnia 29 września 1989, etat Pomorskiej Brygady WOP wprowadzony Zarządzeniem Org. MSW Nr 0112/Org. z dnia 8 września 1984

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ASGran., sygn. 2825/1 ↓.
  2. a b Filipowiak, Piekarz i Rybak 2013 ↓, s. 257.
  3. Prochwicz 2011 ↓, s. 218.
  4. a b c Filipowiak, Piekarz i Rybak 2013 ↓, s. 258.
  5. Jackiewicz 1998 ↓, s. 62.
  6. Strukturę organizacyjną podano za: Andrzej Wojtaszak: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. s. 279.
  7. Historia PBWOP ↓, s. 177–199.
  8. a b Kudasiewicz 2005 ↓, s. 10.
  9. Historia PBWOP ↓, s. 178.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
  • Miłosz Filipowiak, Karolina Piekarz, Patryk Rybak: Z dziejów organizacji służby granicznej w Cedyni (1945-2003) [w] Cedynia i okolice poprzez wieki. Chojna, Szczecin: Towarzystwo Historyczno-Kulturalne "Terra Incognita", 2013. ISBN 978-83-932245-6-2.
  • Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945-1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
  • Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
  • Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek : materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. : praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
  • Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn.2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
  • ASGr. Historia Pomorskiej Brygady WOP. Szczecin 1961
  • Mirosław Kudasiewicz. Wspomnienia Weterana WOP (49) Sylwetki dowódców jedn. WOP - ppłk Jerzy Jakubiak. „Tygodnik Prudnicki”. 27 (762), s. 10, 6-07-2005. ISSN 1231-904X.