11 Wrocławski Oddział WOP
| |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1946 |
| Rozformowanie |
1948 |
| Nazwa wyróżniająca |
Wrocławski |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Kontynuacja | |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość |
Okręg Wojskowy Śląsk |
Wrocławski Oddział WOP nr 11 – zlikwidowany oddział w strukturze organizacyjnej Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę na granicy polsko-czechosłowackiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
Wrocławski Oddział WOP nr 11 JW 2231 (Zarządzenie SzSG Nr 053/Org. 30 marca 1946)[2] został sformowany w 1946 na bazie 11 Oddziału Ochrony Pogranicza, na podstawie rozkazu NDWP nr 0153/org. z 21 września 1946. Oddział posiadał pięć komend, 25 strażnic, stan etatowy wynosił 1900 żołnierzy i 14 pracowników cywilnych[3]. Sztab oddziału stacjonował w Kłodzku[4]. W 1947 rozformowano grupę manewrową oddziału, a w jej miejsce powołano szkołę podoficerską o etacie 34 oficerów i podoficerów oraz 140 elewów[5][a].
Rozformowany w 1948. Na jego bazie powstała 23 Brygada Ochrony Pogranicza.
Skład organizacyjny[edytuj | edytuj kod]
W 1946[4]:
- Dowództwo sztab i pododdziały dowodzenia
- Grupa manewrowa, a od 1947 szkoła podoficerska
- 49 komenda odcinka – Paczków
- 50 komenda odcinka – Stronie Śląskie
- 51 komenda odcinka – Bystrzyca Kłodzka
- 52 komenda odcinka – Duszniki-Zdrój
- 53 komenda odcinka – Wałbrzych.
We wrześniu 1946 stan etatowy oddziału przewidywał: 5 komend, 25 strażnic, 1900 wojskowych i 14 pracowników cywilnych[6]. Po reorganizacji w 1947 było to: 5 komend odcinków, 25 strażnic, 1798 wojskowych i 13 pracowników cywilnych[7].
Sztandar oddziału[edytuj | edytuj kod]
W uroczystości wręczenia sztandaru wzięli udział m.in.: premier Rządu Jedności Narodowej Edward Osóbka-Morawski, minister obrony narodowej marszałek Polski Michał Rola-Żymierski, szef Departamentu WOP gen. bryg. Gwidon Czerwiński i dowódca Okręgu Wojskowego IV gen. Stanisław Popławski[8].
W drzewcu sztandaru znajdują się 44 gwoździe pamiątkowe z napisami mówiącymi o funkcjach i nazwiskach osób lub określającymi nazwy zakładów pracy, organizacji politycznych i społecznych oraz wymieniające nazwiska chrzestnych sztandaru. Gwoździe przybijali m.in.: płk Franciszek Mróz - zastępca szefa Departamentu WOP, ppłk Mikołaj Grajworoński szef wydziału WOP w Dowództwie Śląskiego OW, ppłk Zygmunt Huszcza - dowódca 27 pułku piechoty i płk Głaskow - przedstawiciel Armii Czerwonej, dowódca 11 Oddziału Ochrony Pogranicza mjr A. Mickiewicz i jego zastępcą mjr J. Kaczmarski[8].
Wraz ze zmianą nazwy i numeru jednostki na płacie sztandaru dokonywano poprawek. Słowo "Wrocławski" zamieniono na "Wrocławska" oraz wypruto haft napisu "11 ODDZ.", a wyhaftowano "23 BRYG.". Pozostał nie naruszony dwuwierszowy napis na skrzynce grotu, który brzmi: "WROCŁAWSKI /11 OD. WOP"[8].
Sztandar został przekazany do Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie 1 lipca 1963[8].
Dowódca oddziału[edytuj | edytuj kod]
- mjr Adam Mickiewicz.
Przekształcenia[edytuj | edytuj kod]
11 Oddział Ochrony Pogranicza → 11 Wrocławski Oddział WOP → 23 Brygada Ochrony Pogranicza → 5 Brygada WOP → 5 Sudecka Brygada WOP → Sudecka Brygada WOP → Sudecki Batalion WOP
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rozkaz Ministra Obrony Narodowej nr 070/org. z 3.03.1947 (Jackiewicz 1998 ↓, s. 151).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ ASGran., sygn. 2825/1 ↓.
- ↑ Zestawienie numerów historycznych jednostek wojskowych. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2023-03-18]. (pol.).
- ↑ Dominiczak 1971 ↓, s. 127.
- ↑ a b Jackiewicz 1998 ↓, s. 150.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 10.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 61.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 64.
- ↑ a b c d Niedziela (red.) 1995 ↓, s. 15.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Henryk Dominiczak: Wojska Ochrony Pogranicza w latach 1845-1948. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1971.
- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945-1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Jan Ławski: Ochrona granic Polski Ludowej 1945-1948. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowe, 1974.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- Tadeusz Niedziela (red.): Wojska Ochrony Pogranicza w pięćdziesiątą rocznice objęcia służby w ochronie granicy Polski 1945–1995. Jednodniówka Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych Środowiska WOP. 1995.
- Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn.2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.