Strażnica WOP Jaśliska

Strażnica WOP/SG Jaśliska
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945 od 1991 strażnica SG
Patron	st. sierż. Jan Staręga
Organizacja
Dyslokacja	Jaśliska
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza Straż Graniczna
Podległość	39 komenda odcinka 265 batalion WOP Bieszczadzki Oddział SG

Strażnica w Jaśliskach:

1. podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza im st. sierż. Jan Staręgi.
2. graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Strażnica została sformowana w 1945 roku w strukturze 39 komendy odcinka jako 175 strażnica WOP (Jaśliska) o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego.

Wiosną 1947 strażnica nr 174 przeniosła się z Jaślisk do Lipowca i otrzymała numer 175.

W 1952 roku w Lipowcu stacjonowała wchodząca w skład 265 batalionu WOP 175 strażnica.

---
Po rozwiązaniu w 1991 roku Wojsk Ochrony Pogranicza, strażnica w Jaśliskach weszła w podporządkowanie Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej.

Ochrona granicy

Działania bojowe:
16 listopada 1945 roku patrol strażnicy Jaśliska w składzie 4 żołnierzy, został otoczony przez oddział UPA na trasie Jaśliska - Polany Surowiczne. Po rozmowie ostrzegawczej, że są na terenie Ukrainy i nie mają prawa chodzić po wsiach ukraińskich, zostali zwolnieni. 17 grudnia o 5:00 strażnica została ostrzelana przez UPA z broni maszynowej.

19 marca 1946 roku sotnie UPA zaatakowały jednocześnie dwie strażnice: Komańcza i Jaśliska. Oba ataki zostały odparte. Napastnicy odchodząc zniszczyli linię telefoniczną i tor kolejowy Komańcza - Łupków.

Służba graniczna:
Z chwilą utworzenia Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej w Przemyślu, w maju 1991 roku strażnica Jaśliska ochraniała odcinek granicy państwowej z Czechosłowacją od znaku granicznego nr l/117 do znaku gran. nr l/147.

linia rozgraniczenia:

1. ze strażnicą w Barwinku: wył. znak gran. nr I/147, g. Tokarnia, góra Ostróg, górą Obłaz, górą Kamińska 639,3 dalej granica gmin Iwonicz-Zdrój oraz Dukla

Strażnice sąsiednie:

174 strażnica WOP Jasiel, 176 strażnica WOP Barwinek - 1946

Dowódcy/ komendanci strażnicy

• kpt. SG Zdzisław Dudzic (1991-?)

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945-1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Piotr Kozłowski: Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej im. płk. Jana Tomasza Gorzechowskiego w Przemyślu. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
• ASGr.Historia Karpackiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Kraków 1962.
• Marek Jarosiński. Rys historyczny beskidzko-karpackiego pogranicza polsko-słowackiego. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/2000, 2000. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
• Archiwum Straży Granicznej, DWOP, sygn. 217/143 k.119 -123. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
• Książka obsady etatowej Bieszczadzkiej Brygady Wojsk Obrony Pogranicza, 1988–1991. Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.