Graniczna Placówka Kontrolna Miłów
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość |
2 Oddział OP |
Graniczna Placówka Kontrolna Gubin/ Krosno Odrzańskie/Miłów – pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę na przejściu granicznym z Niemcami Miłów - Eisenhüttenstadt.
Formowanie i zmiany organizacyjne
[edytuj | edytuj kod]W październiku 1945 Naczelny Dowódca WP nakazywał sformować na granicy 51 przejściowych punktów kontrolnych[a].
Dowódca Okręgu Wojskowego nr III Poznań, rozkazem organizacyjnym nr 2 z 8 listopada 1945, nakazał sformować na terenie Gubina dwa przejściowe punkty kontrolne kategorii III według etatu 8/12[3]. PPK nr 4 kolejowy nakazał rozmieścić w okolicach wioski Zamsz, a drogowy nr 5 przy moście na Nysie[4]. Obsady PPK Gubin faktycznie rozmieszczone zostały w Gubinie w koszarach przy ul. Wyzwolenia[4]. Obsady PPK etatowo składały się z 10 żołnierzy i 1 pracownika cywilnego[5]. Termin zakończenia formowania planowano na 15 listopada 1945. Żołnierzy miał wyznaczyć dowódca 5 Dywizji Piechoty. Jako że most na Nysie w 1946 był rozebrany, 18 lutego 1946 szef Wydziału WOP mjr Lucjan Józef Kępiński nakazał dowódcy PPK nr 5 pełnić służbę w rejonie mostu kolejowego, ale i wysyłać patrole do centrum miasta[6].
Jesienią 1946 przeprowadzono reorganizację jednostek WOP. Gubiński drogowy PPK nr 5 Gubin przeformowano do kategorii C według etatu 7/12 o stanie 18 wojskowych i 1 kontraktowy[6]. Wiosną 1947 nastąpiła kolejna reorganizacja WOP. Dowódca Okręgu Wojskowego Poznań nakazał do 15 kwietnia 1947 przenieść drogowy przejściowy punkt kontrolny kategorii C w Gubinie z etatu 7/12 na etat nr 7/35 kategorii D o stanie osobowym 13 wojskowych i 1 kontraktowy. Został on też przedyslokowany do Krosna Odrzańskiego i rozpoczął wypełniać rolę rzecznego przejściowego punktu kontrolnego[7]. Latem 1947 przejściowe punkty kontrolne przemianowano na graniczne placówki kontrolne. W Krośnie Odrzańskim rzeczna Graniczna Placówka Kontrolna otrzymała nr 5.
W 1948 placówka w Krośnie Odrzańskim przyjęła nazwę Granicznej Placówki Kontrolnej Ochrony Pogranicza nr 6 kategorii D. Stacjonowała przy ulicy Świerczewskiego 7. W 1948 Graniczna Placówka Kontrolna nr 6 „Krosno n/O” (rzeczna) podlegała 10 Brygadzie Ochrony Pogranicza[8].
Potem przeniesiona została do Miłowa. GPK Miłów podporządkowane było bezpośrednio pod sztab brygady, w tym także pod względem zaopatrzenia kwatermistrzowskiego[9]. W 1960 w GPK Miłów zlikwidowana została służba zasadnicza. GPK stała się jednostką kadrową[9].
W latach 1965–1971 graniczne placówki kontrolne podporządkowane były Komendom wojewódzkim Milicji Obywatelskiej[10].
Dowódcy placówki
[edytuj | edytuj kod]- kpt. Michał Studziński (31.12.1945–1946)
- p.o. por. Józef Fabrowski
- por. Sylwester Achtelik (?–1952)[11]
- kpt. Czesław Karolewski (1952– 4.12.61)[11]
- por. Antoni Włodarczyk (7.02.62–?)[11]
- kpt. Stanisław Sikora (5.09.1972–?)
- kpt. Władysław Janiszewski[11]
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 49.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 123.
- ↑ ASGran., sygn. 217/32 ↓.
- ↑ a b Arseniuk-Siwczyk 2014 ↓, s. 75.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 47.
- ↑ a b Arseniuk-Siwczyk 2014 ↓, s. 76.
- ↑ Arseniuk-Siwczyk 2014 ↓, s. 77.
- ↑ Wykaz dyslokacyjny pododdziałów WOP ↓, s. 8.
- ↑ a b Historia LBWOP ↓, s. 32.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 22-23.
- ↑ a b c d Jarmoliński 2013 ↓, s. 161.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dorota Arseniuk-Siwczyk. Z historii WOP w Gubinie. „Gubin i okolice”. 3 (26), 2014. Gubin: Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Gubińskiej.
- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa Drukarnia w Łodzi, 1985.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945-1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Tadeusz Jarmoliński: Kontrola ruchu granicznego w Polsce w latach 1945 – 1990. Warszawa–Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 92; 75-531 Koszalin, 2013.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- Archiwum Straży Granicznej, sygn. D WOP 217/32 k. 56-60. Wykaz przejściowych punktów kontrolnych. Pismo z 9.11.1945
- ASGr.Historia Lubuskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Krosno Odrzańskie 1965
- Wykaz dyslokacyjny pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza w latach 1948−1956, Szczecin, Archiwum Straży Granicznej.
- Graniczne placówki kontrolne Wojsk Ochrony Pogranicza
- Miłów
- Wojska Ochrony Pogranicza w Gubinie
- Wojsko w Krośnie Odrzańskim
- Graniczne placówki kontrolne rzeczne
- Graniczne placówki kontrolne drogowe
- Przejściowe punkty kontrolne
- Formacje graniczne w Gubinie
- Polskie jednostki organizacyjne wojska utworzone w 1945
- Historia Krosna Odrzańskiego