Graniczna Placówka Kontrolna Zasieki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
GPK Zasieki
ilustracja
Żołnierze GPK Zasieki (lata 50. XX w.)
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

była 1954;
była 1 czerwca 1970[1]

Rozformowanie

1955;
była 1 sierpnia 1972[1]

Organizacja
Dyslokacja

Zasieki

Formacja

Wojska Ochrony Pogranicza

Podległość

9 Brygada WOP
9 Lubuska Brygada WOP
KW MO
9 Lubuska Brygada WOP

Żołnierze GPK Zasieki (1953)

Graniczna Placówka Kontrolna Zasieki – zlikwidowany pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza wykonujący kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu bezpośrednio w przejściu granicznym na granicy polsko-niemieckiej

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

Do końca 1954 Graniczna Placówka Kontrolna Zasieki (GPK Zasieki) pod względem operacyjnym podporządkowane było bezpośrednio pod sztab 9 Brygady WOP w Krośnie Odrzańskim, a pod względem logistycznym przydzielone było do 91 batalionu WOP w Tuplicach[2]. W 1955 rozformowana została GPK Zasieki, a przejście graniczne podporządkowano Strażnicy WOP Zasieki. W związku z tym na strażnicy WOP Zasieki utworzono etaty starszego kontrolera i 2 kontrolerów [2].

Później GPK odtworzono.

1 lipca 1965 WOP podporządkowano Ministerstwu Obrony Narodowej, Dowództwo WOP przeformowano na Szefostwo WOP z podległością Głównemu Inspektoratowi Obrony Terytorialnej. Do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych odeszła cała kontrola ruchu granicznego oraz ochrona GPK. Tym samym naruszono jednolity system ochrony granicy państwowej[3]. Placówka w Zasiekach weszła w podporządkowanie Wydziału Kontroli Ruchu Granicznego Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej, kontrolę graniczną wykonywali funkcjonariusze Milicji Obywatelskiej podlegli MSW[4][5].

1 października 1971 WOP został podporządkowany pod względem operacyjnym, a od 1 stycznia 1972 pod względem gospodarczym MSW. Do WOP powrócił cały pion kontroli ruchu granicznego wraz z przejściami. Przywrócono jednolity system ochrony granicy państwowej[6]. GPK Zasieki podlegała bezpośrednio pod sztab 9 Lubuskiej Brygady WOP w Krośnie Odrzańskim.

Ochrona granicy[edytuj | edytuj kod]

Podległe przejścia graniczne[edytuj | edytuj kod]

Dowódcy/komendanci granicznej placówki kontrolnej[edytuj | edytuj kod]

  • por. Stanisław Sadowski (do 1952)
  • ppor. Edward Dekiert (od 1952)
  • por. Jan Kot (od 24.02.1962)
  • kpt. MO/kpt. Józef Kowalski (01.06.1970–31.10.1972)[1]
  • ppor. Stanisław Rosłon (01.11.1972–04.01.1974)
  • kpt. Stanisław Sikora (1974)
  • kpt. Jerzy Lech (od 17.06.1974)
  • kpt. Rogowski[7]
  • por. Zbigniew Łuczaj[7]
  • kpt. Adam Świetlikowski[7]
  • kpt. Władysław Lech[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Józef Kowalski. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej IPN [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2020-01-25]. (pol.).
  2. a b Historia LBWOP ↓, s. 32.
  3. Żurawlow 2014 ↓, s. 37-38.
  4. Gacek 2005 ↓, s. 13.
  5. Jackiewicz 1998 ↓, s. 22–23.
  6. Żurawlow 2014 ↓, s. 38.
  7. a b c d Jarmoliński 2013 ↓, s. 160.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
  • ASGr. Historia Lubuskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Krosno Odrzańskie 1965
  • Tadeusz Jarmoliński: Kontrola ruchu granicznego w Polsce w latach 1945–1990. Warszawa–Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 92; 75-531 Koszalin, 2013.
  • Stefan Gacek: Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945–1991. Gliwice: Wydawnictwo Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego, 2005.
  • Sławomir Żurawlow, Garnizon Wojska Polskiego w Gliwicach Rys historyczny 1945–2014, Gliwice: Zakład Poligraficzny Waldemar Wiliński, 2014.