Zamek w Międzylesiu
 nr rej. 458; A/970/637/WŁ z 10 października 1957
| |
 Widok od północnego wschodu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
pl. Wolności 42 |
| Rozpoczęcie budowy |
1580 |
| Ukończenie budowy |
1590 |
Położenie na mapie Międzylesia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
Położenie na mapie gminy Międzylesie  | |
 50°08′52,559″N 16°39′56,218″E/50,147933 16,665616
| |
| Strona internetowa | |
Zamek w Międzylesiu – kompleks zamkowo-pałacowy składający się z trzech skrzydeł: średniowieczno-renesansowego zamku oraz dwóch skrzydeł pałacowych utrzymanych w stylu barokowym położony w Międzylesiu.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwotny zamek wzniesiono tu na miejscu wcześniejszego grodu w 1370. Był siedzibą rycerskiego rodu Glaubitzów i został zniszczony w czasie wojen husyckich. W latach 1580–1590 rodzina Tschirnhausów na miejscu zamku wzniosła renesansowy dwór, być może przez wykorzystanie fragmentów średniowiecznych, a na pewno przez dołączenie częściowo zachowanej wieży pierwotnego zamku[1]. Do dwóch skrzydeł w latach 1614–1622 dobudowano następne dwa - południowe i wschodnie[1]. W XVII wieku dwukrotnie uszkodzony – najpierw w czasie wojny trzydziestoletniej, później w wyniku pożaru miasta[1]. W latach 1686–1695, już za panowania władających majoratem w Międzylesiu od 1653 Althannów, dwór został powiększony o nową część barokową według projektu włoskiego architekta Jakoba Carovy[1]. Budowlę powiększono o nowe dwa skrzydła i mur, zamykający nowo powstały dziedziniec[1]. W XIX wieku obiekt odrestaurowano, po 1945 roku był praktycznie nieuszkodzony[1]. W następnych latach był użytkowany przez kilka instytucji jako ośrodek wczasowy i kolonijny[1]. W 1974 rezydencję ponownie dotknął pożar.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Całość założenia składa się z dwóch części: starszej - renesansowej, wielobocznej z wieżą, zgrupowanej wokół małego dziedzińca oraz nowszej z okresu baroku - dwuskrzydłowej, o wnętrzach nakrytych sklepieniami kolebkowymi i ozdobionych dekoracją stiukową[1]. Z epoki renesansu pochodzi również brama wjazdowa z artystycznie wykonanym portalem oraz fragmenty dekoracji sgraffitowej na elewacjach zewnętrznych[1].
Renesansowy portal zawiera na fryzie heraldycznym herby rodów szlacheckich:
- górny rząd (od lewej): 1. von Tschirnhaus 2. von Lichtenburg 3. von Saltza 4. von Schönburg 5. von Üchtritz, 6. Žampach von Pottenstein 7. von Dyhern 8. von Warnsdorf
- dolny rząd (od lewej): 1. von Regensperg 2. von Nimptsch 3. von Gelhorn 4. von Czettritz 5. von Falkenhayn 6. von Zedlitz 7. von Porschnitz 8. von Reibnitz[2]
-
1. von Tschirnhaus -
2. von Lichtenburg -
3. von Saltza (tarcza) -
4. von Schönburg -
5. von Üchtritz -
6. Žampach v. Pottenstein -
7. von Dyhern -
8. von Warnsdorf -
1. von Regensperg -
2. von Nimptsch -
3. von Gelhorn -
4. von Czettritz -
5. von Falkenhayn -
6. von Zedlitz -
7. von Porschnitz -
8. von Reibnitz
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy, pod red. Marka Staffy, t. 15, Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 1994.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
