Dwór w Konradowie
50°18′41″N 16°47′45″E/50,311389 16,795833 nr rej. 1973 z 22.12.1971[1]
| |
_ID_592795.jpg) Dwór od wschodu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Konradów 24, |
| Typ budynku |
dwór |
| Styl architektoniczny |
barokowy |
| Kondygnacje |
2 |
| Ukończenie budowy |
koniec XVIII w. |
| Kolejni właściciele |
Paul Tribanek[2] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
Położenie na mapie gminy Lądek-Zdrój  | |
| 50°18′41″N 16°47′45″E/50,311389 16,795833
| |
Dwór w Konradowie (niem. Hof in Konradswalde) – zabytkowy barokowy dwór w Konradowie na ziemi kłodzkiej z końca XVIII wieku. Obecnie częściowo użytkowany na cele mieszkaniowe.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Dwór w Konradowie położony jest w centralnej części wsi pod numerem 24, w pobliżu kościoła filialnego pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego[3].
Historia
[edytuj | edytuj kod]W średniowieczu na terenie dzisiejszego dworu znajdował się prawdopodobnie dwór wolnego sędziego, który istniał zapewne jeszcze długo przed pierwszą wzmianką na jego temat z 1416 roku. Najprawdopodobniej został on gruntownie przebudowany w 2. ćwierci XVIII wieku przez właściciela tutejszych dóbr, Johanna Antona von Frobela. Nowy obiekt powstał przypuszczalnie z połączenia istniejącego gmachu z budynkiem gospodarczym, w wyniku czego powstała budowla założona na planie wydłużonego prostokąta, dwukondygnacyjna, zamknięta dachem czterospadowym o zaklęśniętych połaciach[4]. W latach niezależności dóbr konradowskich, czyli: 1726–1763, 1847–1852, około 1886 i 1905–1945 dwór pełnił funkcję rodowej siedziby, a okresowo był użytkowany jako siedziba kurii majątkowej oraz dom mieszkalny dzierżawców dóbr[5].
Po zakończeniu II wojny światowej obiekt został przejęty przez władze polskie i znacjonalizowany[6]. Do początku lat 90. XX wieku służył jako budynek administracyjno-mieszkalny Przedsiębiorstwa Rolniczo-Przemysłowego w Trzebieszowicach[6]. Obecnie nadal jest zamieszkały[6], chociaż część pomieszczeń (dawne biura) stoi pusta[7].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Fasadę (elewacja wschodnia) wyróżnia umieszczony centralnie, otwarty, kolumnowy ganek, zamknięty tarasem z murowaną balustradą o wklęsło-wypukłym zarysie[7]. Pod nim ulokowano półkoliście zamknięte wejście główne z płaskim, tynkowym obramieniem, ozdobionym dwiema wolutami[7]. Poza tym na wszystkich elewacjach występuje taki sam detal architektoniczny w postaci lizen i listwowego gzymsu międzypiętrowego oraz uszakowatych opasek okiennych wspartych na skromnych parapetach[7]. Naroża zaakcentowano boniowaniem[7]. Różnice w rozstawie osi okiennych (być może są to pozostałości po dawnej budowli), zakłócające regularność narzuconych podziałów elewacji, zamaskowano między innymi zdwojonymi lizenami i delikatnym zróżnicowaniem ich szerokości[5].
Całość wystroju, który zachował się do dziś, cechuje znaczne uproszczenie form i sprymitywizowanie detalu architektonicznego, zdradzające nieporadność miejscowego budowniczego barokizującego dwór. Wnętrze rozwiązano w sposób czysto użytkowy - na zasadzie dwutraktu, z centralną przelotową sienią. Część pomieszczeń przyziemia zamknięto sklepieniami kolebkowymi, a pozostałe przykryto stropami. W związku z tym, że dwór został posadowiony poniżej poziomu dziedzińca folwarcznego rozciągającego się tuż za nim, na jego zapleczu wybudowano dość pokaźny mur oporowy[5].
Obiekt ostatni raz był poważnie remontowany w latach 70. XX wieku[6] z zamiarem przeznaczenia go na ośrodek wczasowy, jednak pomysł ten nie został zrealizowany[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Na podstawie Rejestru zabytków województwa wałbrzyskiego z 1998 roku.
- ↑ Adreßbuch des Schlesischen Grundbesitzes. Nach amtlichen und authentischen Quellen bearbeitet, CERES, landwirtschaftlicher Verlag, Berlin-Groß-Lichterfelde-West und Leipzig 1910. s. 107. [dostęp 2024-07-27].
- ↑ Kotlina Kłodzka. Mapa turystyczna, 1:100 000, Eko-Graf, Wrocław 1997.
- ↑ Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej, pod red. J. Laski i M. Kowalcze, t. 1, Kłodzko 2009, s. 159.
- ↑ a b c d Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej, op. cit., s. 160.
- ↑ a b c d Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, s. 354. ISBN 978-83-89188-95-3.
- ↑ a b c d e Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, s. 151. ISBN 83-7005-341-6.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej, pod red. J.Laski i M. Kowalcze, t. 1, KTO, Kłodzko 2009
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, ISBN 83-7005-341-6
- Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Iwona Chomiak, Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625.
