Przejdź do zawartości

5 Oddział Ochrony Pogranicza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
5 Oddział Ochrony Pogranicza
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1945

Rozformowanie

1946

Tradycje
Kontynuacja

5 Mazurski Oddział WOP
7 Brygada OP
19 Brygada WOP

Dowódcy
Pierwszy

ppłk Stanisław Wyderka[1]

Organizacja
Numer

poczty polowej - 52174[2]
JW 1842[3]

Dyslokacja

Węgorzewo; Olsztyn

Formacja

Wojska Ochrony Pogranicza

Podległość

Okręg Wojskowy Warszawa

5 Oddział Ochrony Pogranicza – jeden z oddziałów w strukturze organizacyjnej Wojsk Ochrony Pogranicza.

Sformowany w grudniu 1945 z żołnierzy 1, 15 i 18 DP[4] Warszawskiego Okręgu Wojskowego, na podstawie rozkazu NDWP nr 0245/org. z 13 września 1945 w składzie czterech komendantur odcinków i 16 strażnic o stanie 1856 wojskowych i 23 kontraktowych[5]. Sztab oddziału stacjonował w Węgrzewie i Olsztynie[6].

Na podstawie rozkazu Nr 0153/Org. Naczelnego Dowódcy WP z dnia 21 września 1946 jednostka została przeformowana[7]. Na jej bazie powstał 5 Mazurski Oddział Wojsk Ochrony Pogranicza.

Struktura organizacyjna

[edytuj | edytuj kod]

W 1945[6]:

Dowództwo oddziału

[edytuj | edytuj kod]
  • dowódca oddziału[8]
ppłk Stanisław Wyderka - do marca 1947
  • szef sztabu:
mjr Jerzy Korczuk
mjr Michalak - od sierpnia 1946
  • zastępca do spraw polityczno-wychowawczych
mjr Mieczysław Harley

Ochrona granicy

[edytuj | edytuj kod]

Działalność oddziału charakteryzowała się rygorystycznym egzekwowaniem przepisów w strefie nadgranicznej. Były one uciążliwe zarówno dla osób przekraczających granicę, jak i dla ludności zamieszkałej w strefie. Istniały wówczas tendencje do maksymalnego ograniczenia ruchu granicznego, w tym także paszportowego.

W 1946 zatrzymano około 245 osób, ujawniono przemyt o wartości około 87 380 złotych. W strefie nadgranicznej zatrzymano około 100 osób za szabrownictwo, rabunek i nielegalne posiadanie broni[9]. Ze Związku Radzieckiego przemycano odzież wojskową, wyroby ze złota i pieniądze, a do ZSRR aparaty fotograficzne, białe płótno, obrusy, koce, spirytus i żywność[10].

21 stycznia 1946 we wsi Jakunowo akcja WOP doprowadziła do ujęcia 5 członków bandy rabunkowej. W lutym żołnierze oddziału "oczyszczali strefę i pas graniczny z elementu bandyckiego w celu umożliwienia osiedlenia się repatriantów zza Buga". Transporty repatriantów przechodziły przez Przejściowy Punkt Kontrolny Korsze[11].

W lutym 1946 we wschodniej części obszaru odpowiedzialności 5 OOP pojawił się 300-osobowy uzbrojony oddział. Oceniano, ze jego celem jest sparaliżowanie osadnictwa w powiecie Giżyckim i Węgorzewskim. Pododdziały WOP współdziałając z MO i UB podjęły z nim walkę. We wrześniu następuje szereg dalszych sukcesów w ochronie granicy państwowej. Ogółem zatrzymano 62 przestępców granicznych[12].

Przekształcenia

[edytuj | edytuj kod]

5 Oddział Ochrony Pogranicza5 Mazurski Oddział WOP7 Brygada Ochrony Pogranicza19 Brygada WOP → Grupa Manewrowa WOP Kętrzyn i Samodzielny Oddział Zwiadowczy WOP Kętrzyn19 Oddział WOP19 Kętrzyński Oddział WOP

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ławski 1974 ↓, s. 254.
  2. ASGran., sygn. 217/143 ↓.
  3. Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego nr 053/Org. z 30.03.1946
  4. Dominiczak 1985 ↓, s. 54.
  5. Dominiczak 1971 ↓, s. 71.
  6. a b Jackiewicz 1998 ↓, s. 83.
  7. Dominiczak 1971 ↓, s. 126-127.
  8. Rabij 2000 ↓, s. 29.
  9. Rabij 2000 ↓, s. 35.
  10. Rabij 2000 ↓, s. 32.
  11. Rabij 2000 ↓, s. 33.
  12. Rabij 2000 ↓, s. 34.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]