Strażnica KOP „Morgi”
| ||
| Historia | ||
| Państwo |  II Rzeczpospolita
| |
| Sformowanie | 1925 | |
| Rozformowanie | 1939 | |
| Organizacja | ||
| Dyslokacja | Morgi[a] | |
| Formacja | Korpus Ochrony Pogranicza | |
| Podległość | Kompania graniczna KOP „Żebrowszczyzna” | |
Strażnica KOP „Morgi” – zasadnicza jednostka organizacyjna Korpusu Ochrony Pogranicza pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
W 1924 roku, w składzie 3 Brygady Ochrony Pogranicza, został sformowany 6 batalion graniczny. W 1928 roku w skład batalionu wchodziło 12 strażnic[1]. Strażnica KOP „Morgi” w latach 1928 – 1934 znajdowała się w strukturze 1 kompanii KOP „Żebrowszczyzna”[2][3][4][5][6]. W komunikacie dyslokacyjnym z 1938 roku nie występuje[7]. Strażnica liczyła około 18 żołnierzy i rozmieszczona była przy linii granicznej z zadaniem bezpośredniej ochrony granicy państwowej[8]. W 1930 nadano strażnicy imię Henryki Pustowójtówny[9]. W 1932 roku obsada strażnicy zakwaterowana była w budynku popolicyjnym[5].
Służba graniczna[edytuj | edytuj kod]
Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi[10]. Strażnice KOP stanowiły pierwszy rzut ugrupowania kordonowego Korpusu Ochrony Pogranicza[8].
Strażnica KOP „Morgi” w 1932 roku ochraniała pododcinek granicy państwowej szerokości 3 kilometrów 150 metrów od słupa granicznego nr 695 do 698[5].
- Sąsiednie strażnice
- strażnica KOP „Joachimowo” ⇔ strażnica KOP „Bardzie” - 1928[2], 1929[3], 1931[4], 1932[5], 1934[6], 1938[7]
Dowódcy strażnicy[edytuj | edytuj kod]
- plut. Walenty Śmiałkowski (był 30 VII 1936)[11]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ wieś Morgi, gmina Wołma, powiat wołożyński, województwo nowogródzkie
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 5/1928.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 8/1928.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 8/1929.
- ↑ a b Szkice dyslokacyjne ↓.
- ↑ a b c d Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 23/1932.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 55/1934.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 85/1938.
- ↑ a b Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 32.
- ↑ Głowiński 2018 ↓, s. 84.
- ↑ Falkiewicz 1925 ↓, s. 3-4.
- ↑ Listy płac bg „Iwieniec” ↓.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tomasz Głowiński: Pułk KOP „Wołożyn” i chroniona przezeń granica (1929–1939). W: [red.] Artur Ochał, Michał Ruczyński, Paweł Skubisz: U polskich stali granic. W 90. rocznicę utworzenia Korpusu Ochrony Pogranicza. Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej, 2018. ISBN 978-83-8098-528-5.
- Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
- Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 83-900217-9-4.
- Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (145), 1993. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
- Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
- Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
- Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927-1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Listy płac batalionu granicznego KOP „Iwieniec” w latach 1925-1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.