Strażnica WOP Kołobrzeg

Strażnica WOP Kołobrzeg

Strażnica SG w Kołobrzegu

Budynek strażnicy w Kołobrzegu (1987)
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945
Rozformowanie	2 stycznia 2003
Tradycje
Kontynuacja	GPK SG w Kołobrzegu Placówka SG w Kołobrzegu
Organizacja
Dyslokacja	Sikorskiego 7 78-100 Kołobrzeg
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza Straż Graniczna
Podległość	17 komenda odcinka 151 batalion WOP Bałtycka Brygada WOP Bałtycki Oddział WOP Bałtycki Oddział SG Morski Oddział SG

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Kołobrzeg – nieistniejący obecnie podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy morskiej.

Strażnica Straży Granicznej w Kołobrzegu – nieistniejąca obecnie graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 17 komendy odcinka Koszalin jako 81 strażnica WOP (Kołobrzeg) ) o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego. Sformowane strażnice morskiego oddziału OP nie przystąpiły bezpośrednio do objęcia ochrony granicy morskiej. Odcinek dawnej granicy polsko-niemieckiej sprzed 1939 od Piaśnicy, aż do lewego styku z 4 Oddziałem OP ochraniany był przez radziecką straż graniczną wydzieloną ze składu wojsk marszałka Rokossowskiego. Pozostały odcinek granicy od rzeki Piaśnica, aż po granicę z ZSRR zabezpieczała Morska Milicja Obywatelska.

Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic. Strażnica I kategorii otrzymała numer 78 .

W 1956 rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica Kołobrzeg I kategorii była 5. w 15 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza.

Wiosną 1968 zorganizowano strażnicę WOP nadmorską typu III w Kołobrzegu.

Strażnica WOP Kołobrzeg do marca 1990 była w strukturach Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza, a od kwietnia utworzono Bałtyckiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza, do 15 maja 1991.

Straż Graniczna:
16 maja 1991 po rozwiązaniu Wojsk Ochrony Pogranicza, strażnica Kołobrzeg weszła w podporządkowanie Bałtyckiego Oddziału Straży Granicznej i przyjęła nazwę Strażnica Straży Granicznej w Kołobrzegu.

W wyniku zmian nadmorskich struktur Straży Granicznej, zgodnie z zarządzeniem Komendanta Głównego SG, od 2 czerwca 1992 Strażnica SG w Kołobrzegu przeszła w podporządkowanie Morskiego Oddziału Straży Granicznej (MOSG) .

W 2000 rozpoczęła się reorganizacja struktur Straży Granicznej związana z przygotowaniem Polski do wstąpienia, do Unii Europejskiej i przystąpieniem do Traktatu z Schengen. Podczas restrukturyzacji wprowadzono kompleksową ochronę granicy już na najniższym szczeblu organizacyjnym tj. strażnica i graniczna placówka kontrolna. Wprowadzona całościowa ochrona granicy zniosła podział na graniczne jednostki organizacyjne ochraniające tylko tzw. „zieloną granicę” i prowadzące tylko kontrole ruchu granicznego. W wyniku tego, 2 stycznia 2003 strażnica SG w Kołobrzegu i GPK SG w Kołobrzegu w ramach Morskiego Oddziału Straży Granicznej zostały połączone w jeden organizm pod nazwą Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Kołobrzegu. 

Ochrona granicy

Dopiero w kwietniu 1946 strażnica zaczęła przyjmować pod ochronę wybrzeże morskie. W czerwcu 1946 pełniła służbę na swoim odcinku z wyjątkiem portu w Kołobrzegu.

Strażnice sąsiednie:

80 strażnica WOP Grzybów ⇔ 82 strażnica WOP Gąski − 1946.

Dowódcy/komendanci strażnicy

• ppor. Mikuszewski
• ppor. Franciszek Bielec (był 10.1946).

Komendanci strażnicy SG:

• por. SG/mjr SG Mirosław Milczarek (1991–?).

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Julian Rymaszewski. Wpływ zmieniających się celów i metod szkolenia na ewolucję struktur organizacyjnych. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/02, 2002. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
• Andrzej Skorek. Zabezpieczenie wybrzeża środkowego po II wojnie światowej. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/97, 1997. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
• Archiwum Straży Granicznej, sygn. 217/143 k.120 -121. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
• ASGr.Historia Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1960. Koszalin 1961
• ASGr.Historia Kaszubskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Gdańsk 1965.
• Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
• Tadeusz Gruchalla: Straż Graniczna od 1991 – Morski Oddział Straży Granicznej. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.pl. [dostęp 2019-05-04]. (pol.).
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.