Strażnica WOP Zawidów

Strażnica WOP/SG Szybów/Zawidów

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945 od 1991 strażnica SG
Organizacja
Dyslokacja	Szybów; Zawidów
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza Straż Graniczna
Podległość	2 komenda odcinka 8 Brygada WOP Łużycki Oddział SG

Strażnica w Zawidowie:

1. podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza.
2. graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 2 komendy odcinka Leśna jako 10 strażnica WOP (Scheiba) o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego. W 1947 została przeformowana na strażnicę II kategorii – 43 wojskowych.

Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic, a strażnica WOP Zawidów II kategorii otrzymała nr 13. W 1956 rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica II kategorii Zawidów była 13. w 8 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza. W 1960, po kolejnej zmianie numeracji, strażnica posiadała numer 17 i zakwalifikowana była do kategorii III w 8 Łużyckiej Brygadzie WOP . W 1964 strażnica WOP nr 16 Zawidów uzyskała status strażnicy lądowej, podległa bezpośrednio dowództwu brygady i zaliczona została do III kategorii.

Po rozwiązaniu w 1991 Wojsk Ochrony Pogranicza, strażnica w Zawidowie weszła w podporządkowanie Łużyckiego Oddziału Straży Granicznej.

Ochrona granicy

Strażnice sąsiednie:

9 strażnica WOP Kupper; 11 strażnica WOP Maxdorf

Dowódcy strażnicy

• por. Eugeniusz (Kazimierz) Nadolski (?-1947) (był 10.1946).
• por. Tadeusz Michalewski(?-1952)
• chor. Władysław Gołas (1952-?)
• kpt. Janusz Grodowski (1981-1982)
• mjr Zygmunt Rok (?-do 1990)

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
• Grzegorz Zaręba. Przyczyny reorganizacji WOP w latach 1946 – 1948. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 3/2008, 2008. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
• Historia Łużyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza z lat 1945–1991 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
• Archiwum Straży Granicznej. Wykazy dyslokacyjne jednostek i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza.
• Archiwum SGr., DWOP, sygn. 217/143, Wykazy dyslokacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza 1946. Wykaz strażnic i miejsc ich rozlokowania adresowany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z 4 maja 1946.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1400/3, k. 590–620; Rozkazy zarządzenia i wytyczne w zakresie wszelkiego rodzaju zaopatrzenia. Wykaz dyslokacyjny jednostek i pododdziałów WOP na dzień 1 stycznia 1964.