Strażnica WOP Czeremcha

Strażnica WOP Czeremcha

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945 i 1976 od 1991 strażnica SG
Rozformowanie	1956 i 2003
Tradycje
Kontynuacja	Graniczna Placówka Kontrolna Czeremcha
Organizacja
Dyslokacja	Czeremcha
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza Straż Graniczna
Podległość	29 komenda odcinka 22 Brygada WOP Podlaski Oddział SG

Strażnica w Czeremchsze:

1. podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-radzieckiej.
2. graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 29 komendy odcinka jako 136 strażnica WOP (Hola Czeremcha) o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego.

Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic. Strażnica III kategorii otrzymała numer 130.

Z dniem 15. 11.1955 zlikwidowano sztab batalionu. Strażnica podporządkowana została bezpośrednio pod sztab brygady. W sztabie brygady wprowadzono stanowiska nieetatowych oficerów kierunkowych odpowiedzialnych za służbę graniczną strażnic . W lipcu 1956 rozwiązano strażnicę . W jej miejsce zorganizowano placówkę graniczną WOP kategorii „B” Czeremcha. Placówka swoim zasięgiem obejmowała część powiatu hajnowskiego. W 1964 w Czeremsze stacjonowała placówka WOP nr 1 22 Białostockiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza.

W 1976, w strukturze Podlasko-Mazurskiej Brygady WOP, odtworzono strażnicę w Czeremsze.

Po rozwiązaniu w 1991 Wojsk Ochrony Pogranicza, strażnica Czeremcha weszła w podporządkowanie Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej. W 1995 na stan etatowy 24 funkcjonariuszy, stan ewidencyjny wynosił 16 osób.

W 2003 strażnica została rozwiązana. Jej zadania przejęła Graniczna Placówka Kontrolna Czeremcha.

Na przełomie lipca i sierpnia 2016 rozpoczęła się rozbiórka Strażnicy. Plany dalszego zagospodarowania terenu nie są znane.

Służba graniczna

Faktyczną ochronę granicy strażnica rozpoczęła w czerwcu 1946. W 1960 1 placówka WOP Czeremcha ochraniała odcinek 41 000 m granicy państwowej od znaku granicznego 1347 do zn. gr. 1431.

Sąsiednie strażnice:

135 strażnica WOP Starzyna ⇔ 137 strażnica WOP Tokary – 1946

Dowódcy/komendanci strażnicy

• ppor. Wojtowicz
• kpt. Henryk Kulnio (dowódca placówki) – (1956-?)
• kpt. SG Piotrowski Zbigniew (pierwszy komendant strażnicy SG)

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945-1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
• Jan Nikołajuk: Podlaski Oddział Straży Granicznej im. gen. dyw Henryka Minkiewicza w Białymstoku. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne – Tom I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
• ASGr.Historia Białostockiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza. Białystok 1960.
• Archiwum SGr., DWOP, sygn. 217/143, Wykazy dyslokacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza 1946. Wykaz strażnic i miejsc ich rozlokowania adresowany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z 4 maja 1946.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1400/3, k. 590–620; Rozkazy zarządzenia i wytyczne w zakresie wszelkiego rodzaju zaopatrzenia. Wykaz dyslokacyjny jednostek i pododdziałów WOP na dzień 1 stycznia 1964.