Pałac w Bożkowie
 nr rej. A/3603/790/WŁ z 14.05.1981 r.
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku |
pałac |
| Styl architektoniczny | |
| Ukończenie budowy |
1570 r. |
| Ważniejsze przebudowy |
1787 i 1871 r. |
| Kolejni właściciele | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowa Ruda  | |
 50°30′50,7″N 16°34′33,6″E/50,514083 16,576000
| |
Pałac w Bożkowie – zabytkowy pałac z XVI w. wzniesiony przez hrabiego von Magnisa we wsi Bożków w województwie dolnośląskim.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Od około 1520 roku majątek w Bożkowie znajdował się w posiadaniu rodziny von Raueck[2]. Po wojnie czesko-palatynackiej posiadłość została skonfiskowana i oddana przybocznemu lekarzowi cesarza, Casparowi Jäschkemu von Eisenhut[2]. Następnie przeszła w ręce jezuitów, od których wykupił ją Johann Georg von Götzen, który rozbudował zamek i w znacznym stopniu przyczynił się do budowy kościoła w jego obecnym kształcie[2]. Po bezdzietnej śmierci ostatniego męskiego potomka tego rodu, hrabiego Johanna von Götzena, majątek przeszedł w 1780 w ręce syna jednej z jego sióstr, hrabiego Antona Aleksandra von Magnisa[2].
Pałac w obecnym kształcie powstał w latach 1787–1791 z przebudowy wcześniejszej budowli z fundacji Aleksandra von Magnisa[3]. Od strony północnej w 1800 roku założono park ze sztucznymi ruinami z płytami nagrobnymi i tarczami herbowymi z XVI i XVII w. oraz leśniczówkę. W 1813 na górze Grodziszcze zbudowano wieżę widokową.
Ostatnia przebudowa pałacu nastąpiła po jego wielkim pożarze w 1870 roku za hrabiego Wilhelma von Magnisa[2][4]. W 1871 przystąpiono do odbudowy pałacu. W 1930 przebudowano elewację na klasycystyczną[3]. Po 1945 pałac przeszedł na własność skarbu państwa (a od 1999 starostwa). Przez wiele lat mieściły się w nim różne szkoły agrotechniczne: od grudnia 1951 Ośrodek Szkoleniowy Kierowników Gospodarstw Rolnych, od 1956 Technikum Rolnicze i szkoła ogrodnicza, w latach 1998–2002 funkcjonujące pod nazwą Zespołu Szkół Agrotechnicznych im. Batalionów Chłopskich[4].
W 1973 roku przeprowadzono remont kapitalny pałacu, a w latach 1975–1979 przeprowadzono zabiegi konserwatorskie w pomieszczeniach pierwszego piętra[2]. Pod koniec XX wieku obiekt popadł w ruinę[5]. W 2005 starosta kłodzki sprzedał pałac spółce Fenelon Group za 2,5 mln zł. W roku 2010 kupił go inwestor z Sobótki[6]. W 2016 pałac został udostępniony do zwiedzania[7].
Wśród gości, którzy odwiedzili pałac w Bożkowie, byli m.in. John Quincy Adams[2], późniejszy prezydent USA, oraz królowie Prus Fryderyk Wilhelm III Hohenzollern z małżonką Luizą i Fryderyk Wilhelm IV Hohenzollern.
Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 14 maja 1981 r. obiekt został wpisany do rejestru zabytków[8].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]
Zaczątkiem rezydencji w Bożkowie był późnorenesansowy dwór z lat ok. 1570-1625. Dwór ten został przebudowany w stylu barokowym w 1676 r. W latach 1787–1791 dokonano dalszej przebudowy, po której Pałac w Bożkowie zyskał barokowo–klasycystyczny charakter. W 1870 roku pałac prawie kompletnie spłonął i został odbudowany w stylu neorenesansowym[9][10]. Wzniesiono wówczas wysoką wieżę i dwa skrzydła pałacowe. Przekształceniu uległa również barokowa część budowli. Założenie posiada trzy kondygnacje i zbudowane jest na planie wycinku koła, w układzie wielotraktowym[3]. Budowla posiada wewnętrzne świetliki i kilka dachów dwuspadowych z lukarnami i facjatkami. W części środkowej głównego skrzydła zachowały się mury założenia barokowego[3]. Obecnie wnętrza pałacu są w poważnej części zniszczone i zdewastowane[5].
Obok pałacu wznosi się późnobarokowy pawilon ogrodowy z ok. 1800 r., nakryty dachem mansardowym[3].
Wykorzystanie jako plan filmowy
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia do filmu Dreszcze, Legenda, Brigitte Bardot cudowna[11], Ciemno, prawie noc, Władcy przygód. Stąd do Oblivio[12], Filip[13]oraz dokumentu Europa z powietrza Sezon I odc.1 kręcone były w pałacu w Bożkowie oraz teledyski do piosenek „Asylum” Tiary Lu[14] i „Cwany Lis” GrubSon[15], Me and That Man (feat. Dead Soul and Rob Caggiano) – Surrender, BeCeKa - Gryffindor[16]. Na maj 2020 roku planowana jest premiera mini-serialu wojennego Der Überläufer[17], do której część zdjęć była realizowana w pałacu.
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Pałac w XIX w. -
Widok z północnego zachodu (2014) -
Widok z południa (2014) -
2014 -
Skrzydło południowe (2014) -
Wieża wschodnia (2014) -
Wejście (2014) -
Wejście zbliżenia (2014) -
Wieża zachodnia (2014) -
2014 -
Park przy pałacu (2014) -
Park przy pałacu (2014) -
Park przy pałacu (2014) -
Mała wieża wschodnia (2017) -
2017 -
Kamienny medalion -
Widok z lotu ptaka (2018) -
2018 -
widok z zachodniej wieży (2018) -
![W Minieurolandzie[18]](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/2017_Minieuroland_w_K%C5%82odzku_4.jpg/120px-2017_Minieuroland_w_K%C5%82odzku_4.jpg)
W Minieurolandzie[18] -
Pałac w Parku Miniatur -
Gabinet w pałacu -
Sala balowa pałacu -
Sala kominkowa pałacu
![W Minieurolandzie[18]](/wiki/Plik:2017_Minieuroland_w_K%C5%82odzku_4.jpg)
.jpg)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Adreßbuch des Schlesischen Grundbesitzes. Nach amtlichen und authentischen Quellen bearbeitet, CERES, landwirtschaftlicher Verlag, Berlin-Groß-Lichterfelde-West und Leipzig 1910. s. 43. [dostęp 2024-07-27].
- ↑ a b c d e f g Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 33–39. ISBN 978-83-89102-63-8.
- ↑ a b c d e Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2005, s. 30. ISBN 83-213-4366-X.
- ↑ a b Anna Czarna: Zaniedbana piękność z Bożkowa. Fundacja Idea • Kubara Lamina S.A., 2019-09-01. [dostęp 2020-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-02)]. (pol.).
- ↑ a b Gazeta.pl. [dostęp 2014-04-05].
- ↑ Gazeta Wrocławska. [dostęp 2017-03-16].
- ↑ Barbara Adamska, Pałac w Bożkowie udostępniony do zwiedzania [online], naszesudety.pl, 23 sierpnia 2016 [dostęp 2016-09-08].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Pałac w Bożkowie. zabytek.pl. [dostęp 2022-09-09].
- ↑ Zaniedbana piękność z Bożkowa. Świdnicki Portal Historyczny. [dostęp 2022-09-09].
- ↑ Brigitte Bardot w... Wałbrzychu? [online], film.interia.pl [dostęp 2019-02-18] (pol.).
- ↑ Władcy przygód. Stąd do Oblivio – zwiastun – nr 1 – Filmweb. [dostęp 2019-03-22].
- ↑ FILIP - SPACER (w kinach od 3 marca 2023). [dostęp 2023-03-21].
- ↑ Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Ziemia Kłodzka. Przewodnik, Wydawca: Rewasz, 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, s. 103.
- ↑ GrubSon – Cwany Lis. GrubSon Official 2017-12-06. [dostęp 2019-04-24].
- ↑ BeCeKa - Gryffindor prod. HVZX (Official Video). [dostęp 2023-03-21].
- ↑ ''Der Überläufer'' – Dreh – ARD | Das Erste [online], www.daserste.de [dostęp 2019-07-10] (niem.).
- ↑ Kłodzko
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
- Józef Pilch, Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2005, ISBN 83-213-4366-X, OCLC 69480077.
- Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Ziemia Kłodzka. Przewodnik, Wydawca: Rewasz, 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, s. 103
