1 Łużycki Oddział WOP
| |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
21 września 1946 |
| Rozformowanie |
24 kwietnia 1948 |
| Nazwa wyróżniająca |
Łużycki |
| Tradycje | |
| Nadanie sztandaru |
25 maja 1947 |
| Rodowód | |
| Kontynuacja |
6 Brygada OP |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
płk |
| Ostatni |
ppłk |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość |
Okręg Wojskowy Śląsk |
Łużycki Oddział WOP nr 1 – zlikwidowana jednostka organizacyjna Wojsk Ochrony Pogranicza pełniąca służbę graniczną granicy polsko-czechosłowackiej i granicy polsko-niemieckiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
[edytuj | edytuj kod]1 Łużycki Oddział WOP JW 1762 (Zarządzenie SzSG Nr 053/Org. 30 marca 1946)[2] został sformowany w 1946 na bazie 1 Oddziału Ochrony Pogranicza, na podstawie rozkazu NDWP nr 0153/org. z 21 września 1946. Oddział posiadał pięć komend, 25 strażnic, stan etatowy wynosił 1900 żołnierzy i 14 pracowników cywilnych[3]. Sztab oddziału stacjonował w Lubaniu[4]. W 1947 rozformowano grupę manewrową oddziału, a w jej miejsce powołano szkołę podoficerską o etacie 34 oficerów i podoficerów oraz 140 elewów[5][a].
Rozformowany 24 kwietnia 1948. Na jego bazie powstała 6 Brygada Ochrony Pogranicza.
Struktura organizacyjna
[edytuj | edytuj kod]W 1946[4]:
- Grupa manewrowa, a od 1947 szkoła podoficerska
- 1 komenda odcinka – Szklarska Poręba
- 2 komenda odcinka – Leśna
- 3 komenda odcinka – Bogatynia
- 4 komenda odcinka – Zgorzelec
- 5 komenda odcinka – Tuplice.
We wrześniu 1946 stan etatowy oddziału przewidywał: 5 komend, 25 strażnic, 1900 wojskowych i 14 pracowników cywilnych[6]. Po reorganizacji w 1947 było to: 5 komend odcinków, 25 strażnic 1864 wojskowych i 13 pracowników cywilnych[7].
Sztandar oddziału
[edytuj | edytuj kod]Wręczenia sztandaru dokonano 25 maja 1947 w Lubaniu. Sztandar z rąk I zastępcy ministra obrony narodowej gen. dyw. Mariana Spychalskiego przejął ówczesny dowódca 1 Łużyckiego Oddziału Ochrony Pogranicza ppłk Eugeniusz Buchwałow. W drzewce sztandaru wbito 65 gwoździ pamiątkowych[8].
W okresie przeformowania oddziału na 6 Brygadę Ochrony Pogranicza na płacie i grocie sztandaru dokonano poprawek polegających na zamianie napisów „1 Oddz. Ochrony Pogranicza” na „6 Brygada Ochrony Pogranicza”[8]. Później, mimo kolejnych zmian nazwy i numeru brygady, na sztandarze już nie dokonywano już żadnych poprawek[8].
Sztandar do Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie przekazał mjr Henryk Kowalski 30 października 1963[8].
Żołnierze oddziału
[edytuj | edytuj kod]Dowódcy oddziału
[edytuj | edytuj kod]- płk Anatolij Gordijewski (był w 10.1946[b]–1947)[10]
- ppłk Eugeniusz Buchwałow (1947–23.04.1948)[10].
Oficerowie
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ ASGran., sygn. 2825/1 ↓.
- ↑ Zestawienie numerów historycznych jednostek wojskowych. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2023-03-18]. (pol.).
- ↑ Dominiczak 1971 ↓, s. 127.
- ↑ a b c Jackiewicz 1998 ↓, s. 42.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 10.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 61.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 64.
- ↑ a b c d Jednodniówka Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych Środowiska WOP. s. 6.
- ↑ Rozkazy personalne D WOP ↓.
- ↑ a b Łużycka Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza w Lubaniu, Rys historyczny Łużyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza oraz Łużyckiego Oddziału Straży Granicznej. [w:] Region im. Ziemi Łużyckiej Związku Emerytów i Rencistów Straży Granicznej w Lubaniu [on-line]. emeryci-sg.org.pl. [dostęp 2021-06-03]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa Drukarnia w Łodzi, 1985.
- Henryk Dominiczak: Wojska Ochrony Pogranicza w latach 1845–1948. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1971.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945–1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Tadeusz Niedziela [red.]: Wojska Ochrony Pogranicza w pięćdziesiątą rocznice objęcia służby w ochronie granicy Polski 1945–1995. Jednodniówka Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych Środowiska WOP. 1995-06.
- Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn. 2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
- Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
- Archiwum Straży Granicznej, zespół arch. ŁB WOP, sygn.3035/20. Historia Łużyckiej Brygady WOP 1945–1991. Lubań 1991.
