Władysław Oporowski
Prymas Polski i Litwy | |||
| |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | |||
Data i miejsce śmierci | |||
Arcybiskup gnieźnieński | |||
Okres sprawowania |
1449–1453 | ||
Prymas Polski | |||
Okres sprawowania |
1449–1453 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Nominacja biskupia |
1 marca 1434 | ||
Sakra biskupia |
19 września 1434 | ||
|
Władysław z Oporowa herbu Sulima (ur. ok. 1395 w Oporowie, zm. 11 marca 1453 w Oporowie) – arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski w latach 1449-1453, biskup kujawski 1434-1449, podkanclerzy koronny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był drugim synem wojewody łęczyckiego Mikołaja z Oporowa herbu Sulima. Uzyskał wykształcenie uniwersyteckie (w Padwie) i tytuł naukowy doktora dekretów. Profesor na wydziale prawa i rektor Uniwersytetu Krakowskiego (1426). Pracował w kancelarii królewskiej Władysława II Jagiełły, z czasem uzyskując urząd podkanclerzego Królestwa Polskiego (1429-1434). Był jednym z najważniejszych współpracowników króla w polityce zagranicznej. Wraz z Mikołajem Kiczką, uczestniczył w 1422 w procesie rzymskim toczącym się pomiędzy Polską a Zakonem krzyżackimi. Był obecny przy wystawieniu przez Władysława II Jagiełłę przywileju jedlneńskiego w 1430 roku[1]. 31 grudnia 1435 roku podpisał akt pokoju w Brześciu Kujawskim[2].
Był uczestnikiem konfederacji Zbigniewa Oleśnickiego w 1438 roku[3].
Piastował różne beneficja i urzędy kościelne, z których najważniejsze to: biskupstwo włocławskie (1434-1449) i arcybiskupstwo gnieźnieńskie (1449-1453). Jako arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski stał przez 4 lata na czele kościoła polskiego. Był fundatorem gotyckiego zamku w Oporowie koło Kutna, gdzie zmarł 11 marca 1453[4]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Franciszek Piekosiński, Wiece, sejmiki, sejmy i przywileje ziemskie w Polsce wieków średnich, Kraków 1900, s. 43.
- ↑ Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dodgiel, t. 4, Wilno 1764, s. 133.
- ↑ Codex epistolaris saeculi decimi quinti. T. 2, 1382-1445, Kraków 1891, s. 366.
- ↑ Bernadeta Kruszyk, Władysław Oporowski, Poczet Arcybiskupów Gnieźnieńskich, Archidiecezja Gnieźnieńska
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.
- J. Fijałek, Polonia apud Italos scholastica saeculum XV, Kraków 1900, s. 54-57.
- A. Gąsiorowski, Oporowski Władysław (właściwie Władysław z Oporowa) h. Sulima (zm. 1453), podkanclerzy koronny, biskup włocławski, potem arcybiskup gnieźnieński i prymas, Polski Słownik Biograficzny, t. XXIV, Wrocław 1979, s. 142-144.
- J. Korytkowski, Arcybiskupi gnieźnieńscy, prymasowie i metropolici polscy od roku 1000 aż do roku 1821, t. I-V, Poznań 1888-1892.
- M. Kosman, Poczet prymasów Polski, Warszawa 1997, s. 85-88.
- P. Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce. Słownik biograficzny, Warszawa 1992, s. 155.
- K. R. Prokop, Arcybiskupi gnieźnieńscy w tysiącleciu, Kraków 2000, s. 130-133.
- Zofia Wilk-Woś, Władysław z Oporowa (ok. 1395-1453), podkanclerzy królewski, biskup włocławski i arcybiskup gnieźnieński, „Studia Claramontana”, t. 21, 2003, s. 174-449.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Władysław z Oporowa h. Sulima, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2022-01-07].
- ↑ a b c d e f g h i j k l Pełniący funkcję rektora w zastępstwie.
- ↑ Od 1805 do 1809 Uniwersytet połączony z Uniwersytetem Lwowskim i zgermanizowany, 1809 repolonizacja po włączeniu Krakowa do Księstwa Warszawskiego.
- ↑ W latach 1853–1860 rektorów nie wybierano, Uniwersytetem kierował mianowany przez rząd kurator.
- ↑ Sprawował obowiązki rektora Tajnego Uniwersytetu.
- Biskupi gnieźnieńscy
- Biskupi włocławscy
- Oporowscy herbu Sulima
- Podkanclerzowie Zjednoczonego Królestwa Polskiego
- Prymasi Polski
- Sygnatariusze pokoju brzeskiego 1435
- Szlachta Korony Królestwa Polskiego
- Świadkowie przywileju jedlneńskiego 1430
- Uczestnicy konfederacji Zbigniewa Oleśnickiego 1438
- Urodzeni w 1395
- Zmarli w 1453
- Rektorzy Akademii Krakowskiej
- Ludzie urodzeni w Oporowie (województwo lódzkie)