Strażnica WOP Sławatycze
(wrzesień 2015) | |
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
po 1957 |
Rozformowanie |
2 stycznia 2003 |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Formacja | |
Podległość |
23 Chełmski Oddział WOP |
Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Sławatycze – zlikwidowany podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-radzieckiej.
Strażnica Straży Granicznej w Sławatyczach – zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej z Republiką Białorusi.
Formowanie i zmiany organizacyjne
[edytuj | edytuj kod]1 stycznia 1960 w Sławatyczach stacjonowała placówka WOP nr 6 w strukturach 23 Chełmskiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza[1] 1 stycznia 1964 w Sławatyczach stacjonowała placówka WOP nr 6 23 Chełmskiego Oddziału WOP[2].
1 czerwca 1976 w związku ze zmianą ochranianego odcinka, dyktowaną przez reformę administracyjną kraju i nowy podział na województwa[3] odtwarzano brygady na granicy ze Związkiem Radzieckim. Na bazie 23 Chełmskiego Oddziału WOP sformowano Nadbużańską Brygadę WOP. W jej strukturach 1 czerwca 1976, na bazie placówki WOP Sławatycze zorganizowano strażnicę WOP Sławatycze[4].
1 października 1989 rozformowana została Nadbużańska Brygada WOP, na jej bazie powstał Nadbużański Batalion WOP[5], a Strażnica WOP Sławatycze została włączona w struktury Podlasko-Mazurskiej Brygady WOP w Białymstoku[6] i tak funkcjonowała do 15 maja 1991[7].
- Straż Graniczna:
16 maja 1991 ochronę granicy państwowej przejęła nowo sformowana Straż Graniczna. Strażnica w Sławatyczach została włączona w struktury Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w Chełmie[8] i przyjęła nazwę Strażnica Straży Granicznej w Sławatyczach (Strażnica SG w Sławatyczach)[a].
W 2000 począwszy od Komendy Głównej SG, Oddziałów SG i na końcu strażnic SG oraz GPK SG, rozpoczęła się reorganizacja struktur Straży Granicznej związana z przygotowaniem Polski do wstąpienia, do Unii Europejskiej i przystąpieniem do Traktatu z Schengen. Podczas restrukturyzacji wprowadzono kompleksową ochronę granicy już na najniższym szczeblu organizacyjnym tj. strażnica i graniczna placówka kontrolna. Wprowadzona całościowa ochrona granicy zniosła podział na graniczne jednostki organizacyjne ochraniające tylko tzw. „zieloną granicę” i prowadzące tylko kontrole ruchu granicznego. W wyniku tego, 2 stycznia 2003, nastąpiło zniesie strażnicy SG w Sławatyczach[b]. Ochraniany przez strażnicę odcinek granicy, wraz z obiektami i obsadą etatową przejęła Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Sławatyczach[9] (GPK SG w Sławatyczach)[10].
Ochrona granicy
[edytuj | edytuj kod]W okresie istnienia Związku Radzieckiego od 24 stycznia 1986 na ochranianym odcinku funkcjonowało przejście graniczne uproszczonego ruchu granicznego (urg), w którym kontrolę graniczną i celną osób, towarów oraz środków transportu wykonywała Strażnica WOP Sławatycze:
- Straż Graniczna:
Strażnica SG w Sławatyczach ochraniała wyłącznie odcinek granicy rzecznej z Republiką Białorusi przebiegającą środkiem koryta rzeki granicznej Bug o długości 27 km 790 m[11].
Od 21 stycznia 1995 na odcinku strażnicy funkcjonowało przejścia graniczne, w którym kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu wykonywała Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Sławatyczach:
- Sławatycze-Domaczewo (drogowe).
Sąsiednie strażnice
[edytuj | edytuj kod]- 7 placówka WOP Terespol ⇔ 5 placówka WOP Włodawa – 01.01.1960
- 7 placówka WOP Terespol ⇔ 5 placówka WOP Włodawa – 01.01.1964
- strażnica WOP Terespol ⇔ strażnica WOP Włodawa – 01.06.1976
- strażnica WOP Terespol ⇔ strażnica WOP Włodawa – 1990[6]
- Straż Graniczna:
- strażnica SG w Terespolu ⇔ strażnica SG we Włodawie – 16.05.1991[12]
- strażnica SG w Kodniu ⇔ strażnica SG we Włodawie – 29.11.1997[13]
- strażnica SG w Kodniu ⇔ strażnica SG w Dołhobrodach – 29.11.2001[14].
Dowódcy/komendanci strażnicy
[edytuj | edytuj kod]- kpt. Henryk Szawarski (15.12.1983–był 31.07.1990)[15].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zarządzenie nr 019/Org. Komendanta Głównego Straży Granicznej z 30 kwietnia 1991 : Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie, sygn. KGSG 666/2, s. 104–105 (Nowosad 2013 ↓, s. 301.)
- ↑ Zarządzenie nr 058 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 13.12.2002 zmieniające zarządzeni e w sprawie organizacji wchodzących w skład Straży Granicznej komend, strażnic, granicznych placówek kontrolnych, dywizjonów, pododdziałów odwodowych oraz ośrodków szkolenia w ramach III etapu realizacji programu dostosowania Straży Granicznej do standardów Schengen, polegającą na włączeniu wytypowanych strażnic w struktury gpk. W wyniku przeprowadzonej reorganizacji we wszystkich oddziałach SG 62 strażnice zostały włączone w struktury gpk (w tym 5 w Nadbużańskim Oddziale SG (Dubaj 2013 ↓, s. 316).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wykazy dyslokacyjne WOP ↓.
- ↑ Wykaz dyslokacyjny 1964 ↓, s. 590–620.
- ↑ Dubaj 2013 ↓, s. 327.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 107.
- ↑ Nadbużańska Brygada WOP. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-11-18]. (pol.).
- ↑ a b Jackiewicz 1998 ↓, s. 121.
- ↑ Podlasko-Mazurska Brygada WOP. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-11-20]. (pol.).
- ↑ Łach 2013 ↓, s. 290.
- ↑ Rydz 2011 ↓, s. 220.
- ↑ Nowosad 2013 ↓, s. 306.
- ↑ Kazimierz Tuszyński: Uroczystość otwarcia i poświęcenia zmodernizowanych obiektów Placówek Straży Granicznej w Sławatyczach i Zbereżu. [w:] Ordynariat Polowy w Polsce [on-line]. archiwum-ordynariat.wp.mil.pl, 2007-01-31. [dostęp 2021-12-13]. (pol.).
- ↑ Nowosad 2013 ↓, s. 301.
- ↑ Nowosad 2013 ↓, s. 304.
- ↑ Nowosad 2013 ↓, s. 305.
- ↑ Henryk Szawarski. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2020-02-03]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945-1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
- Jerzy Rydz: Nadbużański Oddział Straży Granicznej im. 27 Wołyńskiej Dywizji Armii Krajowej w Chełmie. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
- Dariusz Nowosad. Nadbużański Oddział Straży Granicznej w latach 1991–2011. „Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych”. VIII–IX, zeszyt 1, 2012–2013, s. 299–314, 2013. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski. [dostęp 2021-11-24]. (pol.).
- Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL. W: Stanisław Dubaj: Patroni Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej i Podległych Placówcek SG – Tom VIII−IX, zeszyt 1 – 2012–2013. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2013, s. 316–343. (pol.).
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1400/3, k. 590–620; Rozkazy zarządzenia i wytyczne w zakresie wszelkiego rodzaju zaopatrzenia. Wykaz dyslokacyjny jednostek i pododdziałów WOP na dzień 1 stycznia 1964.