Przejdź do zawartości

Strażnica WOP Sławatycze

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Strażnica WOP Sławatycze
Strażnica SG w Sławatyczach
ilustracja
(wrzesień 2015)
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

po 1957

Rozformowanie

2 stycznia 2003

Organizacja
Dyslokacja

Sławatycze

Formacja

Wojska Ochrony Pogranicza
Straż Graniczna

Podległość

23 Chełmski Oddział WOP
Nadbużańska Brygada WOP
P-M Brygada WOP
Nadbużański Oddział SG

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Sławatycze – zlikwidowany podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-radzieckiej.

Strażnica Straży Granicznej w Sławatyczach – zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej z Republiką Białorusi.

Formowanie i zmiany organizacyjne

[edytuj | edytuj kod]

1 stycznia 1960 w Sławatyczach stacjonowała placówka WOP nr 6 w strukturach 23 Chełmskiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza[1] 1 stycznia 1964 w Sławatyczach stacjonowała placówka WOP nr 6 23 Chełmskiego Oddziału WOP[2].

1 czerwca 1976 w związku ze zmianą ochranianego odcinka, dyktowaną przez reformę administracyjną kraju i nowy podział na województwa[3] odtwarzano brygady na granicy ze Związkiem Radzieckim. Na bazie 23 Chełmskiego Oddziału WOP sformowano Nadbużańską Brygadę WOP. W jej strukturach 1 czerwca 1976, na bazie placówki WOP Sławatycze zorganizowano strażnicę WOP Sławatycze[4].

1 października 1989 rozformowana została Nadbużańska Brygada WOP, na jej bazie powstał Nadbużański Batalion WOP[5], a Strażnica WOP Sławatycze została włączona w struktury Podlasko-Mazurskiej Brygady WOP w Białymstoku[6] i tak funkcjonowała do 15 maja 1991[7].

Straż Graniczna:

16 maja 1991 ochronę granicy państwowej przejęła nowo sformowana Straż Graniczna. Strażnica w Sławatyczach została włączona w struktury Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w Chełmie[8] i przyjęła nazwę Strażnica Straży Granicznej w Sławatyczach (Strażnica SG w Sławatyczach)[a].

W 2000 począwszy od Komendy Głównej SG, Oddziałów SG i na końcu strażnic SG oraz GPK SG, rozpoczęła się reorganizacja struktur Straży Granicznej związana z przygotowaniem Polski do wstąpienia, do Unii Europejskiej i przystąpieniem do Traktatu z Schengen. Podczas restrukturyzacji wprowadzono kompleksową ochronę granicy już na najniższym szczeblu organizacyjnym tj. strażnica i graniczna placówka kontrolna. Wprowadzona całościowa ochrona granicy zniosła podział na graniczne jednostki organizacyjne ochraniające tylko tzw. „zieloną granicę” i prowadzące tylko kontrole ruchu granicznego. W wyniku tego, 2 stycznia 2003, nastąpiło zniesie strażnicy SG w Sławatyczach[b]. Ochraniany przez strażnicę odcinek granicy, wraz z obiektami i obsadą etatową przejęła Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Sławatyczach[9] (GPK SG w Sławatyczach)[10].

Ochrona granicy

[edytuj | edytuj kod]
Granica polsko-białoruska, graniczna rzeka Bug w rej. Sławatycz

W okresie istnienia Związku Radzieckiego od 24 stycznia 1986 na ochranianym odcinku funkcjonowało przejście graniczne uproszczonego ruchu granicznego (urg), w którym kontrolę graniczną i celną osób, towarów oraz środków transportu wykonywała Strażnica WOP Sławatycze:

Straż Graniczna:

Strażnica SG w Sławatyczach ochraniała wyłącznie odcinek granicy rzecznej z Republiką Białorusi przebiegającą środkiem koryta rzeki granicznej Bug o długości 27 km 790 m[11].

Od 21 stycznia 1995 na odcinku strażnicy funkcjonowało przejścia graniczne, w którym kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu wykonywała Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Sławatyczach:

Sąsiednie strażnice

[edytuj | edytuj kod]
Straż Graniczna:

Dowódcy/komendanci strażnicy

[edytuj | edytuj kod]
  • kpt. Henryk Szawarski (15.12.1983–był 31.07.1990)[15].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zarządzenie nr 019/Org. Komendanta Głównego Straży Granicznej z 30 kwietnia 1991 : Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie, sygn. KGSG 666/2, s. 104–105 (Nowosad 2013 ↓, s. 301.)
  2. Zarządzenie nr 058 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 13.12.2002 zmieniające zarządzeni e w sprawie organizacji wchodzących w skład Straży Granicznej komend, strażnic, granicznych placówek kontrolnych, dywizjonów, pododdziałów odwodowych oraz ośrodków szkolenia w ramach III etapu realizacji programu dostosowania Straży Granicznej do standardów Schengen, polegającą na włączeniu wytypowanych strażnic w struktury gpk. W wyniku przeprowadzonej reorganizacji we wszystkich oddziałach SG 62 strażnice zostały włączone w struktury gpk (w tym 5 w Nadbużańskim Oddziale SG (Dubaj 2013 ↓, s. 316).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wykazy dyslokacyjne WOP ↓.
  2. Wykaz dyslokacyjny 1964 ↓, s. 590–620.
  3. Dubaj 2013 ↓, s. 327.
  4. Jackiewicz 1998 ↓, s. 107.
  5. Nadbużańska Brygada WOP. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-11-18]. (pol.).
  6. a b Jackiewicz 1998 ↓, s. 121.
  7. Podlasko-Mazurska Brygada WOP. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-11-20]. (pol.).
  8. Łach 2013 ↓, s. 290.
  9. Rydz 2011 ↓, s. 220.
  10. Nowosad 2013 ↓, s. 306.
  11. Kazimierz Tuszyński: Uroczystość otwarcia i poświęcenia zmodernizowanych obiektów Placówek Straży Granicznej w Sławatyczach i Zbereżu. [w:] Ordynariat Polowy w Polsce [on-line]. archiwum-ordynariat.wp.mil.pl, 2007-01-31. [dostęp 2021-12-13]. (pol.).
  12. Nowosad 2013 ↓, s. 301.
  13. Nowosad 2013 ↓, s. 304.
  14. Nowosad 2013 ↓, s. 305.
  15. Henryk Szawarski. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2020-02-03]. (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945-1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
  • Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
  • Jerzy Rydz: Nadbużański Oddział Straży Granicznej im. 27 Wołyńskiej Dywizji Armii Krajowej w Chełmie. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
  • Dariusz Nowosad. Nadbużański Oddział Straży Granicznej w latach 1991–2011. „Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych”. VIII–IX, zeszyt 1, 2012–2013, s. 299–314, 2013. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski. [dostęp 2021-11-24]. (pol.). 
  • Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL. W: Stanisław Dubaj: Patroni Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej i Podległych Placówcek SG – Tom VIII−IX, zeszyt 1 – 2012–2013. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2013, s. 316–343. (pol.).
  • Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1400/3, k. 590–620; Rozkazy zarządzenia i wytyczne w zakresie wszelkiego rodzaju zaopatrzenia. Wykaz dyslokacyjny jednostek i pododdziałów WOP na dzień 1 stycznia 1964.