Linia kolejowa nr 406
Linia kolejowa nr 406 jest to linia kolejowa łącząca Szczecin Główny z Trzebieżą przez Police. Całkowicie położona w województwie zachodniopomorskim i na obszarze Zakładu Linii Kolejowych PKP PLK w Szczecinie. Obecnie obsługuje tylko ruch towarowy.
Historia do 1945 r.
Pierwszy odcinek (jednotorowy) pomiędzy stacjami Stettin Hauptbahnhof (Szczecin Główny) a Stettin Bredow (Szczecin Drzetowo) został otwarty w marcu 1898 r., drugi (dwutorowy) do stacji Jasenitz (Jasienica) 7 miesięcy później. W 1910 r. został oddany do użytku ostatni, jednotorowy odcinek do stacji Ziegenort (Trzebież Szczeciński). Linia nr 406 była jedną z ostatnich oddanych do użytku linii Szczecińskiego Węzła Kolejowego[2].
Według pierwotnych założeń linia miała połączyć peryferyjne dzielnice Szczecina, a takimi były na przełomie XVIII i XIX wieku m.in. Pomorzany, Pogodno i Niebuszewo (z tego powodu była nazywana Linią Obwodową Szczecina) oraz zakłady produkcyjne położone głównie nad Odrą – stocznie: Vulcan i Stettiner Oderwerke oraz hutę, papiernię, cementownię, w późniejszym czasie także fabrykę benzyny syntetycznej Hydrierwerke Pölitz (do 1945 r.; po 1969 r. Zakłady Chemiczne Police).
Według niemieckiego rozkładu jazdy pociągów Kursbuch z lat 1944-1945 (numer tabeli: 123k) po trasie kursowało 19 par pociągów – w tym po 1 parze na skróconych trasach Szczecin Gł. – Jasienica oraz Glinki – Trzebież Szcz. i 1 pociąg (½ pary) na trasie Szczecin Gł. – Police.
Nazwy stacji przed II wojną światową (linki prowadzą do artykułów o miejscowościach, linki do stacji znajdują się w infoboksie):
|
|
Historia po 1945 r.
Po 1945 r. otwarto dla ruchu pasażerskiego przystanek Szczecin Gocław Towarowy, czynny do lat 70. Na początku lat 70. uruchomiono przy Zakładach Chemicznych przystanek Police Zakład.
Według Sieciowego Rozkładu Jazdy Pociągów z przełomu 1980/81 r. do Trzebieży kursowało 15 par pociągów, z czego aż 10 par zaczynało lub kończyło trasę na stacji Szczecin Turzyn. Do tego kursowały jeszcze inne pociągi (głównie lokalne dalekobieżne), które kończyły bieg na stacji Szczecin Niebuszewo. Podobny stan trwał aż do końca lat 80. XX wieku. W grudniu 1982 r. zakończono elektryfikację linii. Później zaczęto stopniowo ograniczać kursowanie pociągów na tej linii. W 1990 r. między Turzynem a Drzetowem położono drugi tor, a 10 lat później zlikwidowano drugi tor między Policami a Jasienicą. Ostatnim pociągiem dalekobieżnym kursującym z/do Niebuszewa był Czcibor do/z Wrocławia Głównego w 2000 r. 30 września 2002 r. pojechał ostatni pasażerski pociąg na linii 406. Po elektryfikacji głównym taborem obsługującym linię były EZT z serii EN57. Linia jest czynna tylko dla pociągów towarowych, głównie kursujących do/z Zakładów Chemicznych Police S.A. W roku 2008 próbowano przywrócić ruch pasażerski w sezonie letnim lecz uruchomienie przejazdów zostało wstrzymane ze względu na zdewastowane dworce i sprzeciw burmistrza Gminy Police.
Ze względu na miejski charakter linii (w granicach administracyjnych Szczecina i Polic znajduje się ok. 80%), na jej niespełna 36-kilometrowej trasie znajdują się aż 23 wiadukty, w tym 14 nad torami, 8 pod nimi, jedna kładka dla pieszych, oraz 21 przejazdów kolejowych.
Statystyki linii
Dla pociągów pasażerskich na ok. 37,1 km toru nieparzystego oraz 20,3 km toru parzystego (w sumie 57,4 km), prędkość maksymalna 70 km/h (dla towarowych: 60 km/h, dla szynobusów: 80 km/h) występuje na ok. 16,5 km torów (w tym 14,9 km na niedawno wyremontowanym torze parzystym między Niebuszewem a Policami). Na większości pozostałych odcinków występuje ograniczenie do 40 lub 50 km/h. Tylko na ok. 5 km między Skolwinem a Policami oraz przed Trzebieżą prędkość maksymalna wynosi 30 km/h (także dla towarowych). Dla pociągów towarowych prędkość maksymalna na większości odcinków (poza wyżej wymienionym) jest niższa o 10 km/h od prędkości dla pociągów pasażerskich.
Minimalny (hipotetyczny) czas przejazdu całej linii z maksymalną dozwoloną prędkością wynosi 54 minuty dla toru nieparzystego (pasażerskie i szynobusy – średnio 41,4 km/h) oraz 1:07 h dla towarowych (śr. 33,1 km/h). Na torze parzystym (długość toru: 20,3 km) 19 minut dla szynobusów (64,2 km/h), 20 minut dla pasażerskich (59,2 km/h) i 25 minut dla towarowych (48,4 km/h).
Porównanie czasu przejazdów pomiędzy stacjami Szczecin Główny i Trzebież Szczeciński dla pociągów osobowych w wybranych latach (wartości uśrednione):
| Okres | Czas |
|---|---|
| 1944/45 | 01h 30m |
| 1948 | 02h 15m |
| 1951/52 | 01h 20m |
| 1967/68 | 01h 20m |
| 1983/84 | 01h 15m |
| 1989/90 | 01h 10m |
| 1995/96 | 01h 10m |
| 2002 | 01h 05m |
- ↑ Polskie Linie Kolejowe: Wykaz linii kolejowych zarzadzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.. [dostęp 16-11-2012]. (pol.).
- ↑ Później oddano do użytku tylko linię wąskotorową oraz łącznicę Sz. Główny – Sz. Dąbie przez Dziewoklicz
- ↑ W latach 80. XX w. stacja została przeniesiona
- ↑ W tłum. Skolwin, stacja zlikwidowana w latach 30. XX wieku
Linki zewnętrzne
- Linia kolejowa nr 406 w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
- Galeria zdjęć linii w bahn-in-pommern.de