Linia kolejowa nr 405

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Linia nr 405
Piła Główna – Ustka
Mapa przebiegu linii kolejowej 405
Dane podstawowe
Zarządca

PKP PLK

Numer linii

405

Tabela SRJP

340 (Piła Główna – Szczecinek), 383 (Szczecinek – Słupsk), 381 (Słupsk – Ustka Uroczysko)

Długość

193,419[1] km

Rozstaw szyn

1435 mm

Sieć trakcyjna

na odcinkach Piła Główna – Szczecinek oraz Słupsk – Ustka Uroczysko

Prędkość maksymalna

120[2] km/h

Zdjęcie LK405
Tory w pobliżu Ustki w 191 kilometrze linii nr 405

Linia kolejowa nr 405 – jednotorowa, częściowo zelektryfikowana, pierwszo- i drugorzędna linia kolejowa (na odcinku w km 0,251 – 72,150 znaczenia państwowego) w północnej Polsce łącząca Piłę z Ustką. Rozpoczyna się na stacji Piła Główna, a kończy na stacji Ustka Uroczysko[1].

Przecina tereny województw wielkopolskiego (powiaty pilski, złotowski), zachodniopomorskiego (powiat szczecinecki) oraz pomorskiego (powiaty bytowski, słupski oraz miasto na prawach powiatu Słupsk). Jest na całej swojej długości jednotorowa. Zelektryfikowane są odcinki Piła GłównaSzczecinek oraz SłupskUstka Uroczysko. Linia jest zarządzana przez PKP Polskie Linie Kolejowe i podlega pod zakłady linii kolejowych w Szczecinie (do km 91,957) i w Gdyni (dalej)[3]. Ma łączną długość 193,419 km i jest klasyfikowana jako pierwszorzędna na odcinku Piła Główna – Szczecinek i drugorzędna na odcinku Szczecinek – Ustka Uroczysko[1].

Przebieg linii[edytuj | edytuj kod]

Linia kolejowa nr 405 rozpoczyna się na węzłowej stacji Piła Główna i na swoim początkowym odcinku przebiega równolegle do linii kolejowej nr 203 (dawnej Pruskiej Kolei Wschodniej). Na wysokości stacji towarowej i dawnych zabudowań pilskich Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego odbija lekko w kierunku południowym i po szerokim łuku, wiaduktem nad torami linii nr 203 na zachód od dawnej górki rozrządowej, prowadzi do posterunku odgałęźnego Piła Północ (3,833 km), gdzie odgałęzia się od niej linia kolejowa nr 403 do Ulikowa. Tutaj też kończy się linia kolejowa nr 999 z Piły Towarowej. Linia prowadzi w kierunku północno-wschodnim przez dawne węzły kolejowe w Płytnicy (z linią ze Złotowa do Wałcza) i Jastrowiu (z liniami z Węgierc i do Czaplinka), po czym na wysokości Okonka odbija w kierunku północno-zachodnim i dociera do węzłowej stacji Szczecinek (70,711 km), gdzie krzyżuje się z linią kolejową nr 210 ChojniceRunowo Pomorskie, a ponadto odgałęzia się od niej linia kolejowa nr 404 do Kołobrzegu. Dalej linia obiera ponownie kierunek północno-wschodni, mijając dawne stacje węzłowe Słosinko (dawniej końcowa dla linii kolejowej nr 413 z Człuchowa) oraz Miastko (dawniej końcowa dla linii z Bytowa). Następnie kieruje się na północ, mijając kolejny dawny węzeł w Korzybiu (linia kolejowa nr 212 z Lipusza, linia kolejowa nr 418 do Darłowa, oraz linia kolejowa Grzmiąca – Korzybie) i docierając do węzłowej stacji Słupsk (175,004 km), gdzie krzyżuje się z linią kolejową nr 202 Gdańsk GłównyStargard, a ponadto odgałęziają się od niej tutaj zlikwidowane już linie do Budowa i Cecenowa. Za stacją Słupsk linia kieruje się na północny zachód i dociera do dawnej stacji węzłowej Ustka, po czym zakręca na zachód i dociera do przystanku Ustka Uroczysko, gdzie dobiega końca[4][5][6].

Linia przebiega przez dziewięć miast – Piłę, Jastrowie, Okonek, Szczecinek, Biały Bór, Miastko, Kępice, Słupsk oraz Ustkę – i krzyżuje się (w kolejności zgodnej z przebiegiem) z DW 179, DK 10, DK 11 (trzykrotnie), DK 22, DW 201, DK 25, DK 20, DW 206, DW 208, DW 209 oraz DK 21 (trzykrotnie). Ponadto przecina rzeki Plitnicę, Czarną, Gwdę, Białą, Wieprzę, Bystrzenicę i Słupię (dwukrotnie), a także mniejsze cieki i strugi[7][8][9][10].

Linia podzielona jest na cztery odcinki[1][6]:

  • A: Piła Główna (0,251 km) – Piła Północ (3,883 km),
  • B: Piła Północ (3,883 km) – Szczecinek (70,711 km),
  • C: Szczecinek (70,711 km) – Słupsk (171,252 km),
  • D: Słupsk (171,252 km) – Ustka Uroczysko (193,670 km).

Charakterystyka techniczna[edytuj | edytuj kod]

Linia jest wyposażona w elektromagnesy samoczynnego hamowania pociągu, za wyłączeniem końcowego odcinka za stacją Ustka[11]. W regulaminie sieci kolejowej na lata 2019/2020 występuje jedno ograniczenie użytkowania dotyczące zamknięcia posterunku ruchu Lotyń[12]. Prędkość konstrukcyjna linii to 120 km/h[1]. Tabela poniżej przedstawia maksymalne prędkości dla pociągów wg stanu na 15 grudnia 2019:

Wykaz maksymalnych prędkości (km/h)
Kilometraż Prędkość
od do
autobusy szynowe
i EZT[13]
składy
wagonowe[14]
pociągi
towarowe[15]
0,251 4,400 70 70 70
4,400 57,709 100 100
57,709 60,550 80 80
60,550 70,200 120 100 60
70,200 125,703 100 90
125,703 152,971 100 100 80
152,971 174,500 90 60
174,500 193,670 80 80

Cała linia ma klasę C3[16]. Sieć trakcyjna na zelektryfikowanych odcinkach jest przystosowana do prędkości 160 km/h na odcinkach Płytnica (21,037 km) – Szczecinek (70,711 km) oraz Słupsk (175,700 km) – koniec sieci w km 192,484, do prędkości 120 km/h na odcinku Piła Główna – Płytnica oraz do prędkości 110 km/h w obrębie stacji Słupsk (175,005 km-175,700 km)[17]. Maksymalna obciążalność prądowa sieci wynosi 2540 A, a minimalna odległość między odbierakami prądu – 20 m[17].

Na odcinku Szczecinek – Słupsk urządzenia sterowania ruchem kolejowym obsługiwane są zdalnie przez lokalne centrum sterowania zlokalizowane na stacji Miastko[18].

Infrastruktura[edytuj | edytuj kod]

Rozgałęzienia[edytuj | edytuj kod]

punkt linia
numer kierunek status
Piła Główna 18 Kutno czynna (ruch pasażerski i towarowy)
203 Tczew czynna (ruch pasażerski i towarowy)
Kostrzyn-Kietz (granica państwa)
354 podg Poznań POD czynna (ruch pasażerski i towarowy)
374 Bzowo Goraj czynna (ruch towarowy)
999 podg Piła Północ czynna (ruch pasażerski i towarowy)
podg Piła Północ 403 Ulikowo czynna (ruch pasażerski i towarowy)
999 Piła Główna czynna (ruch pasażerski i towarowy)
podg Piła PłB rozebrana
Płytnica Złotów rozebrana
Wałcz
Jastrowie Węgierce rozebrana
Czaplinek rozebrana
Szczecinek 210 Chojnice czynna (ruch pasażerski i towarowy)
Runowo Pomorskie
404 Kołobrzeg czynna (ruch pasażerski i towarowy)
Słosinko 413 Człuchów rozebrana
Miastko Bytów rozebrana
Korzybie 212 Lipusz nieczynna[a]
418 Darłowo rozebrana
Grzmiąca rozebrana
Słupsk 202 Gdańsk Główny czynna (ruch pasażerski i towarowy)
Stargard
Budowo rozebrana
Cecenowo rozebrana
Ustka Komnino rozebrana
Sławno rozebrana

Punkty eksploatacyjne[edytuj | edytuj kod]

Czynne[edytuj | edytuj kod]

Nazwa Rodzaj Zdjęcie Liczba
krawędzi
peronowych
Infrastruktura Dawne nazwy
Piła Główna stacja 10 przejście podziemne
system nagłaśniający
wiaty na peronach
kasy biletowe
biletomaty
punkt ładunkowy
  • 1851-1943 Schneidemühl
  • 1944 Schneidemühl Hauptbahnhof
  • 1944–1945 Schneidemühl Personenbahnhof
  • 1945-1968 Piła
Piła Północ posterunek odgałęźny
  • 1881-1945 Kiebitzbruch
Stara Łubianka stacja 2
  • 1879-1945 Lebehnke
  • 1945-1947 Łubianka Kraińska
Płytnica stacja 3 system nagłaśniający
  • 1879-1945 Plietnitz
Ptusza ogólnodostępna bocznica szlakowa i przystanek osobowy 2
  • 1896-1945 Betkenhammer
  • 1945-1947 Łopienko
Jastrowie stacja 5 system nagłaśniający
  • 1879-1945 Jastrow
Okonek stacja 2 system nagłaśniający
wiata
punkt ładunkowy
  • 1879-1945 Ratzebuhr
  • 1945-1947 Racibórz Kraiński
Brokęcino przystanek osobowy 1
  • 1879-1945 Bahrenbusch
  • 1945-1947 Brochocino
Lotyń przystanek osobowy 1
  • 1879-1945 Lottin
Turowo Pomorskie mijanka i przystanek osobowy 3
  • 1879-1911 Thurow
  • 1911-1945 Thurow (Kreis Neustettin)
  • 1945-1947 Turowo p/Szczecinku
Szczecinek stacja 5 przejście podziemne
system nagłaśniający
wiaty na peronach
kasy biletowe
punkt ładunkowy
  • 1878-1945 Neustettin
Gwda Mała przystanek osobowy 1
  • 1878-1945 Kūdde
  • 1945-1947 Chuda (Gwda)
Drzonowo przystanek osobowy 1
  • 1878-1897 Schönau
  • 1897-1930 Schönau (Westpreussen)
  • 1930-1945 Schönau (Kreis Schlochau)
  • 1945-1949 Dżonowo
Biały Bór mijanka, ładownia i przystanek osobowy 2 punkt ładunkowy
  • 1878-1945 Baldenburg
  • 1945-1952 Białybór
Słosinko przystanek osobowy 1
  • 1878-1897 Reinfeld
  • 1897–1945 Reinfeld (Pommern)
Miastko stacja 3 przejście podziemne
system nagłaśniający
wiaty na peronach
kasy biletowe
  • 1878-1910 Rummelsburg
  • 1910-1945 Rummelsburg (Pommern)
Kawcze mijanka i przystanek osobowy 2
  • 1878-1945 Kaffzig
Przytocko przystanek osobowy 1
  • 1878-1945 Pritzig
Ciecholub przystanek osobowy 1
  • 1878-1945 Techlipp
  • 1945-1947 Ciechlub
Biesowice przystanek osobowy 1
  • 1906-1945 Beßwitz
Kępka przystanek osobowy 1 wiata
Kępice mijanka i przystanek osobowy 2
  • 1878-1945 Hammermühle
  • 1945-1947 Businko Korzybskie
Korzybie przystanek osobowy 1
  • 1878-1915 Zollbrück
  • 1916-1945 Zollbrück (Pommern)
Wrząca Pomorska przystanek osobowy 1
  • 1928-1945 Franzen
Słonowice mijanka i przystanek osobowy 2
  • 1878-1945 Schlönwitz
Widzino przystanek osobowy 1 wiata
  • 1895-1945 Veddin
  • 1945-1947 Widno
Kobylnica Słupska przystanek osobowy 1
  • 1895-1945 Kublitz
  • 1945-1947 Kobylnica (Pomorze Zachodnie)
Słupsk stacja 7 przejście podziemne
system nagłaśniający
wiaty na peronach
kasy biletowe
punkt ładunkowy
  • 1869-1945 Stolp
Słupsk Północny przystanek osobowy 1 wiata
Strzelinko przystanek osobowy 1
  • 1878-1945 Strellin
Gałęzinowo przystanek osobowy 1
Charnowo Słupskie mijanka i przystanek osobowy 2
  • 1878-1945 Arnshagen
  • 1945-1947 Czarliniec
  • 1947-1951 Charnowo
Ustka stacja 1 przejście nadziemne
system nagłaśniający
wiata
kasy biletowe
  • 1878-1945 Stolpmünde
Ustka Uroczysko przystanek osobowy 1 wiata
[19] [20]

[21]

Wyłączone z eksploatacji[edytuj | edytuj kod]

Nazwa Rodzaj Rok wyłączenia Dawne nazwy Status Źródło
Zawada Wałecka 9,414 km mijanka i przystanek służbowy 1990 zlikwidowany [22]
Sitowiec 25,438 km przystanek osobowy i ładownia 1961
  • 1927-1945 Lindenhof
  • 1945-1947 Tarnówko Leśne
zlikwidowany [23]
Podgaje Koszalińskie 41,123 km mijanka i przystanek osobowy 1991
  • 1968-1978 Podgaje
zlikwidowany [24]
Miastko 111,630 km posterunek odstępowy 1945?
  • 1945 Gniewno
zlikwidowany [25]
Włynkowo 179,082 km przystanek osobowy 1989
  • 1907-1945 Flinkow
zlikwidowany [26]
Mokrzyca 189,304 km przystanek osobowy 2019
  • 1935-1945 Hohenhagen
nieczynny [27]

Historia[edytuj | edytuj kod]

Linia była budowana w dwóch etapach. W 1878 roku zakończono budowę odcinka Szczecinek – Ustka, a rok później Piła – Szczecinek. Z powodu rozbudowy lotniska wojskowego w Pile przebieg linii w granicach administracyjnych miasta nieznacznie skorygowano. W roku 1989 zelektryfikowano odcinek Piła Gł. – Szczecinek, a rok później odcinek Słupsk – Ustka. Pozostały fragment linii pozostaje nadal niezelektryfikowany; nie ma też planów elektryfikacji. Dopuszczalne prędkości na linii to 90–120 km/h (dla pociągów pasażerskich).

Przebieg linii w trakcie jej istnienia został zmodyfikowany w dwóch miejscach. Pierwszy raz w Korzybiu w okolicy 1920 roku, gdy przy okazji budowy linii kolejowej z Polanowa do Korzybia zmieniono układ torów na stacji, a linię kolejową nr 405 przesunięto kilkadziesiąt metrów na zachód dodając jej dwa łuki. Do dziś pozostałością po pierwotnym przebiegu linii jest nasyp kolejowy oraz pozostałości podsypki na równi stacyjnej, widoczne jako niewielkie podwyższenie terenu wykonane z tłucznia. Druga modyfikacja odbyła się w czasie budowy lotniska w Pile – stary odcinek służył jako bocznica do bazy lotniczej, natomiast właściwa linia omija obiekty od zachodu. Dalej linia przebiega w dużej mierze po stosunkowo wysokim nasypie aż do stacji Jastrowie (34,835 km), po drodze mijając dawny lokalny węzeł w Płytnicy. Do Szczecinka (70,711 km) linia przebiega w oddaleniu od zabudowań.

13 lipca 2010 roku doszło do czołowego zderzenia dwóch pociągów pasażerskich w Korzybiu.

W 2017 roku przedsiębiorstwo ZRK DOM Poznań wykonało prace naprawcze w ramach zadania „Zaprojektowanie i wykonanie robót polegających na naprawie nasypu kolejowego na szlaku Szczecinek – Miastko, linii nr 405 Piła Główna – Ustka wraz z przyległym odcinkiem toru” na szlaku SzczecinekMiastko, połączone z wymianą 300 metrów toru, co pozwoliło na zabezpieczenie nasypu kolejowego oraz likwidację ograniczenia prędkości w km 75,050 – 75,350[28].

26 maja 2017 PKP PLK podpisały z Trakcją PRKiI umowę na remont linii na odcinku granica województwa zachodniopomorskiego z pomorskim – Ustka. W ramach remontu przewidziano m.in. budowę 2 nowych przystanków: Słupsk Strefa i Ustka Osiedle[29]. Remont linii rozpoczął się w połowie 2017, czemu towarzyszyło zawieszenie ruchu pociągów. Ruch pociągów na odcinku Miastko–Słupsk miał zostać przywrócony 9 grudnia 2018, a po niedotrzymaniu tego terminu kolejno 10 marca, 9 czerwca i 5 lipca 2019, do czego jednak za każdym razem nie doszło[30][31].

15 grudnia 2019 na odcinku Słupsk - Ustka wznowiono całoroczne kursowanie pociągów osobowych[32].

Ruch pociągów[edytuj | edytuj kod]

Przewozy pasażerskie[edytuj | edytuj kod]

Linia obsługuje ruch regionalny – na jej całej długości kursują pociągi regio uruchamiane przez spółkę Polregio w relacjach Poznań GłównySzczecinek, Poznań Główny – Kołobrzeg, Poznań Główny – Koszalin, SłupskSzczecinekChojnice, Słupsk – Miastko oraz Słupsk – Ustka[33]. Jest także główną osią komunikacyjną łączącą Wielkopolskę i dalsze regiony z Pomorzem Środkowym – korzystają z niej pociągi dalekobieżne do Kołobrzegu i Słupska, w tym także sezonowe połączenia wydłużane do Ustki i Łeby[33].

W rozkładzie jazdy na 2020 rok nie ma połączenia, które pokonywałoby całą długość linii nr 405. Pociągi dalekobieżne omijają niezelektryfikowany odcinek między Szczecinkiem i Słupskiem przy pomocy linii nr 404 (odcinek Szczecinek – Białogard) oraz 202 (odcinek Białogard – Słupsk)[33]. Ostatnie połączenie dalekobieżne na tym odcinku uruchamiano w rozkładzie na rok 2000 – był to sezonowy pociąg pospieszny z Wrocławia do Słupska[34].

Przewozy towarowe[edytuj | edytuj kod]

Linia nr 405 jest dostępna dla przewoźników towarowych na całej długości[15]. Punkty ładunkowe znajdują się na stacjach Piła Główna, Szczecinek, Miastko oraz Słupsk, a także przy przystanku Biały Bór[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Id-12 (D29) Wykaz linii. plk-sa.pl, 2023-09-08. [dostęp 2023-09-18]. (pol.).
  2. Wykaz maksymalnych prędkości. plk-sa.pl, 2022-12-11. [dostęp 2023-09-18]. (pol.).
  3. Linie kolejowe według obszarów działania zakładów linii kolejowych, PKP Polskie Linie Kolejowe [dostęp 2019-12-29].
  4. Mapy ogólne. W: Ryszard Stankiewicz, Marcin Stiasny: Atlas Linii Kolejowych Polski 2014. Wyd. pierwsze. Rybnik: Eurosprinter, 2014. ISBN 978-83-63652-12-8.
  5. Railmap – mapa kolejowa, Ogólnopolska Baza Kolejowa [dostęp 2019-12-29].
  6. a b Wykaz posterunków ruchu i punktów ekspedycyjnych, PKP Polskie Linie Kolejowe [dostęp 2020-01-02].
  7. Polska 1:715 000 Mapa Samochodowa, Demart, 2013.
  8. Województwo pomorskie. Mapa administracyjno-turystyczna 1:280 000, BiK, 2017.
  9. Wielkopolska. Mapa administracyjno-turystyczna 1:240 000, BiK, 2016.
  10. Województwo zachodniopomorskie. Mapa administracyjno-turystyczna 1:280 000, BiK, 2014.
  11. Wykaz linii kolejowych, które są wyposażone w elektromagnesy samoczynnego hamowania pociągów, PKP Polskie Linie Kolejowe [dostęp 2019-12-29].
  12. Wykaz linii kolejowych, na których wprowadzone zostały ograniczenia ich użytkowania, PKP Polskie Linie Kolejowe [dostęp 2019-12-29].
  13. Wykaz maksymalnych prędkości – autobusy szynowe i EZT, PKP Polskie Linie Kolejowe [dostęp 2019-12-29].
  14. Wykaz maksymalnych prędkości – pasażerskie składy wagonowe, PKP Polskie Linie Kolejowe [dostęp 2019-12-29].
  15. a b Wykaz maksymalnych prędkości – pociągi towarowe, PKP Polskie Linie Kolejowe [dostęp 2019-12-29].
  16. Klasy odcinków linii kolejowych, PKP Polskie Linie Kolejowe [dostęp 2019-12-29].
  17. a b Wykaz parametrów sieci trakcyjnej, PKP Polskie Linie Kolejowe [dostęp 2019-12-29].
  18. Michał Szymajda, Na dużej części linii 405 nie działają urządzenia srk. Pociągi jeżdżą „na wprost”, „Rynek Kolejowy”, ZDG TOR Sp. z o.o. [dostęp 2019-12-29].
  19. Wykaz posterunków ruchu i punktów ekspedycyjnych, PKP Polskie Linie Kolejowe, 2019 [dostęp 2020-01-02].
  20. Wykaz peronów przy liniach kolejowych zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., PKP Polskie Linie Kolejowe, 2019 [dostęp 2020-01-02].
  21. Indeks stacji, przystanków osobowych, posterunków kolejowych z nazwami aktualnymi i wcześniejszymi. W: Ryszard Stankiewicz, Marcin Stiasny: Atlas Linii Kolejowych Polski 2011. Wyd. pierwsze. Rybnik: Eurosprinter, 2011. ISBN 978-83-931006-4-4. (pol.).
  22. Zawada Wałecka (mij) • Województwo wielkopolskie (PL) / © Atlas Kolejowy Polski, Czech i Słowacji [online] [dostęp 2019-01-03].
  23. Sitowiec (po+ład) • Województwo wielkopolskie (PL) / © Atlas Kolejowy Polski, Czech i Słowacji [online] [dostęp 2019-01-03].
  24. Podgaje Koszalińskie (po+mij) • Województwo wielkopolskie (PL) / © Atlas Kolejowy Polski, Czech i Słowacji [online] [dostęp 2019-01-03].
  25. Miastko (pe) • Województwo pomorskie (PL) / © Atlas Kolejowy Polski, Czech i Słowacji [online] [dostęp 2019-01-03].
  26. Włynkowo (po) • Województwo pomorskie (PL) / © Atlas Kolejowy Polski, Czech i Słowacji [online] [dostęp 2019-01-03].
  27. Mokrzyca (po) • Województwo pomorskie (PL) / © Atlas Kolejowy Polski, Czech i Słowacji [online] [dostęp 2019-01-03].
  28. Prace torowe na budowie w Szczecinku « Zakład Robót Komunikacyjnych – DOM w Poznaniu Sp. z o.o [online], zrk-dom.com.pl [dostęp 2018-06-15] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-13] (ang.).
  29. Jest umowa na rewitalizację linii ze Szczecinka do Ustki. rynek-kolejowy.pl, 2017-05-26. [dostęp 2017-06-01].
  30. Maszyniści wstrzymali otwarcie linii na Pomorzu. Ale pociągi jednak ruszą
  31. Pociągi na linię 405 jednak nie wyjechały. Po raz czwarty
  32. Wraca ważne połączenie kolejowe Słupsk-Ustka. Autobusy tracą monopol
  33. a b c Sieciowy rozkład jazdy, PKP Polskie Linie Kolejowe [dostęp 2020-01-03].
  34. Rozkład Polska, 2000–2001, Str. 492-493, Tab. 383, 385 [online] [dostęp 2019-01-03].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Na linii odbywa się ruch drezynowy. Fizyczne połączenie z linią nr 405 zostało zlikwidowane podczas jej modernizacji w 2018–2019.