Linia kolejowa nr 209

Linia kolejowa nr 209
Brodnica – Bydgoszcz Wschód
Dane podstawowe
Zarządca	PKP PLK
Numer linii	209
Tabela SRJP	416 (Kowalewo Pomorskie – Bydgoszcz Wschód)
Długość	59,356 km
Rozstaw szyn	1435 mm
Sieć trakcyjna	częściowo (odcinek Bydgoszcz Wschód-Bydgoszcz Fordon), 3000 V DC
Prędkość maksymalna	80 km/h
Historia
Rok otwarcia	1885
Przebieg Legenda eksploatowana / istniejąca   zlikwidowana / rozebrana lub planowana kolej metro lub kolej lekka stacja kolejowa/stacja metra przystanek stacja bez ruchu pasażerskiego ładownia, posterunek ruchu itp przystanek częściowo używany koniec linii odcinek odcinek w tunelu odcinek na estakadzie wiadukt most tunel pod wodą zmiana kilometrażu granica państwowa / inna mijanka przejazd kolejowo-drogowy przeprawa promowa     odcinek zelektryfikowany   linia nr 209 0,000 Kowalewo Pomorskie 353 → Poznań Wschód 9,412 Mlewiec A1 12,511 Mirakowo 499 207 → Toruń Wschodni Chełmża ul. Toruńska Chełmża ul. 3 maja 551 20,311 Chełmża 207 ← Malbork 91 24,534 Głuchowo 28,51 Nawra 31,086 Grzybno Unisław 551 35,346 Unisław Pomorski Unisław 551 39,201 Gzin 551 43,103 Dąbrowa Chełmińska 48,806 Ostromecko 80 rzeka Wisła 54,314 Bydgoszcz Fordon 55,822 Bydgoszcz Akademia 57,655 Bydgoszcz Brdyujście 59,356 Bydgoszcz Wschód
Portal Transport szynowy

Linia kolejowa nr 209 Brodnica – Bydgoszcz Wschód – częściowo zelektryfikowana, jednotorowa linia kolejowa w województwie kujawsko-pomorskim. Obecnie użytkowana jest tylko na odcinku Bydgoszcz-Chełmża.

Historia linii (XIX i XX wiek) i zawieszenie przejazdów

Początki linii (między Fordonem a bydgoskim Dworcem Wschód) datuje się na 1 listopada 1885 r. Linię od Kowalewa Pomorskiego do Chełmży otwarto 1 lipca 1894 r., pomiędzy Chełmżą a Fordonem 25 października 1895 r., zaś między Brodnicą a Kowalewem Pomorskim 1 listopada 1900 r.

Dawniej linia kolejowa rozpoczynała się na stacji Brodnica, lecz w piątek, 1 października 1999 zawieszono przewozy pasażersko-osobowe na odcinku od Brodnicy do Chełmży. Dzień wcześniej, w czwartek, 30 września 1999 na odcinek Chełmża-Brodnica w pożegnalną trasę wyruszył skład z lokomotywą SM41.

Odcinek Brodnica – Kowalewo Pomorskie został zlikwidowany decyzją Ministra Infrastruktury z 7 września 2005, zaś w 2006 usunięty z ewidencji PKP PLK. Dodatkowo trasa Kowalewo Pomorskie – Chełmża stała się wówczas nieprzejezdna ze względu na kradzież szyn.

W poniedziałek, 3 kwietnia 2000 zawieszono przewozy pasażersko-osobowe na odcinku od Bydgoszczy do Chełmży. Ostatni pociąg z Chełmży do Bydgoszczy ruszył wówczas w trasę w niedzielę, 2 kwietnia 2000 o godzinie 17:42.

Wydarzenia w czasie zawieszenia przejazdów

Od 3 kwietnia 2000 do 14 grudnia 2003, a następnie od 5 stycznia do 1 maja 2004 na trasie od Bydgoszczy Głównej do stacji Bydgoszcz Fordon jeździły pociągi pasażerskie EN57 – elektryfikacja odcinka miała miejsce w maju 1984 r.

W maju 2001 trasą z Płocka do Unisławia (przez Brodnicę i Golub-Dobrzyń) przejechał pociąg SM42, w ramach imprezy „1000 km liniami towarowymi w Polsce”. 15 lipca 2003 między Bydgoszczą a Brodnicą (przez Chełmżę) odbył się kurs szynobusu 215M-001 z cyklu „Szynobus dla gmin”. Z kolei 11 stycznia 2004 podczas 12. Finału WOŚP odbył się kurs szynobusu SA106 pomiędzy Kowalewem Pomorskim a Brodnicą.

Po nieco ponad 7 latach od likwidacji linii kolejowej do Chełmży, w sobotę, 26 maja 2007 odbył się przejazd specjalny na trasie Bydgoszcz Główna – Chełmża – Toruń Wschodni, zorganizowany przez Urząd Marszałkowski w Toruniu przy pomocy Zakładów Linii Kolejowych w Bydgoszczy i Toruniu i Kujawsko-Pomorskiego Zakładu Przewozów Regionalnych w Bydgoszczy.

Reaktywacja linii na odcinku Bydgoszcz-Chełmża i pociągi turystyczne

W czwartek, 13 listopada 2008 Przewozy Regionalne wznowiły ruch pociągów pasażerskich na trasie Bydgoszcz – Chełmża. Na całej wznowionej trasie cena biletów obliczana jest według specjalnej taryfy relacyjnej. Dnia 12 grudnia 2010 linię kolejową do Chełmży przejęła Arriva RP i użytkuje ją do dnia dzisiejszego.

Począwszy od kwietnia 2012, corocznie organizowany jest przejazd zabytkowym parowozem Ol49, Pt47 lub Pm36 pod nazwą „KO-PIERNIK” na trasie od dworca Toruń Miasto przez Chełmżę, Unisław i Bydgoszcz Główną, z powrotem do Torunia (przez Solec Kujawski). Przejazd odbył się dotychczas kilkukrotnie: 14 kwietnia 2012, 13 kwietnia 2013, 12 kwietnia 2014, 18 kwietnia 2015, 16 kwietnia 2016 i 8 kwietnia 2017.

W związku z planowanym przez Urząd Marszałkowski w Toruniu wznowieniem ruchu pasażerskiego (turystycznego i planowego), w sobotę, 26 września 2009 odcinkiem Kowalewo Pomorskie – Golub-Dobrzyń (tam i z powrotem) przejechał pociąg turystyczny relacji Toruń Główny – Golub-Dobrzyń – Toruń Główny. W tej wycieczce wzięło udział łącznie 400 pasażerów.

W sobotę, 17 kwietnia 2010 nieużywanym w ruchu pasażerskim odcinkiem Chełmża – Kowalewo Pomorskie (przez Mirakowo i Mlewiec) przejechał pociąg turystyczny relacji Toruń Główny – Chełmża – Kowalewo Pomorskie – Jabłonowo Pomorskie – Brodnica – Sierpc – Toruń Główny uruchomiony przez Stowarzyszenie Sympatyków Komunikacji Szynowej (SSKS) pod nazwą „Wokół Doliny Drwęcy”.

Plany rewitalizacji

W ciągu kilku kolejnych lat planowano rewitalizację linii kolejowej Toruń-Brodnica (jako linia turystyczna pod nazwą „Kujawsko-Pomorska Kolej Turystyczna”). W tym celu sprowadzono do lokomotywni przy stacji PKP Toruń Kluczyki lokomotywy: SM41-111, Ol49-3 i cztery zabytkowe wagony. Następnie planowano odnowić dworce i zabudowania stacyjne na trasie od Torunia do Brodnicy (w tym m.in. zaadoptowanie na kawiarnię w Kowalewie Pomorskim, hotel i restaurację w Golubiu-Dobrzyniu i muzeum kolei we Wrockach). Prace nad rewitalizacją zawieszono w listopadzie 2012.

Likwidacja odcinka Brodnica-Kowalewo Pomorskie

Plany zostały zaniechane, a linia została przeznaczona do likwidacji. Zgodę na rozbiórkę torów pomiędzy Kowalewem Pomorskim a Brodnicą (50 kilometrów - przez Chełmoniec, Ostrowite, Golub-Dobrzyń, Gałczewko, Tokary, Wrocki, Kawki, Małki, Niewierz i Drużyny) wyraził zarząd PKP SA 20 grudnia 2016. 30 stycznia 2017 spółka PKP PLK ogłosiła przetarg na sprzedaż złomu pochodzącego z rozbiórki linii na odcinku Kowalewo Pomorskie – Brodnica (przetarg wygrała firma RWS Cetus).

Głównym powodem takiej decyzji był nie najlepszy stan torów, ramp i peronów na tej trasie (tory miały dużo ubytków - w tym brak podkładek, były zdewastowane, zarośnięte i zniszczone), zaś infrastruktura wymagałaby dużych nakładów finansowych. Sama rozbiórka rozpoczęła się pod koniec marca 2017 i trwała 4 miesiące (do lipca 2017). W miejscu zlikwidowanej linii mają powstać ścieżki rowerowe.

Linki zewnętrzne

• Strona o aktualnych wydarzeniach z trasy Bydgoszcz – Chełmża