Przejdź do zawartości

Zamek w Rybnicy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Budynek infobox}}
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Architektura: drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 34: Linia 34:


== Historia ==
== Historia ==
Być może już na przełomie XIII i XIV w. znajdowała się tu siedziba rycerska, której właścicielem był Henryk Reibnicz, figurujący w dokumencie piastowskiego księcia Bolka I z 1288 r.<ref name=":0">http://www.repozytorium.uni.wroc.pl/Content/89407/Boguszewicz_Corona%20Silesiae.pdf</ref> Dokument Henryka jaworskiego z 1316 r. mówi o przyznaniu niewymienionej z imienia osobie różnych wolności i wyższego prawa sądowniczego nad Rybnicą. W 1345 r. Rybnica pojawia się na dwóch dokumentach [[Henryk I jaworski|Henryka jaworskiego]]. Miejscowość występuje tu obok wsi Strupice i Barcinek oraz folwarku w [[Jeżów Sudecki|Jeżowie Sudeckim]], z których książę nadał rycerzowi Konradowi von Czirnowi swoje dochody, należące do lenna zamkowego w Jeleniej Górze<ref name=":0" />. Synami Konrada byli Konrad, Mikołaj i Francuzko, odnotowani w latach 1390-1395. W samej Rybnicy poświadczone są dobra Konrada i Mikołaja w 1393 r. Związek Konrada z Rybnicą zamanifestował się w 1394 r. poprzez jego przydomek (''Conrad von Czyrnen von der Reibnitz genant'')<ref name=":0" />.
Zamek w [[Rybnica (powiat jeleniogórski)|Rybnicy]] był prawdopodobnie macierzystą siedzibą znanego śląskiego rodu [[von Reibnitz]]{{r|łuczyński}}. Zamek przypuszczalnie wzniesiono w XIII wieku{{r|łuczyński}}. Do 1758 roku na jednej z ścian widniała data „1243”, która potwierdza tę tezę. Powstanie zamku przypisywane jest także królowi czeskiemu [[Karol IV Luksemburski|Karolowi IV]], który miał go wznieść w latach 1364–1369{{r|łuczyński}}. Zamek otrzymał łacińską nazwę „Laudis Palatium”, która w późniejszych czasach uległa przekształceniu na „Läusepeltz”{{r|łuczyński}}. Pierwsze źródła pisane potwierdzające istnienie zamku pochodzą z roku 1365, kiedy na zamku przebywał Karol IV Luksemburski{{r|łuczyński}}. Obecnie badacze historii zamków śląskich skłaniają się ku tezie, że zamek w był własnością rycerza Mikołaja z Rybnicy{{r|łuczyński}}. Zamek został zniszczony w XV wieku, w wieku XVI-XVII został odbudowany i przebudowany{{r|łuczyński}}. Od początki XVIII wieku zamek zaczął niszczeć{{r|łuczyński}}. W drugiej połowie XVIII przeprowadzono remonty, po czym w XIX wieku opuszczony obiekt popadł w całkowitą ruinę{{r|łuczyński}}.

Według tradycji, która nie jest jednak potwierdzona w dokumentach, zamek miał wznieść czeski król [[Karol IV Luksemburski|Karol IV]] w 2 poł. XIV w. (w 1364/1365 lub 1369 r.)<ref name=":0" />. W tym okresie miała powstać nazwa zamku ''Laudis Palatium'', która z czasem zwulgaryzowała się do postaci ''Lausepelz''<ref name=":0" />.


== Architektura ==
== Architektura ==
Obecnie obiekt jest w stanie ruiny. Pierwotny wygląd zamku przedstawiono na rycinach pochodzących z XVIII wieku{{r|łuczyński}}. Zamek był budowlą założoną na planie prostokąta, dwupiętrową i dwuskrzydłową, nakrytą stromymi dachami{{r|łuczyński}}. Do czasów współczesnych zachowała się ściana, zasypane piwnice oraz szczątkowo detal architektoniczny{{r|łuczyński}}.
Zachowane relikty obiektu wskazują, że zamek powstał dopiero w XV lub XVI w.<ref name=":0" /> Przebudowany został w 1750 i 1786 r. W 1 poł. XIX w. został opuszczony. Obecnie obiekt jest w stanie ruiny. Pierwotny wygląd zamku przedstawiono na rycinach pochodzących z XVIII wieku{{r|łuczyński}}. Zamek był budowlą założoną na planie prostokąta, trójkondygnacyjną z czworobocznym ryzalitem na dłuższej osi, w którym mieściła się kuchnia. Mury zamku wzniesione zostały z łamanego kamienia, miejscowej skały granitowej. Budynek był nakryty stromymi dachami{{r|łuczyński}}. Budynek miał wymiary 15 x 25 m.

Do czasów współczesnych zachowała się ściana, zasypane piwnice oraz szczątkowo detal architektoniczny{{r|łuczyński}}.


== Przypisy ==
== Przypisy ==

Wersja z 13:32, 5 sie 2019

Zamek w Rybnicy
Ilustracja
Zamek w Rybnicy
Państwo

 Polska

Miejscowość

Rybnica

Typ budynku

zamek

Położenie na mapie gminy Stara Kamienica
Mapa konturowa gminy Stara Kamienica, po prawej nieco u góry znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Rybnicy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Rybnicy”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Rybnicy”
Położenie na mapie powiatu karkonoskiego
Mapa konturowa powiatu karkonoskiego, blisko centrum u góry znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Rybnicy”
Ziemia50°54′42,70″N 15°37′09,73″E/50,911860 15,619370

Zamek w Rybnicy – zamek znajdujący się w miejscowości Rybnica w województwie dolnośląskim, przy drodze do Starej Kamienicy, na zalesionym skalistym wzgórzu w kierunku zachodnim od Jeleniej Góry. Obecnie obiekt w stanie ruiny.

Historia

Być może już na przełomie XIII i XIV w. znajdowała się tu siedziba rycerska, której właścicielem był Henryk Reibnicz, figurujący w dokumencie piastowskiego księcia Bolka I z 1288 r.[1] Dokument Henryka jaworskiego z 1316 r. mówi o przyznaniu niewymienionej z imienia osobie różnych wolności i wyższego prawa sądowniczego nad Rybnicą. W 1345 r. Rybnica pojawia się na dwóch dokumentach Henryka jaworskiego. Miejscowość występuje tu obok wsi Strupice i Barcinek oraz folwarku w Jeżowie Sudeckim, z których książę nadał rycerzowi Konradowi von Czirnowi swoje dochody, należące do lenna zamkowego w Jeleniej Górze[1]. Synami Konrada byli Konrad, Mikołaj i Francuzko, odnotowani w latach 1390-1395. W samej Rybnicy poświadczone są dobra Konrada i Mikołaja w 1393 r. Związek Konrada z Rybnicą zamanifestował się w 1394 r. poprzez jego przydomek (Conrad von Czyrnen von der Reibnitz genant)[1].

Według tradycji, która nie jest jednak potwierdzona w dokumentach, zamek miał wznieść czeski król Karol IV w 2 poł. XIV w. (w 1364/1365 lub 1369 r.)[1]. W tym okresie miała powstać nazwa zamku Laudis Palatium, która z czasem zwulgaryzowała się do postaci Lausepelz[1].

Architektura

Zachowane relikty obiektu wskazują, że zamek powstał dopiero w XV lub XVI w.[1] Przebudowany został w 1750 i 1786 r. W 1 poł. XIX w. został opuszczony. Obecnie obiekt jest w stanie ruiny. Pierwotny wygląd zamku przedstawiono na rycinach pochodzących z XVIII wieku[2]. Zamek był budowlą założoną na planie prostokąta, trójkondygnacyjną z czworobocznym ryzalitem na dłuższej osi, w którym mieściła się kuchnia. Mury zamku wzniesione zostały z łamanego kamienia, miejscowej skały granitowej. Budynek był nakryty stromymi dachami[2]. Budynek miał wymiary 15 x 25 m.

Do czasów współczesnych zachowała się ściana, zasypane piwnice oraz szczątkowo detal architektoniczny[2].

Przypisy

  1. a b c d e f http://www.repozytorium.uni.wroc.pl/Content/89407/Boguszewicz_Corona%20Silesiae.pdf
  2. a b c Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 332-335. ISBN 978-83-89102-63-8.

Bibliografia

  • Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
  • Wojciech Kapałczyński, Piotr Napierała: Zamki, pałace i dwory Kotliny Jeleniogórskiej. Wrocław: Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej, 2005, s. 119-120. ISBN 83-92292-21-9.

Szablon:Dwory, pałace i zamki powiatu jeleniogórskiego