Pałac w Staniszowie
50°50′39″N 15°44′30″E/50,844167 15,741667 nr rej. A/781/878/J z 4.04.1988
| |
 Pałac w Staniszowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Staniszów 100 |
| Inwestor |
Heinrich von Reuss |
| Kondygnacje |
2 |
| Ukończenie budowy |
1787 |
| Ważniejsze przebudowy |
1818, 1887 |
Położenie na mapie gminy Podgórzyn  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu karkonoskiego  | |
| 50°50′39″N 15°44′30″E/50,844167 15,741667
| |
| Strona internetowa | |
Pałac w Staniszowie – zabytkowy[1] pałac[2] w Staniszowie w województwie dolnośląskim, w powiecie karkonoskim, w gminie Podgórzyn.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwotnie był to renesansowy dwór wzniesiony prawdopodobnie w II połowie XVI w.[3] Z tego czasu przypuszczalnie pochodzą grube (powyżej 1 m) mury powyżej, określające kształt pierwotnego budynku. Renesansowy zarys murów pokrywa się z korpusem głównym pałacu, bez części wschodniej, która mogła powstać w I połowie XVIII w. (sklepienia lunetowe i krzyżowe); z tego czasu mogą pochodzić też alkierze północne. Największa przebudowa odbyła się po roku 1787 na zlecenie księcia Heinricha von Reuss[3]. Dworowi nadano wówczas późnobarokową charakterystykę, nastąpiła zmiana wystroju wnętrz, w których utworzono m.in. galerię obrazów[3]. W roku 1818 pałac przebudowano w stylu klasycystycznym[3]. W roku 1887 powiększono budowlę o skrzydło wschodnie i przebudowano pałac[3]. Przybudówka południowo-wschodnia jest efektem XX wiecznej rozbudowy i renowacji budynku[3].
Pałac jest własnością prywatną. Mieści się w nim hotel oferujący 43 pokoje (w tym 5 apartamentów) z restauracją oraz strefą spa z basenem[4]. Odbywa się w nim również festiwal „Muzykalia Staniszowskie”. Do właścicieli hotelu przynależy również galeria sztuki oraz sklep z meblami „MaisondeRome INTERIOR DESIGN” znajdujący się przy budynku hotelu[5].
Opis obiektu[edytuj | edytuj kod]
Pałac założony jest na planie prostokąta z bocznymi alkierzami, trzykondygnacyjny, trzytraktowy, nakryty dachem naczółkowym z lukarnami[3]. Nad portalem od strony ogrodu[6] kartusz z herbem von Reuss[7] z datami budowy i rozbudowy 1787[1] 1887[6].
Obiekt z otwarty dziedzińcem od strony ogrodu[3]. W pomieszczeniach przyziemia sklepienia krzyżowe i kolebkowe[3]. Zachowana część wyposażenia: oryginalna stolarka drzwi, boazerie, mozaiki parkietowe, sztukateria stropów i sklepień, cztery kominki stiukowe, malowidła ścienne saloniku ogrodowego[3].
Pałac otacza park krajobrazowy w stylu angielskim założony przez księcia von Reuss na przełomie XVIII/XIX wieku[3]. W pobliżu pałacu znajduje się dawna oficyna – oranżeria[3].
-
Portal z herbem Reuss -
Herb von Reuss
Zobazcz też[edytuj | edytuj kod]
- Dwór w Staniszowie, nr 68
- Pałac na Wodzie w Staniszowie, nr 23
- Zamek Henryka
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ NID: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, woj. dolnośląskie. nid.pl, 2023-06-30. [dostęp 2023-07-19]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 353-358. ISBN 978-83-89102-63-8.
- ↑ Hotel SPA Pałac STANISZÓW. oficjalna strona [dostęp 2021-03-13]
- ↑ MaisondeRome INTERIOR DESIGN. oficjalna strona [dostęp 2021-03-13]
- ↑ a b Staniszów. Stonsdorf. [dostęp 2024-01-28].
- ↑ Pałac w Staniszowie Górnym. Kartusz herbowy rodziny von Reuss nad portalem. [dostęp 2024-01-28].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
- Wojciech Kapałczyński, Piotr Napierała: Zamki, pałace i dwory Kotliny Jeleniogórskiej. Wrocław: Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej, 2005, s. 124-128. ISBN 83-92292-21-9.
- Zabytki sztuki w Polsce : Śląsk. Warszawa: Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, 2006., 2005, s. 794. ISBN 83-92290-61-5.
| Dwory | |
|---|---|
| Pałace | |
| Wieże rycerskie | |
| Zamki |
